Year: 2019

Πράσινος ρημαδοΚούλης

Τρίτη 24 Σεπτέμβρη. Η δήλωση του ρημαδοΚούλη στη γενική συνέλευση του οηε ότι ως το 2028 θα έχουν κλείσει όλες οι λιγνιτικές μονάδες (παραγωγής ηλεκτρισμού) και, κατά συνέπεια, κι όλα τα λιγνιτωρυχεία στην ελλάδα είναι, χωρίς αμφιβολία, εντυπωσιακή. Και θα γινόταν ακόμα πιο εντυπωσιακή αν δήλωνε ότι θα σταματήσει επί τη ευκαιρία όλο το σχέδιο έρευνας για πετρελαϊκά κοιτάσματα: γιατί τι νόημα θα είχε το να αλλάξει το ελλαδιστάν το ενεργειακό του μοντέλο συγχρονισμένο με μια διεθνή τάση αλλά να ψάχνει να βρει πελάτες του παλιού;

Ταιριαστή με τις ευρωπαϊκές διακηρύξεις η δήλωση· αλλά στα μέρη μας θα προκαλέσει. Πρώτον, διότι υπάρχουν πολύ πιο άμεσα συμφέροντα να υπηρετηθούν. Δεύτερον, επειδή αυτές τις λιγνιτικές μονάδες (ή κάποιες απ’ αυτές) ήταν που ήθελε να πουλήσει το προηγούμενο φαιορόζ γκουβέρνο (κι αγοραστές δεν εύρισκε). Τρίτον, επειδή προϋποτίθεται η ριζική (και αποτελεσματική) στροφή της δ.ε.η. στις “ανανεώσιμες πηγές ενέργειας”. Κι εδώ το μεγαλύτερο εμπόδιο ίσως είναι η πασοκική “συνδικαλιστική σύνθεση” της επιχείρησης· αλλά και οι “τοπικές κοινωνίες”…

Να θυμίσουμε ότι ο προηγούμενος που είχε τέτοιες βλέψεις (με την ανάλογη εύλογη τεκμηρίωση) περί πράσινης ανάπτυξης βρίσκεται κάπου παραπεταμένος. Λέγεται Παπαντρέου ο Γ (αν και δεν ήταν ο ενεργειακός αναθεωρητισμός του το μεγαλύτερο αμάρτημα που του χρέωσε το κόμμα του…) Βέβαια τώρα ο ρημαδοΚούλης μπορεί να ποντάρει στη βοήθεια (σ’ αυτό το θέμα) και του Γιάνη του Εξολοθρευτή. Αλλά αυτό θα είναι αρκετό;

Για να το πούμε διαφορετικά: πότε το ελληνικό κράτος / κεφάλαιο / παρακράτος βρέθηκε στην πρώτη γραμμή κάποιας σοβαρής καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης για να βρεθεί και τώρα;

Οδηγίες αυτοκαταστροφής

Τρίτη 24 Σεπτέμβρη. Ενώ ο βρετανικός λέοντας παραμένει σφηνωμένος στην πόρτα εξόδου απ’ την ε.ε., ο επικεφαλής των «εργατικών» αποδεικνύεται ο καλύτερος σύμμαχος του Bor-Duk.

Είναι γνωστό ότι η πλειοψηφία των βουλευτών του κόμματος (και των ψηφοφόρων του) είναι υπέρ της παραμονής της επικράτειας της αυτού εξοχότητας στην ε.ε. Υπάρχει και μια όχι ασήμαντη μειοψηφία που είναι υπέρ της εξόδου· μόνο που όπως όλοι οι brexiters δεν ξέρει τι «έξοδο» θέλει ακριβώς.

Ο Jeremy Corbyn τα τελευταία χρόνια έχει υπάρξει «όλα, και λίγο απ’ όλα». Αρχικά οπαδός του brexit μ’ εκείνη την αριστερίστικη επένδυση στην «εθνική απελευθέρωση», αργότερα (ειδικά μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος) έγινε λιγότερο σίγουρος για την έξοδο· «ίσως», «μπορεί», ένα άλλο δημοψήφισμα μάλλον, κλπ κλπ. Σύγχιση.

Το περασμένο σαββατοκύριακο οι εργατικοί είχαν συνέδριο στο Brighton. Πέρα απ’ τα υπόλοιπα κοινωνικά μέτρα (για τα οποία συμφώνησε η μεγάλη πλειοψηφία των συνέδρων), έπρεπε να αποσαφηνιστεί η «γραμμή» του κόμματος ως προς την «έξοδο».

Αμ δε! Η πλειοψηφία (remainers) «πίεζε» προς μια απόφαση υπέρ της παραμονής, η μειοψηφία (brexiters) το ανάποδο… Και ο Corbyn; Πρότεινε ένα σατανικό σχέδιο (για την περίπτωση που γίνουν πρόωρες εκλογές και οι εργατικοί γίνουν κυβέρνηση, πράγμα όλο και πιο δύσκολο) που θα έπαιρνε άριστα 10 στις ασκήσεις εδάφους στους ολυμπιακούς του Τόκιο: να διαπραγματευτεί (ο Corbyn) με τις Βρυξέλες νέα συμφωνία εξόδου, «καλύτερη» απ’ αυτήν που υπέγραψε η δόλια κυρά May (τους ευρωπαίους τους ρώτησε;)… Και, μετά (κρατηθείτε…), να γίνει ένα «ειδικό συνέδριο» του κόμματος, για να αποφασίσει αν θα υποστηρίξει την συμφωνία που θα έχει υπογράψει ο ίδιος (;!!!;;), ή αν θα προκηρύξει νέο δημοψήφισμα με επιλογή την παραμονή στην ε.ε. (;;!!!) …

Το αντιλαμβάνεσθε; Το «δεν ξέρω τι μου γίνεται» σαν «σοβαρή πρόταση»! Εν τέλει το συνέδριο αποφάσισε, θεωρώντας το «λιγότερο κακό» (αλλά όχι γελοίο;) να μην αποφασίσει ακόμα για το ποια είναι η «γραμμή» του κόμματος (έχουν περάσει 3,5 χρόνια απ’ το δημοψήφισμα…), και να περιμένει πρώτα να γίνουν εκλογές (στις οποίες θα πάει με τα χέρια κάτω…)… Και μετά «βλέπουμε».

Είναι τρομακτικό αν το σκεφτεί κανείς σαν διανοητική κατάσταση… Η ανομολόγητη επιθυμία αυτών των τύπων είναι το ζήτημα της εξόδου ή μη του βρετανικού λέοντα να “περάσει σε δεύτερη μοίρα” στις όποιες εκλογές, και να μπει στο κέντρο το κοινωνικό πρόγραμμα του κόμματος. Φαίνεται βολικό αλλά είναι παράλογο! Δεν έγινε (ούτε θα μπορούσε να γίνει) δημοψήφισμα για την βελτίωση του βρετανικού συστήματος υγείας (ένα απ’ τα μέτρα του προγράμματος). Έγινε για την έξοδο. Η έξοδος, με την σημαντική συμβολή και των εργατικών, αναγορεύτηκε σε “κεντρικό πολιτικό ζήτημα”, και τέτοιο εξακολουθεί να είναι εδώ και 4,5 χρόνια. Κι ωστόσο μπροστά στο δικό τους πολιτικό αδιέξοδο (ανικανότητα θα ήταν πιο σωστή λέξη) θα ήθελαν να παραστήσουν ότι δεν είναι δα και τόσο “κεντρικό”· κι ότι, σε κάθε περίπτωση, μπορούν να συνεχίσουν να επιπλέουν χωρίς να έχουν μια καθαρή και τεκμηριωμένη θέση επ’ αυτού, είτε “ναι” είτε “όχι”, που να τους διαφοροποιεί είτε απ’ τους remainers των “φιλελευθέρων” είτε απ’ τους brexiters του Farage…

Η ιδανική συνταγή αυτοχειρίας: οι δειγματοληψίες δείχνουν ότι οι εργατικοί χάνουν λάδια (δηλαδή ψήφους) και απ’ τις δύο μεριές. Πολλοί αποφασισμένοι remainers, εκλογικοί πελάτες των εργατικών, θα ψηφίσουν τους «φιλελευθέρους», που είναι αποφασιστικά και καθαρά υπέρ της παραμονής. Και πολλοί αποφασισμένοι brexiters, επίσης απ’ την εκλογική πελατεία του κόμματος, θα ψηφίσουν τους συντηρητικούς του Bor-Duk, που υπόσχεται έξοδο ακόμα και μαλλιοκούβαρα.

Δεν είναι περίεργο που οι άγγλοι «συντηρητικοί» αυξάνουν διαρκώς την εκλογική τους επιρροή: ο Corbyn κάνει ό,τι μπορεί για να γίνει ο Bor-Duk πρωθυπουργός. Κι αν αυτό αποδειχθεί «κατόρθωμα», ακόμα μεγαλύτερο θα είναι αν καταφέρει οι «φιλελεύθεροι» να υπερφαλαγγίσουν τους «εργατικούς», γινόμενοι αξιωματική αντιπολίτευση…

Ζήσε τον μύθο σου…

Τρίτη 24 Σεπτέμβρη. “Εθνική βιομηχανία” η τουριστική. Αλλά αρκεί η χρεωκοπία μιας και μόνο μιας διεθνούς επιχείρησης του μεγέθους της thomas cook (εφευρέτης του «πακέτου διακοπών» μεταξύ άλλων…) για να βγει ξεβράκωτη στο δρόμο και να σκίζει τις πλεξούδες της – η «εθνική βιομηχανία» – κατά ένα της τουλάχιστον τμήμα.

Τα χρέη που αφήνει η αγγλική επιχειρήση θα «τραβήξουν» προς τα κάτω τους μεγάλους πελάτες της (ξεκινώντας απ’ τα ξενοδοχεία). Λέγεται και domino effect: δεν θα πληρωθούν, οπότε δεν θα πληρώσουν. Και πάει λέγοντας.

Μπορεί το ελληνικό κράτος να «διασώσει» τους εθνικούς επιχειρηματίες του τουρισμού; Κι αν ναι, ποιος θα πληρώσει, τελικά, τα κερατιάτικα;

Γνωστή η απάντηση. Στο κάτω κάτω για την «εθνική βιομηχανία» πρόκειται. Χαλάλι οι όποιες θυσίες χρειαστούν – ε; (Γιατί παρά τις βλακώδεις απόψεις, δεν είναι «νεοφιλελεύθερη» η τωρινή κυβέρνηση, να αφήνει τις επιχειρήσεις «εθνικούς πρωταθλητές» να τα βγάζουν πέρα μόνες τους με τους κανόνες της αγοράς… Όχι! Καθόλου “νεοφιλεύθερη” δεν είναι! Αντίθετα: θα βρει τρόπους κρατικής στήριξης των αναξιοπαθούντων τουριστοαφεντικών… )

Ευρωπαϊκά νήπια

Τρίτη 24 Σεπτέμβρη. …Καταδικάζουμε με μεγάλη αποφασιστικότητα τις επιθέσεις που είχαν σαν στόχο πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στο σαουδαραβικό έδαφος, στις 14 Σεπτέμβρη του 2019, στο Abqaiq και στο Khurais, και ξαναεπιβεβαιώνουμε την πλήρη αλληλεγγύη μας στο βασίλειο της σαουδικής αραβίας και στον λαό του… Είναι σαφές σ’ εμάς ότι το ιράν είναι υπεύθυνο για την επίθεση. Δεν υπάρχει άλλη εύλογη εξήγηση. Στηρίζουμε τις εν εξελίξει έρευνες… Είναι καιρός να αποδεχθεί το ιράν ένα μακροπρόθεσμο πλαίσιο διαπραγματεύσεων για το πυρηνικό του πρόγραμμα, όπως επίσης για ζητήματα περιφερειακής ασφάλειας, που περιλαμβάνουν το πυραυλικό του πρόγραμμα…

Αυτά υπογράφουν ο Macron, η Merkel και ο Bor-Duk (Johnson). Θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς αν ήπιαν κάτι ληγμένο. Αλλά όχι. Αφού αυτά τα τρία ευρωπαϊκά κράτη σιγουρεύτηκαν ότι η Ουάσιγκτον δεν θα επιτεθεί στην Τεχεράνη· αφού άφησαν να περάσουν 9 μερόνυχτα, βγήκαν να πουλήσουν «αλληλεγγύη» στο βασίλειο που η μόνη του χρησιμότητα είναι να αγοράζει τα όπλα τους για να σκοτώνει, όπου μπορεί. Και επειδή αυτή η «έκφραση αλληλεγγύης» δεν τους φάνηκε αρκετή, κάλεσαν και την Τεχεράνη να επαναδιαπραγματευτεί το πυρηνικό της πρόγραμμα (κι εκείνη η συμφωνία που στηρίζουν; αααα, ναι! έτσι κι αλλιώς θα λήξει το 2025…) plus το πυραυλικό της πρόγραμμα… (Κάτι που η Τεχεράνη έχει αποκλείσει προ πολλού).

Είναι μια οφθαλμοφανώς φτηνή προσπάθεια να δηλώσουν «παρών» σ’ αυτήν την περιοχή του κόσμου· όταν τα δικά τους συμφέροντα είναι αντίπαλα και εκεί! Ποιός δεν ξέρει ότι το Παρίσι και το Λονδίνο συμμετέχουν στον πόλεμο κατά των Huthis; Και ποιός, άραγε, δεν καταλαβαίνει ότι το καθένα απ’ αυτά τα κράτη, για τους δικούς του λόγους, προσπαθεί να βγει «πιο εξτρέμ» απ’ το ψοφιοκουναβιστάν, υπό την προϋπόθεση, φυσικά, ότι δεν θα κάνει τίποτα κατά του «υπεύθυνου της επίθεσης»;

Την προηγούμενη φορά, στην εισβολή στο ιράκ, η Ουάσιγκτον προσπάθησε να τους κοροϊδέψει· το Λονδίνο δεν ήθελε βοήθεια, ήταν «πρόθυμο». Αυτή τη φορά είναι απλά οι διπλωματικοί ελιγμοί τους που γεννάνε ιδέες και δηλώσεις…

Όπως, για παράδειγμα, όταν αναγνώρισαν τον Guaido σαν «πρόεδρο»…. Έξυπνη διπλωματία, με προοπτικές…

Όλες οι φωτιές: η φωτιά

Δευτέρα 23 Σεπτέμβρη. Την τυνήσια Emel Mathlouthi την παρουσιάσαμε πριν λίγες εβδομάδες. Το τραγούδι της Kelmti Hurra είναι αυτό που έγινε ο ύμνος της επανάστασης στην τυνησία στα τέλη του 2010 – αρχές του 2011· κι ύστερα πέρασε τα σύνορα, και έγινε ύμνος όλων των αραβικών εξεγέρσεων. Στην εκδοχή που ακολουθεί τα πλάνα είναι απ’ την αιγυπτιακή επανάσταση της 25ης Γενάρη.

Δεν θέλουμε να “προβλέψουμε” ότι αυτό θα ξαναγίνει αύριο ή σε ένα μήνα. Θέλουμε να πούμε: η φωτιά (δηλαδή όλες οι φωτιές) μπορεί να σιγοκαίει για πολύ καιρό, αδιόρατα, κρυφά…

Κι ας μην υποτιμάει κανείς ούτε την θέληση ούτε την συλλογική μνήμη αυτών των ανθρώπων που μόνο ο πρωτοκοσμικός ρατσισμός έχει υποβιβάσει, για να νοιώθει “πρώτος κόσμος”…

Και όμως κινείται…

Δευτέρα 23 Σεπτέμβρη. Πριν 2 βδομάδες ένας αιγύπτιος μεγαλοεργολάβος, ονόματι Mohamed Ali (απλή συνωνυμία με τον διάσημο μποξέρ…) που έχει καταφύγει στην ισπανία, κοινοποίησε μέσω video καταγγελίες για τεράστια «διαφθορά» της χούντας Sisi σε σχέση με δημόσια έργα. Ο Ali κατήγγειλε διασπάθηση τεράστιων ποσών για να κτίζονται παλάτια για τον Sisi σε διάφορες περιοχές της αιγύπτου, υπερπολυτελείς βίλες για ανώτατους αξιωματικούς του στρατού, και υπεροπολυτελή ξενοδοχεία από φίλους της χούντας. Το βίντεο εκείνο, και ένα ακόμα που αναρτήθηκε τις επόμενες ημέρες με ανάλογες καταγγελίες απ’ τον Ali, «κόπηκαν» κάποια στιγμή· αφού όμως πρώτα τα είχαν δει και «κατεβάσει» εκατοντάδες χιλιάδες αιγύπτιοι.

Προσπαθώντας να «σώσει την τιμή» του ο Sisi, την επόμενη μέρα της ανάρτησης του πρώτου video, κατηγόρησε τον Ali ότι οι μυστικές υπηρεσίες του είχαν ζητήσει να κρατήσει το στόμα του κλειστό, αλλά αυτός προτίμησε να υπονομεύσει το κύρος του καθεστώτος. Ξεκαθάρισε επίσης ότι θα συνεχίσει να κτίζει παλάτια.

Την περασμένη Παρασκευή, μετά το τέλος ενός ποδοσφαιρικού ντέρμπυ στο Κάιρο, πολλές εκατοντάδες νεαροί και νεαρές ξεκίνησαν διαδηλώσεις κατά του Sisi και της χούντας του. Κάποιου είδους προηγούμενη συνεννόηση θα πρέπει να υπήρχε, αφού τις ίδιες ώρες διαδηλώσεις ξεκίνησαν σε δέκα ακόμα πόλεις.

Η αστυνομία, αμήχανη σε διάφορες περιπτώσεις, έδεσε τελικά 220 άτομα (μεταξύ των οποίων 34 γυναίκες) κυρίως στο Κάιρο και στην Αλεξάνδρεια. Αλλά στο Σουέζ, όπου οι εργάτες είχαν υπάρξει κομβικοί στην εξέγερση / επανάσταση του 2011, οι αντικαθεστωτικές συγκεντρώσεις συνεχίστηκαν και το Σάββατο· ενώ χτες μια άγνωστη ως τώρα οργάνωση με το όνομα «Νεολαία του Σουέζ για την Αλλαγή» εξέδωσε ανακοίνωση κατά του καθεστώτος, καταγγέλοντάς το για την διαφθορά και την μεγάλη ανεργία.

Έχοντας την «μνήμη» της επανάστασης του 2011 η χούντα του Sisi κινήθηκε γρήγορα στέλνοντας στρατόμπατσους να «καταλάβουν» την πλατεία Tahrir… Αλλά οι συγκεντρώσεις / διαδηλώσεις της περασμένης Παρασκευής είναι οι πρώτες που στρέφονται άμεσα κατά της χούντας εδώ και 6 χρόνια. Με την φτώχια να έχει παροξυνθεί αυτά τα χρόνια της «τάξης και ασφάλειας» και τις φυλακές να ξεχυλίζουν από πολιτικούς κρατούμενους, η αποκάλυψη του ότι οι χουντικοί «τρώνε τα λεφτά» και μάλιστα σε τεράστιες ποσότητες, μπορεί να αποδειχθεί η σταγόνα που ξεχυλίζει το ποτήρι.

Θα φανεί. Όχι υποχρεωτικά την ερχόμενη Παρασκευή, αλλά οπωσδήποτε τους επόμενους μήνες…

(φωτογραφία κάτω: Διαδοχικές λήψεις απ’ την πλατεία al-Arbaeen του Σουέζ, όπου η στρατοαστυνομία βρέθηκε αντιμέτωπη με εκατοντάδες διαδηλωτές όχι μόνο την Παρασκευή αλλά και το Σάββατο 21 Σεπτέμβρη. Τους αντιμετώπισε με διακρυγόνα και κανονικές σφαίρες· δεν ανακοινώθηκαν ωστόσο δολοφονημένοι…)

Κρίση ειλικρίνειας

Δευτέρα 23 Σεπτέμβρη. …Έχουμε όλοι την εμπειρία αυτού του κόσμου, κι εσείς ξέρετε περισσότερα από εμένα. Αλλά η διεθνής τάξη διαταράσσεται μ’ έναν τρόπο χωρίς προηγούμενο, με μια μαζική αναστάτωση ίσως για πρώτη φορά στην ιστορία μας, σχεδόν σ’ όλους τους τομείς και σε μια ιστορική κλίμακα. Είμαστε ίσως μάρτυρες του τέλους της Δυτικής ηγεμονίας στον κόσμο. Συνηθίσαμε σε μια διεθνή τάξη που βασιζόταν στη Δυτική ηγεμονία απ’ τον 18ο αιώνα… Τα πράγματα αλλάζουν. Και έχουν επηρεαστεί βαθιά απ’ τα λάθη που έκαναν οι Δυτικοί σε συγκεκριμένες κρίσεις, και απ’ τις Αμερικανικές αποφάσεις των τελευταίων χρόνων, αποφάσεις που δεν ξεκίνησαν απ’ την τωρινή διοίκηση, που μας έχουν οδηγήσει στο να επανεξετάσουμε συγκεκριμένες εμπλοκές σε συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή και αλλού, και να ξανασκεφτούμε βασικά στοιχεία της διπλωματικής και στρατιωτικής στρατηγικής μας, και σε ορισμένες περιπτώσεις στοιχεία της αλληλεγγύης που την θεωρούσαμε αδιαπραγμάτευτη… Συμβαίνει επίσης η ανάδυση νέων δυνάμεων των οποίων την επίδραση είχαμε υποτιμήσει για πολύ καιρό.

Πρώτα η Κινεζική και επίσης η Ρωσική στρατηγική, πρέπει να το παραδεχτούμε, έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα επιτυχημένες τα τελευταία χρόνια…

Λόγια του γάλλου σοσιαλφιλελεύθερου Macron σε μια δημόσια ομιλία του προς του γάλλους πρεσβευτές ανά την υφήλιο πριν ένα περίπου μήνα. Η κεντρική γαλλική πολιτική βιτρίνα ανησυχεί· όχι τόσο και όχι έτσι, ωστόσο, ώστε να ανακαλέσει τον στρατό της απ’ την αφρικανική ζώνη του Sahel· ή να σταματήσει την «εμπλοκή» της στον πόλεμο στην υεμένη, στο πλευρό των σαουδαράβων μισθοφόρων και του τοξικού… Μ’ άλλα λόγια ο Macron ανησυχεί μεν, αλλά ο γαλλικός ιμπεριαλισμός χαίρει άκρας υγείας – προς το παρόν.

Η ανησυχία του, παρ’ όλα αυτά, δεν είναι γενική. Ή, πιο σωστά, στη συγκεκριμένη ομιλία, εστίασε σ’ ένα συγκεκριμένο ζήτημα: στις σχέσεις της ευρώπης με την ρωσία. Διαβλέπει σωστά ο Macron (και δεν είναι ο μόνος, ούτε άλλωστε η εξέλιξη αυτή είναι καινούργια…) ότι η Ουάσιγκτον ευχαρίστως θα έκανε την ευρωπαϊκή ήπειρο πεδίο μάχης της ίδιας και των όποιων συμμάχων της κατά της Μόσχας. Κι αν όχι σε έναν all out πόλεμο, σίγουρα σε τέτοιο βαθμό ώστε να δημιουργεί διαρκείς τριβές και να βάζει συστηματικά τρικλοποδιές σε οτιδήποτε θα μπορούσε να μοιάζει με «κοινή ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική».

Ο Macron λέει καθαρά ότι «η Ουάσιγκτον δεν είναι σύμμαχος πλέον» (ήταν, όμως, ποτέ;). Τελεία. Γιατί αν η συνταγή του για την σωτηρία της γηραιάς ηπείρου είναι η επαναπροσέγγιση με την Μόσχα (μέσα, για παράδειγμα, απ’ την κατάργηση διάφορων κυρώσεων που έχουν επιβληθεί και απ’ την ε.ε. στη ρωσία εξαιτίας της «προσάρτησης» της Κριμαίας και της αυτονόμησης του Donbass στη νοτιοανατολική ουκρανία) τότε απλά μασκαρεύει την αδυναμία του: δεν μπορεί καν να “τραβήξει” τ’ αυτιά της Βαρσοβίας, των βαλτικών κρατών και των «εταίρων» του Βίτζεγκραντ…. Η γαλλία είναι, πια, η σκιά των φαντασιώσεων των αφεντικών της.

Αν υπήρξε ένα ευρωπαϊκό κράτος που επεδίωξε έγκαιρα πράγματι (και έντιμα, όσο μπορεί να μιλάει κανείς για τιμιότητα στον καπιταλισμό…) μια ομοσπονδιακή συγκρότηση του project europe αυτό ήταν το γερμανικό. Κι αν υπήρξε ένα άλλο κράτος που βούλιαξε αυτήν την προσπάθεια, αυτό ήταν το γαλλικό. Όταν το Βερολίνο ζητούσε εμβάθυνση των θεσμών της τότε ε.ε. το Παρίσι απαντούσε με μεγέθυνση. Κάπως έτσι μπήκαν στην ε.ε. (σε μια ε.ε. θεσμικά μισοφτιαγμένη) με διαδικασίες express τα ευρωπαϊκά κράτη του πρώην “ανατολικού μπλοκ”: η γαλλική εθνική πολιτική θεωρούσε πως μ’ αυτόν τον τρόπο, αυξάνοντας τα μέλη της ε.ε., θα μπορούσε να ελέγξει τον γερμανικό καπιταλιστικό δυναμισμό. Τελικά έστρωσε τον δρόμο για τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό…

Τώρα; Τώρα δεν μπορεί (ούτε ο Macron ούτε οποιοσδήποτε άλλος) να πείσει τις διάφορες ακροδεξιές κυβερνήσεις να φιλοξενήσουν έστω και εκατό μετανάστες / πρόσφυγες… Από πολιτική άποψη η διάσπαση που φοβάται ο Macron έχει γίνει στην ευρώπη. Αν ήταν διαφορετικά τα πράγματα δεν θα ήταν τόσο εύκολο για την Ουάσιγκτον να παρκάρει στρατό και όπλα όπου την βολεύει στην περίμετρο της ρωσίας…

Ρεαλισμός;

Δευτέρα 23 Σεπτέμβρη. Ενδιαφέρουσα βρίσκει η ασταμάτητη μηχανή την γερμανική στάση μέσα σ’ αυτές τις εξελίξεις. Το Βερολίνο έχει υπάρξει ιστορικά σταθερός υποστηρικτής της πολιτικής ολοκλήρωσης του project europe. Το λεγόμενο «ευρωσύνταγμα» ήταν δική του πρωτοβουλία (και η αποτυχία του γαλλική δουλειά). Θα υπέθετε κανείς ότι καθώς ο ενδοκαπιταλιστικός ανταγωνισμός οξύνεται, και καθώς απ’ την μια μεριά το ψοφιοκουναβιστάν και απ’ την άλλη το ευρασιατικό μπλοκ «πιέζουν», το Βερολίνο θα έκανε ακόμα πιο έντονα και συστηματικά ενέργειες υπέρ αυτής της ολοκλήρωσης…

Αλλά όχι! Το γερμανικό κράτος / κεφάλαιο δείχνει να έχει παραιτηθεί από την προσπάθεια μιας θεσμικής πολιτικής, οργανωτικής αναβάθμισης της ε.ε., για την οποία πιθανότατα κρίνει ότι δεν υπάρχουν πια ούτε οι (εσωτερικοί) συσχετισμοί, ούτε ο χρόνος. Αυτό που διεθνώς περιγράφεται σαν «η Merkel έχει δώσει χώρο στον Macron» για την ασταμάτητη μηχανή μεταφράζεται σε ένα συγκρατημένο και διακριτικό «η γερμανία πρώτα»: το Βερολίνο, ειδικά στις σχέσεις του με την Μόσχα και το Πεκίνο (αλλά ακόμα και σε ότι αφορά την μέση Ανατολή…), δείχνει να κινείται ανεξάρτητα απ’ το τι κάνει και τι δεν κάνει η ε.ε. Χωρίς θόρυβο, αλλά και χωρίς μπαλατζαρίσματα.

Η επιλογή μοιάζει να είναι «κρατάμε όσα έχουν επιτευχθεί θεσμικά στην ε.ε., προχωράμε επιλεκτικά σε πολύ συγκεκριμένους τομείς, αλλά δεν ελπίζουμε πια σε ένα ενιαίο μπλοκ κρατών, με κεντρική εξωτερική πολιτική και στρατό – η ε.ε. θα μείνει πολιτικός νάνος στην παγκόσμια αρένα». Κι έχει το ενδιαφέρον του ότι (ως τώρα, αλλά και για το ορατό μέλλον) το Βερολίνο αποφεύγει όπως ο διάολος το λιβάνι να παίξει μιλιταριστικά χαρτιά. Ο στρατός της γερμανίας θεωρείται απ’ τους πιο «παραμελημένους» στην ευρώπη (και στον κόσμο)· παρόλα αυτά το Βερολίνο αρνείται κάποιο χρηματοδοτικά γενναίο πρόγραμμα επανεξοπλισμού, σαν αυτά που τρέχουν το Λονδίνο ή/και το Παρίσι.

Το γερμανικό κράτος ηττήθηκε σε δύο (παγκόσμιους) πολέμους που επεδίωξε (τον Α και τον Β). Και νίκησε σ’ έναν που του επιβλήθηκε, δεν τον διάλεξε και δεν ήταν «θερμός» στα εδάφη του ή στα πέριξ (τον Γ, τον «ψυχρό»). Δεν θα ήταν σπάνια σοφία αν τα γερμανικά αφεντικά έχουν βγάλει το συμπέρασμα ότι στην εντεινόμενη ενδοκαπιταλιστική σύγκρουση, με στρατιωτικά μεγέθη του είδους ηπα, ρωσία, κίνα στην αρένα, το μέλλον του στον παγκόσμιο καταμερισμό εξουσίας και κερδών αποκλείεται να κριθεί μέσω των όπλων του… Και πως, αντίθετα, οποιαδήποτε μιλιταριστική νοσταλγία θα έχει καταστροφικά αποτελέσματα για μια ακόμα φορά…

Αντίθετα το γαλλικό κράτος, απ’ την μια «ανησυχεί» για το πως κινούνται οι ηπα, απ’ την άλλη όμως εξακολουθεί να πιστεύει ότι με τα όπλα θα κερδίσει έστω κάποιες ζώνες ελέγχου, εν μέρει χάρη και στην αμερικανική εύνοια…

Μάθε παιδί μου γράμματα

Δευτέρα 23 Σεπτέμβρη. Ήταν γνωστό εδώ και χρόνια. Αν αρκετοί νεαροί αμερικάνοι κατατάσσονται σαν μισθοφόροι στον αμερικανικό στρατό για κάποιο διάστημα για να συγκεντρώσουν τα λεφτά που χρειάζονται για να σπουδάσουν, υπάρχουν αρκετές νεαρές αμερικάνες φοιτήτριες που εκδίδονται για τον ίδιο σκοπό.

Το δεύτερο γινόταν, γενικά, “κρυφά”. Όχι πια. Η πλατφόρμα SeekingArrangement προσφέρει την δυνατότητα αμοιβαίας επιλογής· εισάγεται έτσι και η «προσωρινή – ή soft – πορνεία» στις ευκολίες του ψηφιακού διαμοιρασμού.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο γίνονται προσιτά τόσο τα μεγέθη όσα και τα προφίλ. Τόσο των ενδιαφερόμενων φοιτητριών, όσο και των πελατών τους. Περίπου 2,7 εκατομμύρια φοιτήτριες («sugar babies») αμερικανικών πανεπιστημίων (μερικά απ’ τα οποία είναι πρωτοκλασσάτα) έχουν εγγραφεί στην πλατφόρμα προς αναζήτηση κάποιου «εραστή – χορηγού» («sugar daddies») για να πληρώνουν τα δίδακτρα και τα υπόλοιπα έξοδά τους. Παγκόσμια ο αριθμός των φοιτητριών που έχουν εγγραφεί στη SeekingArrangement είναι 4,5 εκατομμύρια. Άλλα περίπου 16 εκατομμύρια (παγκόσμια) είναι νεαρές γυναίκες που δουλεύουν. Όσο για τις πόλεις όπου η SeekingArrangement έχει την μεγαλύτερη πελατεία, είναι κατά σειρά η Νέα Υόρκη, το Λονδίνο, το Τορόντο, το L.A., το Σύδνεϋ, το Μαϊάμι και το Παρίσι.

Το ζητούμενο δεν είναι ευκαιριακές σχέσεις, περιστασιακά “μεροκάματα”. Αλλά μισθωτές σχέσεις (χωρίς ένσημα και φορολόγηση…) πιο σταθερές και μεσοπρόθεσμες· σίγουρα για όσο διαρκούν οι σπουδές. Εφόσον τέτοιοι διακανονισμοί γίνονται μεταξύ ενηλίκων συναινετικά, έχουν την νομιμότητα ιδιωτικών εμπορικών συναλλαγών. – Τόσα δίνω… – Πόσα θες; – Στα campus θα βρεις αυτό που θες… Άλλωστε είναι γνωστό πως η άλλη λύση στις οικονομικές απαιτήσεις των σπουδών στις ηπα (και όχι μόνο) είναι τα φοιτητικά δάνεια. Κάποιοι θα χαρακτήριζαν τέτοια χρέη (που σε όλο και μεγαλύτερους αριθμούς είναι αδύνατο πλέον να πληρωθούν) χειρότερη εκπόρνευση.

Γίνεται, όμως, πράγματι εθελοντικά αυτή η επιλογή της «μισθωμένης ερωμένης» απ’ τις νεαρές αμερικάνες; Είναι, για να το πούμε αλλιώς, επιλογή ζωής; Το να προβάλεις, σε μια πλατφόρμα, μαζί με τα διανοητικά σου ενδιαφέροντα (τις σπουδές) και τα σωματικά σου προσόντα, σ’ ένα παζάρι “λευκής σαρκός plus” (όπου το «plus» σημαίνει ότι δεν είσαι του πεζοδρομίου αλλά του αμφιθεάτρου), αντέχει τον χαρακτηρισμό “επιλογή”; Δεν θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για οικονομική βία που αναγκάζει νεαρές γυναίκες να μοστράρονται σε κάθε φραγκάτο γιάπη; Τι θα συμβουλέψουν, άραγε, αυτές οι γυναίκες τις κόρες τους όταν τους ανακοινώσουν μελλοντικά ότι μπήκαν σε μια ανάλογη πλατφόρμα για να αγοράσουν ένα πανάκριβο ιπτάμενο ι.χ.; Τι θα έλεγε επ’ αυτού ο “παλιός” φεμινισμός, και τι ο “καινούργιος”;

Υποθέτουμε ότι ο σημερινός δεν θα έλεγε τίποτα· ειδικά αν ασχολείται με την “απελευθέρωση” των μουσουλμάνων γυναικών απ’ τους συντηρητικούς dress codes…

Κάτι τέτοια βλέπουν στο Πεκίνο ή στην Τεχεράνη και τα ανεμίζουν στην επικράτειά τους σαν αποδείξεις της δυτικής παρακμής. Αφού, με μαντήλια ή χωρίς, το να σπουδάζουν οι γυναίκες εκεί θεωρείται κρατική υποχρέωση· και δικαίωμά τους.

(φωτογραφία κάτω: Η άποψη ότι τα αμερικανικά πανεπιστήμια έχουν γίνει μπουρδέλα έχει τώρα μια κάποια τεκμηρίωση. Η λίστα του SeekingArrangement δεν επιτρέπει παρανοήσεις.)

Είναι ο καιρός (1)…

Κυριακή 22 Σεπτέμβρη. Ίσως οι μαθητές και οι μαθήτριες, σαν ανήλικοι / ες, σαν κάτω από 18 χρονών, να είναι πράγματι τα κατάλληλα κοινωνικά υποκείμενα να κινητοποιηθούν σε σχέση μ’ αυτό που εξαιρετικά αφηρημένα εμφανίζεται σαν ο νο 1 παγκόσμιος κίνδυνος (μετά ή πριν την «τρομοκρατία»; – κανείς δεν μας λέει την σειρά των απειλών…), την κλιματική αλλαγή. Είναι κατάλληλοι / ες επειδή, λόγω ηλικίας, δεν θυμούνται, και δεν ξέρουν. Όχι μνήμη, όχι ιστορία: θα πρέπει να θεωρούνται προσόντα.. Αλλά οι (αρκετά…) μεγαλύτεροι / ες δεν θα έπρεπε να είναι είναι / είμαστε τόσο αθώοι…

Πριν απ’ οτιδήποτε άλλο, προς αποφυγήν παρεξηγήσεων. Κλιματικές αλλαγές συμβαίνουν πράγματι σ’ αυτόν τον πλανήτη, πολύ πριν το είδος μας αποκτήσει πόδια και χέρια. Αυτό, τουλάχιστον, υποστηρίζουν οι ειδικοί· και δεν έχουμε λόγους να τους αμφισβητούμε. Κλιματικές αλλαγές τρομακτικές (με τα σημερινά δεδομένα) σε έκταση, ένταση και διάρκεια: αυτή η περιστρεφόμενη πέτρα, με όλα μα όλα τα συστατικά της, έμβια και μη, είναι πολύ σύνθετη κατάσταση για να υποστηρίξει κανείς – όπως έμμεσα υπονοείται τώρα – ότι η κλιματική αλλαγή (προς οποιαδήποτε κατεύθυνση) είναι κάτι καινούργιο. Θα πρέπει να θυμίσουμε, για παράδειγμα, ότι στις αρχές του 14ου αιώνα η ήπειρος ευρώπη πέρασε μια μικρή εποχή παγετώνων· ενώ σε άλλες περιόδους, επίσης ιστορικά σχετικά πρόσφατες, η γροιλανδία είχε πολύ λιγότερους (παγετώνες) απ’ ότι τώρα.

Συνεπώς δεν θέλουμε (και δεν μπορούμε) να μπούμε σε οποιαδήποτε συζήτηση καφενείου για το «αν συμβαίνει» ή όχι κάποια σοβαρή κλιματική αλλαγή. Ούτε θα υποτιμούσαμε οποιονδήποτε αυθεντικά οικολογικό αγώνα! Το ζήτημα είναι εντελώς διαφορετικό. Είτε η κλιματική αλλαγή συμβαίνει προς την μία (αύξηση της μέσης θερμοκρασίας) είτε συμβαίνει προς την άλλη (μείωσή της)· είτε είναι «ανθρωπογενής» σε μικρό, σε μέτριο ή σε μεγάλο βαθμό, το απόλυτα βέβαια είναι πως «ανθρωπογενής» 110% είναι ο λόγος γι’ αυτήν!

Κι όχι απλά «ανθρωπογενής». Αλλά καπιταλιστικός. Διότι είναι αδύνατο να απομονώσει ο οποιοσδήποτε την οποιαδήποτε ρητορική για τέτοιας κλίμακας ζητήματα απ’ την εποχή, την συγκυρία, τα δεδομένα της εποχής όπου διατυπώνεται ο λόγος για – . Στον ύστερο μεσαίωνα, όταν η μικρή εποχή των παγετώνων χαρακτηρίστηκε από πτώση της μέσης θερμοκρασίας και διαρκείς και έντονες βροχές, καταστράφηκαν επι χρόνια πολλές σοδειές, με αποτέλεσμα εκτεταμένη έλλειψη τροφίμων, υποσιτισμό, αρρώστιες και πολλά εκατομμύρια θανάτων. Τότε ο «λόγος για –» ήταν θρησκευτικός / χριστιανικός: «θέλημα θεού», «μας τιμωρεί για τις αμαρτίες μας», κλπ κλπ..

Τώρα δεν είναι έτσι. Κι ούτε οι προβλέψεις για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι για λιμούς και εκατομμύρια νεκρούς (πρωτοκοσμικούς) από πείνα…

(φωτογραφία: Το αντιπυρηνικό κίνημα στα ‘80s αμφισβήτησε όχι μόνο το πυρηνικό ενεργειακό μοντέλο, αλλά και την εγκατάσταση αμερικανικών πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές στη δυτική ευρώπη. Αν όχι αντικαπιταλιστική, είχε σίγουρα μια αντιπολεμική, αντιμιλιταριστική αιχμή, αρνούμενο την διάκριση ανάμεσα σε «κακή» (στρατιωτική) και «καλή» (ειρηνική) χρήση της πυρηνικής ενέργειας.)