Τετάρτη 16 Γενάρη. Όπως ήταν αναμενόμενο, η συμφωνία εξόδου του Λονδίνου απ’ την ε.ε. απορρίφθηκε με πάταγο. Εναντίον ψήφισαν 432, υπέρ 202. Ο κυβερνητικός συνασπισμός της κυρά May έχει 328 βουλευτές (318 του συντηρητικού κόμματος και 10 του ακροδεξιού DUP της βόρειας ιρλανδίας). Αυτό σημαίνει ότι 126 απ’ τους δεξιούς ψήφισαν εναντίον. Στην πλειοψηφία τους είναι εθνοπατέρες που πιστεύουν ότι το Λονδίνο μπορεί και πρέπει να επιβάλει στην ε.ε. μια συμφωνία «καλύτερη» για την μεγάλη βρετανία· που θα περιλαμβάνει και κανονικά σύνορα μεταξύ ιρλανδίας και βόρειας ιρλανδίας. Μ’ άλλα λόγια: πρόκειται για ψωνισμένους… (Πως είναι να είσαι ψωνισμένος υπήκοος της αυτού μεγαλειότητας;)
Τώρα απομένουν ένα θεωρητικό ενδεχόμενο και δύο πρακτικά. Το θεωρητικό είναι η «επαναδιαπραγμάτευση». Την έχει αποκλείσει η ε.ε. Και πράγματι κανένας εκεί δεν έχει λόγο να ξαναμπλέξει σε «διαπραγματεύσεις» των οποίων το μόνο ζητούμενο θα είναι υποχωρήσεις απ’ την μεριά της ε.ε. Τα δυο πρακτικά ενδεχόμενα είναι η αποχώρηση του Λονδίνου χωρίς κανόνες και συμφωνία· ή ένα καινούργιο δημοψήφισμα με την προοπτική ότι η πλειοψηφία αυτή τη φορά θα είναι υπέρ της παραμονής. (Η έξοδος, είτε έτσι είτε αλλιώς, είναι προσδιορισμένη για τις 29 Μάρτη. Μια παράταση μπορεί να δοθεί απ’ την ε.ε., όχι όμως για επαναδιαπραγμάτευση. Υπάρχει, επιπλέον, σαν όριο, η στιγμή των ευρωεκλογών, από 23 έως 26 Μάη: υπό τις τωρινές συνθήκες το Λονδίνο δεν θα συμμετάσχει. Αν, όμως, έχει αλλάξει γνώμη ως τότε, θα πάρει μέρος κανονικά, παρότι θα πρέπει εν τω μεταξύ να ξανα-αλλάξει η μοιρασιά των θέσεων).
Η επιλογή ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο εκδοχές δεν πρόκειται να γίνει «εν κενώ». Ούτε με στρίψιμο κέρματος. Ήδη ένα ποσοστό των άγγλων έχει αρχίσει να αποθηκεύει τρόφιμα και (κυρίως) φάρμακα, απ’ αυτά που εισάγονται (και δεν είναι λίγα). Μια έξοδος μαλλιοκούβαρα θα προκαλέσει μεγάλα προβλήματα στις εισαγωγές στο νησί, για άγνωστο διάστημα· είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν σοβαρές ελλείψεις και σε είδη (συμπεριλαμβανόμενων των φαρμάκων) πρώτης ανάγκης.
Συνεπώς, από αύριο κι όλας, ο χρόνος θα μετράει ανάποδα για την «ψυχολογία» του μέσου άγγλου· είτε ψήφισε «έξω» είτε ψήφισε «μέσα» πριν 2,5 χρόνια. Αυτό το ανάποδο μέτρημα, με όσο βρετανικό φλέγμα κι αν γίνει, θα δώσει σάρκα και οστά σε κοινωνικές καταστάσεις ανάλογες μ’ εκείνες του β παγκόσμιου… Άγνωστες, δηλαδή, εδώ και γενιές.
Δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε αυτή τη στιγμή το αν θα καμφθούν, εξαιτίας τέτοιων εξελίξεων, οι αντιρρήσεις εκείνων που είναι εναντίον ενός δεύτερου δημοψηφίσματος με το (μάλλον περίεργο για τα δικά μας πολιτικά ήθη) επιχείρημα ότι «έτσι θα κλονιστεί η δημοκρατία αφού θα αμφισβητηθεί το αποτέλεσμα του προηγούμενου». (Μα τι λέτε; Ο ένδοξος ελληνικός λαός αλλάζει γνώμη κάθε βδομάδα!)
Το γεγονός είναι ότι μετά από 2,5 χρόνια περιπλάνησης στο «δάσος των αυτοκρατορικών φαντασιώσεων περί ανεξαρτησίας απ’ την καταραμένη ε.ε.» η επικράτεια της αυτού μεγαλειότητας έχει να διαλέξει ανάμεσα σε δύο στραπάτσα. Ένα υλικό, υλικότατο (μια έξοδος μαλλιοκούβαρα) και ένα συμβολικό (η «μετάνοια» για την επιλογή του brexit). Δεν χρειάζεται φιλοσοφία για το πιο είναι προτιμότερο. Ωστόσο άβυσσος οι πρωτοκοσμικές εθνικιστικές φαντασιώσεις…
(φωτογραφία: Παθολογικη αισιοδοξία…)