Μέση ανατολή 1

Πέμπτη 26 Απρίλη. Κάποια ταραχή διακρίνεται στο Τελ Αβίβ απ’ την προοπτική να εγκατασταθούν ρωσικοί S-300 σε διάφορες θέσεις της συριακής επικράτειας Άσαντ (εκτός, προφανώς, των ρωσικών βάσεων, όπου υπάρχουν ήδη οι S-400). Μεγάλη ταραχή. Πολύ μεγάλη. Δεν μπορεί να εξηγηθεί αλλιώς η δήλωση του ισραηλινού υπ.αμ. Avigdor Lieberman:

…Αυτό που είναι το πιο σημαντικό για εμάς είναι ότι αυτά τα αμυντικά οπλικά συστήματα που οι ρώσοι μεταφέρουν στη συρία δεν θα χρησιμοποιηθούν εναντίον μας. Αν χρησιμοποιηθούν εναντίον μας, θα δράσουμε εναντίον τους…

Τι σημαίνει, ακριβώς, για το ταραγμένο Τελ Αβιβ η φράση “αυτά τα αμυντικά συστήματα να μην χρησιμοποιηθούν εναντίον μας”; Τα αμυντικά συστήματα χρησιμοποιούνται εναντίον επιτιθέμενων, έτσι δεν είναι; Τι υπονοεί, λοιπόν, ο ακροδεξιός Leiberman; Ότι θέλει να κάνει τις επιθέσεις του «ελεύθερα»; Και ότι αν ο αντίπαλος αμυνθεί τότε θα επιτεθεί ακόμα περισσότερο; Μεγάλη ταραχή…

Υποτίθεται πως η ταραγμένη δήλωση του ισραηλινού υπ.αμ. έγινε αφού είχε προηγηθεί μια προειδοποίηση ρώσων αξιωματούχων, ότι «αν κτυπηθούν οι S-300 (όταν και αν δωθούν στον Άσαντ…) θα υπάρξουν καταστροφικές συνέπειες. Το κρίσιμο σ’ αυτήν την «ανταλλαγή δηλώσεων» (και απειλών) είναι ότι δεν γίνεται ανάμεσα στο Τελ Αβίβ και την Δαμασκό ή την Τεχεράνη. Γίνεται ανάμεσα στο Τελ Αβίβ και την Μόσχα… Ακόμα κι αν πρόκειται μόνο για λόγια, αυτή η εξέλιξη λέγεται κλιμάκωση.

Μέση ανατολή 2

Πέμπτη 26 Απρίλη. Το ρωσικό καθεστώς έχει δηλώσει επίσημα ως τώρα ότι «το σκέφτεται αλλά δεν το έχει αποφασίσει ακόμα», και ότι «αν το αποφασίσει θα το ανακοινώσει». Για την δωρεάν παραχώρηση του αντιπυραυλικού συστήματος στον Άσαντ· παραχώρηση που δεν περιορίζεται στο hardware αλλά περιλαμβάνει οπωσδήποτε και τους (ρώσους) χειριστές του. Θα μπορούσε η Μόσχα πράγματι «να το σκέφτεται και μόνο» για να προκαλέσει στο Τελ Αβίβ μια ταραχή συνετισμού: να σταματήσει τις επιθέσεις στην συριακή επικράτεια, που έχουν επεκταθεί και εναντίον των ιρανών «φρουρών της επανάστασης». Η Μόσχα δεν έχει λόγους να χοντρύνει ο πόλεμος στο συριακό πεδίο μάχης· μπορεί, λοιπόν, να κρατήσει την δωρεά των S-300 σαν απειλητικό ενδεχόμενο. Για να μαζέψει τα χέρια του ο ισραηλινός μιλιταρισμός…

Απ’ την άλλη μεριά θα μας φαινόταν παράλογο να ανακοινώσει το ρωσικό καθεστώς μια απόφαση αποστολής και μετά να ξεκινήσει η μεταφορά. Δεν ξέρουμε αν αυτό το πυραυλικό σετ μεταφέρεται αεροπορικά· αν ναι, υπάρχει ασφαλής οδός μεταφοράς τους, μέσω ιράν και ιράκ. Αν, όμως, τα σέα πρέπει να ταξιδέψουν στη θάλασσα, διασχίζοντας μεγάλο μέρος της ανατολικής Μεσογείου, είναι επικίνδυνο να έχει ανακοινωθεί έγκαιρα το ταξίδι τους. Ίσως η Μόσχα ανακοινώσει ότι «το αποφάσισε» όταν οι S-300 θα έχουν φτάσει και εγκατασταθεί στη συριακή επικράτεια…

Κάτι ακόμα, σχετικό με την ισραηλινή ταραχή. Σαν αμυντικό αντιαεροπορικό όπλο, οι S-300 μπορούν να προστέψουν πολύ περισσότερα απ’ τον εαυτό τους· σίγουρα, όμως, και αυτόν! Αν ο κυρ Lieberman τους φοβάται, αυτό σημαίνει ότι τους θεωρεί αποτελεσματικούς. Κι αν τους θεωρεί αποτελεσματικούς πως φαντάζεται ότι θα τους κτυπήσει; Πως φαντάζεται ότι θα κτυπήσει ένα σύστημα που θα βλέπει τα ισραηλινά αεροπλάνα μόλις απογειώνονται; Πως φαντάζεται ότι θα κτυπήσει ένα αντιαεροπορικό σύστημα που μπορεί να δουλέψει ακόμα και από ακάλυπτους πολυκατοικιών; Μεγάλη ταραχή… Και εξαιρετικά δυσάρεστη – και για εμάς…

 (Δυο μέρες πριν, στις 24 Απρίλη, ο διοικητής της αμερικανικής «κεντρικής διοίκησης» του πλανήτη – centcom – στρατηγός Joseph Votel βρέθηκε στο ισραήλ για επαφές με τους ισραηλινούς αρχικαραβανάδες. Μια πληροφορία θέλει τον ταραγμένο Lieberman να βρίσκεται από χτες ξανά στην Ουάσιγκτον – ήταν εκεί πριν 1,5 μήνα… – για να ξαναμιλήσει με τον «τρελό σκύλο» αμερικάνο υπ.αμ. Jim Mattis, τον καινούργιο σύμβουλο «εθνικής ασφάλειας» του ψόφιου κουναβιού ακροδεξιό John Bolton, και άλλους παρόμοιους.

Υπάρχει μια κινητικότητα, έτσι δεν είναι; Λέτε να είναι για το καλό της ειρήνης;)

Η ιστορία σαν μάρτυρας

Πέμπτη 26 Απρίλη. Τα παπαγαλάκια διάφορων υπηρεσιών, και πολλοί περισσότεροι ρηχοί, αφελείς ή αδιάφοροι για το τι συμβαίνει στη μέση Ανατολή γενικά και στην Παλαιστίνη ειδικά εδώ και δεκαετίες, κατηγορούν όσους καταγγέλουν τον ισραηλινό ιμπεριαλισμό, μιλιταρισμό, ρατσισμό για «αντισημιτισμό». Δηλαδή σαν σχεδόν «νεοναζισμό». Πρόκειται για ένα ιδεολογικό σχέδιο που δημιούργησαν οι ισραηλινές υπηρεσίες στα ‘90s (ως τότε το παλαιστινιακό απελευθερωτικό κίνημα και οι διεθνείς συμπαραστάτες του ΔΕΝ κατηγορούνταν για «αντισημιτισμό», αφού τέτοια θα έπρεπε να θεωρούνται και πάμπολλα ψηφίσματα του οηε κατά του ισραήλ…) και έχει ξαναζεσταθεί (και πάλι απ’ την mossad) διεθνώς τα τελευταία χρόνια, επειδή το αποικιοκρατικό, λευκό και πρωτοκοσμικό ισραηλινό κράτος χάνει την διεθνή γεωπολιτική χρησιμότητά του.

Στις 4 Δεκέμβρη του 1948, στις σελίδες των New York Times, δημοσιεύτηκε ένα κείμενο εναντίον της επίσκεψης του ισραηλινού Menachem Begin (έγινε και πρωθυπουργός του ισραήλ το 1977). Τότε, το 1948, ήταν επικεφαλής μιας παραστρατιωτικής ισραηλινής οργάνωσης / κόμματος. Μεταξύ άλλων η επιστολή εκείνη έγραφε:

Ανάμεσα στα πιο ανησυχητικά πολιτικά φαινόμενα της εποχής μας είναι η άνοδος στο καινούργιο κράτος του ισραήλ του «κόμματος ελευθερίας» (tnuat haherut), ενός πολιτικού κόμματος που είναι πολύ κοντά ως προς τον τρόπο οργάνωσής του, τις μεθόδους του, την πολιτική του φιλοσοφία και την κοινωνική του απεύθυνση με τα ναζιστικά και τα φασιστικά κόμματα. Δημιουργήθηκε απ’ τα μέλη και στα βήματα του πρώην irgun zvai leumi, μιας τρομοκρατικής, ακροδεξιάς, σωβινιστικής οργάνωσης στην παλαιστίνη… Θα είναι απαράδεκτο αν αυτοί που είναι αντίθετοι στον φασισμό σ’ όλο τον κόσμο, εφόσον πληροφορηθούν σωστά για τον πολιτικό βίο και τις προοπτικές του κυρίου Begin, συνεχίζουν να υποστηρίζουν τον ίδιο και το κίνημα που αντιπροσωπεύει.

Ένα συνταρακτικό παράδειγμα ήταν η συμπεριφορά αυτής της οργάνωσης στο αραβικό χωριό Deir Yassin. Αυτό το χωριό, μακριά από κεντρικούς δρόμους και περικυκλωμένο από εβραϊκή γη, δεν πήρε μέρος στον πόλεμο [σ.σ.: εννοούν τον πρώτο αραβο-ισραηλινό πόλεμο, του 1948] και μάλιστα έδιωξε τους άραβες που ήθελαν να χρησιμοποιήσουν το χωριό σαν βάση τους. Στις 9 Απρίλη ομάδες τρομοκρατών επιτέθηκαν σ’ αυτό το ειρηνικό χωριό, που δεν είχε στρατιωτική αξία για την εξέλιξη του πολέμου, σκότωσαν τους περισσότερους απ’ τους κατοίκους του (240 άνδρες, γυναίκες και παιδιά) και κράτησαν ζωντανό έναν μικρό αριθμό για να τους περιφέρουν σαν αιχμαλώτους στους δρόμους της Ιερουσαλήμ.

Την επιστολή / καταγγελία την υπέγραφαν ανάμεσα σε άλλους και δύο απ’ τους πιο γνωστούς παγκόσμια εβραίους. Ο Albert Einstein και η Hannah Arendt. Το γεγονός ότι εξ αρχής το νεοδημιούργητο ισραηλινό κράτος επιδιδόταν σε μαζικούς φόνους / εθνοκάθαρση προκειμένου να διώξει τους αυτόχθονες άραβες / παλαιστίνιους δεν ήταν ούτε συμπτωματικό ούτε στιγμιαίο. Συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Το γεγονός, ωστόσο, ότι τόσο κοντά στο Ολοκαύτωμα, με τόσο φρέσκια την μνήμη του ναζισμού και των εγκλημάτων του, εβραίοι μπορούσαν να καταγγείλουν χωρίς αναστολή τις «ανεπίσημες» πρακτικές του «νέου ισραηλινού κράτους» σαν ναζιστικές / φασιστικές, όπως ήταν και είναι πάντα, έχει την κεφαλαιώδη σημασία του.

Να γιατί. Οι ντόπιοι φασίστες, για παράδειγμα, προσπαθώντας να ενσωματώσουν την αντιφασιστική κριτική αντιστρέφοντάς την, οχυρώνονται πίσω απ’ το δόγμα «πρώτα οι έλληνες», και κατηγορούν τους αλληλέγγυους των μεταναστών και των προσφύγων για «ρατσισμό»· επειδή (λένε) «βάζουν σε δεύτερη μοίρα τους έλληνες»….

Με εντελώς ανάλογο τρόπο (αυτές οι «ιδέες» είναι διεθνείς…) το ισραηλινό κράτος, οι υπήκοοι και οι σύμμαχοί του, οχυρωμένοι πίσω απ’ το «πάνω απ’ όλα το ισραήλ», κατηγορούν όσους υπερασπίζονται τους αγώνες και το δίκαιο των παλαιστινίων για «αντισημιτισμό». Είναι αντιστροφή της πραγματικότητας, μέσα σ’ έναν όλο και πιο παραμορφωμένο καπιταλιστικό κόσμο. Γι’ αυτό ακριβώς οι καταγγελίες του Einstein, της Arendt και άλλων, τότε, στο μακρινό 1948, έχουν μεγάλη σημασία: προέρχονται από καθαρή σκέψη και όχι απ’ την postmodern θολούρα, σύγχιση, βλακεία – ή έμμισθη απασχόληση…

Το 1948 τέτοιες παραστρατιωτικές φασιστικές / ναζιστικές οργανώσεις υπηκόων του νέου ισραηλινού κράτους (σαν εκείνη του μετέπειτα πρωθ. του ισραήλ Begin) κατέστρεψαν 531 αραβικά / παλαιστινιακά χωριά, σκότωσαν πολλές εκατοντάδες αμάχους, και εξανδραπόδισαν περισσότερες από 700.000 ντόπιων: ήταν η εκκαθάριση και η δημιουργία του «ζωτικού χώρου» που είχε ανάγκη το ισραηλινό κράτος για την πρώτη φάση της βίαιης εδαφικής επέκτασής του. Κι αφού οι παλαιστίνιοι συνεχίζουν να αντιστέκονται, εδώ και εφτά δεκαετίες, το μιλιταριστικό, ρατσιστικό κράτος του ισράηλ συνεχίζει να τους δολοφονεί, συνεχίζει να επεκτείνεται εδαφικά εναντίον τους. Αυτός είναι ο εκλεκτός σύμμαχος του ελληνικού κράτους / κεφάλαιου / παρακράτους! Δεν μπορείτε να πείτε: για να διαλέγει τέτοιους συμμάχους πάει να πει ότι τα συμφέροντα των ντόπιων αφεντικών “κουμπώνουν” μ’ εκείνα των ισραηλινών…

Κάθε χρόνο οι παλαιστίνιοι σ’ όλο τον κόσμο θυμούνται την «ημέρα της καταστροφής». Nakba λέγεται στη γλώσσα τους: αφορά εκείνη η περίοδος της πρώτης φάσης της εθνοκάθαρσης στην Παλαιστίνη. Στις 15 Μάη φέτος, στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, στις διαδηλώσεις για την Nakba, ο σύμμαχος του ελλαδιστάν θα ξανακάνει το μόνο που ξέρει καλά…

(φωτογραφία: Αν δεν σφάξεις δεν κτίζεις ούτε κράτος ούτε πολιτική καριέρα σ’ αυτό. Τα κορμιά στη φωτογραφία είναι ό,τι άφησαν πίσω τους οι ισραηλινοί φασίστες του Begin, το 1948, όταν έφυγαν απ’ το Deir Yassin…)

Τα ufo δεν είναι χορτοφάγα!

Πέμπτη 26 Απρίλη. Άλλον έναν πρεσβευτή απέκτησε το ελλαδιστάν, απ’ αυτούς που δεν θα ήθελε. Έναν μάρτυρα του τι σημαίνει (και πόσο σκληρός κι αδιάλλακτος είναι) ο ντόπιος πολιτικός προσοδισμός. Ο για ένα μόλις μήνα «πρόεδρος του ελληνικού διαστημικού οργανισμού» (κάθε κράτος που σέβεται τον εαυτό του έχει διαστημικό οργανισμό…) καθηγητής φυσικής και αστρονομίας, με κοτζάμ αστεροειδή με τ’ όνομά του, Στ. Κριμιζής έπεσε πάνω στο ντουβάρι του αντ’ αυτού (υπουργός διαστήματος είναι…), κατάλαβε ότι τον προόριζε για βιτρίνα για να κάνει από πίσω τα κόλπα του, και την έκανε σβέλτα και με ελαφρά πηδηματάκια αφήνοντας πίσω του μια επιστολή παραίτησης που δείχνει μπόχα σε κάθε της παράγραφο.

Επειδή είναι εύκολο να την βρείτε ιντερνετικά δεν θα την αναπαράγουμε εδώ. Πρέπει να υποδείξουμε όμως, στη σκιά των καταγγελιών του, την πραγματικότητα του ελληνικού καθεστώτος. Για τον υπουργό διαστήματος και πάντα αντ’ αυτού, κάποιος πολύ πρωτοκλασσάτος ροζ υπουργός σχολίασε πριν κάτι καιρούς ότι ασκεί δηλητηριώδη επίδραση στον πρωθυπουργό, γνωστό στην ασταμάτητη μηχανή σαν «ψόφιο κοριό». Φίλοι, παλιοί συνεταίροι και συνεργάτες, στο ζευγάρι αυτό είναι γνωστό ποιος είναι ο ισχυρός πόλος. Ωστόσο αν ο αντ’ αυτού δίνει την «γραμμή», είναι επειδή την παίρνει. Από κάπου αλλού. Κι αυτό είναι ένα απ’ τα «μυστικά του παλατιού»…

Ευτυχώς, αυτό το φιλόδοξο project που δεν είναι τίποτα λιγότερο απ’ την κατάκτηση του διαστήματος απ’ το ελλαδιστάν (ή, απλά, η οικογενειακή επανένωση με τους “el”…), μαζί, εννοείται, με το ξεκοκάλισμα των όποιων ευρωπαϊκών κονδυλίων πέσουν απ’ τον ουρανό, δεν θα μείνει ακέφαλο. Ο αντ’ αυτού απάντησε στον Κριμιζή με την συμπαντική ψυχραιμία ενός ανθρώπου που έρχεται από πολύ μακριά: σιγά μην πρόλαβε να καταλάβει την ελληνική διαστημική στρατηγική. Ήθελε να πει «σιγά τον βλάκα», αλλά η διαγαλαξιακή ευγένειά του τον συγκράτησε. Αλλά και ποιος τολμάει να καταλάβει την «ελληνική διαστημική στρατηγική»;

Οπότε, το βασικό που πρέπει να συγκρατήσει κανείς, είναι αυτό: οι βδέλες δεν έρχονται απ’ τον Άρη. Ψηφίζονται και εκλέγονται εδώ.

(φωτογραφία: Χρειάζεται σχόλιο; Μπροστά είναι ο Κριμιζής…)

Της αμύνης τα παιδιά

Τετάρτη 25 Απρίλη. Τι κρίμα! Τελικά δεν περισσεύουν δυο φρεγάτες στον Macron! Ούτε, καν, μία… Ούτε προβλέπει η γαλλική νομοθεσία την ενοικίαση πολεμικών πλοίων (ποιος το σκέφτηκε στην Αθήνα;). Ίσως η κινδυνεύουσα πατρίς πρέπει να γυρίσει πίσω, στις δοκιμασμένες και home made τριήρεις… (Το θέμα είναι ότι παρόμοια φαντασίωση με γαλλικές φρεγάτες είχε ξαναπαίξει, με την προηγούμενη πρασινόμαυρη κυβέρνηση…)

Όμως ουδέν κακόν αμιγές καλού. Μάθαμε δυο πράγματα απ’ αυτό το σύντομο στρατιωτικό όνειρο. Πρώτον: οι ντόπιοι δημαγωγοί, θεωρώντας σα γεγονός δεδομένο την χαρμόσυνη ανακοίνωση του υφ.υπ.αμ περί γαλλικών φρεγατών, όχι μόνο προχώρησαν σε λεπτομέρειες για το θέμα (τις οποίες κατασκεύασαν εκ των ενόντων…) αλλά και σε αναλύσεις για το «πολιτικό νόημα» του γαλλικού στρατιωτικού «δανείου». Για το ενδιαφέρον του Παρισιού για το νοτιοκυπριακό γκάζι… για τον αυτοτελή προσανατολισμό του προς την ανατολική Μεσόγειο… κλπ κλπ. Θα μπορούσε η λαϊκή φαντασία να φανταστεί τις δύο (νοικιασμένες…) γαλλικές φρεγάτες να έρχονται προς τα μέρη μας συνοδεύοντας μια δωδεκάδα τρυπάνια (της total κατά προτίμηση…), ανάμεσα σε πυροτεχνήματα και κωλοδάκτυλα προς τη μεριά του αιώνιου εχθρού. Ευτυχώς οι εθνικές φαντασιώσεις χρεωκοπούν πια μέσα σε ώρες…

Το δεύτερο που μάθαμε είναι ότι το Παρίσι δεν έκανε καν κάποια προσπάθεια να μην ξεφτιλιστεί το ελλαδιστάν, συνεννοούμενο υπόγεια να γίνει μια κομψή διάψευση απ’ την Αθήνα (για το νοίκι…) και να τελειώσει εκεί η ιστορία. Αντίθετα βρήκε η γαλλίδα υπ.αμ. να κόψει την κουβέντα. Σχεδόν γαύγισε “τι μαλακίες είναι αυτές;”

Τσαντίστηκε ο κυρ Macron; Και τόσο γλύψιμο που του είχε ρίξει το ελληνικό πολιτικό προσωπικό όταν μας τίμησε με την επίσκεψή του στην Αθήνα στις αρχές του περασμένου Σεπτέμβρη; Χαμένο πήγε;

(φωτογραφία: να, λοιπόν, τι τιμωρία επεφύλαξε στον Macron το ψόφιο κουνάβι, που είναι φιλαράκι με τον ψόφιο κοριό: άρχισε να τον σέρνει απο δω κι απο κει…)

Με τα πόδια στον αέρα

Υπάρχει, στα μέρη μας, με την μορφή δήθεν «ανθελληνισμού», ένας αναποδογυρισμένος εθνικισμός, που συναντιέται με τον maistream: η πεποίθηση ότι το ελλαδιστάν είναι ένα «ισχυρό κράτος», που μπορεί να κάνει ό,τι θέλει, μπορεί ακόμα και πόλεμο κατά του αιώνιου εχθρού να επιχειρήσει (με βάσιμες ελπίδες να τον κερδίσει φυσικά).

Μια τέτοια προσέγγιση για την ισχύ του ελληνικού κράτους (όπως και οποιουδήποτε άλλου) είναι αν-ιστορική, αντιδιαλεκτική και, τελικά, μεταφυσική. Δεν υπάρχει (στην ανθρώπινη ιστορία) μορφή κρατικής οργάνωσης που να μην πέρασε περιόδους ακμής και περιόδους παρακμής. Το πόσο διαρκούν οι μεν και πόσο οι δε, όπως και οι αιτίες τους, είναι το κάθε φορά συγκεκριμένο καθήκον της ανάλυσης.

Το ελλαδιστάν (και, κατά συνέπεια, ο ιμπεριαλισμός του) πέρασε πράγματι μια περίοδο «δόξας», απ’ τις αρχές της δεκαετίας του ’90 μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’00 (οι ολυμπιακοί αγώνες στην Αθήνα το 2004 δεν έγιναν στην κορύφωση της ακμής αλλά μάλλον στην αρχή της παρακμής). Όμως σ’ αυτήν την δεκαετία έγιναν πράγματα μοναδικά σ’ όλη την ιστορία του 19ου και του 20ου αιώνα όχι μόνο του ελληνικού κράτους αλλά και της ευρύτερης περιοχής:

– μια σειρά κράτη, «παραδοσιακοί εχθροί» του ελλαδιστάν προς τα βόρεια (βουλγαρία, αλβανία) κατέρρευσαν σε ιστορικό χρόνο dt, με αποτέλεσμα την διάλυση των θεσμών, της κοινωνικής συνοχής, την μαζική φτώχια και την μαζική μετανάστευση·

– ο άλλος «αιώνιος εχθρός», το τουρκικό κράτος, σπαρασσόταν από έναν όλο και πιο αιματηρό εσωτερικό πόλεμο· και μάλιστα το pkk υποστηριζόταν τόσο απ’ τους «νικητές» του 3ου παγκόσμιου («ψυχρού») πολέμου (ηπα, ευρωπαϊκά κράτη), όσο και απ’ τον μεγάλο ηττημένο σ’ αυτόν (ρωσία) – για διάφορους και διαφορετικούς λόγους που δεν μπορούμε να παρουσιάσουμε εδώ·

– η συμμετοχή της Αθήνας στην ε.ο.κ/ε.ε. (έστω και με τον τρόπο που γινόταν) εξασφάλιζε διαρκείς ροές χρήματος (μέσω διάφορων ευρωπαϊκών προγραμμάτων) μεταμορφώνοντας τον «παρία» της ευρώπης σε «μικρή αμερική» για τους βαλκάνιους και άλλους “ανατολικούς” μετανάστες / προλετάριους·

– η συμμετοχή της Αθήνας στο νατο έκανε το ελλαδιστάν να δείχνει όχι απλά «νησίδα σταθερότητας» αλλά ακόμα και κορυφή μιλιταρισμού (σε σχέση, ειδικά, με τα βαλκανικά κράτη του πρώην ανατολικού μπλοκ).

Τέτοιος συνδυασμός παραγόντων οικονομικής, στρατιωτικής, γεωπολιτικής και πολιτικής αναβάθμισης του ελληνικού κράτους (χωρίς το ίδιο να κάνει οτιδήποτε) εξαιτίας της ταυτόχρονης κατάρρρευσης ενός αριθμού κρατών στα βόρεια και στα ανατολικά του είναι ιστορικά μοναδικός σε ότι αφορά το νέο ελληνικό κράτος!! Η εθνικιστική / ιμπεριαλιστική παράνοια των ελλήνων, που εκφράστηκε αρχικά με την ελληνοσερβική φιλία, την συμμετοχή στη σφαγή των βοσνίων και το «εμπάργκο» στο καινούργιο κράτος της μακεδονίας, και στη συνέχεια με τις προβοκάτσιες και το «ενιαίο αμυντικό δόγμα» κατά της τουρκίας, ήταν αντανάκλαση (για άλλους συνειδητά και άλλους ασυνείδητα) αυτής της ιστορικής μοναδικότητας!!! Ήταν ο τρόπος με τον οποίο ο ηγεμονικός μικροαστισμός αντιλήφθηκε την ανέλπιστη υπεροχή του στα περίξ, και την εκδήλωσε με κάθε μορφή βίας και μνησικακίας που διέθετε.

Για παράδειγμα, το γεγονός ότι πολιτικές βιτρίνες σαν τον Σημίτη ή τον Πάγκαλο μιλούσαν (στο πρώτο μισό των ‘90s) για την «ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών», ανακαλώντας την «μεγάλη ιδέα» των μέσων του 19ου αιώνα, έδειχνε την ιδεολογική παράκρουση (αλλά και σύγχιση…) που είχε προκαλέσει όχι μόνο στην κοινωνική βάση αλλά και στην «πολιτική κορυφή» αυτή η ξαφνική (και μοναδική) ιστορική «σύμπτωση»…

“Τους πήρε η χαρά από κάτω”…

Απ’ τα tanks στις banks…

Τετάρτη 25 Απρίλη. Όμως ακόμα κι εκείνη την περίοδο (πρώτο μισό των ‘90s), που ο ελληνικός εθνικισμός / ιμπεριαλισμός απολάμβανε (με όνειρα χασάπη…) την μοναδική ιστορική ευκαιρία και εμφανιζόταν σαν εντελώς «ανεξάρτητος», ικανός να βρίζει πατώκορφα την γερμανία («γίγαντα με μυαλό νάνου» την είχε αποκαλέσει ο «ογκόλιθος με μυαλό κιμά» Πάγκαλος…), να κάνει «εμπορικό μποϋκοτάζ» στα ολλανδικά τυριά και στα ιταλικά μακαρόνια (επειδή τα αντίστοιχα κράτη δεν έκαναν τα ελληνικά χατήρια για το «όνομα της μακεδονίας»…), δεν ήταν ικανός από μόνος του (ή, έστω, μέσω της περιφερειακής συμμαχίας του με την μαφιόζικη, εθνικιστική «μεγάλη σερβία» του αδελφού Μιλόσεβιτς…) να επιβληθεί. Στηριζόταν στην διακριτική και σιωπηλή μεν αλλά στρατηγική υποστήριξη της Ουάσιγκτον (και ως ένα βαθμό του Λονδίνου).

Αυτή η «ων ουκ άνευ» οργανική συμμαχία / υποστήριξη του ελληνικού ιμπεριαλισμού στις πιο κορυφαίες εκδηλώσεις του απ’ την εποχή του πραξικοπήματος στην κύπρο απ’ τον αμερικανικό και τον αγγλικό αποδείχθηκε περίτρανα αν και αντεστραμμένα δύο φορές μέσα στα epic ‘90s. Πρώτα με την επιβολή στην Αθήνα (απ’ την Ουάσιγκτον) της «ενδιάμεσης συμφωνίας» με το κράτος της μακεδονίας· ένα deal για το οποίο η Αθήνα δεν έβγαλε κιχ (σε αντίθεση με ό,τι είχε κάνει νωρίτερα με ευρωπαϊκά σχέδια «λύσης του προβλήματος» πολύ πιο “φιλελληνικά”…). Και δεύτερον, το 1996, με την αμερικανική εμπλοκή στην ελληνική προβοκάτσια / κρίση των Ιμίων. Εκεί, η «επιστροφή στο status quo ante» ήταν μια ανακούφιση που μόνο μ’ ένα «ευχαριστούμε τις ηπα» μπορούσε να εκφραστεί· και ας εισέπραξε ο πρωθ. Σημίτης που το ξεστόμισε την χλεύη της «αριστερής εθνικοφροσύνης»… (Υπήρχαν και πολύ χειρότερα ενδεχόμενα απ’ το «ευχαριστούμε τις ηπα» εκείνες τις νύχτες…)

Η διπλή αποτυχία του ελληνικού στρατιωτικού ιμπεριαλισμού στα ‘90s, ενώ είχε βρεθεί στο καλύτερο σημείο ever απ’ την άποψη των συσχετισμών, άφησε μόνο μια ρεαλιστική δυνατότητα ιμπεριαλιστικής επέκτασης για το ελλαδιστάν: οικονομική. Αρκετά πριν η υιοθέτηση του ευρώ τοποθετήσει το ελλαδιστάν στο πιο πολλά υποσχόμενο οικονομικό κλαμπ του πλανήτη, την ευρωζώνη, η εθνική ρητορική είχε μετακομίσει απ’ το «σύνορα με την σερβία» στο «η ζώνη της δραχμής»: η δραχμή (θα) ήταν το ισχυρό νόμισμα σε μια μεγάλη ακτίνα στα βαλκάνια, ένα είδος «περιφερειακού διεθνούς νομίσματος», που θα προσέφερε έξτρα οφέλη (πέρα απ’ την λεηλασία της εργασίας των βαλκάνιων μεταναστών και την λεηλασία των πόρων στα κράτη τους) στον ελληνικό καπιταλισμό.

Μ’ άλλα λόγια ο ελληνικός ιμπεριαλισμός έγινε χρηματοπιστωτικός, ευθυγραμιζόμενος πια με το αμερικανικό και αγγλικό «υπόδειγμα» που ήταν ήδη σε ισχύ. Οι ελληνικές τράπεζες όρμησαν να κατακτήσουν αυτά που δεν είχαν καταφέρει τα ελληνικά τανκς.

Και το πράγμα προχώρησε. Χρηματοπιστωτικά, εμπορικά, και μαφιόζικα.

Η αλλαγή συσχετισμών

Τετάρτη 25 Απρίλη. Η ξαφνική περιφερειακή (και μόνο…) ανατίμηση του ελλαδιστάν στα ‘90s δεν θα μπορούσε να είναι αιώνια. Τα βαλκανικά κράτη άρχισαν να ανασυγκροτούνται σιγά σιγά με καπιταλιστικούς όρους· στην τουρκία απ’ το 2002 και μετά οι ισλαμοδημοκράτες (του μισητού Ερντογάν…) όχι μόνο «έλυσαν ειρηνικά το κουρδικό ζήτημα» αλλά έβαλαν μπροστά μια ραγδαία ανασυγκρότηση του τουρκικού καπιταλισμού· το ελλαδιστάν μπήκε μεν στην ευρωζώνη, αλλά αυτό δεν διόρθωσε τις δομικές του ανεπάρκειες, τον δομικό πολιτικό προσοδισμό του (όπως, ίσως, φανταζόταν ο καθηγητής Σημίτης*).

Έτσι, ήδη απ’ τα μέσα των ‘00s (όταν τα φώτα των ολυμπιακών αγώνων και του παραμυθιού τους έσβησαν) όποιος είχε αναθέσει στον εαυτό του το καθόλου ευχάριστο καθήκον να ασχολείται με τα μεγέθη του ντόπιου καπιταλισμού και να διαβάζει τους ισολογισμούς των εταιρειών, μπορούσε να διαπιστώσει ότι το “ελληνικό θαύμα” λαχάνιαζε. Έχανε λάδια. Και η θηριώδης απόσταση απ’ τους γεωπολιτικούς αντιπάλους του που του είχε εξασφαλίσει η μοναδική “συναστρία” των ‘90s μίκραινε σταθερά και γρήγορα: οι άλλοι “ανέβαιναν”, το ελλαδιστάν “κατέβαινε”…

Ύστερα ήρθε η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, και η α λα ελληνικά διαχείρισή της. Σε αντίθεση με την γενική σοφία, σαν αυτόνομοι εργάτες υποστηρίξαμε εξ’ αρχής ότι το ελληνικό «πρόβλημα» ήταν το ίδιο όπως παντού: οι τράπεζες και οι υπερέκθεσή τους (με τις «επιθετικές πωλήσεις δανείων», με την «δημιουργική λογιστική», με τα παιχνίδια με τις μετοχές τους στο χρηματιστήριο, με διάφορα «σύνθετα προϊόντα», κλπ). Επιδεινώθηκε πράγματι στο ελλαδιστάν αυτό το διεθνές πρόβλημα απ’ το ειδικό εθνικό πρόβλημα, το υψηλό δημόσιο χρέος (πριν το ξέσπασμα της κρίσης), που ήταν το τίμημα του πολιτικού προσοδισμού: όταν το 2009 το ελληνικό κράτος άρχισε να δανείζεται για να σώσει τις τράπεζές του (όπως έκαναν όλοι) είχε ήδη πολύ μεγάλο δημόσιο χρέος (σε αντίθεση με τους άλλους). Υψηλό δημόσιο χρέος συν έξτρα δάνεια για την σωτηρία των τραπεζών = χρεωκοπία….

Είχαμε την εκτίμηση απ’ το 2011 ότι η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και η ελληνική παραλλαγή της θα κτυπούσε «στην καρδιά» τον ελληνικό (οικονομικό πια) επεκτατισμό στα βαλκάνια και στον «μετασοβιετικό χώρο». Αυτό ακριβώς έγινε, παρότι οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών «αντιστάθηκαν» (για να σώσουν κεφάλια τους…) όσο μπορούσαν. Εντέλει, η δική τους «αντίσταση», το γεγονός δηλαδή ότι καθυστέρησαν όσο μπορούσαν την σημαντική αναδίπλωσή τους (πώληση των θυγατρικών τους στα βαλκάνια και στη μέση Ανατολή…), έκανε ακόμα πιο έντονο το «ελληνικό δημόσιο χρέος»! Τα ποσά που έχασε το ελληνικό κράτος (ενώ βρισκόταν υπό επιτροπεία…) αγοράζοντας μετοχές των ελληνικών τραπεζών για να διασώσει την κεφαλαιακή τους επάρκεια, μετοχές που μετά από λίγο είχαν μικρότερη αξία από κωλόχαρτο, είναι μεγάλα! (Και, φυσικά, κανείς δεν πρόκειται να σας μιλήσει γι’ αυτά!!!)

Το ιστορικό γεγονός είναι ένα. Στα μέσα της δεκαετίας του 2010, το καλοκαίρι του 2015 συγκεκριμένα, όχι μόνο η «καπιταλιστική απόσταση» του ελλαδιστάν με άλλα βαλκανικά κράτη είχε μικρύνει πάρα πολύ· όχι μόνο η πολιτική σκηνή (και άρα τα ντόπια αφεντικά) του ελλαδιστάν είχαν γίνει παγκόσμιο ανέκδοτο· όχι μόνο είχε γίνει επείγον να αποκοπούν τα βαλκανικά τραπεζικά συστήματα απ’ το ελληνικό για να μην κτυπηθούν απ’ την χρεωκοπία των ελληνικών τραπεζών (capital controls…) αλλά, επιπλέον, ο τουρκικός καπιταλισμός είχε ξεφύγει πολύ μακρυά: από οικονομική, πολιτική, γεωπολιτική και στρατιωτική άποψη. Ο πόλεμος που ο ελληνικός ιμπεριαλισμός στα καλύτερα του, το 1996, δεν μπορούσε να κάνει μόνος του (και έχασε με την προβοκάτσια των Ιμίων), το 2015, είκοσι χρόνια μετά ήταν, απλά, αδιανόητος.

Δύο ενδεικτικά παραδείγματα. Αν τα drones είναι τεχνικό μέρος των τωρινών στρατών και των πολέμων, η Άγκυρα ούτε «αγοράζει» ούτε «νοικιάζει» drones. Τα φτιάχνει, με δική της έρευνα και τεχνολογία· και για τον αέρα, και για την ξηρά, και για την θάλασσα. Αυτό σημαίνει ότι έχουν δυνατότητες και χαρακτηριστικά άγνωστα… Ή: η Άγκυρα δεν νοικιάζει γαλλικές φρεγάτες. Ναυπηγεί τα δικά της πολεμικά. Επιπλέον ναυπηγεί ένα ελικοπτεροφόρο τύπου γαλλικού mistral (θεωρούνται «αμφίβια επιθετικά πλοία»…), με τεχνολογία κατά τα 2/3 τουρκική. (Του χρόνου αυτό το πλωτό ελικοδρόμιο / αποβατικό θα αρχίσει τους δοκιμαστικούς πλόες του…). Αυτά είναι δύο ανάμεσα σε πολλά άλλα, που δείχνουν ότι τα ελληνικά ιμπεριαλιστικά όνειρα των ‘90s ούτε σαν ανέκδοτα δεν στέκουν πια, από στρατιωτική άποψη.

(*Αν ο ρεφορμιστής, ένας απ’ τους ελάχιστους τελευταίους τέτοιους, πολιτικός / καθηγητής Σημίτης, πίστευε ότι ο εύκολος δανεισμός που θα εξασφάλιζε η συμμετοχή στην ευρωζώνη θα άλλαζε το «παραγωγικό μοντέλο» – που λένε πάντα τα γατόνια – επιτρέποντας την μέσω δανεισμού τεχνολογική αναβάθμιση του ελληνικού καπιταλισμού, και την μετατροπή του από έντασης εργασίας σε έντασης κεφαλαίου, έκανε λάθος. Το ότι το παραδέχτηκε μάλλον με συντριβή, μιλώντας κάποια στιγμή για «δύο ελλάδες», δεν είναι υπέρ του.

Απ’ την άλλη μεριά: ανατράφηκε με τον πολιτικό βολονταρισμό των ‘70s… Σε τι άλλο θα πίστευε αν όχι στη δύναμη μερικών κεντρικών κρατικών θεσμίσεων;)

Ο ελληνικός ιμπεριαλισμός σε νέα δεδομένα

Τετάρτη 25 Απρίλη. Το γεγονός ότι τα epic ‘90s αποδείχθηκαν ένα σύντομο διάλειμμα, ότι η ελληνική χρηματοπιστωτική επέκταση κατέρρευσε και έχει πια ταφεί χωρίς φασαρία, και το γεγονός ότι το ελλαδιστάν έχει χάσει (εδώ και καιρό και για καιρό) τους περιφερειακούς συσχετισμούς δύναμης ΔΕΝ σημαίνει ότι εξαφανίστηκε ο ελληνικός ιμπεριαλισμός!!! Στο κάτω κάτω αυτός υπήρχε και πριν τα ‘90s!… Υπήρχε και τον 19ο αιώνα! Σημαίνει ότι τώρα είναι ένας εθνικός ιμπεριαλισμός από θέσεις σχετικής αδυναμίας – καμμία σχέση στην εκδήλωση και στους στόχους του με τα epic ‘90s! Και, γι’ αυτό, είναι τώρα πιο υπόγειος, λιγότερο φανφαρόνος, περισσότερο δυσδιάκριτος. Και, απ’ την άλλη μεριά, πάντα «παραγωγός» μαζικής αποβλάκωσης – αυτό είναι το εύκολο μέρος του!!!

Η ιδέα της «περικύκλωσης της ανατολικής Μεσογείου» μέσω της τετράγωνης συμμαχίας Αθήνας – Λευκωσίας – Τελ Αβίβ – Καΐρου, για λογαριασμό κυρίως των ηπα (σαν «εργολαβία» ένα πράγμα) που προσπάθησε να προωθήσει η φαιορόζ κυβέρνηση είναι μια τέτοια ιμπεριαλιστική προσπάθεια. Δεν φαίνεται να προχωράει όπως θα ήθελε η Αθήνα. Εν μέρει επειδή η Ουάσιγκτον δεν είναι διατεθειμένη να αναθέσει σε τρίτους την αεροναυτική ηγεμονία της στην περιοχή (ειδικά τώρα που η Μόσχα, και όχι μόνο, έχει πλησιάσει τόσο κοντά…). Εν μέρει επειδή η χούντα του Καΐρου κάνει τους δικούς της (ιμπεριαλιστικούς…) υπολογισμούς και κοιτάει και προς την μεριά της Μόσχας…

Ο άξονας Αθήνα – Λευκωσία – Τελ Αβίβ (σαν τμήμα του άξονα Ουάσιγκτον – Λονδίνο – Τελ Αβίβ – Ριάντ), είναι μια ελληνική ιμπεριαλιστική προσπάθεια που φαίνεται να «δουλεύει». Δουλεύει στο βαθμό που δεν έχει την φιλοδοξία να υποκαταστήσει την άμεση αμερικανική ιμπεριαλιστική δράση, αλλά είτε να την συμπληρώσει, είτε να της προσφέρει επιμελητεία. Δουλεύει επίσης αυτός ο «υπο»άξονας στο βαθμό που δρώντας αντιτουρκικά μπορεί να εξασφαλίσει είτε στη νότια κύπρο είτε στο ελληνικό κράτος κάποιο σημαντικό οικονομικό όφελος απ’ την άντληση ή την μεταφορά φυσικού αερίου: όλα στηρίζονται στο παρανοϊκό ελληνικό θεώρημα ότι η τουρκία δεν έχει αοζ στη Μεσόγειο!… (Ωστόσο, αυτά τα «οφέλη» είναι προς το παρόν «οράματα» και καθόλου χειροπιαστά…).

Μ’ αυτήν την έννοια ο ελληνικός ιμπεριαλισμός έχει επιστρέψει ΤΥΠΙΚΑ στο μοντέλο του 3ου παγκόσμιου («ψυχρού») πολέμου – plus. Τότε, για παράδειγμα, σε ένα ελληνικό στρατιωτικό αεροδρόμιο (στον Άραξο αν δεν κάνουμε λάθος) ήταν αποθηκευμένες ατομικές βόμβες που προορίζονταν να ριχτούν στην βουλγαρία… Τώρα στη Σούδα και αλλού «φιλοξενούνται» drones που έχουν προορισμό είτε την συρία είτε ακόμα μακρύτερα (το ιράν)… Εννοείται: και πλοία, και αεροπλάνα με πυραύλους, Κλπ κλπ: εξυπηρετήσεις, επιμελητεία, μπουρδέλα…

Το plus αφορά την ελληνο-ισραηλινή συμμαχία. Που σκοτώνει, τώρα, και στη Γάζα (κάτι που, φυσικά, ο ισραηλινός μιλιταρισμός / ρατσισμός μπορεί να το κάνει και μόνος του· όμως δεν θέλει πια κατακραυγή από γείτονες, επειδή μια τέτοια κατακρυαγή θα μπορούσε εύκολα να εξελιχθεί σε αποκλεισμό του, α λα νότια αφρική, εξαιτίας του κινήματος BDS…)

Ελληνο-ισραηλινή συμμαχία

Τετάρτη 25 Απρίλη. Όσοι / όσες κι αν είδαν το βίντεο «kill ‘em’ all» πιθανόν δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει τώρα. Παρόμοιο. Όχι ίδιο. Τότε οι «εθελοντές της ελληνοσερβικής φιλίας» ήταν φασίστες και πήγαιναν στη βοσνία, για να υπερασπιστούν την «ορθοδοξία» εναντίον του «μουσουλμανικού τόξου». Τώρα δεν θα σας πούμε τι είναι και που πάνε – βρείτε το μόνοι/ες σας. Βρείτε, επίσης, τι σχέση έχει το «μουσουλμανικό τόξο» που επικαλούταν ο ελληνικός ιμπεριαλισμός / φασισμός στα ‘90s, με το «τουρκικό τόξο» ή το “σιιτικό τόξο” στη μέση Ανατολή, που επικαλείται τώρα· ή, αν όχι αυτός, οι σύμμαχοί του… Και τι σχέση έχει το “τόξο” με τον σύμμαχο: το Τελ Αβίβ….

Αυτό που μπορούμε να πούμε εδώ είναι ότι το ελληνικό κράτος, ανάμεσα στα υπόλοιπα, κάνει πλάτες στο ισραηλινό για να «εξαφανίσει» την όποια παλαιστινιακή αοζ (της λωρίδας της Γάζας)· «εξαφάνιση» με μόνο με έναν τρόπο μπορεί να γίνει: με την εντατικοποίηση της ρατσιστικής, απαρτχάιντ «μεταχείρισης» των κατεχόμενων (δυτική Όχθη, ανατολική Ιερουσαλήμ) ή των πολιορκούμενων (Γάζα) απ’ τον ισραηλινό στρατό παλαιστινιακών εδαφών. Το ότι το ισραηλινό καθεστώς προσανατολίζεται σε κάποιο είδος “τελικής λύσης” για τους παλαιστίνιους δεν είναι καν μυστικο!!! Το λένε οι ίδιες οι βιτρίνες του….

Αν το ελληνικό κράτος / βαθύ κράτος και οι πολιτικές βιτρίνες του έχουν πάθει αφωνία με τις εκτελέσεις άοπλων παλαιστινίων διαδηλωτών στη λωρίδα της Γάζας, δεν είναι επειδή «έχουν άλλες δουλειές» αυτήν την εποχή. Είναι επειδή συμφωνούν με το Τελ Αβίβ ότι οι παλαιστίνοι είναι υπάνθρωποι, και δεν πρέπει να διαταράξουν τις ισραηλινές γεωτρήσεις και εκμεταλλεύσεις κοιτασμάτων φυσικού αερίου, ακόμα κι αν τα κοιτάσματα βρίσκονται στη θάλασσα μπροστά απ’ τα σπίτια τους. (Το ότι αυτή η ελληνική εξωτερική πολιτική είναι απόλυτα συνεπής με το ότι και οι τουρκοκύπριοι είναι υπάνθρωποι και δεν δικαιούνται το μερίδιό τους απ’ τα όποια κοιτάσματα νότια της κύπρου το αφήνουμε σ’ εσάς να το συσχετίσετε). Ακόμα περισσότερο, κάνοντας πλάτες στην αναδυόμενη ισραηλινή βιομηχανία εξόρυξης φυσικού αερίου, η Αθήνα υποστηρίζει το Τελ Αβίβ και σε ότι αφορά την Βηρυτό, και την δική της αοζ: με την απειλή των όπλων το ισραήλ θέλει να φάει τμήματα και απ’ το νότο της λιβανέζικη αοζ….

Στο πρώτο μισό των ‘90s, ο ελληνικός ιμπεριαλισμός, θεωρώντας ότι βρίσκεται σε θέση «σχεδόν απόλυτης» ισχύος (υπό την κρυφή συμμαχία του με την Ουάσιγκτον και το Λονδίνο), έφτιαξε την «ελληνοσερβική φιλία» επιδιώκοντας την κατάκτηση της μισής επικράτειας του καινούργιου μακεδονικού κράτους…. Γιατί; Με ποιο υλικό όφελος; Για να ελέγχει τους χερσαίους δρόμους, τις χερσαίες διαδρομές, απ’ το λιμάνι της Σαλονίκης προς την κεντρική Ευρώπη, και απ’ την Μαύρη Θάλασσα στην Αδριατική. Αυτοί οι δρόμοι διαστραυρώνονται στην επικράτεια του μακεδονικού κράτους…

Σήμερα, ο ελληνικός ιμπεριαλισμός, σε σαφώς πολύ πιο αδύναμη θέση, φοβισμένος απ’ την μια και πάντα επιθετικός απ’ την άλλη, και τώρα πια ελπίζοντας ανοικτά και ομολογημένα στην υποστηρίξη όχι μόνο του Τελ Αβίβ αλλά και της Ουάσιγκτον, έχει συγκροτήσει την «ελληνοϊσραηλινή φιλία»… Γιατί; Με ποιο υλικό όφελος; Για να πάρει μερίδιο απ’ τον έλεγχο των θαλάσσιων δρόμων, των θαλάσσιων διαδρομών μεταφοράς φυσικού αερίου κάτω απ’ τον τουρκικό νότο, κάτω απ’ την μύτη του τουρκικού καθεστώτος, και ενάντιά του.

Υπάρχουν πολλές και κρίσιμες διαφορές, που για την εργατική κριτική είναι σημαντικές. Το μόνο που δεν αλλάζει είναι τα ελληνικά ιμπεριαλιστικά στερεότυπα: γεωπολιτική πρόσοδος και ξερό ψωμί!!!