Τετάρτη 18 Σεπτέμβρη. Ένας απ’ τους βασικότερους λόγους (αν όχι ο βασικότερος) που ο αμερικανικός τεχνομιλιταρισμός είναι υποχρεωμένος να δείχνει προς την μεριά της Τεχεράνης για την πρόσφατη επίθεση στις πετροεγκαταστάσεις του Ριάντ είναι η “αξία του στόχου”, σε συνδυασμό με την τεχνοφετιχιστική υποτίμηση του “τι μπορούν να κάνουν” ένοπλοι σαν τους Houthis. Οι οποίοι παρουσιάζονται, περίπου, σαν τσούρμα γενιοφόρων ατάκτων· ενώ η αλήθεια είναι ότι μαζί τους πολεμάει, με τους ίδιους στόχους, κι όλος ο τακτικός στρατός της υεμένης… Το σκεπτικό πάει ως εξής: έναν τέτοιας “αξίας” στόχο “τόσο μακρυά” απ’ τα εδάφη τους, αποκλείεται να μπορούσαν να το κτυπήσουν με τέτοια ακρίβεια αυτοί οι μισο-άγριοι, όση βοήθεια κι αν είχαν…
Αν όμως ρίξει κάποιος μια ματιά στις επιθέσεις των Houthis σε σαουδαραβικό έδαφος το 2019 θα διαπιστώσει τα μικρά ίσως αλλά σταθερά “βήματα προόδου” που έχουν κάνει. Ήδη στα μέσα του περασμένου Μάη είχαν τινάξει με drones έναν αγωγό της aramco στη μέση της απόστασης μεταξύ ανατολικής και δυτικής σαουδαραβικής ακτής, εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά απ’ τις θέσεις τους στην υεμένη. Το να πετύχεις με drones έναν σωλήνα μέσα στην έρημο 600 χιλιόμετρα μακριά απαιτεί, υποθέτουμε, τεχνολογία υψηλής ακρίβειας… Τρεις μήνες μετά και πάλι με drones κτύπησαν πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στα ανατολικά παράλια της σαουδικής αραβίας· αρκετές εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά.
Και στις δύο αυτές περιπτώσεις δεν αμφισβήτησε κανείς την προέλευση των επιθέσεων. Ούτε κάποιος λογικός, απ’ την άλλη μεριά, θα αμφισβητούσε ότι οι τεχνικοί των Houthis και του υεμενίτικου στρατού έχουν βοήθεια από ιρανούς τεχνικούς. (Ωστόσο το «δίκαιο του πολέμου» δεν το απαγορεύει αυτό, ε;).
Παρότι οι δυτικοί «θεωρητικοί» μιλούν εδώ και πολλά χρόνια για ασύμμετρους πολέμους, για πολέμους δηλαδή στους οποίους η πλευρά των «αδυνάτων» αξιοποιεί την εφευρετικότητά της για να κτυπάει την πλευρά των «δυνατών» αιφνιδιαστικά και αποτελεσματικά, με τρόπους απρόβλεπτους και με μέσα όχι υψηλής οργανικής σύνθεσης κεφαλαίου αλλά μάλλον υψηλής συν-εργασίας, όταν φτάνει η στιγμή των πραγματικών περιστατικών είναι αρκετά δύσκολο να καταπιούν οι πρωτοκοσμικοί αυτήν την πραγματικότητα. Ότι, δηλαδή, ένας μαζικός ένοπλος σχηματισμός που και είναι τεχνικά υποδεέστερος και αναμετριέται με τεχνικά σαφώς ανώτερο αντίπαλο, μπορεί να κάνει καινοτομίες, «πατέντες», που πολλαπλασιάζουν αξιόπιστα και εκτός προβλέψεων τις δυνατότητές του. Κι ωστόσο τέτοια είναι η «τεχνική» ιστορία πετυχημένων ένοπλων επαναστάσεων του 20ου αιώνα ή και κανονικών πολέμων (π.χ. στο βιετνάμ): οι πληβείοι μπορεί να μην είχαν τα όπλα των αφεντικών / εχθρών τους, είχαν όμως πολύ πιο γόνιμη συλλογική διάνοια, έτσι ώστε να υπερκαλύπτουν τις όποιες ελλείψεις τους.
Αν υπάρχει κάποιος σοβαρός λόγος που, κατά την γνώμη της ασταμάτητης μηχανής, συνηγορεί στο ότι οι επιθέσεις έγιναν από υεμενίτες και όχι απ’ το έδαφος του ιράν, είναι ακριβώς αυτός: για όποιον κάνει (ή μπορεί να χρειαστεί να κάνει) ασύμμετρο πόλεμο από θέση αδυναμίας σημασία δεν έχει μόνο ο «στόχος» αλλά και το know how να τον «πετύχεις» ενόσω οι αντίπαλοί σου σε θεωρούν ανίκανο για κάτι τέτοιο.
Μια επίθεση απ’ το ιρανικό έδαφος θα ήταν, απ’ αυτή την άποψη, πολύ απλή και εύκολη, και γι’ αυτό αδιάφορη. Δεν θα προσέθετε χρήσιμη γνώση ευρύτερης χρήσης. Αντίθετα, μια επίθεση απ’ την μεριά της υεμένης, «τόσο μακριά» και με «τέτοια ακρίβεια» ήταν (τεχνική) πρόκληση. Που σημαίνει ότι θα ήταν σημαντική σα know how ακόμα κι αν αποτύγχανε· ακόμα περισότερο αν πετύχαινε.
Το κίνητρο «να καταστρέψουμε τον στόχο» σαν μοναδικό είναι υπερβολικά «αμερικάνικο»: στηρίζεται στη βεβαιότητα ότι «έτσι κι αλλιώς έχουμε τα μέσα για κάθε περίπτωση». Οι μισθοφόροι του Ριάντ και του Αμπού Ντάμπι έτσι δρουν έχοντας εισβάλει στην υεμένη: έχουν άφθονα μέσα κάθε είδους· και καταστρέφουν – σκοτώνουν – καταστρέφουν – σκοτώνουν. Ωστόσο ηττώνται, σε κάτι που αρχικά θεωρούνταν μια εύκολη «ένοπλη παρέλαση» λίγων ημερών.
Ηττώνται… Γιατί; Επειδή η υεμενίτικη αντίσταση είναι υποχρεωμένη να βελτιώνει διαρκώς τα όποια μέσα της, να «ξεπερνάει τα όρια» που οι εισβολείς θεωρούν πως έχει, να τους εκπλήσσει και να τους τρομάζει όχι με την φονικότητα αλλά με την εξέλιξή της. Πρέπει να βελτιώνει την ακρίβεια και την ακτίνα δράσης των πυραύλων και των drones της – για παράδειγμα – αφού δεν έχει αεροπορία (αντίθετα απ’ τους εισβολείς).
Τόσο οι «φρουροί της επανάστασης» όσο και οι της Χεζμπ’ αλλάχ (που είναι βάσιμο ότι βοηθούν τους Houthis) είναι ζυμωμένοι μ’ αυτήν την αντίληψη. Γιατί ξέρουν ότι όποτε χρειάστηκε και όποτε ξαναχρειαστεί στο μέλλον, θα έχουν να αντιμετωπίσουν αντιπάλους (το ισραήλ ή/και τις ηπα) με ολοφάνερη τεχνική στρατιωτική υπεροπλία. Γι’ αυτούς η “ανάπτυξη των μέσων” είναι το ίδιο σημαντική με την “επίτευξη των στόχων”· σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα σημαντικότερη.
Το υεμενίτικο πεδίο μάχης για την μία πλευρά (τους επιτιθέμενους) είναι απλά ένα χασάπικο· για την άλλη όμως (τους αμυνόμενους) είναι ένα εργαστήριο αποτελεσματικότητας στα περιορισμένα μέσα και στις μεθόδους τους· σαν όρος πρώτα επιβίωσης και μετά νίκης. Είναι γι’ αυτό τον πολύ σοβαρό λόγο που η ασταμάτητη μηχανή θεωρεί πως η Τεχεράνη δεν θα «χάριζε ένα καλάθι ψάρια» (ένα καμμένο διυλιστήριο…) στους υεμενίτες· αλλά θα «τους μάθαινε να ψαρεύουν» οι ίδιοι…
Άλλωστε έτσι, σαν αποτελεσματικά εξελισσόμενους, θα τους χρειαστεί στο μέλλον…