Year: 2018

Είναι ο καπιταλισμός stupid!

Κυριακή 12 Αυγούστου. Για τα ντόπια αφεντικά, για το ελληνικό κράτος / κεφάλαιο, θα είναι μέρες γιορτινές η 21η και η 22α Αυγούστου; «Βγαίνουμε απ’ το τούνελ, βγαίνουμε!» – γιατί να μην οριστεί η στιγμή σαν «εθνική επέτειος»; Οι φαιορόζ ετοίμαζαν γιορτές (και να οι σούβλες, και να τα κοκορέτσια!) αλλά τους τα χάλασε ο «στρατηγός άνεμος», η αυθαίρετη δόμηση – και οι δημόσιες υπηρεσίες που εποπτεύουν.

Η «έξοδος» αυτή είναι τυπική, και μόνο σαν τέτοια πρέπει να εννοείται. Οι διεθνείς έμποροι χρήματος, που στρίμωξαν το ελληνικό κράτος το 2009, δεν θα είναι «φιλικότεροι» τώρα. Κι έχουν τους λόγους τους.

Γίνεται μια σύγκριση ανάμεσα στον ελληνικό και στον πορτογαλικό καπιταλισμό, με φόντο το πως «συμπεριφέρθηκαν» έχοντας επιφανειακά παρόμοια προβλήματα μετά την όξυνση της παγκόσμιας κρίσης, στα τέλη του 2008. Από την άποψη των μεγεθών η σύγκριση είναι ενδιαφέρουσα: η πορτογαλία έχει περίπου τον ίδιο πληθυσμό με την ελλάδα (10,5 μύρια), έκταση μικρότερη (92 χιλιάδες τετραγωγικά χιλιόμετρα έναντι 132 χιλιάδων της ελλάδας), και «μπήκε σε μνημόνιο». Δανείστηκε πολύ λιγότερα απ’ το ελλαδιστάν (κάτι παραπάνω από 70 δις) – δεν είναι μύθος ότι τα (πολιτικά) «δάνεια σωτηρίας» προς το ελληνικό κράτος είναι, σαν ποσό, το μεγαλύτερο ever στην ιστορία του καπιταλισμού!!! Η Λισσαβώνα «βγήκε απ’ το τούνελ» στα τρία χρόνια, και ακολούθησε αυτό που έλεγε το εγχειρίδιο: (καπιταλιστική) ανάπτυξη. Η ανεργία έπεσε κάτω απ’ το 10% (με πολύ μικρότερη «μαύρη» εργασία απ’ ότι εδώ) ενώ πρόσφατα η «αριστερή» κυβέρνηση αύξησε τον βασικό μισθό στα 600 ευρώ. Το πιο χαρακτηριστικό είναι ότι το 2008 το πορτογαλικό αεπ ήταν κατά 25% μικρότερο απ’ το ελληνικό· το 2018 είναι κατά 25% μεγαλύτερο. (Τα νούμερα μας είναι χοντρικά).

Η σύγκριση τελειώνει εδώ! Το πορτογαλικό κράτος / κεφάλαιο / κοινωνία έχει εντελώς διαφορετική πολιτική ιστορία (και άρα εθνική ιδεολογία) απ’ το ελληνικό· κι αυτή η διαφορά αποδείχθηκε στρατηγικής σημασίας. Ως το 1974, όταν έγινε η αντι-ιμπεριαλιστική, αριστερή εξέγερση μεγάλου μέρους του στρατού ρίχνοντας την επί 36 χρόνια χούντα του Σαλαζάρ (η επανάσταση των γαρυφάλλων όπως ονομάστηκε) η πορτογαλία είχε αποικίες. Με πιο σημαντικές την αγκόλα και την μοζαμβίκη. Το 1975, με αριστερή μετεπαναστατική κυβέρνηση στη Λισσαβώνα, η αγκόλα και η μοζαμβίκη κήρυξαν την ανεξαρτησία τους· αν και οι ιδιαίτερες οικονομικές, εμπορικές και γλωσσικές σχέσεις παρέμειναν, όπως έχει συμβεί με όλα τα αποικιοκρατικά πρωτοκοσμικά καθεστώτα.

Σε κάθε περίπτωση: στην πορτογαλία υπήρχε (και υπάρχει) αυτό που ιστορικά έχει ονομαστεί αστική τάξη· ή το μεταμοντέρνο διάδοχό της. Εκείνο το ηγεμονικό κοινωνικό στρώμα δηλαδή που, παρά τις εσωτερικές διαιρέσεις και αντιπαλότητές του, σε περίπτωση κινδύνου (και η «κρίση» ήταν τέτοιος) μπορούν να αναλάβουν την διαχείριση των προβλημάτων με ορθολογικό τρόπο. Κι έτσι συνέβη. Στην πορτογαλική σκηνή η αναγνώριση ότι «όντως έχουμε προβλήματα σαν κράτος / κεφάλαιο» ήταν διακομματική, απ’ την δεξιά ως την κομμουνιστική αριστερά. Συνεπώς τα βασικά της «συνταγής μεταρρυθμίσεων» εφαρμόστηκαν (συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού της δημόσιας διοίκησης). Φυσικά αυτό είχε σοβαρές συνέπειες για 3 χρόνια, ειδικά για την εργατική βάση του πορτογαλλικού καπιταλισμού: μείωση των μισθών, αύξηση της ανεργίας.

Α λα ελληνικά 1

Κυριακή 12 Αυγούστου. Στην ελλάδα δεν υπάρχει ούτε υπήρξε ποτέ (από καταβολής ελληνικού κράτους) εντόπια αστική τάξη με πολιτική και ιδεολογική ηγεμονία και ικανότητα σχεδιασμού. Ως γνωστόν η ελληνική αστική τάξη, λόγω του είδους των οικονομικών δραστηριοτήτων της (εμπόριο, τράπεζες, εφοπλισμός) ήταν διάσπαρτη στην ευρώπη, στη ρωσία και στην οθωμανική αυτοκρατορία· και ποτέ δεν είδε στο μικροσκοπικό ελληνικό κράτος τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από ένα (ανάμεσα σε άλλα) εργαλεία για την υπεράσπιση των συμφερόντων της· αν και όποτε χρειαζόταν. Κατά τα υπόλοιπα άφησε την διοίκηση στους εντόπιους πολιτικά προσοδικούς μηχανισμούς που ήταν ήδη διαμορφωμένοι (σαν «τύπος εξουσίας») απ’ τα χρόνια της φεουδαρχίας.

Είναι μόνιμο στην ιστορία: η εθνική ιδεολογία των ελλήνων δεν διαμορφώθηκε σαν ιδεολογία της αστικής τους τάξης. Αλλά σαν ιδεολογία του γεω/πολιτικού προσοδισμού. Και μάλιστα διπολική (δηλαδή παρανοϊκή): είμαστε φουκαράδες («ψωροκώσταινα») αλλά ο κόσμος μας χρωστάει («του δώσαμε τα φώτα του πολιτισμού»).

Το κοινωνικό στρώμα που διαμορφώθηκε σαν ηγεμονικό στα ‘90s, όταν ο συνδυασμός ευρωπαϊκών επιδοτήσεων, ανάπτυξης / διεθνοποίησης του ντόπιου οργανωμένου εγκλήματος και, κυρίως, μαζικής άγρια υποτιμημένης εργασίας μεταναστών / μεταναστριών «έφερε πλούτο», αυτό που ονομάστηκε «μεσαία τάξη» α λα ελληνικά, δεν ήταν αστικής προέλευσης και ιδεολογίας. Ήταν νεόπλουτοι μικροαστοί, ικανοί στις λαμογιές και στην αρπαχτή, ικανοί στις πολιτικές προσόδους, κι ως εκεί. Η ιδεολογία τους ήταν η μοναδική ιστορικά «ελληνική»: είμαστε γαμάτοι (πάψαμε να είμαστε «φουκαράδες»…) και όλος ο κόσμος μας χρωστάει («τα φώτα…»)

Όταν το 2009 και στις αρχές του 2010 εμφανίστηκαν «κάποιοι» και τους είπαν «έχετε σοβαρά προβλήματα» η μαζική καθεστωτική αντίδραση, κοινωνική και πολιτική, ήταν ακριβώς αντίθετη απ’ ότι οπουδήποτε αλλού εις τα ευρώπας: όχι, μόνο, δεν έχουμε κανένα πρόβλημα, αλλά το πρόβλημα είσαστε εσείς οι κερατάδες (το δντ, η γερμανία…) που θέλετε να μας πάρετε τις ομορφιές μας (: τα πετρέλαιά μας…).

Φυσικά, στις κατ’ ιδίαν κουβέντες, στις παρέες και στα οικογενειακά τραπέζια, οι κατάρες για το Α και το Β και το Γ (στο ελληνικό κράτος / κεφάλαιο) ποτέ δεν είχαν λείψει, ποτέ δεν έλειψαν, πότε δεν θα λείψουν. Όμως «άλλο τι λέμε μεταξύ μας, κι άλλο τι λέμε στους ξένους». Λοιπόν: ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΚΑΝΕΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑ, ΕΜΠΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΕΑΜ!!! (Το ξεχάσατε; Γεμίσαμε τότε στρατηγούς και οικονομολόγους, με τα όπλα παρά πόδας…)

Αυτή η ήταν η πολιτική και ιδεολογική διαχείριση του πράγματος, που ξεκίνησε με αίμα στις 5 Μάη του 2010, για να μην τολμήσει ο Παπαντρέου ο Γ να πειράξει τα κυκλώματα και τους μηχανισμούς… Πρακτικά (και με τρόπο που σε τρίτους θα έμοιαζε μυστηριώδης) οτιδήποτε αφορούσε την υποτίμηση της εργασίας (βασικό αλλά όχι μοναδικό στοιχείο της καπιταλιστικής διάσωσης) πέρασε μια χαρά! Οτιδήποτε, όμως, αφορούσε τα κυκλώματα και τους μηχανισμούς, απ’ τους ιδιοκτήτες των ταξί μέχρι… έμεινε ανέγγιχτο, με λυσσασμένη υπεράσπιση και λυσσασμένο μίσος κατά των «κατακτητών».

Κατ’ αυτό τον τρόπο το ελλαδιστάν έδειξε τα σωθικά διεθνώς. Έδειξε, δηλαδή, ότι ενώ είναι καπιταλιστικότατο, ενώ υπάρχει μια πολυεθνική εργατική τάξη που υφίσταται άγρια εκμετάλλευση πάνω και, κυρίως, κάτω απ’ τους νόμους, δεν διαθέτει κάποιο ηγεμονικό στρώμα «αστικού τύπου» που να θεωρεί εαυτόν υπεύθυνο για την ορθολογική διαχείριση της συσσώρευσης. Απ’ τις αρχές του 2010 ως τον Αύγουστο του 2018, για τους έλληνες (κοινωνία και πολιτική σκηνή) οι άλλοι έφταιγαν, οι άλλοι φταίνε – τελεία!

Ελλείψει, λοιπόν, ορθολογικού κρατικού συνομιλητή, με ικανότητα σχεδιασμού και εφαρμογής των σχεδίων, τι έμαθαν οι διεθνείς έμποροι χρήματος; Αυτό που το 2009 υποψιάζονταν: αυτοί (το ελλαδιστάν) σαν πελάτες είναι κατάλληλοι μόνο για να τζογάρεις πάνω τους.

Αλα ελληνικά 2

Κυριακή 12 Αυγούστου. Υπήρξε στο παρελθόν μια «περιθωριακή» μεν αλλά τολμηρή άποψη, μαρξιανής μάλιστα προέλευσης, που υποστήριζε ότι αφού στην ελλάδα δεν υπήρξε εντόπια αστική τάξη, τα ιστορικά της καθήκοντα θα έπρεπε να τα αναλάβει … η εργατική! Όπου αυτή η ντόπια εργατική τάξη, αναλαμβάνοντας τα καθήκοντα της ανύπαρκτης αστικής, θα έπρεπε να κατακτήσει (επαναστατικώ τω τρόπω…) την εξουσία, για να πετύχει την «εθνική ολοκλήρωση» (δηλαδή την κατάληψη / «απελευθέρωση» των εδαφών όπου κάποτε υπήρχε ελληνική αστική τάξη, κυρίως στη Μ. Ασία). Και, μετά απ’ αυτό, να προχωρήσει στον σοσιαλισμό και στον κομμουνισμό… Ήταν μια άποψη που γέννησε τέρατα. Ευτυχώς, στη διάρκεια αυτών των 8 χρόνων, δεν αναβίωσε! Αναβίωσε μόνο ο “εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας”, ο Κολοκοτρώνης (θυμάστε τις αφίσες και τις προσκλήσεις για τις παρελάσεις της 28ης Οκτώβρη του 2011;) και το εαμ…

Το παράδοξο, λοιπόν, ότι το «ελληνικό πρόβλημα» έμεινε για χρόνο ρεκόρ στη «θερμοκοιτίδα» του πολιτικού δανεισμού (8 χρόνια), έχει εξήγηση που την ξέρουν οι πάντες εκτός συνόρων: εκεί δεν έχουν κανένα πρόβλημα, το μόνο πρόβλημα που αναγνωρίζουν είναι οι άλλοι… Στην αρένα (ή και ζούγκλα) του διεθνούς χρηματοπιστωτισμού, δεν είναι αυτό που σε κάνει αξιόχρεο. Η «έξοδος απ’ το τούνελ των μνημονίων» είναι είσοδος στους βάλτους του εμπορίου χρήματος. Και παρότι (ελλείψει εμπιστοσύνης…) το ελλαδιστάν θα βγει με λουρί, η αιτία που έκοψε τα πανηγύρια της «εξόδου» (οι 93 νεκροί από μια φωτιά λίγης ώρας) είναι απλά η αλληγορία της ελληνικής ιστορικής πραγματικότητας: αφού δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, δεν υπάρχει και καμία έξοδος κινδύνου…

(φωτογραφίες: Στα τέλη Δεκέμβρη του 2014, μια φωτιά μέσα στη νύχτα σ’ ένα επιβατηγό πλοίο της γραμμής ελλάδα – ιταλία, στο Norman Atlantic που διαχειριζόταν η ελληνική εταιρεία ανεκ, και – κυρίως – οι «περίεργες» επιλογές του καπετάνιου του (σε συνεννόηση με την εταιρεία;), που δεν γύρισε το πλοίο προς την Αλβανία, στο λιμάνι του Αυλώνα που ήταν πολύ κοντά, για να αντιμετωπιστεί η φωτιά, αλλά το άφησε να καίγεται μεσοπέλαγα, είχε σαν αποτέλεσμα να «χαθούν» βασανιστικά 29 επιβάτες. Άλλοι κάηκαν ζωντανοί, άλλοι πέθαναν απ’ τις αναθυμιάσεις, και άλλοι πνίγηκαν πέφτοντας στη θάλασσα. Δεκαοκτώ απ’ αυτούς (18) δεν βρέθηκαν ποτέ, ούτε σαν πτώματα: 8 έλληνες, 4 τούρκοι, 2 ιταλοί, 2 σύριοι, 1 γερμανός και 1 ιρακινός.

Ήταν μια «τραγωδία» τότε – που, φυσικά, ξεχάστηκε… Για να το πούμε όπως πρέπει: κουκουλώθηκε… Ποτέ δεν ανακαλύφθηκαν καν οι αιτίες της πυρκαγιάς. Κι ούτε λόγος, φυσικά, για τις φήμες ότι το πλοίο συμμετείχε σε οργανωμένο κύκλωμα λαθρεμπορίου ελαιολάδου, προς ιταλία, και γι’ αυτό ο καπετάνιος δεν φρόντισε να πιάσει λιμάνι όπου θα έσβηναν μεν την φωτιά, θα ανακάλυπταν όμως και τα λαθραία βυτιοφόρα… Προτίμησε να καούν στ’ αμπάρια· για την ακρίβεια να λιώσουν μέχρις εξαφάνισης από μια ισχυρή φωτιά που κράτησε πολλές ώρες…

«Τραγωδίες»… Που ξεχνιούνται, επειδή τα πραγματικά γεγονότα αφορούν τα πραγματικά χαρακτηριστικά του ελληνικού κράτους / κεφάλαιου / κοινωνίας).

Καταρρέει ο τουρκικός καπιταλισμός;

Σάββατο 11 Αυγούστου. Με «δημόσιο χρέος» το 2017 28,3% επί του αεπ, εξαιρετικά χαμηλό δηλαδή (το ελληνικό είναι 180% του αεπ και το ιταλικό 132%) τι ακριβώς πρόβλημα έχει ο τουρκικός καπιταλισμός;

Το πρόβλημα εμφανίζεται κατ’ αρχήν σαν πρόβλημα δανεισμού των τουρκικών επιχειρήσεων. Πράγματι, το συνολικό επιχειρηματικό χρέος των τουρκικών αφεντικών στα τέλη του 2017 ήταν 215 δισεκατομμύρια δολάρια (453 μαζί με το δημόσιο χρέος). Τα ποσά μπορεί να μην είναι τεράστια για έναν δυναμικό καπιταλισμό του τουρκικού μεγέθους· δείχνουν όμως μια υπερεπέκταση στον κατασκευαστικό τομέα («μεγάλα έργα» εντός και εκτός τουρκίας) την οποία οι διεθνείς δανειστές χρήματος δεν θεωρούν βιώσιμη. Ή δεν θέλουν να την θεωρούν: αυτό μεταφράζεται σε δυσκολίες «ανακύκλωσης» των (επιχειρηματικών) δανείων… Αν προσθέσει κανείς ότι πολλά απ’ αυτά έχουν την «κάλυψη» τουρκικών τραπεζών, κρατικών και ιδιωτικών, τότε η αδυναμία αποπληρωμής (ή «ανακύκλωσης») αυτών των χρεών τους επόμενους μήνες κινδυνεύει να μετατραπεί σε σοβαρό τραπεζικό πρόβλημα. Και ένα τραπεζικό «κράχ» κτυπάει άσχημα οποιονδήποτε (εθνικό) καπιταλισμό… (Ωστόσο μια απ’ τις μεγαλύτερες τουρκικές τράπεζες είναι ισπανικής ιδιοκτησίας…)

Εδώ το «οικονομικό» σκέλος του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού συναντάει το «πολιτικό», κι αυτό είναι αναπόφευκτο. Όσο πιθανό είναι οι διεθνείς έμποροι χρήματος να έχουν αμιγώς οικονομικά κριτήρια για το αν θα δανείσουν ή όχι τις τουρκικές επιχειρήσεις, άλλο τόσο πιθανό είναι να ερμηνεύουν κατά τα συμφέροντά τους (δηλαδή: ζητώντας μεγαλύτερα επιτόκια) ζητήματα όπως, στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι εντάσεις στις σχέσεις μεταξύ Άγκυρας και Ουάσιγκτον. Συμβαίνουν κι αυτά… Δεν έχει λοιπόν εντελώς άδικο το καθεστώς Ερντογάν όταν δείχνει προς την μεριά της Ουάσιγκτον για την «αιτία του κακού». Δεν έχει, όμως, και εντελώς δίκιο: προφανώς η επιχειρηματική υπερέκθεση στον διεθνή δανεισμό είναι μια εν δυνάμει «αχίλλειος φτέρνα», ειδικά σε συνθήκες όξυνσης του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού.

Έχει έξοδο κινδύνου ο τουρκικός καπιταλισμός; Ορισμένοι υποστηρίζουν (όχι αβάσιμα) πως έχει. Τον κινεζικό καπιταλισμό. Κινεζικές (κρατικές) εταιρείες έχουν ήδη «δουλειές» στην τουρκική επικράτεια: η cosco έχει το 65% του 3ου σε μέγεθος λιμανιού κοντέινερ, στο Kumport, κοντά στην Istanbul, ενώ η τηλεπικοινωνιακή Huawei, σε συνεργασία με την Turk Telecom, αναπτύσσει δίκτυα 5G, cloud computing, το internet of things, και άλλα παρόμοια της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Η Alibaba επένδυσε πρόσφατα (και ενώ το «τουρκικό πρόβλημα» ήταν ήδη γνωστό, εδώ και σχεδόν 2 χρόνια) στην τουρκική πλατφόρμα ηλεκτρονικού εμπορίου Trendyol. Κι αυτές είναι οι μεγαλύτερες “δουλειές” – όχι οι μοναδικές…

Το κινεζικό κράτος / κεφάλαιο είναι πραγματιστικό· δεν χαρίζει λεφτά. Αλλά επίσης ποντάρει στην οικονομική (και πολιτική) «σταθερότητα» της τουρκίας, ειδικά τώρα που «ορμάει» στην ανοικοδόμηση της συρίας ελπίζοντας ότι θα εξασφαλίσει ως τις ανατολικές ακτές της Μεσογείου τους οδικούς και σιδηροδρομικούς «άξονες του μεταξιού».

Εάν υπάρχουν τομείς κινεζικού ενδιαφέροντος στον τουρκικό καπιταλισμό (και είναι αρκετά πιθανό να υπάρχουν), τότε οι κινεζικές άμεσες επενδύσεις μπορεί να εξασφαλίσουν τις τουρκικές τράπεζες· κι αυτό, με τη σειρά του, να μειώσει την «πίεση» κατά των τουρκικών αφεντικών…

(φωτογραφία: Το ψόφιο κουνάβι υπέγραψε τον διπλασιασμό των δασμών στο ατσάλι και στο αλουμίνιο που εισάγουν οι ηπα απ’ την τουρκία… Επειδή (λέει) η λίρα έχει πέσει πολύ, και οι τουρκικές πρώτες ύλες ξαναέγιναν φτηνές.

Η υποτίμηση της τουρκικής λίρας διευκολύνει πολύ τις τουρκικές εξαγωγές, στο σύνολό της, αρκεί να μην χρειάζονται εισαγόμενες – άρα ανάλογα ακριβότερες – πρώτες ύλες. Όσο για τις σχέσεις μεταξύ των δύο καθεστώτων; Ίσως ήρθε η στιγμή να επαναλάβει και ο Ερντογάν αυτό που λένε άλλοι, ειρωνικά: Μωρέ ο Τραμπ είναι καλός… Οι άλλοι δεν τον αφήνουν…)

Bad stuff

Σάββατο 11 Αυγούστου. Κατ’ αρχήν, χωρίς καμμία ματαιοδοξία, η ασταμάτητη μηχανή μπορεί να σφίξει τις γροθιές της: κάνει την δουλειά της σωστά*…. Πριν 3 ημέρες αυτή (άλλος;;;) υποδείκνυε ποιος είναι ένας βασικός λόγος (μπορεί και ο βασικότερος αυτή την περίοδο) για την αντι-ρωσική φαγούρα της Αθήνας: η «τύχη» του πρακτόρικου πατριαρχείου Ιεροσολύμων. Χτες, το κοτζαμάν ελληνικό υπ.εξ. ήρθε να την επιβεβαιώσει, με μία πρόταση (η υπογράμμιση δική μας):

… Είναι φανερό ότι υπάρχει μια μερίδα Ρώσων, ευτυχώς μειοψηφική, που νομίζει ότι μπορεί να κινείται στην Ελλάδα χωρίς να σέβεται νόμους και κανόνες, ακόμα και να εκτοξεύει απειλές. Η ελληνορωσική φιλία επιτάσσει την εγκατάλειψη τέτοιων αντιλήψεων και όχι το αντίστροφο. Τέτοια περίπτωση είναι και η προσπάθεια να επιβληθεί στη χώρα η παρουσία της «Ορθόδοξης Αυτοκρατορικής Παλαιστινείας Εταιρείας», οργάνωσης που δημιουργήθηκε τον 19ο αιώνα από τις μυστικές υπηρεσίες των Τσάρων που στόχο είχαν τον αφελληνισμό των πατριαρχείων της Μέσης Ανατολής.…

Οπωσδήποτε το ελληνικό πρόβλημα δεν είναι «η επιβολή» της ρωσικής παρακρατικής οργάνωσης στην ελλάδα· αλλά στη μέση Ανατολή!… Κάνει εντύπωση ωστόσο ότι το ελληνικό υπ.εξ. βγαίνει και αναγνωρίζει, φόρα μόστρα, έμμεσα έστω, ότι το ελληνικό πρακτορείο και εργαλείο του Τελ Αβίβ που λέγεται «πατριαρχείο Ιεροσολύμων» κινδυνεύει να χάσει το κεφάλι του (πράγμα που θα είναι πολύ καλό για τους παλαιστίνιους).

Την απορία (μας) την λύνει μια προηγούμενη «οργισμένη» παράγραφος:

… Η Ρωσία, αυτή τη στιγμή, δείχνει ως να μη μπορεί να αντιληφθεί τις θέσεις αρχών της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Από τότε που πολεμά ως σύντροφος εν όπλοις της Τουρκίας και της παρέχει σειρά διευκολύνσεων στον τομέα της ασφάλειας, δείχνει να απομακρύνεται σταθερά από θέσεις που αρμόζουν στο επίπεδο φιλίας και συνεργασίας που χαρακτήριζε τις σχέσεις Ελλάδα – Ρωσίας εδώ και 190 χρόνια. Δείχνει να μην αντιλαμβάνεται ότι η Ελλάδα έχει δικά της συμφέροντα και κριτήρια στη διεθνή πολιτική…

Το να κατηγορεί ένας ογκόλιθος την Μόσχα ότι «δεν καταλαβαίνει» (τα ελληνικά συμφέροντα και το πως και γιατί κινείται στη μέση Ανατολή, στην αγκαλιά της Ουάσιγκτον και του Τελ Αβίβ…) είναι πέρα απ’ την κωμωδία. Το να την καταγγέλει ότι είναι «σύντροφος εν όπλοις της Τουρκίας» μετά από σχεδόν 2 χρόνια όπου οι συναντήσεις υψηλού επιπέδου, πολιτικού και στρατιωτικού, μεταξύ Μόσχας και Άγκυρας (και Τεχεράνης) γίνονται, σχεδόν, σε εβδομαδιαία βάση, παράλληλα με τον πόλεμο στο συριακό πεδίο μάχης, είναι πέρα κι απ’ τον Δ του Κενταύρου!!!.. Κι ούτε λόγος ότι ο ογκόλιθος, η φαιορόζ κυβέρνηση και το βαθύ κράτος που υπηρετούν δεν ξέρουν «τι τους ξημερώνει» απ’ την άποψη της θέσης τους μέσα στον οξυνόμενο ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό.

Τι συμβαίνει λοιπόν και ο ογκόλιθος «βγάζει γλώσσα»; Ίσως το stuff που παίζει στα παλάτια του Ριάντ (και επιτρέπει στον τοξικό να κάνει άσεμνες χειρονομίες στον καναδά) να παίζει και στην Αθήνα… Ή ο μικρομεγαλισμός (στη σκιά μας υπερδύναμης που παρακμάζει) είναι απλά η εκδήλωση των αδιεξόδων…

(* Δεν είναι, άλλωστε, η πρώτη φορά…)

Πολεμο-πληροφορικές συνθήκες 1

Σάββατο 11 Αυγούστου. Επί τη ευκαιρία, μια παρένθεση στην τρέχουσα δουλειά της ασταμάτητης μηχανής:

… Στην ιμπεριαλιστική μητρόπολη, όπου κυριαρχούν εντελώς «έκτακτες» συνθήκες, η λογοκρισία δεν λειτουργεί σαν ανοικτή και βάναυση «κοπή» του λόγου.

Εδώ γίνεται κάτι παραπάνω, κάτι χειρότερο απ’ τη χοντροκομμένη καταστροφή των αγωνιστικών κειμένων ή ένα black-out, κάτι πιο περίπλοκο από την παλιά «ρίψη στην πυρά». Πράγματι, καταρχήν πρόκειται για μια εργασία, πρόκειται για την παραχάραξη της ιστορικής εμπειρίας, την παραγωγή υποκατάστατων αναμνήσεων, τη δόλια κωδικοποίηση.

«Η λογοκρισία είναι μια δραστηριότητα, όχι η άρνηση μιας δραστηριότητας. Δεν είναι προσπάθεια «να μη γίνει κοινό» κάτι διαφορετικό από αυτό που συνήθως ονομάζουμε κοινο-ποιώ. Η λογοκρισία είναι τελικά παραγωγή γνώσης». Μιας άλλης γνώσης. Είναι η παραποίηση του γεγονότος, η μετατόπιση και η αντικατάστασή του!!!

…

Αυτή η στρατηγική ενεργητικής λογοκρισίας, στη θέση του παλιού «να μη μαθευτεί», επιλέγει αυτό που πιθανά νομιμοποιεί τον λοκοκριτή και που τελικά λειτουργεί σαν επιβεβαίωση του δικαιώματος και της εξουσίας αυτού που την ασκεί…

Αν κάποιος / κάποια διαβάσει τις πιο πάνω παραγράφους μπορεί και να εκστασιαστεί. Αν διαβάσει τον τίτλο από πάνω τους («Ο έλεγχος της μνήμης: ή η ενεργητική λογοκρισία σαν πολεμική στρατηγική») θα εκστασιαστεί ακόμα περισσότερο. Κι αν μάθει ότι πρόκειται για απόσπασμα κειμένου του 1982 (ναι, του 1982, πριν 35 χρόνια), γραμμένου στη φυλακή, από δύο τότε μέλη του πολιτικού γραφείου των «ερυθρών ταξιαρχιών» (τους Curcio και Franceschini), ίσως «μαγευτεί» εντελώς…

Τι συμβαίνει, όμως, όταν ζούμε και δρούμε για αρκετό καιρό μέσα σε τέτοιες, ακριβώς, συνθήκες «ενεργητικής λογοκρισίας»; Και τι συμβαίνει, επιπλέον, αν αυτή η «ενεργητική λογοκρισία» γίνεται ακόμα πιο αποτελεσματική (και καθολική) μέσω των διάφορων μορφών social media;

Οι καθεστωτικοί μιλούν ήδη ανοικτά για «εναλλακτικές πραγματικότητες» ή/και για «fake news». Κοινώς: ψέμματα. Αυτό που ενοχλεί τους ειδικούς της πληροφοριακής χειραγώγησης και της ενεργητικής λογοκρισίας δεν είναι τα «ψέμματα» σαν τέτοια· αλλά το γεγονός ότι παράγονται πια τόσα πολλά, απ’ όλα τα επίπεδα της κοινωνικής ιεραρχίας, και διασπείρονται τόσο γρήγορα ώστε τα δικά τους, τα τακτικής ή/και στρατηγικής σημασίας ψέμματα πολλές φορές χάνουν την ισχύ τους. Ή πνίγονται σε τεράστιους βούρκους «θεωριών συνωμοσίας» που είναι, απλά, «θόρυβος».

Ωστόσο, ακόμα κι έτσι, έχουν ένα κατ’ αρχήν όφελος οι σφετεριστές του κόσμου: την γενίκευση ενός καινούργιου είδους βλακείας, που θα την αποκαλέσουμε «πληροφοριοποιημένη βλακεία». Δηλαδή βλακεία που έχει «πηγές», εύκολα προσβάσιμες!! Άρα βλακεία πολύ πιο πεισματάρικη, πολύ πιο επιθετική…

Πολεμο-πληροφορικές συνθήκες 2

Σάββατο 11 Αυγούστου. Σ’ αυτό το «επίπεδο» δουλεύει η «ασταμάτητη μηχανή». Παρατηρεί, ερμηνεύει και κάνει κριτική σε γεγονότα (και ερμηνείες γεγονότων) – χωρίς να ψάχνει κάπου την «αλήθεια» για να την αντιγράψει. Η βασική μέθοδος δουλειάς της ασταμάτητης μηχανής είναι να χρησιμοποιεί καθεστωτικές, εντελώς καθεστωτικές πηγές· θεωρώντας προκαταβολικά ότι εδώ κι εκεί λένε ψέμματα!!! Το καινοτόμο στοιχείο της δουλειάς μας εδώ είναι ότι εκμαιεύουμε μια σωστή αντίληψη για την καπιταλιστική και κρατική πραγματικότητα, όχι μέσω ιδεολογικών βεβαιοτήτων και «πιστεύω», αλλά συγκρίνοντας μεταξύ τους αντίπαλα καθεστωτικά ψέμματα!

Είναι μια κάπως «Θουκυδίδεια» μέθοδος, απ’ την άποψη ότι θεωρούμε προκαταβολικά δεδομένο πως η «παραγωγή γνώσης» της ενεργητικής λογοκρισίας (η παραγωγή συσκότισης, ιδεολογίας και παραπλάνησης δηλαδή), σ’ έναν κόσμο δομικά ανταγωνιστικό (τον καπιταλιστικό), δεν έχει μία αλλά δύο, τρεις ή πολλές (καθεστωτικές) πηγές. Και πως είναι προτιμότερο να ξέρει κανείς αυτές τις πηγές συσκότισης (και να τις αντιπαραθέτει μεταξύ τους) παρά να παριστάνει τον «αθώο» και να τρώει το Β ψέμα επειδή δεν του αρέσει το Α…

Αυτή η σύγκριση καθεστωτικών ψεμμάτων αντίπαλων μεταξύ τους είναι χρονοβόρα και δύσκολη δουλειά. (Και δεν είναι καθόλου το μόνο που κάνουμε…). Σε συνδυασμό με τις βασικές θεωρητικές και πολιτικές θέσεις / εργαλεία μας, προκύπτουν τα συμπεράσματα.

Αν, λοιπόν, υπάρχει ένας λόγος για να έχει κάποιος εμπιστοσύνη στην ασταμάτητη μηχανή δεν είναι η «ιδεολογία» της!!! Είναι η κατάλληλα οργανωμένη μεθοδική και κοπιαστική εργασία της κριτικής.

Ακούγεται «εργατίστικο», αλλά ισχύει!

Νεύρα, πολλά νεύρα…

Παρασκευή 10 Αυγούστου. Διαολόστειλε (περίπου) τον Trudeau (πρωθ. του καναδά) στις 10 Ιουνίου, φεύγοντας απ’ την διάσκεψη των g7 στο Κεμπέκ (όπου είχε τσακωθεί με όλους), πετώντας προς την Σιγκαπούρη, για την συνάντησή του με τον “little rocket man”…

Και τις προάλλες, σαν πορδή του ψοφιοκουναβιστάν, πετάχτηκε ο τοξικός, για να κηρύξει «διπλωματικό» (ίσως και οικονομικό) πόλεμο στο κράτος του καναδά, επειδή μια υπουργός του τόλμησε να πει κάτι (μετριοπαθέστατο) για τα ανθρώπινα δικαίωματα στην πετροχούντα της σαουδικής αραβίας…

Από μια άποψη «χαιρόμαστε». Μετά από εκείνη την μυστηριώδη απόπειρα πραξικοπήματος στο Ριάντ τον περασμένο Απρίλη, τις φήμες για κάτι σφαίρες στο κεφάλι, και την επί ενάμισυ μήνα εξαφάνιση του τοξικού, όταν με τα πολλά ξαναπαρουσιάστηκε, ήρεμος, cool, χωρίς φανφάρες και δηλώσεις, κι ο καιρός περνούσε στα μουγκά, η ασταμάτητη μηχανή αναρωτήθηκε: Είναι ο ίδιος άνθρωπος; Μήπως βρήκαν κανά σωσία; Μήπως παρήγγειλε ο μπαμπάς του στην ιαπωνία ένα ανθρωπόμορφο ρομπότ με το σουλούπι του;

Τώρα όμως, ο τοξικός που αφρίζει επειδή τόλμησε (ο καναδάς) να «ανακατευτεί με τα εσωτερικά του βασιλείου του», αυτός λοιπόν ναι: είναι ο real toxic, the only chaotic! Στην ερώτηση γιατί έβγαλε τέτοιους αφρούς για κάτι που θα μπορούσε να διαχειριστεί ακόμα και αδιαφορώντας, τι να πούμε; Φταίνε τα σκονάκια; Έχει τίποτα ζόρια; (Στην υεμένη τα έχει, αλλά δεν είναι μόνο αυτό…)

(φωτογραφία: έχει ψηθεί ότι είναι ο Νταρτανιάν της ερήμου;)

Ροντέο!

Παρασκευή 10 Αυγούστου. Στην Ουάσιγκτον, η πιο καλοπληρωμένη δουλειά αυτή την εποχή, θα πρέπει να είναι η «βρες μου ένα λόγο να ρίξω κυρώσεις». Με κάποια καθυστέρηση είναι αλήθεια (τα νέα δεν ταξιδεύουν, φαίνεται, τόσο γρήγορα πάνω απ’ τον Ατλαντικό…), κάποιοι θυμήθηκαν την θρυλική «δηλητηρίαση των Skripal» (πατέρα και κόρης) στην αγγλία, τον περασμένο Μάρτη.

Ουπς! Να μια καλή αιτία: ήταν ρωσική δουλειά, οπότε «πάμε γερά»!!! Να ζητήσουμε κι απ’ τον οηε να επιβάλει τις δικές του κυρώσεις, για «χρήση χημικών όπλων»!!!

Όλα αυτά είναι παραλλαγές του ίδιου τσαμπουκά: δεν χρειάζομαι αποδείξεις, ισχύει ό,τι λέω επειδή το λέω εγώ, και θα τιμωρήσω τον «ένοχο» ό,τι και να λέτε. Η διάρκεια που έχει ήδη αυτό το μοτίβο «εξωτερικής πολιτικής» απ’ το ψοφιοκουναβιστάν, το γεγονός ότι δεν φαίνεται να έχει όριο, και οι απανωτές «αιτίες κι αφορμές» που βρίσκει (ή κατασκευάζει) για να αυτο-νομιμοποιείται, είναι (νομίζουμε) χωρίς προηγούμενο στις διακρατικές σχέσεις εδώ και πολλές δεκαετίες. Το αμερικανικό κράτος συμπεριφέρεται πλέον, συστηματικά, σαν πυρηνικός ταύρος σε υαλοπωλείο.

Κι αυτό δεν είναι καθόλου καλό για εμάς τους ασήμαντους…

Κορεατική χερσόνησος

Παρασκευή 10 Αυγούστου. Όπως θα ήταν εύκολο να υποθέσει κανείς, το – ας πούμε – honeymoon της συνάντησης του ψόφιου κουναβιού με τον βορειοκορεάτη (βασιλιά) Kim εκπνέει αργά αλλά σταθερά. Φυσικά το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ πέτυχε τους κατ’ αρχήν στόχους του (ένα πολύμηνο πάγωμα των εντάσεων που προκαλούσε στην περιοχή η Ουάσιγκτον) και το βορειοκορεατικό καθεστώς έχει αξιοποιήσει όλη τη μεθόδευση κάνοντας μάλλον πετυχημένες κινήσεις εξόδου απ’ την «διεθνή απομόνωση». Και μετατροπής του σ’ έναν ακόμα «κανονικό», «normal» κρίκο επίδειξης της αμερικανικής μονομέρειας, ανά τον πλανήτη.

Η Πγιονγκγιάνγκ διαμαρτύρεται – διαμαρτύρεται και καταγγέλει. Έχει όμως ενδιαφέρον ο cool τόνος αυτών των διαμαρτυριών, καθώς και η γραμμή «ο Τραμπ θέλει αλλά δεν τον αφήνουν», την καταγωγή της οποίας την αποδίδουμε στην Μόσχα. Το βορειοκορεατικό στυλ δεν έχει, πια, καμία σχέση με εκείνο του 2017, του είδους «θα ισοπεδώσουμε τις αμερικανικές πόλεις» ή «δεν θα σας μείνει καμία βάση στον Ειρηνικό χάρη στις πυραυλάρες μας»!…

Χτες, ο εκπρόσωπος τύπου του βορειοκορεατικού υπ.εξ. έκανε την εξής ανακοίνωση (αποσπάσματα):

Στην πρώτη ιστορική σύνοδο DPRK-US και στις συζητήσεις που έγιναν, οι κορυφαίοι ηγέτες συμφώνησαν να εργαστούν μαζί για να βάλουν τέλος στις εξαιρετικά εχθρικές σχέσεις, μέσα απ’ την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και την δημιουργία νέων σχέσεων ανάμεσα στην DPRK και τις US, προς όφελος των αναγκών και των συμφερόντων των λαών των δύο χωρών, και υπέρ της ενεργητικής συμβολής στην ειρήνη, στην ασφάλεια και στην ευημερία στην Κορεατική Χερσόνησο και στον κόσμο.

Ενώ εμείς έχουν πάρει πρακτικά μέτρα αποπυρηνικοποίησης όπως την καταστροφή ενός πεδίου πυρηνικών δοκιμών και ενός πεδίου δοκιμών για βαλιστικούς πυραύλους, οι ΗΠΑ επιμένουν στην μονομερή απαίτηση «πρώτα η αποπυρηνικοποίηση» στις πρώτες υψηλού επιπέδου συνομιλίες DPRK-US στην Πγιονγκγιάνγκ στις αρχές του Ιούλη.

Παρόλα αυτά, και για χάρη της οικοδόμησης εμπιστοσύνης ανάμεσα στην DRPK και τις US. … πήραμε την γενναιόδωρη απόφαση να επιτρέψουμε τον επαναπατρισμό των υπολειμμάτων αμερικανών πεζοναυτών.

Ελπίζαμε ότι αυτές οι κινήσεις καλής θέλησης θα συμβάλουν στο να σπάσει το φράγμα της έλλειψης εμπιστοσύνης που υπάρχει ανάμεσα στην DPRK και τις US, και ότι θα αποκατασταθεί η αμοιβαία εμπιστοσύνη. Ωστόσο οι US ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες μας υποκινώντας διεθνείς κυρώσεις και πιέσεις κατά της DPRK.

Οι US προσπαθούν να εφεύρουν μια δικαιολογία για αυξημένες κυρώσεις κατά τις DPRK κινητοποιώντας όλα τα φερέφωνα και τους οργανισμούς μυστικών υπηρεσιών που διαθέτουν, για να κατασκευάσουν όλα τα είδη των ψεμμάτων για το πυρηνικό μας ζήτημα. Δημοσιοποίησαν το «Συμβούλιο Κυρώσεων και Πίεσης κατά της Βόρειας Κορέας» και επιπλέον κυρώσεις, και κάλεσαν σε συνεργασία για την επιβολή κυρώσεων και πιέσεων εναντίον μας σε διεθνείς συναντήσεις.

…

Το ζήτημα είναι τώρα ότι, πηγαίνοντας κόντρα στην πρόθεση του προέδρου Trump για βελτίωση των σχέσεων μεταξύ DPRK-US, που απ’ την μεριά μας εκδηλώνεται μέσω των κινήσεων καλής θέλησης για εφαρμογή της κοινής δήλωσης DPRK-US, κάποιοι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι μέσα στην αμερικανική διοίκηση εκτοξεύουν αβάσιμες κατηγορίες εναντίον μας και κάνουν απελπισμένες προσπάθειες για την εντατικοποίηση των διεθνών κυρώσεων και πιέσεων.

…

Παραμένουμε αμετακίνητοι στη θέλησή μας να πραγματοποιήσουμε τις προθέσεις των ηγετών της DPRK και των US και να οικοδομήσουμε την εμπιστοσύνη και την καλή πίστη που προβλέπεται απ’ την κοινή τους δήλωση βήμα βήμα. Οι US θα πρέπει, ακόμα κι αυτήν την έσχατη στιγμή, να αναποκριθούν στις ειλικρινείς μας προσπάθειες με τον προσήκοντα τρόπο.

Τέλειο – δεν συμφωνείτε; «Καταγγέλουμε τη βία απ’ όπου κι να προέρχεται» ένα πράμα!!! Μια ευγενέστατη ανακοίνωση, που διαχωρίζει το ψόφιο κουνάβι απ’ το ψοφιοκουναβιστάν, τελειώνοντας με κάτι «ειλικρινά δικοί σας, ματς, μουτς, love for ever…».

Προφανώς είναι σκηνοθεσία· σκηνοθεσία, όμως, εναντίον τίνος; Εναντίον μιας (πρώην) υπερδύναμης που έχει χάσει την αξιοπιστία της, και τρεκλίζει, περίπου, σαν αλκοολικός με σύνδρομο στέρησης….

(φωτογραφία: οι υπ.εξ. βόρειας κορέας και ρωσίας τον περασμένο Απρίλη…)