Σάββατο 13 – Κυριακή 14 Απρίλη. Ένα καινούργιο μοντέλο «φοιτητικού δανεισμού» που έχει αρχίσει να εμφανίζεται στις ηπα είναι το να αντιμετωπίζεται με χρηματιστηριακούς όρους η τριτοβάθμια εκπαίδευση του ενός ή του άλλου, σαν επένδυση για τρίτους. Σ’ αυτό το μοντέλο εμφανίζεται να προσφέρεται μεγαλύτερη «ευελιξία» στους δανειζόμενους: υπογράφουν ένα συμβόλαιο δανεισμού όχι με σταθερό επιτόκιο (όπως συμβαίνει παραδοσιακά) αλλά με δόσεις ανάλογες του μισθού που (θα) λαμβάνουν μετά την αποφοίτηση. Αν ο μισθός μεγαλώνει, μεγαλώνουν και οι δόσεις. Υπάρχει κι ένα «όριο ασφαλείας»: αν πέσει (ο μισθός) κάτω από αυτό (ή προκύψει ανεργία), η αποπληρωμή «παγώνει» (επίσημα). «Ξαναζεσταίνεται» όταν βρεθεί δουλειά με μισθό πάνω απ’ το όριο. Το μοντέλο αυτό εφαρμόζεται ήδη απ’ το πανεπιστήμιο Purdue (στην Indiana). Δανειστής μπορεί να είναι το ίδιο το πανεπιστήμιο· ή και οποιαδήποτε εταιρεία “εκτιμήσει τα προσόντα” κάποιου / κάποιας.
Υπάρχουν, όμως, τρία επιπλέον στοιχεία σ’ αυτό το κόλπο. Πρώτον, οι δανειστές, κάνοντας εκτίμηση της «αγοράς εργασίας» και των πραγματικών προοπτικών κάθε δανειζόμενου φοιτητή σ’ αυτήν, διαφοροποιούν τα επιτόκια (και τις δόσεις) ανάλογα με την περίπτωση. Για παράδειγμα (αφορά το Purdue) για τους χημικούς μηχανικούς το επιτόκιο είναι 2,57% (και ο χρόνος αποπληρωμής 7 χρόνια)· ενώ για άλλες ειδικότητες μπορεί να φτάσει έως και 4,52% (με 10 χρόνια αποπληρωμής).
Το δεύτερο στοιχείο: το δάνειο μπορεί να πουληθεί σε άλλον δανειστή! Δημιουργείται έτσι μια καινούργια «αγορά φοιτητικών δανείων» αφού τα συμβόλαια (δανεισμού) θα πουλιούνται και θα αγοράζονται σαν εμπορεύματα. Ας την πούμε με τ’ όνομά της: μια «δευτερογενής αγορά» για το Κεφάλαιο του Εαυτού….
Τρίτο στοιχείο: η χρονική διάρκεια της αποπληρωμής δεν έχει σχέση με το ποσό δανεισμού…. Είναι δεδομένη και προσυμφωνημένη (εκτός αν υπάρξει διακοπή / «πάγωμα», που θεωρείται «νεκρός χρόνος»).
Έτσι, για παράδειγμα, ένα σπουδαστής οικονομικών μπορεί να χρειάζεται 10.000 δολάρια. Αν δανειστεί από τράπεζα, θα πληρώνει στάνταρ 146 δολάρια τον μήνα, πράγμα που σημαίνει ότι σε 10 χρόνια θα έχει πληρώσει 17.576 δολάρια. Με το νέο, πιο ευέλικτο και χρηματιστηριακά αξιοποιήσιμο κόλπο, αν αποφοιτήσει το 2020 και βρει δουλειά με αρχικό ετήσιο μισθό 47.000 δολάρια, θα πληρώσει συνολικά 15.673. Μοιάζει να συμφέρει… Αν, όμως, βρει δουλειά με ετήσιο μισθό 60.000 δολάρια θα πληρώσει πάνω από 20.010 δολάρια…
Ο δανειστής / χρηματοδότης γίνεται «συνεταίρος» στην εργασία «εισπράτωντας μέρισμα» ανάλογα με το ύψος του μισθού!… Κι αυτό είναι που (με χρηματιστηριακούς όρους) κάνει «ελκυστική την επένδυση» (μ’ αυτά τα νέα κόλπα) στα υπό διαμόρφωση Κεφάλαια του Εαυτού.
Αν ο δανεισμός είναι πάντα ένα είδος υποδούλωσης και ο ατομικός δανεισμός για την διαμόρφωση “γνωσιακού κεφαλαίου” μια απ’ τις πιο σκληρές «δημοκρατικές» εκδοχές αυτής της υποδούλωσης, έχουμε την εντύπωση πως διαμορφώνεται (μέσα απ’ αυτές τις πατέντες) κάτι ακόμα χειρότερο…