Year: 2019

Είναι ο καιρός (2)…

Κυριακή 22 Σεπτέμβρη. Στην αρχή, στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1980, η ανησυχία για τον επερχόμενο κλιματικό Αρμαγεδώνα λεγόταν «τρύπα του όζοντος». Κανείς απ’ τις (πρωτοκοσμικές) μάζες δεν ήξερε ως τότε πόσο σημαντικό ήταν το στρώμα όζοντος στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Το έμαθαν όλοι μαζί με την απειλή: μια εκτεταμένη σε έκταση «λέπτυνση» αυτού του στρώματος πάνω απ’ το νότιο πόλο θεωρήθηκε (επιστημονικά πάντα) σαν η νο 1 απειλή για την ανθρώπινη ζωή στον πλανήτη! Η υπεριώδης ακτινοβολία (του ήλιου) περνούσε με μεγαλύτερη ένταση απ’ αυτήν την «τρύπα»· κι έτσι (θα) ανέβαζε ανεξέλεγκτα την θερμοκρασία στην επιφάνεια· ενώ, ταυτόχρονα, θα προκαλούσε δερματικές αρρώστιες σ’ όσους τους έβλεπε ο ήλιος…

Η αιτία για την «τρύπα του όζοντος»; Ανθρωπογενέστατη. Η υπερβολική χρήση χλωροφθορανθράκων, κυρίως στις ψυκτικές συσκευές (στα ψυγεία και στα air condition). Την εποχή, λοιπόν, της “τρύπας του όζοντος”, οι χημικές βιομηχανίες έτριβαν τα χέρια τους (και εξακολουθούν να τα τρίβουν, παρότι η αρχική αφορμή έχει ξεχαστεί) με το δόγμα «ο ήλιος είναι επικίνδυνος», αφού λάνσαραν το ένα μετά το άλλο τα τρομερά αντι-ηλιακά τους. Και τα ψυγεία σταμάτησαν να δουλεύουν με το επικίνδυνο φρέον…

Η μεγα-απειλή της «τρύπας του όζοντος» κράτησε κάμποσα χρόνια. Για να την διαδεχτεί η μεγα-απειλή του «φαινόμενου του θερμοκηπίου». Σαν ξαφνικά να αποκαλύφθηκε ότι όλος ο πλανήτης ήταν τυλιγμένος μ’ ένα νάυλον· αλλά όχι. Το κακό προερχόταν απ’ τον διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, απ’ την καύση άνθρακα και, κυρίως, πετρελαίου και βενζίνης. Σε αντίθεση με το όζον (που απειλούσε επειδή ήταν «τρύπα») το διοξείδιο του ανθρακα απειλούσε επειδή ήταν «παχύ στρώμα» στην ατμόσφαιρα, γύρω απ’ τον πλανήτη. Εννοείται ότι το αποτέλεσμα του «χοντρού στρώματος» διοξειδίου του άνθρακα (θα) ήταν το ίδιο με του «λεπτού στρώματος / τρύπας» του όζοντος: αύξηση της μέσης θερμοκρασίας… Για κάποιον λόγο οι ηλιακές ακτίνες διαπερνούσαν αυτό το «χοντρό στρώμα» ερχόμενες στη γη· αλλά όχι ανακλώμενες στην επιφάνειά της.

Φυσικά υπάρχει διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα· και προφανώς έχει αυξηθεί λόγω του ενεργειακού μοντέλου και της έκτασης της 2ης βιομηχανικής επανάστασης… Αλλά υπάρχουν και τα φυτά που το απορροφούν. Ήταν, άραγε, μόνο του το διοξείδιο του άνθρακα «παράγοντας αύξησης της μέσης θερμοκρασίας»; Υπήρχαν κι άλλοι; Δεν έχει σημασία: το βασικό, όπως και στην περίπτωση της «τρύπας του όζοντος», ήταν το ανθρωπογενές της υποδεικνυόμενης αιτίας. Ο λόγος για – θα έπρεπε να μοιράζει καθολικές ευθύνες. Αν όχι γι’ αυτήν καθαυτήν την δημιουργία του προβλήματος, οπωσδήποτε για την λύση του. Μια δόση συνενοχής έπρεπε να βαραίνει κάθε αξιοπρεπή επιβάτη του πλανήτη…

Το «φαινόμενο του θερμοκηπίου» άρχισε να μπαίνει στην άκρη σαν το όνομα του Θηρίου για να αντικατασταθεί απ’ την «υπερθέρμανση του πλανήτη». Φαίνεται πως το δεύτερο όνομα προτιμήθηκε σε σχέση με το πρώτο επειδή υποδείκνυε άμεσα το επερχόμενο κακό· κι άρα το επείγον των ευθυνών. Ατομικών και κρατικών. Το ενεργειακό μοντέλο θα έπρεπε να αλλάξει ριζικά, οι υδρογονάνθρακες να εγκαταλειφθούν το γρηγορότερο σαν πηγή ενέργειας, να εφευρεθούν και να εφαρμοστούν εκτεταμένες «καθαρές (ή ανανεώσιμες) πηγές ενέργειας» – αν το είδος μας σκόπευε να σωθεί απ’ τον κλιματικό Αρμαγεδώνα. Και δεν θα έπρεπε να γίνονται καχύποπτες ερωτήσεις, όπως για παράδειγμα το πόσο ενεργειακά οικολογική και οικονομική είναι η κατασκευή των μηχανών που παράγουν «καθαρή ενέργεια». Πόσο «οικολογική» είναι, για παράδειγμα, η επεξεργασία των σπανίων γαιών απ’ τις οποίες προκύπτουν οι πολύτιμες πρώτες ύλες για τις “πράσινες” τεχνολογίες…

Εν τέλει, κι αυτό είναι πολύ πρόσφατο, ένας καινούργιος όρος ήρθε να αντικαταστήσει τους προηγούμενους, και πάλι σαν το όνομα του Θηρίου: κλιματική αλλαγή. Όλοι – τώρα – κινητοποιούνται – για – την – «κλιματική – αλλαγή»· οι νεώτεροι / ες κτυπάνε την καμπάνα (και τα απαθή κεφάλια των «μεγάλων») καλώντας τους να πάρουν μέτρα ενάντια – στην – «κλιματική – αλλαγή».

Το περίεργο μ’ αυτό το καινούργιο όνομα, αν συγκριθεί με το «η υπερθέρμανση του πλανήτη», είναι πως είναι σκόπιμα ουδέτερο. «Κλιματική αλλαγή» θα μπορούσε να είναι η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας· αλλά επίσης και η μείωσή της… Εκείνοι που εφηύραν και καθιέρωσαν στην πρώτη γραμμή της δημοσιότητας / δημαγωγίας αυτόν τον ασαφή όρο έχουν υπόψη τους κάτι που δεν το ξέρουμε οι υπόλοιποι; (Υπάρχουν κάποιες φήμες…)

(φωτογραφία: Σαν φρούτο που έχει αρχίσει να σαπίζει η εικονογράφηση μιας «τρύπας του όζοντος» που απειλεί να φάει τον πλανήτη ήταν η μόδα των ‘90s. Δεν υπήρχε και η «ισλαμική τρομοκρατία», οπότε ήταν ο μόνος μεγα-φόβος διαθέσιμος να τον αγαπήσουμε…)

Είναι ο καιρός (3)…

Κυριακή 22 Σεπτέμβρη. Το να πούμε ότι οι κινητοποιήσεις – για – την – κλιματική – αλλαγή συμβαίνουν σε μια εποχή που, για παράδειγμα, τα ίδια ή παρόμοια υποκείμενα αδιαφορούν γενικά για τους πρόσφυγες ή τους μετανάστες θα δημιουργούσε την υποψία πως τις εννοούμε αποπροσανατολιστικές. Όχι, καθόλου. Είναι to the point! Ποιό είναι όμως αυτό το point;

Όποιος έχει διαβάσει την «Λευκή Βίβλο» της ε.ε., προϊόν της «συνθήκης του Μάαστριχτ» (τέλη 1991 – αρχές του 1992) θα πρέπει να θυμάται (;) ότι σ’ εκείνους τους καιρούς που συνέβαιναν δραματικές αλλαγές (διάλυση του «ανατολικού μπλοκ» και των κοινωνιών του, ανάδειξη των ηπα σαν «μόνης υπερδύναμης» του πλανήτη) η τότε ευρωπαϊκή ένωση, προσπαθώντας να συσπειρωθεί σαν οικονομικό μπλοκ και όχι μόνο, όριζε την προστασία του περιβάλλοντος σαν βασικό κριτήριο τόσο της δικής της (καπιταλιστικής) ανάπτυξης όσο και των εμπορικών / οικονομικών σχέσεών της με τον υπόλοιπο κόσμο. Ο ευρωπαϊκός καπιταλισμός «ορκιζόταν» ότι θα γίνει πράσινος, «οικολογικός» όχι μόνο για τον εαυτό του, αλλά και για όποιον θα ήθελε να έχει παρτίδες μαζί του. Κατά την «Λευκή Βίβλο» η ε.ε. θα επέβαλε την «πράσινη αναδιάρθρωση» και στους εμπορικούς της εταίρους…

Πού είναι το κακό; – θα ρωτήσει κάποιος. Όχι στην επιφάνεια – είναι η απάντηση. Μετά μια περίοδο έντονων και μαχητικών οικολογικών κινημάτων (‘70ς – ‘80ς) το ότι απ’ τις αρχές των ‘90s ο ευρωπαϊκός καπιταλισμός (με πρωτεργάτη στο θέμα τον γερμανικό) υιοθετούσε / αφομοίωνε «κριτήρια περιβάλλοντος» θα μπορούσε να είναι, απλά, έκφραση της ιστορικής διαλεκτικής…

Θα μπορούσε να είναι απλά αυτό; Όχι. Οι κατευθύνσεις της «Λευκής Βίβλου» έκαναν καθαρό ότι το «περιβάλλον», η «προστασία του», η «οικολογία», θα γινόταν ένα απ’ τα μέσα, ένα απ’ τα όπλα του ευρωπαϊκού καπιταλισμού απέναντι στους όποιους ανταγωνιστές του· τότε, κυρίως, τις ηπα. Απ’ την μια μεριά αναπτύσσοντας «πράσινες», «οικολογικά φιλικές» τεχνολογίες σε διάφορους τομείς· απ’ την άλλη προωθώντας ή και επιβάλλοντάς τες σαν «διεθνή πρότυπα». Φρενάροντας, όπου χρειαζόταν, τα «αντι-οικολογικά» εμπορεύματα των άλλων, εμποδίζοντάς τα κατ’ αρχήν να μπουν στην ευρωπαϊκή κατανάλωση.

Δεν έγινε ακριβώς έτσι… Έγινε περίπου έτσι… Αλλά εκείνο που δεν έπρεπε να ξενίζει ήδη από τότε είναι αυτό: ένας, κάποιος «πράσινος» καπιταλισμός δεν είναι τέτοιος σαν «καλός για τον πλανήτη»· αλλά σαν «καλός για τα συμφέροντα των μεν εναντίον των συμφερόντων των δε».

Καμμία έκπληξη δεν επιτρέπεται!

Είναι ο καιρός (4)…

Κυριακή 22 Σεπτέμβρη. Η ιδέα πίσω απ’ τις κινητοποιήσεις – για – την – κλιματική – αλλαγή είναι πως απ’ την μια μεριά βρίσκονται οι (ανθρώπινοι) εκφραστές της «φωνής του πλανήτη» (μια εκπροσώπηση εντελώς μεταφυσική για κάτι ακόμα πιο μεταφυσικό!) και απ’ την άλλη οι «κύριοι» (του πλανήτη) που πρέπει να ακούσουν την φωνή και να πράξουν τα δέοντα. Αλλά αυτό είναι, κατά κάποιον τρόπο, το τυράκι (που ισοπεδώνει τάξεις, πολιτισμούς, ιστορία, εκμετάλλευση, τα πάντα). Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια απ’ τις μορφές του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού, όπου η «φροντίδα για το κλίμα» αποκτάει δημόσια, δηλαδή πολιτική αξία μόνο επειδή κάποιοι κύριοι, όχι δευτερεύοντες, «αδιαφορούν γι’ αυτό»… Οι κλιματικά “άγιοι” αξίζουν όσο υπάρχουν κλιματικά αμαρτωλοί…

Μέσα σ’ αυτόν τον ανταγωνισμό, ακόμα και τα πρόσωπα γίνονται icons, Θέαμα, είτε το ξέρουν είτε όχι, είτε το επιδιώκουν είτε όχι. Η νεαρή Greta Thunberg είναι αυθεντική στην έγνοια της για το κλίμα. Αλλά η αυθεντικότητα τελειώνει εκεί: στις εφηβικές ευαισθησίες. Θα ήταν απίθανο να ξεκινήσει απ’ τη σουηδία καμπάνια εναντίον των νορβηγικών εξορύξεων πετρελαίου (οι εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι βασικό έσοδο του νορβηγικού κράτους / κεφάλαιου, αλλά ανήκουν στο αντι-οικολογικό παράδειγμα…) αλλά είναι πολύ πιο πιθανό να ταξιδέψει ως τις ηπα για να μεταφέρει το μήνυμα. Δεν θα μπορούσε, όμως, να κατάγεται απ’ το Τέξας και να κάνει το ανάποδο ταξίδι. Τα πρόσωπα και η συμβολοποίησή τους είναι ιστορικά προσδιορισμένα!

Αν, όμως, είσαι 15, 16, 17 ή 18 χρονών και έχεις μεγαλώσει στον πρώτο κόσμο έχεις περιθώριο να το αγνοείς αυτό. Γι’ αυτό γίνεσαι το κατάλληλο κοινωνικό υποκείμενο να υπερασπιστείς «κάτι» χωρίς ιστορία, χωρίς κοινωνικούς και ιδεολογικούς προσδιορισμούς. «Κάτι» που εμφανίζεται μπροστά σου σαν το «καθ’ αυτό Κακό».

(Εν τω μεταξύ, πολύ πριν καλά καλά αλλάξουν οι κακιές «ανθρώπινες» συνήθειες που την είχαν δημιουργήσει, η «τρύπα του όζοντος» σταμάτησε να μεγαλώνει στα μέσα των ‘90s. Λίγα χρόνια μετά άρχισε να μικραίνει. Κουβέντα δεν ειπώθηκε επ’ αυτού. Αν το κακό είχε μείνει εκεί, στην «τρύπα του όζοντος», θα είχαμε ησυχάσει.

Αλλά ξέρετε πως είναι ο διάολος: μεταμορφώνεται συνέχεια…)

Area 51

Σάββατο 21 Σεπτέμβρη. Η σημερινή συγκέντρωση / πάρτυ έξω απ’ την θρυλική area 51 (μια αμερικανική στρατιωτική βάση για την οποία οι «φίλοι των ufo» υποστηρίζουν ότι σ’ αυτήν το κράτος κρύβει τα στοιχεία που έχει για alien πολιτισμούς) δεν θα είναι το extraterrestrial Woodstock – απ’ την άποψη του πλήθους. Είναι, ίσως, η αρχή. Θα μπορούσε όμως να θεωρηθεί μια συγκέντρωση για την επί γης ειρήνη.

Διότι το ίδιο το αμερικανικό κράτος, ο στρατός του συγκεκριμένα, στα τέλη του περασμένου Ιούλη, άφησε να του διαφύγουν 3 πολύ πρόσφατα video από πολεμικά του αεροπλάνα, στα όποια φαίνονταν «άγνωστης ταυτότητας ιπτάμενα αντικείμενα» που είχαν πιάσει τα ραντάρ τους.

Στο video πιο κάτω, απ’ το γνωστό καθεστωτικό fox news, ένας βουλευτής εκδηλώνει την ανησυχία του για το περί τίνος πρόκειται, ενώ τα πλάνα απ’ τα video παίζουν στο πλάι. (Υπάρχει καθυστέρηση στην εμφάνιση των υπότιτλων).

Η ανησυχία του εκπροσώπου του αμερικανικού λαού είναι δικαιολογημένη. Κι αν αυτά τα «α.τ.ι.α.» δεν είναι εξωγήινοι αλλά προχωρημένα μυστικά όπλα της Μόσχας ή του Πεκίνου; Πώς να το αντέξει αυτό το ψοφιοκουναβιστάν; Συνεπώς χρειάζονται εξηγήσεις – και διαφάνεια…

Να γιατί οι «φίλοι των ufo», έχοντας απαντήσει στο θέμα, είναι ειρηνόφιλοι: Ούτε ρωσία, ούτε κίνα· wellcome aliens!

(Υπάρχουν κάποιοι που υποστηρίζουν στα σοβαρά ότι αυτοί οι τεχνολογικά υπερεξελιγμένοι πολιτισμοί κάπου στο σύμπαν θα πρέπει να είναι σίγουρα κομμουνιστές, αφού έχουν φτάσει στο ανώτατο σημείο ανάπτυξης του καπιταλισμού τους, που είναι η ικανή και αναγκαία φάση για το πέρασμα στην αταξική κοινωνία.

Χμμμ… Αν είναι έτσι μήπως έχουν δώσει κάποια τεχνικά τους μυστικά στην κίνα, σαν πρωτόγονη μεν αλλά κομμουνιστική; Ή στον Putin, σαν πρώην καγκεμπίτη, υπηρέτη δηλαδή του υπανάπτυκτου σοβιετικού κομμουνισμού; Μήπως, τελικά, οι «φίλοι των ufo» είναι undercover κόκκινοι;

Απ’ την άλλη μεριά τι σχέση έχουν με τους συμπατριώτες τους flat earthers; Θα τα έβρισκαν «κάπου στη μέση», στην άποψη ότι η γη είναι κι αυτή ένας ιπτάμενος δίσκος;)

Οι καλές ιδέες

Σάββατο 21 Σεπτέμβρη. Αν έχεις καλές ιδέες δεν θα πάνε χαμένες. Εσύ μπορεί να χαθείς· αυτές όχι! Στις 6 Μάρτη του 2015, τότε που το φαιορόζ γκουβέρνο παρίστανε το «αριστερό» και ανέμιζε το «νωπή λαϊκή εντολή» στα μούτρα των καταραμένων εταίρων μέσω του Γιάνη του Εξολοθρευτή, ο υπ.εξ. ογκόλιθος Nick the Greek Κοτζιάς απειλούσε την ευρώπη ότι «θα πλημμυρίσει με τζιχαντιστές» αν δεν κάνει τα χατήρια στο ελλαδιστάν.

Αυτοί οι τρισκατάρατοι έκαναν ότι δεν άκουσαν. Έτσι ένα μήνα μετά, στις 7 Απρίλη, ο υπ.αμ. ψεκασμένος επανέλαβε την απειλή.

Και οι δύο, πρωτοκλασσάτα κυβερνητικά στελέχη της μασκαρεμένης καραδεξιάς «πρώτης φοράς», προφανώς εννοούσαν ότι αυτοί οι άθλιοι τζιχαντιστές βρίσκονταν ήδη σε ελληνικό έδαφος, σε ικανή ποσότητα και ποιότητα… Γιατί αλλιώς πως θα τους εκσφενδόνιζαν στην ευρώπη;

Ή, αν η πιο πάνω διαπίστωση δεν σας αρέσει, εκείνο που ούρλιαζαν σαν ξεφτιλισμένα πιόνια του ελληνικού εθνοφασισμού / ιμπεριαλισμού ήταν η συνοριακή θέση του ελλαδιστάν (σε σχέση με την ευρώπη) και το πόσο ακριβά θα έπρεπε να πληρωθεί. (Για περισσότερα επί του «συνοριακή θέση» σας παραπέμπουμε στα χθεσινά σχόλια).

Η ελληνική απειλή «αμολάω εναντίον σου τζιχαντιστές» θα πρέπει να καταγράφτηκε στο παγκόσμιο βιβλίο των μεγάλων, έξυπνων, σημαντικών ιδέων. Αυτό το ευρετήριο σοφίας και μαγκιάς (μαφιόζικου είδους) δεν χάνει ποτέ την αξία του. Ούτε παλιώνει.

Πέρασαν λοιπόν 4,5 χρόνια, αλλά το επιτελείο του ψόφιου κουναβιού ξεφυλίζοντας την βίβλο βρήκε εκείνες τις ανατριχιαστικές στιγμές της ευρωπαϊκής ιστορίας. Κι έτσι:

Με μια μικρή αλλά σημαντική χωροτακτική διαφορά. Το ψόφιο κουνάβι δεν θα στείλει τους χιλιάδες τζιχαντιστές κατευθείαν στην «καρδιά» της ευρώπης· ίσως δεν έχει τους καταπέλτες που είχαν ο ογκόλιθος, ο ψεκασμένος και όλο το κυβερνοπαρεάκι τους. Θα τους στείλει στα σύνορα της ευρώπης…

«Σύνορα»; «Σύνορα της ευρώπης»; Ποιά «σύνορα»; Που είναι τα «σύνορα της ευρώπης» που βολεύουν το ψόφιο κουνάβι; Ελάτε ρε παιδιά, μια κουβέντα είπαμε…(Για περισσότερα επί του «συνοριακή θέση» σας παραπέμπουμε κλπ, κλπ…) Είπαμε ότι το ελλαδιστάν δίνει τα φώτα του πολιτισμού στον κόσμο, αλλά αυτό το ψόφιο κουνάβι δεν είναι απλά φίλος, δεν είναι απλά σύμμαχος· είναι αδελφός! Πάει να βγάλει το μάτι του ελλαδιστάν! (Με την «λάμπα του ελληνικού πολιτισμού» βέβαια…)

Παλιόκαιρος, παλιόκοσμος και παλιοκοινωνία!

(Υ.Γ. Εδώ που τα λέμε το ψόφιο κουνάβι έχει τα δίκια του. Δεν μπορεί, λέει, να τους πάει όλους στο Γκουαντανάμο, όχι επειδή είναι καλόκαρδος, αλλά επειδή η φυλάκισή τους θα στοιχίσει έναν περίδρομο λεφτά. Απ’ την άλλη δεν μπορούν να μείνουν φυλακισμένοι στη ζώνη που του έχουν εξασφαλίσει οι σύμμαχοί του ypg στη βόρεια και ανατολική συρία, επειδή κι εκεί στοιχίζουν. Οπότε λέει: «αν είναι υπηκοοί σας πάρτε τους πίσω».

Αλλιώς θα πρέπει να τους στείλει στο αφγανιστάν, στη νοτιοανατολική ασία, στην υποσαχάρια αφρική· κάπου, τέλος πάντων, να κάνουν κανά μεροκάματο. Αλλά τότε θα εκτεθεί…)

Έτσι γράφεται η ιστορία!

Σάββατο 21 Σεπτέμβρη. Και ο ρημαδοΝικόλας πάντως, ο νέος υπ.εξ., διάδοχος του κόκκινου Κατρού που κι αυτός ήταν διάδοχος του ογκόλιθου, αφήνει ήδη τα ίχνη του στην παγκόσμια ιστορία.

Στις 12 του περασμένου Ιούλη έψαξε στο βιβλίο των καραγκιόζηδων, βρήκε έναν ψηλό που τον είχαν ξεχάσει οι πάντες, και τον αναγνώρισε σαν «πρόεδρο της βενεζουέλα». Ο Guaido δεν ήταν πια (εδώ και μήνες) καν και καν «αυτοανακηρυγμένος μεταβατικός» πρόεδρος. Είχε ξεπέσει (στη διεθνή φιλολογία) σε «αρχηγός της αντιπολίτευσης». Αλλά ο ρημαδοΝικόλας είδε τις παλιές του φωτογραφίες και σκέφτηκε «α, ωραίος φαίνεται…»

Ήταν, άραγε, η συνάντηση μιας μαριονέτας που πέφτει στην μια άκρη του κόσμου μ’ έναν υπ.εξ. που ανεβαίνει σε μια άλλη, που γέννησε αυτό το πολιτικό γεγονός supernova, την ελληνική αναγνώριση ενός τύπου που ήταν, πια, σχεδόν αγνώριστος; Ή ήταν ένα τελικό, εντελώς φιλικό κτύπημα στην πλάτη σ’ έναν Guaido ήδη πεσμένο στο χώμα;

Ποιός ξέρει; Τώρα πάντως αυτός ο εγκάθετος της Ουάσιγκτον νοιώθει ακόμα μεγαλύτερη μοναξιά. Ο Μαδούρο προχώρησε σε συμφωνία με πέντε άλλους, λιγότερο γνωστούς διεθνώς, κομματάρχες της αντιπολίτευσης στο Καράκας. Έχει μια σημασία το τι προβλέπει αυτή η συμφωνία· έχει ακόμα μεγαλύτερη όμως ότι σύντομα ο Guaido θα παραπεμφθεί σε δίκη για σχέσεις με ναρκοβαρώνους της κολομβίας. Έναν από δαύτους, με τον οποίο φωτογραφιζόταν ο «αναγνωρισμένος», τον έδεσε χτες η αστυνομία του Μαδούρο… Κάτι χρήσιμο θα πει…

Και θα μείνουν όλοι με την «αναγνώριση» στο χέρι. Πιο ιδρωμένος απ’ όλους όμως ο ρημαδοΝικόλας: Καλοκαιριάτικα; Τι του ήρθε καλοκαιριάτικα; Τι διεθνή καριέρα ξεκίνησε έτσι, με το να λένε όλοι πίσω απ’ την πλάτη του, “ναι μωρέ, αυτός είναι, ο τελευταίος που αναγνώρισε… το πτώμα” – ε;

(φωτογραφία κάτω: Η αντιπρόεδρος της βενεζουέλα Delcy Rodriguez αριστερά και ο αντιπολιτευόμενος κομματάρχης Timoteo Zambrano δεξιά επιδεικνύουν τα έγγραφα της συμφωνίας).

Η αισθητική της ήττας

Σάββατο 21 Σεπτέμβρη. Υπάρχει κάτι κωμικά οξύμωρο σ’ αυτήν την φωτογραφία. Ο σαουδάραβας συνταγματάρχης Turki al-Malik επιδεικνύει στη διεθνή κοινή γνώμη (δηλαδή στα media) τα πειστήρια της εμπλοκής της Τεχεράνης στην επίθεση στις πετροεγκαταστάσεις του Ριάντ…

Χωρίς καμμία ένταση, χωρίς κανένα δράμα… Όλα τα υπολείμματα των drones και των πυραύλων είναι καθαρισμένα με προσοχή· τακτοποιημένα· χωρισμένα σε κατηγορίες· τοποθετημένα πάνω σε βάθρα ντυμένα με ύφασμα· με τα ταμπελάκια τους. Με μια κορδέλα γύρω, “μην αγγίζετε”… Αισθητική μουσείου, ίσως αρχαιολογικού.

Θα μπορούσε η πετροχούντα του Ριάντ να τα αφήσει έτσι για τους ιστορικούς και τους τουρίστες του μέλλοντος. Σαν μόνιμη έκθεση ευρημάτων από ένα βασίλειο που υπήρξε κάποτε…

(Σ’ ένα άλλο δωμάτιο του ίδιου μουσείου θα μπορούσαν να εκτίθενται τα πολύ προσωπικά αντικείμενα του τοξικού. Όπως, π.χ., το κεφάλι του Khashoggi…)

Το κλίμα…

Παρασκευή 20 Σεπτέμβρη. Αν υπάρχει σήμερα βεβαιωμένα μια περιοχή «υπερθέρμανσης του πλανήτη» αυτή είναι η ευρύτερη μέση Ανατολή. Η «θερμότητα» εδώ δεν αφορά μόνο όσα συμβαίνουν. Όσο, κυρίως, ότι διαρκώς συσσωρεύονται όλο και περισσότερες «εκκρεμότητες». Η σύγκρουση των περιφερειακών ιμπεριαλισμών (Τελ Αβίβ και Ριάντ απ’ την μια μεριά, Άγκυρα και Τεχεράνη απ’ την άλλη) εγγράφεται στη σύγκρουση πλανητικών ιμπεριαλισμών (Ουάσιγκτον απ’ την μια, Μόσχα και Πεκίνο απ’ την άλλη) σ’ αυτό το δευτερεύον πεδίο μάχης του 4ου παγκόσμιου πολέμου…. Αλλά ως τώρα δεν προκύπτουν «νέες ισορροπίες» απ’ αυτήν την σύγκρουση, εξαιρετικά φονική εδώ και 18 χρόνια. Αντίθετα συσσωρεύονται οι «ανισορροπίες». Ας θυμίσουμε επιγραμματικά:

– Το ρατσιστικό, απαρτχάιντ καθεστώς του Τελ Αβίβ επιδιώκει να επεκταθεί και, ταυτόχρονα, να καθιερωθεί σαν “μεγαλύτερο ισραήλ” – σε βάρος των παλαιστίνιων (αλλά και της συρίας). Δεν το έχει πετύχει, αλλά στηρίζεται στην ψοφιοκουναβική Ουάσιγκτον· σχεδόν αποκλειστικά. Και θα συνεχίσει.

– Η συρία του Άσαντ θα ήθελε να ξαναγίνει ένα κανονικό κράτος, εφόσον το σχέδιο isis ηττήθηκε. Αλλά δεν μπορεί. Δεν είναι μόνο ο θύλακας του Idlib που εμποδίζει. Είναι και η υβριδική κατάσταση στα βόρεια και ανατολικά του Ευφράτη όπου η Ουάσιγκτον διατηρεί στη ζωή μια ψευδοκρατική οντότητα (τους ypg/pkk) χωρίς, φυσικά, να την αναγνωρίζει επίσημα. Η Άγκυρα προσπαθεί να εμποδίσει αυτήν την εξέλιξη, αλλά ακόμα μπαλατζάρει ανάμεσα σε μια εισβολή (που θα της στοιχίσει πολύ) και σε μια «συνεννόηση» με την Ουάσιγκτον – που έχει εντελώς αντίθετους στόχους.

– Το ιράκ θα ήθελε να ξαναγίνει κανονικό κράτος, αλλά δεν μπορεί. Το ψοφιοκουναβιστάν δηλώνει ότι δεν πρόκειται να πάρει απο κεί τον στρατό του, επειδή εξακολουθεί να υπάρχει κίνδυνος «τρομοκρατίας». Εννοώντας την Τεχεράνη.

– Η Τεχεράνη είναι ένα «τζίνι» που έχει βγει εδώ και καιρό απ’ το μπουκάλι, και δεν πρόκειται να ξαναμπεί εκεί παρ’ εκτός ύστερα από μια γενική στρατιωτική ήττα σ’ όλη την ζώνη απ’ τον λίβανο ως το αφγανιστάν. Κανείς αντίπαλος της Τεχεράνης δεν μπορεί να επιβάλει τέτοια ήττα· και επιπλέον υπάρχουν δύο σύμμαχοι (η Μόσχα και το Πεκίνο) που κάνουν το αδύνατο ακόμα πιο αδύνατο.

– Το Ριάντ (και τα εμιράτα) προσπάθησαν να αναδειχθούν σε «περιφερειακή δύναμη» και απέτυχαν πανηγυρικά. Ηττήθηκαν. Ωστόσο δεν το παραδέχονται, και για όσο καιρό διαθέτουν χρήμα δεν θα το παραδεχτούν. Πιθανότερο είναι να καταφεύγουν σε όλο και πιο τυχοδιωκτικές και ριψοκίνδυνες ενέργειες.

Μια εύλογη ερώτηση θα ήταν η εξής: αν η συσσώρευση τέτοιων και τόσων «περιφερειακών» εκκρεμοτήτων στην ευρύτερη μέση Ανατολή προμηνύει κάποιου είδους «αλλαγή συνόρων» – μέσω πολέμων φυσικά. Στην πραγματικότητα τέτοιο ήταν στο σχέδιο του άξονα Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ (μέσω, κυρίως, του isis) – που ηττήθηκε. Απ’ την απέναντι μεριά η επιλογή του ευρασιατικού μπλοκ (που περιλαμβάνει το μπλοκ της Αστάνα, το μπλοκ του Ινδοκούς, και όλο τον σινικό και σινορωσικό σχεδιασμό για τους «δρόμους του μεταξιού») υπέρ της ενίσχυσης των υπαρχόντων συνόρων δεν είναι (κατά την άποψη της ασταμάτητης μηχανής) ένα «ιερό ζήτημα αρχής». Είναι, μάλλον, η υποχρεωτική τακτική επιλογή απέναντι στον σχεδιασμό της Ουάσιγκτον και των συμμάχων της για την ρευστοποίηση των συνόρων και την δημιουργία μόνιμων εστιών αποσταθεροποίησης.

Το έδαφος…

Παρασκευή 20 Σεπτέμβρη. Τα σύνορα, λοιπόν, δεν έχουν αλλάξει (εκτός απ’ την προσπάθεια του απαρτχάιντ Τελ Αβίβ να επεκταθεί σε βάρος της συρίας – υψώματα του Golan – και των παλαιστινίων). Ακόμα και το τουρκικό καθεστώς, που έχει καταλάβει στρατιωτικά ένα τμήμα της συριακής επικράτειας, δεν την διεκδικεί για δικό του έδαφος. Δεν το χρειάζεται. Θα ήθελε να ελέγχει τις κινήσεις σ’ αυτό.

Ταυτόχρονα όμως, και χωρίς αλλαγή συνόρων, η αναμέτρηση της ηγεμονίας (και των υλικών βάσεών της) οξύνεται. Ορισμένα τεχνικά μέσα (αεροπλάνα, πύραυλοι, drones, δορυφόροι, συστήματα γεωεντοπισμού) επιτρέπουν αυτή η όξυνση να εξελίσσεται ως τώρα χωρίς μετακινήσεις στρατών επί του εδάφους. Το Τελ Αβίβ βομβαρδίζει στόχους / σημεία χιλιάδες χιλιόμετρα απ’ τα σύνορά του (στη συρία και στο ιράκ) ή δίπλα (στον λίβανο). Οι ιρανοί «φρουροί της επανάστασης» έχουν απλωθεί σ’ όλη αυτή τη ζώνη, σε επιλεγμένες θέσεις· αλλά αυτό δεν συνεπάγεται ότι η Τεχεράνη διεκδικεί έδαφος απ’ τον λίβανο, την συρία, το ιράκ ή την υεμένη. Οι υεμενίτες Houthis είναι σε θέση να κάνουν σοβαρές ζημιές πολύ μακριά απ’ τις βάσεις επιδιώκοντας, ουσιαστικά, την δημιουργία ενός χωριστού κράτους, περίπου στα όρια του άλλοτε κράτους της βόρειας υεμένης. Ίσως η μόνη «εδαφική» κρατική κίνηση μεγάλου μεγέθους σε εξέλιξη να είναι στη θάλασσα: η Άγκυρα διεκδικεί την αοζ της στην ανατολική Μεσόγειο (ενάντια στους ελληνο – ελληνοκυπριακούς σχεδιασμούς). Παράδοξο ή όχι οι βυθοί έχουν αποκτήσει την «plane» αξία που κάποτε είχαν οι στεριές…

Η σύγκρουση δεν έχει την τυπική μορφή «διεκδίκηση / κατάληψη εδάφους» (του είδους, π.χ., ο ιρακινός στρατός καταλαμβάνει το κουβέιτ). Όχι ακόμα, όχι στην έκταση που θα μπορούσε να περιμένει κανείς. Γίνεται, όμως, σαν χαράξεις επί του εδάφους· με την μορφή της εξασφάλισης, του ελέγχου και της προστασίας ροών. Χερσαίων ή/και θαλάσσιων. Ροών καυσίμων, ροών εμπορευμάτων, ροών εργασίας, ροών νομισμάτων…

Μοιάζει οξύμωρο, αλλά δεν είναι. Ο μεν άξονας Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ επεδίωξε να ρευστοποιήσει τα τυπικά, υπάρχοντα σύνορα (και διεθνείς θεσμούς συγκροτημένους πάνω σ’ αυτά), για να εξουδετερώσει αυτές τις ροές (ακόμα και τις χρηματικές!) μεταξύ ασίας απ’ την μια και ευρώπης και αφρικής απ’ την άλλη· το δε ευρασιατικό μπλοκ επιδιώκει να εξασφαλίζει αυτά τα τυπικά, υπάρχοντα σύνορα, για να διευκολύνει αυτές τις ροές. Οι πρώτοι επιχείρησαν (και ίσως δεν έχουν εγκαταλείψει ακόμα την προσπάθεια) να εδαφικοποιήσουν την αποσταθεροποίηση των επικίνδυνα ανταγωνιστικών ροών· οι δε δεύτεροι επιδιώκουν την σταθεροποίησή τους οργανώνοντας την τυπική εδαφική μορφή «μπλοκ». Αγωγοί, τραίνα, δρόμοι, θαλάσσιες πλεύσεις: αυτές είναι οι γραμμές που ξανά και ξανά εικονογραφούν τα επίδικα της σύγκρουσης.

Η γεωμετρία…

Παρασκευή 20 Σεπτέμβρη. Τοπικοί ιμπεριαλισμοί εναντίον τοπικών ιμπεριαλισμών… Πλανητικοί ιμπεριαλισμοί εναντίον πλανητικών ιμπεριαλισμών… Υπάρχει όμως κι ένα τρίτο επίπεδο, αόρατο δια γυμνού οφθαλμού, και πιο καθοριστικό. Είναι η κλιμακούμενη σύγκρουση ανάμεσα στη «λογική» της εδαφικής διακράτησης / συσσώρευσης / εξουσίας (στην οποία περιλαμβάνεται και η δημιουργία «ζωνών αποσταθεροποίησης») και στη «λογική» της ροϊκής συσσώρευσης / εξουσίας. Ίσως πρώτη η Hannah Arendt έκανε τη δομική διάκριση ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο “λογικές”, που συνυπάρχουν μεν στην καπιταλιστική συσσώρευση· όμως σε περιόδους κρίσης / αναδιάρθρωσης και Αλλαγής Παραδείγματος μπορούν να “υποκειμενικοποιηθούν” σαν διαφορετικές κρατικές / καπιταλιστικές τακτικές.

Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς το γιατί το έσχατο σχέδιο της Ουάσιγκτον (και των συμμάχων της) στη μέση Ανατολή είναι η καμμένη γη. Επειδή υποχωρεί, υποχωρεί, υποχωρεί. Ανάλογα δεν είναι δύσκολο να καταλάβει το γιατί το ευρασιατικό μπλοκ, και ειδικά το Πεκίνο, επιδιώκει (εδαφική) σταθερότητα: επειδή αυτή είναι η προϋπόθεση της ασφάλειας των ροών. Το πιο δύσκολο είναι να προσέξει κανείς ότι ενώ το αποσταθεροποιημένο έδαφος (η αμερικανική τακτική) είναι αποσταθεροποιημένο ομοιόμορφα, συνεπώς έχει παντού την “ίδια τιμή αποσταθεροποίησης”, το σταθεροποιημένο έδαφος δεν έχει παντού την “ίδια τιμή σταθεροποίησης”. Εννοούμε: στη δεύτερη περίπτωση υπάρχουν σημεία υψηλής αξίας (π.χ. λιμάνια, ένας σιδηροδρομικός άξονας, μια διέλευση αγωγού) και άλλα μικρότερης ή ελάχιστης. Το κινέζικο κράτος / κεφάλαιο, για την δική του επικράτεια, φροντίζει να μην συμβαίνει έτσι. Όμως οπουδήποτε αυτή η διακύμανση “εδαφικής αξίας” μπορεί να ισχύει (και υπάρχουν διάφοροι λόγοι γι’ αυτό) η εξασφάλιση της ροϊκής συσσώρευσης / εξουσίας μπορεί να σημαίνει την προστασία μόνο των σημείων υψηλής αξίας.

Για να το πούμε παραδειγματικά: στη χειρότερη των περιπτώσεων 5, 10 ή 15 χιλιάδες κινέζοι στρατιώτες δεν θα προστατέψουν το σύνολο της ιρανικής επικράτειας· αυτό είναι δουλειά του ίδιου του ιρανικού καθεστώτος. Θα αρκεστούν στην προστασία των (ιρανικών) σημείων υψηλής αξίας, όποια είναι αυτά.