Νοτιοανατολική ασία 1

Σάββατο 16 Φλεβάρη. Την περασμένη Τρίτη κάναμε μια σύντομη αναφορά στα λεγόμενα του Ben Rhodes, πρώην βασικού συμβούλου του Obama. Μεταξύ άλλων θρηνούσε για την αλλαγή γραμμής στην Ουάσιγκτον, και για το γεγονός ότι η ψοφιοκουναβική διοίκηση γκρεμίζει την παγκόσμια επιρροή (των ηπα) που είχε προσπαθήσει να συγκρατήσει η προηγούμενη διοίκηση των δημοκρατικών.

Μια κρίσιμη περιοχή τέτοιων «οικοδομικών εργασιών» είναι η νοτιοανατολική ασία. Η Ουάσιγκτον έχει κάνει μεγάλες «επενδύσεις» (κυρίως αν και όχι αποκλειστικά μέσω στρατιωτικών σχέσεων) με τα κράτη της περιοχής (φιλιππίνες, βιετνάμ, καμπότζη, μαλαισία, ινδονησία) και ο λόγος είναι προφανής: πρόκειται για τον βασικό «προμαχώνα» για την ανάσχεση της θαλάσσιας επέκτασης του Πεκίνου.

Όταν η Ουάσιγκτον έχασε την Μανίλα (με την εκλογή του Duterte) έχασε ένα βασικό «εργαλείο πίεσης» προς τον κινεζικό καπιταλισμό / ιμπεριαλισμό. Η κόντρα της Μανίλα με το Πεκίνο για την κυριότητα διάφορων νησίδων και ατολών στη νότια θάλασσα της κίνας ήταν που επέτρεπε στην Ουάσιγκτον να εμφανίζεται ταυτόχρονα σαν «προστάτης της ελευθερίας» στον Ειρηνικό και «προστάτης των αδυνάτων» απέναντι στον κινέζικο γίγαντα.

Εδώ και 2 περίπου χρόνια η Ουάσιγκτον χάνει και την Πχνομ Πενχ – την καμπότζη. Αντίστοιχα την κερδίζει το Πεκίνο. Το κράτος της καμπότζης (όπως και το γειτονικό του βιετνάμ) κυβερνώνται από «κομμουνιστικά κόμματα», είναι δηλαδή μονοκομματικό κράτος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται πρακτικά. Αυτή η ιδεολογική / πολιτική συγγένεια με το Πεκίνο θα ήταν αρκετή για να δικαιολογήσει την αμοιβαία έλξη (πιο έντονη στην περίπτωση της καμπότζης, ανερχόμενη στην περίπτωση του βιετνάμ).

Δεν πρόκειται, όμως, γι’ αυτό· ή, έστω, κυρίως γι’ αυτό. Τα κράτη της περιοχής, όπως και όλα όσα στον πλανήτη έχουν σοβαρά προβλήματα καπιταλιστικής ανάπτυξης, ζυγίζουν την ισχύ των όποιων πιθανών συμμάχων τους· και το είδος των ανταλλαγμάτων που μπορούν να πάρουν απ’ αυτούς. Στην περίπτωση της νοτιοανατολικής ασίας μιλάμε κυρίως για γεωπολιτικές προσόδους (το ελλαδιστάν δεν είναι το μόνο καθεστώς του πλανήτη που την βγάζει έτσι!) Αυτές ανεβαίνουν όσο οξύνεται μια αντιπαράθεση παγκόσμιας κλίμακας (όπως αυτή ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και το Πεκίνο)· αλλά μαζί μ’ αυτή την «αύξηση» γίνονται πιο έντονες οι απαιτήσεις για μια «τελική επιλογή πλευράς».

Το καμποτζιανό καθεστώς δείχνει να έχει αποφασίσει: Πεκίνο. Δεν είναι το πρώτο που παίρνει τέτοια απόφαση. Θυμηθείτε: νότια κορέα, βόρεια κορέα, φιλιππίνες, μαλαισία… Αποφασιστικοί παράγοντες είναι δύο. Απ’ την μια η «απλοχεριά» με την οποία το Πεκίνο ανταμοίβει τις επιρροές του, χωρίς όρους του είδους «δημοκρατία» κλπ. Απ’ την άλλη το τι μεθοδεύει ξανά η Ουάσιγκτον στο όνομα της «δημοκρατίας»: κι εδώ η περίπτωση βενεζουέλα γίνεται άμεσα αντιληπτή σαν «σήμα κινδύνου».

Η μόνη περίπτωση για διάφορα καθεστώτα της νοτιοανατολικής ασίας να μείνουν αυταρχικά (είτε λέγονται «κομμουνιστικά» είτε όχι) αναπτυσσόμενα ταυτόχρονα από καπιταλιστική άποψη (εντασσόμενα, αν θέλετε, σε βελτιωμένες θέσεις στον παγκόσμιο καπιταλιστικό καταμερισμό) είναι να συμμαχήσουν με το Πεκίνο. Και, στον βαθμό που μπορούν, να αντιγράψουν το δικό του μοντέλο καπιταλιστικής ανάπτυξης: υπό μονοκομματική κρατική διεύθυνση.

Όταν, απ’ την άλλη μεριά, η Ουάσιγκτον «τιμωρεί» με διάφορες οικονομικές κυρώσεις όποιον δεν είναι στα μέτρα της, φτάνοντας ξανά (όπως άλλοτε) να απειλεί στρατιωτική εισβολή εναντίον ενός καθεστώτος (Μαδούρο) που, σε τελευταία ανάλυση, έχει την τυπική νομιμοποίηση εκλογών, οι μνήμες της αιμοβόρας αμερικανικής ιμπεριαλιστικής δράσης στην ανατολική ασία στα ‘60s και στα ‘70s «ξυπνούν». Δεν είναι στενά ιδεολογικό το ζήτημα, του είδους 3ος παγκόσμιος και «δημοκρατία εναντίον κομμουνισμού». Είναι σκέτο ζήτημα γεωπολιτικών επιρροών, όπως άλλωστε ήταν και τότε, κάτω απ’ το χαλί της ιδεολογίας. Κι αφού μια τέτοια «αφύπνιση» γίνεται στη σκιά ενός ασιάτη γίγαντα που είναι διατεθειμένος να προσφέρει την προστασία του (όχι μόνο στρατιωτική αλλά και οικονομική) και δεν βαρύνεται με στρατιωτικές εκστρατείες ούτε με ιδεολογικές απαιτήσεις, είναι σαφές ότι το κλάμα του Rhodes έχει σοβαρή βάση.

Κι έρχεται η σειρά του Ανόι. Που επίσης έχει θέματα με το Πεκίνο για τη νότια θάλασσα της κίνας. Αλλά… προηγείται ο ρεαλισμός…

(φωτογραφία στη μέση: Τα αποτελέσματα αμερικανικού carpet bombing στην καμπότζη, στη διάρκεια του πολέμου στο βιετνάμ…

Κάτω: ο καμποτζιανός πρωθ. Hun Sen με τον Xi Jinping στο «παλάτι της ειρήνης» στην Phnom Penh, στις 13 Οκτώβρη του 2016. Ο ένας γυιός του είναι νο 2 στη στρατιωτική ιεραρχία ενώ ο άλλος επικεφαλής των στρατιωτικών μυστικών υπηρεσιών).

Νοτιοανατολική ασία 2

Σάββατο 16 Φλεβάρη. Το σύντομο βίντεο που ακολουθεί (των asia times) μοιάζει να διαψεύδει την ενίσχυση της επιρροής του κινεζικού ιμπεριαλισμού στην ευρύτερη νοτιοανατολική ασία. Και ειδικά στη Μανίλα. Συμβαίνει κάτι που αξίζει την προσοχή μας;

Συμβαίνει – αλλά όχι αυτό που φαίνεται άμεσα. Το νησάκι Thitu, απ’ τα πιο βόρεια του συνόλου που ονομάζεται Spratly Islands (φωτογραφία επάνω), είναι στρατιωτική βάση της Μανίλα απ’ την δεκαετία του 1970. Το 1978 το τότε καθεστώς έφτιαξε και στρατιωτικό αεροδιάδρομο. Πέντε χρόνια μετά η μαλαισία έφτιαξε μια παρόμοια βάση στην ατόλη Swallow, ακολούθησε το βιετνάμ, η ταϊβάν – και, φυσικά, η κίνα.

Αυτές οι βάσεις είναι δεδομένες, μέσα στην περιοχή της οποίας τον αεροναυτικό έλεγχο επιδιώκει να αποκτήσει το Πεκίνο· και δεν πρόκειται να κάνει το κινεζικό κράτος εκστρατεία για να τα καταλάβει! Στρατιωτικές βάσεις σημαίνει και έργα συντήρησης και επισκευών· ούτε αυτό είναι κάτι που αλλάζει τους συσχετισμούς στην περιοχή.

Το ενδιαφέρον της υποτιθέμενης αντιπαράθεσης ανάμεσα στο Πεκίνο και τη Μανίλα είναι διπλό. Απ’ τη μια μεριά η κίνα δεν εμποδίζει τις επισκευές· απλά συγκεντρώνει (αλλά και αποσύρει) τους τελευταίους μήνες πολεμικά γύρω γύρω… Κάνει practise κυριαρχίας σα να λέμε… Και, απ’ την άλλη, αυτή η ιστορία (το γεγονός, δηλαδή, ότι το καθεστώς Duterte θέλει να επισκευάσει κάποιες υποδομές σ’ αυτή τη βάση του) κρατάει τουλάχιστον ενάμισυ χρόνο· απ’ τα μέσα του 2017… Όλο αυτό το διάστημα η Ουάσιγκτον δεν έχει κάνει τίποτα, ούτε άμεσα ούτε έμμεσα για να «προστατέψει» τη Μανίλα, με την οποία τυπικά παραμένει στρατιωτικός σύμμαχος. (Κάνει, βέβαια, στρατιωτικές ασκήσεις εκτός της διαφιλονικούμενης περιοχής…)

Συνεπώς, κατά την ταπεινή άποψη της ασταμάτητης μηχανής, αυτή η υποτιθέμενη «διένεξη» δείχνει να είναι μάλλον το αντίθετο: επίδειξη δύναμης απ’ την μεριά του κινεζικού κράτους στη νότια θάλασσα της κίνας, ένα είδος παρατεταμένης ψευτοστρατιωτικής και, κυρίως γεωπολιτικής «άσκησης», στην οποία η Μανίλα παίζει τον ρόλο της «enemy power».

Κατά τα υπόλοιπα ισχύει η σοφία Duterte όπως διατυπώθηκε ακριβώς πριν 1,5 χρόνο, όταν ξεκίνησε το σχέδιο επισκευών στο νησί Thitu:

Μοιάζει ότι ο καθένας πάει και καταλαμβάνει νησάκια σ’ αυτήν την περιοχή· οπότε καλύτερα να ζήσουμε μ’ αυτά που είναι άδεια…

Μπλοκ της Αστάνα

Παρασκευή 15 Φλεβάρη. Η πιθανολογούμενη «κατά κάποιον τρόπο» αποχώρηση του μεγαλύτερου μέρους (;) του αμερικανικού στρατού απ’ την βόρεια και βορειοανατολική συρία είναι το καινούργιο δεδομένο που είχαν να ζυγίσουν (και να διαχειριστούν) Rouhani, Putin και Erdogan στη χθεσινή συνάντηση στο Sochi. Η «τύχη» του θύλακα του Idlib (για την οποία είχε υπάρξει συμφωνία μεταξύ Άγκυρας – Μόσχας και, άρα Δαμασκού) έχει προστεθεί στην πιο σύνθετη «τύχη» της ζώνης που κατέχουν ακόμα οι ypg· ενδεχομένως όχι για πολύ.

Κάποιοι βολεύονται να τονίζουν τις διαφορές στις προσεγγίσεις μεταξύ των μελών του μπλοκ της Αστάνα· επειδή χαλιούνται με το γεγονός ότι οι συμφωνίες είναι πολύ περισσότερες. Και, επιπλέον, το μοντέλο αυτής της ad hoc συμμαχίας επαναλαμβάνεται και αλλού στον πλανήτη.

Ποια είναι τα προβλήματα; Σε ότι αφορά τον θύλακα του Idlib οι επιθέσεις κατά των ρωσικών βάσεων με drones έχουν σταματήσει προ πολλού – συνεπώς η Μόσχα είναι κατ’ αρχήν ο.κ. Απ’ την άλλη μεριά η σχέση της Άγκυρας με την Hay’at Tahrir al-Sham (HTS), την ένοπλη οργάνωση που έχει επικρατήσει στο μεγαλύτερο μέρος του θύλακα, δεν είναι ακριβώς by the book της συμφωνίας με την Μόσχα. Ωστόσο αυτή ακριβώς η σχέση πέφτει στη ζυγαριά (η Δαμασκός την ρίχνει σίγουρα) σε συνάρτηση με τις απαιτήσεις της Άγκυρας για μια «boofer zone» σ’ όλο το μήκος των συροτουρκικών συνόρων, απ’ την Manbij ως τα σύνορα συρίας – ιράκ. Για να το πούμε πιο κομψά: είναι too much το να θέλει η Άγκυρα να κρατήσει έναν έλεγχο άμεσο ή έμμεσο σ’ όλη αυτή τη ζώνη, απ’ τη μία άκρη της βόρειας συρίας ως την άλλη· κι αυτό της το λένε οι σύμμαχοί της.

Η Μόσχα (και η Τεχεράνη) υποστηρίζουν αυτό που δεν απορρίπτει η Άγκυρα, όμως δεν μπορεί και να το διατρανώσει ανοικτά: θα πρέπει να έρθει σε απευθείας και επίσημη συνεννόηση με το καθεστώς Άσαντ, έστω κατ’ αρχή μέσω τρίτων (των συμμάχων) έτσι ώστε να βεβαιωθούν όλοι (και η Δαμασκός κατ’ αρχήν) ότι δεν θα υπάρξει de facto διαμελισμός της συριακής επικράτειας· αν και όταν φύγει ο αμερικανικός στρατός. Αν η Άγκυρα θέλει εποπτεία στις ypgκρατούμενες περιοχές (κάτι που το μπλοκ της Αστάνα το αναγνωρίζει σαν «δικαίωμά» της σε συγκεκριμένο χώρο και για συγκεκριμένο χρόνο) θα πρέπει να λύσει το ζήτημα του θύλακα του Idlib με τρόπο που θα εγγυάται ότι δεν υποβλέπει και αυτήν την συριακή περιοχή… Άρα σε συμφωνία με τη Δαμασκό. Απ’ την μεριά της η Άγκυρα θα πρέπει να «πείσει» τον προστατευόμενό της Abu Mohamad al-Joulani (επικεφαλής της HTS) ότι μια κάποια διαπραγμάτευση με τη Δαμασκό δεν είναι προδοσία. Αυτά είναι κόλπα δύσκολα· αλλά όχι αδύνατα… Τα λεφτά παίζουν πάντα τον δικό τους ρόλο….

Οι ανακοινώσεις του χθεσινού ραντεβού στο Sochi δεν διαφωτίζουν τι συγκεκριμένο συμφωνήθηκε· αλλά αυτό δεν είναι περίεργο. Εκτιμάμε (όχι αυθαίρετα…) ότι η Άγκυρα δεν έχει στρατηγικό λόγο να υπονομεύσει την «εδαφική ακεραιότητα» της συριακής επικράτειας, αφού πια ξέρει πολύ καλά ότι μια τέτοια υπονόμευση απλά ρίχνει νερό στο μύλο των αντιπάλων της. Είτε είναι η Ουάσιγκτον, είτε είναι το Τελ Αβίβ, είτε είναι το Ριάντ. Βασικός όρος (και σ’ αυτό συμφωνούν όλοι) είναι να μπουν οι κουρδικοί πληθυσμοί στη βόρεια συρία υπό τον σταθερό έλεγχο της Δαμασκού. Όταν, όμως, αυτοί οι πληθυσμοί έχουν υπάρξει καλοπληρωμένοι proxies του άξονα Ουάσιγκτον – Λονδίνο – Τελ Αβίβ – Ριάντ (και ποιος ξέρει τι θα αφήσουν πίσω τους οι αμερικάνοι;), το ζήτημα δεν λύνεται με όρκους πίστης…

Υπάρχει δουλειά ακόμα που πρέπει να γίνει…

Ή μ’ εμάς ή εναντίον μας

Παρασκευή 15 Φλεβάρη. Σε μια ελάχιστα πειστική πια επανάληψη του “ή μ’ εμάς ή εναντίον μας” που είχε ξεστομίσει ο Μπους ο Β πριν εισβάλει στο ιράκ επικαλούμενος την 11η Σεπτέμβρη του 2001, ο χριστιανοπαρανοϊκός αντιπρόεδρος των ηπα Mike Pence απαίτησε απ’ τους «ευρωπαίους εταίρους μας»:

… Να αποσυρθούν τώρα απ’ την συμφωνία για τα πυρηνικά του ιράν και να ενωθούν μαζί μας, αφού εμείς θα ασκήσουμε την απαραίτητη οικονομική και διπλωματική πίεση ώστε ο λαός του ιράν, η περιοχή και ο κόσμος να γευτούν την ειρήνη, την ασφάλεια και την ελευθερία που αξίζουν…

Το δάκτυλο Pence έδειχνε το Βερολίνο, το Παρίσι και το Λονδίνο. Κι αν υπήρχε ιστορική σύγκριση, το σκορ ανάμεσα στο τώρα της «αμερικανικής πυγμής» και στο τότε, όταν ο Ράμσφελντ δεν παρακαλούσε αλλά διαολόστελνε την «παλιά ευρώπη» και έκανε την δουλειά του με την «ακμαία νέα ευρώπη» σαν πρόθυμη σύμμαχο, θα ήταν πολλά – μηδέν. Yπέρ του τότε.

To 2003 το ρωσικό κράτος μόλις είχε πάψει να συσσωρεύει ερείπια πάνω σε ερείπια· η Τεχεράνη ήταν «χεσμένη» αφού καταλάβαινε ότι η αμερικανική καμπάνα κτυπάει και γι’ αυτήν· το Πεκίνο ήταν πρωτεύουσα ενός εν δυνάμει παγκόσμιου εργοστάσιου για μπλουζάκια και παντόφλες· και η Άγκυρα μόλις είχε ξεφορτωθεί το δντ και έβαζε σε εφαρμογή ένα σχέδιο ανασυγκρότησης των ισλαμοδημοκρατών, με άγνωστη προοπτική.

Τώρα, εν έτει 2019, το χαρακτηριστικό του «συνεδρίου στη Βαρσοβία» (υπέρ του Τελ Αβίβ και κατά της Τεχεράνης και του μπλοκ της Αστάνα) δεν είναι οι πρόθυμοι που συγκεντρώθηκαν, αλλά το ότι οι «απρόθυμοι» είναι τέτοιοι επί τω έργω. Φανταστείτε ότι κοτζάμ Pence καταδέχτηκε να σχολιάσει ότι τα σχέδια των «απρόθυμων» για παράκαμψη των αμερικανικών κυρώσεων στην Τεχεράνη είναι κακή ιδέα.

«Κι ένα δάκρυ κύλησε στο πρόσωπό του»: τι δουλειά έχει ένας φανατικός χριστιανός φονταμενταλιστής σ’ ένα κόσμο γεμάτο παλιανθρώπους;

(Α, βρήκε ευκαιρία να εμφανιστεί στο «συνέδριο της Βαρσοβίας» και ο βασιλογαμπρός Jared Kushner για να ανακοινώσει ότι «το deal του αιώνα», που θα λύσει μια και καλή το «παλαιστινιακό πρόβλημα», θα ανακοινωθεί μετά τις ισραηλινές εκλογές, τον Απρίλη.

Ανατριχιαστικό! Εδώ και ένα χρόνο «θα ανακοινωθεί τον επόμενο μήνα»… Και ο Απρίλης είναι μακρυά…)

Ποιά “επίθεση με αέριο”;

Παρασκευή 15 Φλεβάρη. Πριν 10 μήνες, στις 7 Απρίλη του 2018, έγινε – υποτίθεται – μια επίθεση με χημικά στην (πολιορκούμενη τότε απ’ τον συριακό στρατό και τους συμμάχους του) Douma. Ένα βίντεο με τις συνέπειες της επίθεσης, με σκηνές από ένα νοσοκομείο (παιδιά που υποτίθεται ήταν θύματα της επίθεσης – με χημικά άερια) έκανε τον γύρο του κυβερνοχώρου, προκαλώντας τους συνηθισμένους συναισθηματικούς αυτοματισμούς. H επίθεση εκείνη έδωσε το δικαίωμα στην Ουάσιγκτον, στο Λονδίνο και στο Παρίσι να κτυπήσουν με μια 100άρα πυραύλους διάφορες συριακές θέσεις. Η Μόσχα δήλωσε και ξαναδήλωσε ότι όλα ήταν στημένα – αλλά τι θα περίμενε κανείς από έναν σύμμαχο του Άσαντ;

Σωστά. Αλλά τώρα είναι ένας πολύ γνωστός συνεργάτης του bbc, ο Riam Dalati, ρεπόρτερ εδώ και χρόνια στη μέση Ανατολή, που κτυπάει. Με ένα χτεσινό τιτίβισμά του έβαλε φωτιά στα τόπια: …Ύστερα από έρευνα έξι μηνών μπορώ να αποδείξω πέρα από κάθε αμφιβολία ότι οι σκηνές στο νοσοκομείο της Douma ήταν στημένες έγραψε. Δεν υπήρχαν θύματα στο νοσοκομείο.

Συνέχισε: Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η Jaysh al-Islam κυβερνούσε την Douma με ατσάλινο τρόπο. Ήλεγχε τους ακτιβιστές, τους γιατρούς και τα μέλη των ανθρωπιστικών οργανώσεων μέσω απειλών. Στην πραγματικότητα, ένα απ’ τα 3 ή 4 άτομα που φαίνονται στο video ήταν ο γιατρός Abu Bakr Hanan, ένας «βίαιος και αναξιόπιστος» άνθρωπος που είχε σχέσεις με την η Jaysh al-Islam… Η δικαιολογία της παρουσίας του εκεί ήταν ότι «δεν υπήρχαν αρκετοί γιατροί»…

Η Ρωσία και τουλάχιστον ένα κράτος μέλος του νατο ήξεραν τι είχε γίνει στο νοσοκομείο. Έστειλαν τα σχετικά στοιχεία…

Η έστω και καθυστερημένη παρέμβαση του Dalati έχει περισσότερες από μια ενδιαφέρουσες πλευρές. Η κυριότερη είναι ότι σαν αξιόπιστος συνεργάτης του bbc δεν είναι καθόλου εύκολο να κατηγορηθεί σαν αχυράνθρωπος του Πούτιν ή του Άσαντ. Φυσικά η λογική μόνη της ήταν αρκετή τότε να υποδείξει ότι το καθεστώς Άσαντ και οι σύμμαχοί του ήταν οι τελευταίοι που θα ήθελαν μια «χημική επίθεση κατά αμάχων», την στιγμή που είχαν νικήσει στη Douma, και οι αντικαθεστωτικοί είχαν αρχίσει να τα μαζεύουν…

Κι όμως, ήταν όχι λίγα τα παπαγαλάκια που έτρεξαν να δώσουν τις πιο σουρεαλιστικές «εξηγήσεις» για το γιατί κάποιος κάνει κάτι που δεν τον συμφέρει, ενόσω δεν το χρειάζεται καν και καν.

Αν λέγαμε ότι «αυτή είναι η ατμόσφαιρα ενός πολέμου, η παραπληροφόρηση» θα είμασταν βαρετά κοινότοποι. Αν, όμως, ρωτούσαμε «μπορείτε να την διακρίνετε την παραπληροφόρηση;» θα ήταν σα να δείχναμε τον κώλο μας σε τσάι κυριών.

Οπότε δεν ρωτάμε…

Khashoggi case

Παρασκευή 15 Φλεβάρη. Ένα απ’ αυτά που η ασταμάτητη μηχανή δεν ήθελε να μεταφέρει σχετικά με την «τύχη» του πτώματος του Khashoggi, μετά τον διαμελισμό του, ήταν η μαρτυρία μιας γειτόνισσας του σπιτιού του προξένου, ότι είδε (και της έκανε εντύπωση επειδή δεν το είχε ξαναπετύχει) άντρες να κάνουν barbeque στην αυλή της προξενικής κατοικίας, εκείνο το απόγευμα της 2ης Οκτώβρη του 2018… Δεν ήταν ότι «δεν το πιστεύαμε»: κάποιοι που είναι ικανοί να κομματιάσουν ένα σώμα για να το εξαφανίζουν είναι, προφανώς, ικανοί να το ψήσουν κιόλας. Απλά μας φαινόταν …. καταλαβαίνετε…

Τώρα όμως είναι η τουρκική ασφάλεια που (προσεκτικά οργανωμένη ως προς το τι λέει και πότε) ανοίγει αυτό το θέμα, σαν εξήγηση της εξαφάνισης του πτώματος του Khashoggi. (Προφανώς ήξερε από τότε – απλά επιλέγει τώρα να ανοίξει αυτό το κεφάλαιο). Σύμφωνα, λοιπόν, με τις χθεσινές ανακοινώσεις της, η αυλή του σπιτιού του προξένου του Ριάντ στην Ιstanbul έχει 2 + 1 πηγάδια. Τα δύο είναι κλασσικά πηγάδια νερού. Το άλλο είναι εστία για ψήσιμο κεμπάπ. Αυτή η εστία χρησιμοποιήθηκε για ψήσιμο μερικές ώρες μετά την δολοφονία του Khashoggi. Οι «διασκεδαστές» (που ήταν το απόσπασμα θανάτου που είχε φύγει απ’ το προξενείο και είχε πάει στο διπλανό σπίτι του προξένου) είχαν παραγγείλει 32 μερίδες κρέατος από διάσημο εστιατόριο της Istanbul, οι μισές ωμές. Αυτές ψήθηκαν στο barbeque. Ήταν, μαζί μ’ αυτές, και τα κομμάτια του Khashoggi;

Μπορεί να είναι μακάβριο, αλλά το έχουν υπαινιχτεί διάφοροι, καθόλου τυχαίοι και καθόλου άσχετοι με τα ήθη του τοξικού: όχι το πτώμα του Khashoggi αλλά το κεφάλι του … που βρίσκεται;

Δεν θα βρεθεί ίσως, αν και ο υπαινιγμός είναι ότι βρίσκεται στο Ριάντ. Είναι σίγουρο όμως ότι αυτό δεν μπήκε στη σχάρα: κάποιος ήθελε να το δει, σα λάφυρο…

Οι πολεμοκάπηλοι

Πέμπτη 14 Φλεβάρη. Η Ουάσιγκτον, με την βοήθεια της συμμάχου της Βαρσοβίας, οργανώνει στη δεύτερη ένα «συνέδριο για την μέση Ανατολή». «Για την ευημερία» της… Στην πραγματικότητα είναι ένα συνέδριο κατά του μπλοκ της Αστάνα, με βασική εστίαση την Τεχεράνη: η Ουάσιγκτον και ο άξονάς της προσπαθούν να συγκροτήσουν μια ακόμα «συμμαχία προθύμων», μαχαιρώνοντας ταυτόχρονα το project europe που (επίσημα, σαν ε.ε.) αρνείται να υιοθετήσει την αμερικανική τακτική κατά του ιράν.

Ο υπόδικος επικεφαλής του ισραηλινού ρατσιστικού, απαρτχάιντ καθεστώτος Netanyahou δεν θα μπορούσε να λείπει. Είναι μια συγκέντρωση κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του αμερικανικού και του ισραηλινού ιμπεριαλισμού. Οπότε δεν του ξέφυγε η δήλωση ότι το θέμα είναι «το κοινό ενδιαφέρον για πόλεμο κατά του ιράν» – «κοινό», κατ’ αρχήν, μεταξύ Τελ Αβίβ και διάφορων αραβικών πετροδικτατοριών…

Κάποιοι είπαν ότι έγινε «λάθος στη μετάφραση» – δεν έγινε…. Άλλοι είπαν ότι ο φασίστας Netanyahou είναι σε προεκλογική περίοδο, αντιμέτωπος μ’ έναν άλλο φασίστα υποψήφιο, τον στρατηγό Gantz – οπότε υπερβάλει…

Το γεγονός ωστόσο είναι ότι εδώ και χρόνια αυτός ο πόλεμος δεν έχει κηρυχτεί επίσημα απ’ το Τελ Αβίβ μόνο και μόνο επειδή οι αρχικαραβανάδες του φοβούνται (και δίκαια) ότι χωρίς την πρακτική υποστηρίξη του αμερικανικού στρατού (δηλαδή την συντριπτική δράση των βομβαρδιστικών του) ένας τέτοιος πόλεμος θα είναι αυτοκτονία.

Ο αντιπρόεδρος-ύαινα Pence συμμετέχει ωστόσο στο συνέδριο της Βαρσοβίας· έχει μεγάλο καϋμό για την «ευημερία στη μέση Ανατολή». Ο Pence είναι σκληροπυρηνικός ακροδεξιός ευαγγελιστής, απ’ αυτούς που πιστεύουν (στ’ αλήθεια) ότι όταν η Ιερουσαλήμ γίνει πρωτεύουσα του ισραήλ θα αρχίσει η δευτέρα παρουσία… Μπορεί να ακούγεται παρανοϊκό, αλλά κάποιοι στην Ουάσιγκτον πιστεύουν ότι μόνο κάτι σαν «δευτέρα παρουσία» (που, φυσικά, θα έχει προκληθεί απ’ τους ίδιους!) θα εξασφαλίσει την αιώνια αμερικανική (χριστιανική) ηγεμονία στον πλανήτη.

Ναι, είναι αλήθεια: κανένας Netanyahou και κανένας Gantz δεν είναι σε θέση να κάνει πόλεμο κατά της Τεχεράνης και να τον κερδίσει. Αλλά επίσης είναι κι αυτό αλήθεια: καθώς τα μπλοκ που έχουν στο κέντρο τους την συμμαχία Μόσχας – Πεκίνου επεκτείνουν την επιρροή τους στον πλανήτη, οι αμερικανικοί πειρασμοί γίνονται εντονότεροι.

Μην ελπίζετε στην «τετράγωνη λογική» ακόμα και των διαχειριστών ενός ιμπεριαλισμού. Μάρτυρας η ιστορία: ο μιλιταρισμός είναι βαρύ μεθύσι…

Οι μπαγαπόντηδες

Πέμπτη 14 Φλεβάρη. Η δημοσιοποίηση, μέσω των καθεστωτικών new york times ενός απόρρητου αμερικανικού προγράμματος «δηλητηρίασης» του πυραυλικού προγράμματος της Τεχεράνης επιβεβαιώνει το γνωστό: ο καπιταλισμός συνολικά είναι ένα σύστημα διπλής χρήσης.

Το πρόγραμμα τρέχει απ’ τις αρχές των ‘90s. Eίχε μια κάμψη επί διοίκησης Obama αλλά ξαναενισχύθηκε απ’ το ψοφιοκουναβιστάν. Σκοπός του είναι η διοχέτευση «πέτσινων» (δηλαδή κακής ποιότητας) ανταλλακτικών και υλικών διαφόρων ειδών για την πυραυλική τεχνολογία της Τεχεράνης. Μέσω διάβρωσης, προφανώς, των προμηθευτών της.

Το ενδιαφέρον είναι ότι το ιρανικό καθεστώς το έχει καταλάβει αυτό· όπως προκύπτει από δηλώσεις αξιωματούχων του το 2016. Το έχει καταλάβει, αλλά δεν μπορεί να το ελέγξει, εκτός αν στραφεί σε 100% «αυτο-παραγωγούς» εμπιστοσύνης – κάτι που θα πρέπει να είναι εξαιρετικά δύσκολο.

Όμως γιατί αυτή η τεχνική να περιορίζεται στους ιρανικούς πυραύλους; Γιατί να μην εφαρμόζεται οπουδήποτε υπάρχει απειλή ενός «εχθρικού αποτελέσματος»; Εν τέλει: γιατί να έχει μόνο η Ουάσιγκτον «δικαίωμα» στους Δούρειους Ίππους;

Οι χρυσοθήρες

Πέμπτη 14 Φλεβάρη. Όσες / όσοι παρακολουθούν με κάποια σταθερότητα την ασταμάτητη μηχανή, θα έχουν υπόψη τους ορισμένες υποδείξεις της σε σχέση με το χρυσάφι. Είτε αφορά τις μεγάλες αγορές του πολύτιμου μετάλλου από κράτη του είδους ρωσία, κίνα, τουρκία· και όχι μόνο. Είτε αφορά τα κοιτάσματα χρυσού της βενεζουέλα…

Να, τώρα, οι απόψεις του ψόφιου κουναβιού για το θέμα, όπως τις είχε διατυπώσει στην προεκλογική περίοδο στις ηπα, το 2016:

…Είχαμε μια πολύ, πολύ συμπαγή χώρα επειδή βασιζόταν στον κανόνα του χρυσού… Αλλά είναι δύσκολο να τον επαναφέρουμε, επειδή δεν έχουμε το χρυσάφι. Άλλα μέρη είναι που το έχουν…

…Το να επαναφέρουμε τον κανόνα του χρυσού θα ήταν πολύ δύσκολο, αλλά μάγκα μου θα ήταν εξαιρετικό. Θα είχαμε ένα στάνταρ για να στηρίζεται το χρήμα μας…

Οι πρωτόγονες εκφράσεις του ψόφιου κουναβιού δεν κρύβουν μια ανησυχία που υπάρχει υπόγεια στο αμερικανικό καθεστώς σχετικά με το μέλλον της (διεθνούς) ανταλλακτικής αξίας του δολαρίου. Σε σχέση με την παγκόσμια κυκλοφορία του σαν “fiat” νόμισμα (σα νόμισμα, δηλαδή, του οποίου ανταλλακτική αξία είναι μεν σχετική αλλά, απ’ την άλλη, στηρίζεται στην «ρωμαλεότητα» του αμερικανικού καπιταλισμού, οικονομική ή/και στρατιωτική) η επιστροφή στον «κανόνα του χρυσού» είναι, πράγματι, οπισθοχώρηση. Γιατί, όμως, θα έπρεπε να αποκλειστεί μια τέτοια οπισθοχώρηση που θα επιβληθεί απ’ τους αντιπάλους;

Φανταστείτε ένα νόμισμα (ένα μέσο / μέτρο ανταλλαγών) το οποίο κυκλοφορεί σε μια Χ ποσότητα για να εξυπηρετεί, ας πούμε, ένα εκατομμύριο εμπορικές συναλλαγές (αδιάφορο το μέγεθός τους) κάθε μέρα. Αν μετά από ένα έτος οι εμπορικές συναλλαγές που γίνονται μ’ αυτό περιοριστούν σε πεντακόσιες χιλιάδες (κρατώντας το ίδιο με πριν μέγεθος) τότε ένα μέρος της Χ ποσότητας αυτού του νομίσματος θα περισσεύει. Ή, ειπωμένο με την mainstream ορολογία της “ποσοτικής θεωρίας” (για το χρήμα), θα υπάρχει αρκετά μεγαλύτερη «προσφορά χρήματος» (του συγκεκριμένου νομίσματος) σε σχέση με την ζήτηση: αυτό το μετατρέπει σε πληθωριστικό…

Υπάρχει μια λύση σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο: η κεντρική τράπεζα που εξέδωσε και έθεσε σε κυκλοφορία αυτό το νόμισμα, εν προκειμένω το δολάριο (η fed) να αρχίσει να το «μαζεύει πίσω» – να το «τραβάει» απ’ την εμπορευματική κυκλοφορία δηλαδή. Αυτό μπορεί να το κάνει ανεβάζοντας τα επιτόκια, κάτι που (χοντρικά) παρακινεί όσους έχουν δολάρια που «λιμνάζουν» να τα επιστρέφουν στο αμέρικα, ας πούμε δανείζοντας το κράτος (αγοράζοντας τα ομόλογά του). Κι αυτό ήταν που ξεκίνησε να κάνει η fed το 2018. Υπάρχει, όμως, μια δηλητηριώδης συνέπεια σ’ αυτό, πράγμα καθόλου παράξενο σ’ ένα σύστημα (τον καπιταλισμό) γεμάτο αντινομίες: αν αυξηθούν τα επιτόκια (για να «τραβήξει» πίσω η κεντρική τράπεζα τα δολάρια του πλανήτη) τότε οι αμερικανικές επιχειρήσεις, που δανείζονται συνέχεια για να αναχρηματοδοτούν την εξόφληση παλιότερων δανείων τους ή για να κάνουν νέες «επενδύσεις» ζορίζονται σοβαρά. Το «χρήμα ακριβαίνει» γι’ αυτές· και στις ηπα αρκετές κινδυνεύουν ήδη με χρεωκοπία…

Οι αμφισβητίες της αμερικανικής ηγεμονίας, όχι μόνο η ευρωζώνη αλλά και καπιταλιστικά κράτη σαν την ρωσία, την κίνα, αλλά και την ιαπωνία, αυτό κάνουν εσχάτως: ενισχύουν τα δικά τους νομίσματα (με μια προοπτική «σταθερής ανταλλακτικής αξίας» τους μέσω αποθεμάτων χρυσού) στις διεθνείς συναλλαγές προσπαθώντας να μικρύνουν / περιορίσουν την κυκλοφορία του δολαρίου. Μέσα απ’ αυτήν την αργή και καθόλου εντυπωσιακή αλλά επίμονη υπονόμευση, το αμερικανικό κράτος / κεφάλαιο θα αναγκαστεί στο όχι μακρινό μέλλον να υποστεί είτε τις συνέπειες ενός «πληθωρισμένου» δολαρίου (μεταξύ των οποίων θα είναι η αδυναμία του αμερικανικού κράτους να δανειστεί αξιόπιστα στο δικό του νόμισμα, άρα θα απειλείται με χρεωκοπία)· είτε υψηλών επιτοκίων που θα στραγγαλίσουν πολλές επιχειρήσεις του.

Αφού η ανταλλακτική αξία των νομισμάτων διεθνούς χρήσης έγινε η αντανάκλαση των συσχετισμών δύναμης, πρωτόγονος – ξεπρωτόγονος ο «κανόνας του χρυσού» δεν είναι πια αδιανόητος· ούτε καν για την μήτρα των “fiat” νομισμάτων. Τις ηπα…

Καληνύχτα καλοριφέρ μου…

Πέμπτη 14 Φλεβάρη. Σαν επαρχιώτες είστε πίσω απ’ τις εξελίξεις… Αλλά την χρονιά που πέρασε το 46% των αμερικανικών σπιτιών, το 20% των κινεζικών και το 8% των νοτιοκορεάτικων είχαν «οικιακή βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης». Δηλαδή αυτές τις μηχανές (αδιάφορο η μορφή τους) με τις οποίες μπορείς να κουβεντιάσεις και, σίγουρα, να ρωτήσεις προφορικά οτιδήποτε και να σου απαντήσουν (επίσης προφορικά). Από google, amazon και λοιπές εταιρείες…

Το 2018 ήταν μια «εισαγωγική» χρονιά. Το 2019 αυτά τα μεγέθη θα εκτοξευτούν – και η παρέα (;) των AI household assistants θα επεκταθεί σε πολύ περισσότερες κοινωνίες. Στην ευρώπη γερμανοί και γάλλοι είναι αρκετά αρνητικοί (κατά μέσο όρο)· αλλά υπάρχουν άλλοι πληθυσμοί πιο φιλικοί στο να πιάνουν κουβέντα με το ψυγείο τους – για παράδειγμα. Ειδικά αν είναι μαύρη νύχτα, και το καλό (και «έξυπνο») ψυγείο τους θυμίζει ότι έχουν αρχίσει δίαιτα (απ’ την επόμενη Δευτέρα…)

Το συγκινητικό (μην κοροϊδευετε!) είναι ότι αυτές οι μηχανές «θα μαθαίνουν». Ή, πιο σωστά, θα προσομοιώνουν πειστικά (στην συγκεκριμένη ιστορική περίοδο που ζούμε) αυτό που λέγεται «μάθηση» (ή «εξοικείωση της μηχανής με τα ήθη του χρήστη») μέσα απ’ την διαρκή συσσώρευση νέων δεδομένων και την επεξεργασία τους από σύνθετους αλγόριθμους – κάπου, σε κάποιο μακρινό κέντρο επεξεργασίας data.

Δεν είναι μακριά η στιγμή που το ψυγείο ίσως θα αρνείται να ανοίξει μέσα στη νύχτα, υπενθυμίζοντας τους όρκους του ιδιοκτήτη / της ιδιοκτήτριας του ότι “από αύριο δεν θα ξαναφάω το βράδυ”. Αντίθετα το καλοριφέρ θα είναι πάντα φιλικό και διαθέσιμο· θα ρωτάει κιόλας “κρυώνεις; να ανεβάσω λίγο;”.

Ντροπιασμένοι απ’ τα “έξυπνα” ψυγεία τους πολλοί (υποψιαζόμαστε) θα βρίσκουν στο κοντινό μέλλον παρηγοριά στην αγκαλιά των “έξυπνων” θερμαντικών / ψυκτικών μηχανών τους.

“Καληνύχτα γλυκό μου…”