Year: 2018

Οι terminators διαθέτουν ειδικούς δημόσιων σχέσεων

Δευτέρα 5 Νοέμβρη. Τον Ιούλη του 2002 ο Muhammad Shahid Alam, πακιστανικής καταγωγής, καθηγήτης οικονομικών στο Northeastern university στη Βοστώνη (με ειδικότητα την ιστορία των ρατσιστικών οικονομικών πολιτικών των δυτικών κρατών στις αποικίες τους…) έγραψε ένα άρθρο στο γνωστό αμερικανικό αριστερό site CounterPunch, όπου σημείωνε ότι ένα ακαδημαϊκό / πανεπιστημιακό μπουκοτάζ στο ισραηλινό κράτος θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση των βίαιων αντιδράσεων απ’ την μεριά των παλαιστίνιων. “Όταν οι νεαροί παλαιστίνιοι μάθουν ότι τα πανεπιστήμια όλου του κόσμου … στέκονται στο πλευρό τους” έγραψε “αυτό θα τους πείσει πως δεν είναι μόνοι τους· κι όταν σιγουρευτούν ότι έτσι συμβαίνει, μπορεί να πεισθούν να αναθεωρήσουν τις ενέργειές τους που τις καθοδηγεί η απελπισία”.

Ένα μήνα μετά η καθεστωτική ισραηλινή εφημερίδα Jerusalem Post έκανε αναφορά στο άρθρο του Alam κάτω απ’ τον τίτλο «Καθηγητής αμερικανικού πανεπιστημίου δικαιολογεί τις παλαιστινιακές τρομοκρατικές επιθέσεις». Ήταν διαστρέβλωση – σέντρα. Δυο μέρες μετά η αμερικανική Boston Herald έπιασε την κεφαλιά σε κενή εστία, προσθέτοντας την δική της «πινελιά» κάτω απ’ τον τίτλο: «Καθηγητής προκαλεί σοκ στο πανεπιστήμιο Northeastern υπερασπιζόμενους τους βομβιστές αυτοκτονίας».

Η διαστρέβλωση, η παραχάραξη, η συκοφαντία, η συσκότιση, η παραπληροφόρηση είναι στάνταρ εξοπλισμός της δημαγωγίας των αφεντικών και των εξουσιαστικών μηχανισμών τους (είτε σαν κράτη, είτε σαν μήντια, είτε όπως αλλιώς) – το ισραηλινό κράτος δεν είναι εξαίρεση. Μπορεί ο Γκαίμπελς να έμεινε στην ιστορία σαν ειδικός της ναζιστικής προπαγάνδας, όμως τα βασικά στοιχεία της μετατροπής του άσπρου σε μαύρο θα πρέπει να αναζητηθούν πολύ νωρίτερα. Στις θρησκείες και στις καθημερινές πρακτικές των αξιωματούχων τους· σίγουρα του χριστιανισμού.

Δεν μας εκπλήσσει, λοιπόν, το πόσο έχουν εμπλουτιστεί αυτές οι τακτικές χάρη στα «νέα μέσα» (από internet και μετά). Θα ήταν ηλίθιο να πιστεύει κανείς ότι ο κυβερνοχώρος είναι ο «άλλος κόσμος όπου η αλήθεια βασιλεύει». Το ενδιαφέρον βρίσκεται στην απέναντι μεριά. Στο πως και κάτω από ποιές συνθήκες τα καθεστωτικά ψέμματα βρίσκουν πρόθυμους αποδέκτες.

Παρά τις μόνιμες προσπάθειες των τεχνικών της όποιας εξουσίας (θρησκευτικής, πολιτικής, επιχειρηματικής) για να εξαφανίσουν κάθε αμφισβήτηση των «αληθειών» τους, η ιστορία του είδους μας αποδεικνύει ότι ποτέ δεν τα κατάφερναν. Ακόμα κι όταν ένοιωθαν σίγουροι ότι πέτυχαν. Η αμφισβήτηση θα μπορούσε να είναι ένα «στατιστικό ατύχημα» που διορθώνεται με την φυσική εξόντωση (ή το συστηματικό προβοκάρισμα) των αμφισβητιών. Προκύπτει όμως ότι η αμφισβήτηση των όποιων καθεστωτικών «αληθειών» δεν είναι ούτε ατομικό βίτσιο ούτε γενετική ανωμαλία. Είναι, μάλλον, το φυσιολογικό αποτέλεσμα της σκέψης (και της παρατήρησης) που είναι τόσο σύνθετες όσο η πραγματικότητα που τις περιβάλλει. Κι αυτήν την συνθετική ικανότητα της κριτικής την προκαλεί η ίδια η συνθετότητα της πραγματικότητας.

Συνεπώς, το στοίχημα των ειδικών της παραπλάνησης / αποπλάνησης δεν είναι απλά να γίνονται πιστευτά τα ψέμματά τους. Είναι, κυρίως, το να κρατούν μαζικά τους υποτελείς τους σε νηπιακή κατάσταση, από διανοητική, συναισθηματική και ηθική άποψη. Η επιτυχία των καθεστωτικών ψεμμάτων δεν έγκειται σ’ αυτά καθεαυτά· αλλά στη γενική διανοητική νωθρότητα, στην καλλιέργεια εξαρτημένων ανακλαστικών και συγκινησιακής πανούκλας – στο σύνολο της καθημερινής ζωής. Στην τελική, η πληθωρική και οργανωμένη παραγωγή σύγχισης («υπερπληροφοριακό βομβαρδισμό» ονόμασαν αυτήν την καθεστωτική τακτική κάποιοι πριν μερικές δεκαετίες, και ήταν εξαιρετικά εύστοχοι) μπορεί να δημιουργεί εκείνη την ομίχλη όπου κάθε κακούργος φαίνεται άγιος.

Μπορεί να αντιμετωπιστεί η τόσο σύνθετη (αν και εξαιρετικά απλή στον πυρήνα της) χειραγώγηση της σκέψης; Ναι, μπορεί. Το πρώτο σχολείο που πρέπει να περάσει είναι αυτό της αυτο-αμφισβήτησης. Δηλαδή του τακτικού ελέγχου των όποιων συμπερασμάτων της, όχι από εξωτερική πίεση (όπου ο εγωϊσμός φτιάχνει θωρακίσεις) αλλά μάλλον σαν αυτο-έλεγχος. Αν υποστηρίζεις το «α» μπορείς να αντιμετωπίσεις το «-α» σε μια τίμια «εσωτερική» διανοητική αναμέτρηση όπου δεν θα κάνεις χάρες στο «α» σου;

Οι ειδικοί των δημόσιων σχέσεων είναι από πρακτική άποψη προαγωγοί του παραληρήματος. Η αντιμετώπιση του πυρετού των ταυτολογιών τους είναι ευκολότερη απ’ ότι φαίνεται· αλλά χρειάζεται πείσμα και ετοιμότητα να ξεφορτώνεται κανείς την διανοητική, συναισθηματική και ηθική σαβούρα που ως χτες τον είχαν πείσει ότι είναι η περιουσία του.

Η τέχνη θέλει θυσίες…

Δευτέρα 5 Νοέμβρη. Η σχεδιασμένη απ’ τον ίδιο τον Banksy καταστροφή ενός έργου του, μετά την σε πλειστηριασμό πώλησή του, ήταν μια έξυπνη εμπορική κίνηση εκ μέρους του: δεκαπλασίασε, ή μπορεί και να εκατονταπλασίασε την αξία του. Φυσικά ο ίδιος υποστηρίξε ότι ήταν μια πράξη «αμφισβήτησης» – ως εάν η αντίληψη για το «έργο τέχνης» να είναι ακόμα εκείνη του 1920… Υποστήριξε, επίσης, ότι η πρόθεσή του ήταν να γίνει όλο το χαρτί κομφετί αλλά (ανεξήγητα, και παρά τις πετυχημένες δοκιμές που είχε κάνει πριν) ο μηχανισμός καταστροφής εγγράφων που είχε ενσωματώσει στην κορνίζα του «κοριτσιού με το μπαλόνι» μπλόκαρε… Ο.Κ. κύριε Banksy – αλλά τα πράγματα είναι πιο απλά. Τώρα το μισοκατεστραμμένο χαρτί, με το μπαλόνι να έχει διασωθεί, μαζί με την κορνίζα και τον μηχανισμό, έχουν “καλλιτεχνική αξία”. Διαφορετικά, με ένα σωρό λουρίδες στα χέρια της, η αγοράστρια του έργου (αν είναι απλά θαυμάστρια και όχι μια persona σας) θα σας έκανε μήνυση· και θα είχατε πολλές αστυνομίες στο κατόπι σας.

Όμως το πιο ενδιαφέρον από την άποψη της διαχωρισμένης τέχνης στον 21ο αιώνα δεν είναι οι μηχανικές κουτοπονηριές α λα 20ος του Banksy αλλά η επιτυχία του τρίο των παριζιάνων που υπογράφουν σαν ομάδα με το όνομα Obvius. O ένας απ’ αυτούς κάνει το δικτατορικό του στην μηχανική μάθηση (machine learning). Δουλεύοντας μ’ έναν σύνθετο αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης οι Obvius τροφοδότησαν έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή με 15.000 έργα ζωγραφικής (μπορεί και κάποια του Banksy…) καθώς και μια (αλγοριθμοποιημένη) μέθοδο διάκρισης μεταξύ τους – και ομαδοποίησής τους με «αισθητικά κριτήρια». Εν τέλει, μετά απ’ αυτήν την εκπαίδευση (που κράτησε 4 χρόνια), η μηχανή ζωγράφισε. Το πορτραίτο του Edmond de Belamy. Ο πίνακας πουλήθηκε έναντι 432.500 δολαρίων, τιμή διπλάσια απ’ το «κορίτσι με το μπαλόνι» (πριν την ημικαταστροφή του).

Το εμπόριο τέχνης είναι ο ιδανικός χώρος ξεπλύματος «μαύρου χρήματος», συνεπώς η τιμή που έπιασε ο artificial intelligence πίνακας είναι δευτερεύον ζήτημα. Ο ιδιοκτήτης του θα τον επιδεικνύει στο μέλλον όχι αλλιώς παρά μόνο σαν “ο πρώτος πίνακας που φτιάχτηκε από τεχνητή νοημοσύνη”. Πιο ενδιαφέρον είναι το ερώτημα αν η διαχωρισμένη τέχνη πρόκειται να φύγει απ’ την μακρόχρονη «χειρωνακτική / σωματική» φάση της και να μηχανοποιηθεί όπως τόσες άλλες πλευρές των διανοητικών δραστηριοτήτων.

Η απάντησή μας είναι πως ενώ αυτό θα γίνει σύντομα τεχνικά εφικτό (είτε πρόκειται για την ζωγραφική, είτε για τον χορό, είτε για την γλυπτική) από κοινωνική άποψη θα μείνει περιθωριακό· πρόκληση, κυρίως, για τους ειδικούς της τεχνητής νοημοσύνης.

Γιατί έτσι; Επειδή (υποστηρίζουμε) η διαχωρισμένη τέχνη είναι μια αλληγορία πάνω στην ανθρώπινη δημιουργία αξίας. Και μάλιστα στη διαχρονικότητα αυτής της ανθρώπινης δημιουργίας αξίας, που εμφανίζεται ενσωματωμένη στο «έργο τέχνης» και στην «αντοχή του στο χρόνο». Η μηχανή (στη γενικότητά της) μπορεί να πετύχει μεγάλα «κατορθώματα», αλλά δεν δημιουργεί αξία – ακόμα και με την στενά εργασιακή έννοια· πολύ λιγότερο με την ευρεία έννοια της δημιουργικότητας.

Για να το πούμε σχηματικά: για τον μηχανικό ακροβάτη που κάνει απίστευτα νούμερα σε ύψος 100 μέτρων κανείς δεν θα πονέσει αν χάσει την ισορροπία του και γκρεμοτσακιστεί. Βίδες ήταν, βίδες έγινε.

Για τον ανθρώπινο ακροβάτη όμως; Η δική του αιώρηση, ναι – αυτή έχει (συναισθηματική) κοινωνική αξία, έστω και σαν θέαμα / υπόδειξη (της υπέρβασης) των ορίων που έχουν οι θεατές…

(φωτογραφία: Αν η ιδιόχειρη υπογραφή στο έργο τέχνης επικυρώνει την προέλευσή του, οι Obvious δεν είχαν κανένα πρόβλημα: το καλοπουλημένο πορτραίτο το υπογράφει μια μαθηματική διάταξη – σα να είναι γραμμένη με το χέρι.

Η συλλογή των «έργων του διάσημου αυτού καλλιτέχνη», αν υπάρξει τέτοια, θα εκτίθεται προσεχώς σε κάποιο τεχνολογικό μουσείο· μαζί με άλλες, προχωρημένες μηχανές· απ’ αυτές που θα διπλώνουν εφτά φορές για να μπαίνουν στην κωλότσεπη…)

Ο καπετάν Παναγιώτης με περικεφαλαία

Κυριακή 4 Νοέμβρη. – Κύριε Στίγκα ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση, και για τα καλά σας λόγια. Πρώτη φορά έρχομαι στην εκπομπή σας, που έχει ένα θαυμάσιο τίτλο. “Σπαρτιάτες”. Ένα ιστορικό όνομα, με μεγάλη ιστορική παρακαταθήκη, αρκετά ίσως παρεξηγημένη από κάποιους, αλλά με μεγάλο πολιτισμό, μεγάλη ιστορία, και μεγάλο ηρωϊσμό. Πράγματα που τα χρειαζόμαστε τώρα, στην εποχή μας, πάααρα πολυυύ.

– Πάρα πολύ κύριε Λαφαζάνη. Πάρα πολύ… Κι εγώ που είμαι στον δεξιό, εθνικιστικό χώρο…

Σταματήσαμε εκεί, για να μη ξεράσουμε. Σίχαμα: ο καπετάν Παναγιώτης ξεκίνησε δυνατά την προεκλογική εκστρατεία του κόμματός του. Υπάρχει περίπτωση να μαζέψει κουκιά απ’ τους φασίστες; Πολύ θα το ήθελε αλλά…

Μπορεί όμως να προσπαθήσει. Με μια επόμενη ευκαιρία να εξηγήσει πόσο «παρεξηγημένη» είναι η «κρυπτεία»…

(Όποιοι ανέχονται τέτοιους τύπους μπορούν να ανεχτούν τα πάντα!)

Ένας χασάπης με γκάζι

Κυριακή 4 Νοέμβρη. Βρίσκομαι εδώ στη σύνοδο τεσσάρων κρατών. Της βουλγαρίας, της ελλάδας, της σερβίας και της ρουμανίας. Είναι η πρώτη φορά που καλούν έναν ηγέτη έξω απ’ αυτά τα τέσσερα κράτη να πάρει μέρος στη σύνοδο. Είναι μεγάλη τιμή για το ισραήλ, και δείχνει το αυξανόμενο κύρος του ισραήλ στον κόσμο.

Ο καθένας απ’ τους ηγέτες μου είπε κατ’ ιδίαν ότι θα προσπαθήσει να βελτιώσει την εκπροσώπηση του ισραήλ σε σχετικές ψηφοφορίες και στην ε.ε. και στον οηε. Όλοι θέλουν τον αγωγό αερίου απ’ το κοίτασμα leviathan προς την ευρώπη και τα βαλκάνια. Ενδιαφέρονται επίσης πάρα πολύ για το ισραηλινό αέριο και την ισραηλινή τεχνολογία, και θέλουν πολύ να έχουν την φιλία του ισραήλ. Αυτό είναι καλό σημάδι…

Αυτά είπε (κατά την καθεστωτική Jerusalem Post) ο Netanyahu καμαρώνοντας μετά την συμμετοχή του στη σύνοδο της «ομάδας της craiova», στην Βάρνα – προχτές. Φυσικά, επειδή στα «εθνικά θέματα» η συσκότιση είναι γνωστή κρατική και παρακρατική τακτική, απ’ αυτήν την σύνοδο εκείνο που ρίχτηκε στην ντόπια κοινή γνώμη για να γουστάρει δεν ήταν η συμμετοχή του επικεφαλής του απαρτχάιντ καθεστώτος, αλλά … η ιδέα για κοινή οργάνωση του μουντιάλ το 2030… Μπαλίτσα μαλάκες, μπαλίτσα! Για μέχρι εκεί είστε! Τα υπόλοιπα δεν είναι για εσάς…

Ποια είναι τα υπόλοιπα; Κατ’ αρχήν ο Netanyahu είναι πολύ γνωστός ψεύτης. Πήγε, για παράδειγμα, να πουλήσει το γκάζι του στην βουλγαρία, στη σερβία και στη ρουμανία την στιγμή που ο turk stream (με το ρωσικό αέριο) θα είναι σύντομα στα τουρκοβουλγαρικά σύνορα, και τουλάχιστον δύο κυβερνήσεις (στη Σόφια και στο Βελιγράδι) ενδιαφέρονται έντονα για την περίπτωση (δηλαδή το ρωσικό αέριο), για οικονομικούς και (γεω)πολιτικούς λόγους.

Συνεπώς οι ευρωπαϊκές τουρνέ του Netanyahu (έχει περάσει πρόσφατα και από σύνοδο της «ομάδας του visegrad») έχουν στόχο να προσπαθήσουν να απλώσουν την ισραηλινή επιρροή όχι μέσω αερίου αλλά μέσω εμπορίου όπλων (ή στρατιωτικής τεχνολογίας). Συμπεριλαμβανόμενης εκείνης που αφορά την εσωτερική καταστολή, και δοκιμάζεται κατά των παλαιστινίων.

Το δεύτερο είναι αυτή καθαυτή η ύπαρξη της «ομάδας της craiova», που συγκροτήθηκε το 2015. Η δημιουργία της ήταν ρουμανική ιδέα, για την δημιουργία «λόμπυ» εντός ε.ε. κατά τα πρότυπα της «ομάδας του visegrad» – όπως είχε παραδεχτεί ο τότε ρουμάνος πρωθ. Victor Ponta. Ωστόσο το που αυτά τα κράτη έχουν κοινά συμφέροντα (σε σχέση με την ε.ε.) και που όχι είναι μεγάλη ιστορία. Ειδικά όταν το ελλαδιστάν έχει επιλέξει να ποντάρει την ιμπεριαλιστική του «τύχη» πάνω στον αμερικανικό στρατό· και δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα ανήκει για καιρό στο project europe.

Το πιθανότερο είναι ότι επειδή το ρατσιστικό καθεστώς του ισραήλ έχει αρχίσει να έχει ορισμένα «προβληματάκια» με κράτη μέλη της ε.ε., εκείνο που επιδιώκει είναι διασπαστικές κινήσεις στο εσωτερικό της (προς όφελός του). Ας πούμε μια αναγνώριση της Ιερουσαλήμ σαν ισραηλινής πρωτεύουσας πολύ θα την γούσταρε. Ή “εθνική” συμμετοχή στις αμερικανικές κυρώσεις κατά του ιράν. Ούτε λόγος ότι προσπαθεί να «δουλέψει» σαν «εναλλακτικός Bannon»…

Εννοείται ότι πουλάει και στο εσωτερικό του ισραήλ το διεθνές ηγετιλίκι… Ωστόσο οι καλύτεροι και πιο σίγουροι φίλοι του είναι οι Bolsonaro, οι Orban, οι Trump και Pence, οι τοξικοί γενικά…

(φωτογραφία: Χαρακτηριστική περίπτωση κβαντικής σύζευξης ανάμεσα σε συμμάχους: όταν τρώει τον έναν το αυτί του, αυτόματα ξύνεται και ο άλλος…

Όσο για την στάση των πρωθ. βουλγαρίας και σερβίας στη φωτογραφία, ίσως είναι η αντίδρασή τους την στιγμή που ο Netanyahu δηλώνει ότι αυτό που έγινε στο προξενείο στην Istanbul ήταν φρικτό… αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το ιράν…

Ήταν η πρώτη ισραηλινή δήλωση κορυφής υπέρ ξεπλύματος του τοξικού. Άργησε, αλλά έγινε…

Περιμένουμε και την φαιορόζ άποψη επί του θέματος. Τι στην ευχή; Δεν θα χρειαστεί τίποτα χιλιάδες οβίδες το πελατάκι;…)

Συμμαχικά έντομα 1

Κυριακή 4 Νοέμβρη. Ακούγεται δυστοπικό (και είναι) αλλά πρόκειται για γεγονός. Ο τεχνολογικός βραχίονας του αμερικανικού στρατού (η γνωστή darpa) έχει ξεκινήσει ένα πρόγραμμα κατασκευής «συμμαχικών εντόμων», για την προστασία (λέει) της αμερικανικής αγροτικής παραγωγής από σοβαρές ζημιές οποιασδήποτε προέλευσης… Αυτό που φτιάχνουν οι βιοτεχνολόγοι της darpa είναι μεταλλαγμένες σειρές εντόμων που θα μεταφέρουν στις καλλιέργειες μεταλλαγμένους ιούς, που θα αλλάζουν τον γενετικό κώδικα των φυτών, ώστε να τα προστατεύουν «από αρρώστιες, καθώς επίσης φυσικές και τεχνητές απειλές στην παραγωγή πρώτων υλών διατροφής».

Αν επρόκειτο γι’ αυτό υπάρχουν αρκετά μεγάλες αγροβιομηχανίες που έχουν και τους παράδες και την ικανότητα να βρουν το κατάλληλο «προσωπικό», για να μας πουλήσουν διατροφική προστασία. Η υπογραφή darpa παραπέμπει, κατευθείαν, σε έρευνες για στρατιωτικούς σκοπούς. Και είναι εύλογο να σκεφτεί κανείς τους στόχους των insect allies (έτσι λέγεται το project): η αγροτική παραγωγή του εχθρού…

Μήπως είμαστε υπερβολικά καχύποπτοι; Όχι. Οι πραγματικές (και όχι όσα διαδίδονται προπαγανδιστικά…) γνώσεις των βιοτεχνολόγων, στην αιχμή των σχετικών ερευνών, είναι και λίγες και αβέβαιες για το πως μπορεί να γίνει πετυχημένα μια «καλή» (ας την πούμε έτσι) μετάλλαξη. Για την ακρίβεια η ως τώρα τελευταία λέξη των ερευνών είναι ότι είναι απίθανο να επιτευχθεί μια ακριβής γενετική τροποποίηση χωρίς άγνωστες και απρόβλεπες επιδράσεις σε άλλα σημεία της αλυσίδας οποιουδήποτε dna.

Αυτό σημαίνει ότι σήμερα, και για ικανό χρόνο στο μέλλον, θα είναι πιο εύκολο να καταστρέψει κανείς γενετικά ένα dna παρά να το βελτιώσει με ακρίβεια και χωρίς ανεπιθύμητες παρενέργειες. Η γενετική καταστροφή είναι εύκολη, ειδικά αν μ’ αυτήν ασχοληθούν στρατοί· η γενετική «βελτίωση» είναι αδύνατη (αλλά πουλιέται για ιδεολογικούς ή/και εμπορικούς λόγους).

Συμμαχικά έντομα 2

Κυριακή 4 Νοέμβρη. Συνεπώς η dapra, που ούτε ηλίθια είναι ούτε πετάει τα λεφτά της, ασχολείται ουσιαστικά με το πως θα κάνει συγκεκριμένα έντομα «φορείς γενετικής καταστροφής». Και επειδή οι μεταλλαγμένοι ιοί δεν αφορούν μόνο φυτά αλλά και ζώα (συμπεριλαμβανομένου του είδους μας), αυτό με το οποίο ασχολείται η dapra είναι η κατασκευή εντόμων βιολογικού πολέμου.

Γάλλοι και γερμανοί βιοτεχνολόγοι εκδήλωσαν ήδη (όσο πιο κομψά μπορούσαν) την ανησυχία τους ότι το πρόγραμμα insect allies θα μπορούσε να θεωρηθεί παραβίαση της συνθήκης για την απαγόρευση των βιολογικών όπλων.

Ναι (λέει η περιθωριακή ασταμάτητη μηχανή) περί αυτού πρόκειται. Αλλά αν το φωνάξουν οι ειδικοί πολλές φορές και δυνατά, το πολύ πολύ το ψοφιοκουναβιστάν να αποχωρήσει κι’ απ’ αυτήν!

(Παρακαλούμε σκεφτείτε το και, αν το καταλάβετε, φροντίστε να το καταλάβουν κι άλλοι. Αυτό το ζόμπι ερώτημα «οπότε τι να κάνουμε;» που είτε σημαίνει τι φοβερό-και-τρομερό να κάνουμε μέσα στην επόμενη εβδομάδα, άντε μήνα, (γιατί μετά θα έχουμε να κάνουμε κάτι άλλο φοβερό-και-τρομερό…) ή προσπαθεί να εκμαιεύσει την απάντηση «να φτιάξουμε ένα δικό μας μποστάνι να τρώμε μαρούλια και πατάτες απ’ τα χεράκια μας», αυτό λοιπόν είναι σημαδούρα διανοητικής καταστροφής σε μια πολύ ζορική καπιταλιστική εποχή. Μπροστά στο φόβο; Ναι, μπροστά στο φόβο.

Αλλά τώρα, μπροστά σε τέτοιους φόβους, είναι που χρειάζονται τα μέγιστα της ατομικής και συλλογικής ανταγωνιστικής σκέψης, υπομονής, έρευνας, επιμονής· και όχι οι ξεπέτες…)

Η θεία Λίτσα να ντυθεί καλικάτζαρος please

Σάββατο 3 Νοέμβρη. H κυβέρνηση Zaev κατέθεσε χθες στο μακεδονικό κοινοβούλιο, για συζήτηση, τις συνταγματικές αλλαγές που προβλέπονται απ’ την «συμφωνία των Πρεσπών». Η κουβέντα θα αρχίσει την Δευτέρα (5 Νοέμβρη) και – σύμφωνα με τα προβλεπόμενα – θα διαρκέσει το μέγιστο 30 ημέρες. Όταν τελειώσει θα γίνει η δεύτερη ψηφοφορία έγκρισης, που χρειάζεται όχι 80 αλλά 61 ψήφους. (Ο Zaev έχει σταθερά τους 80, που θα αυξηθούν μετά την διάσπαση του vmro – ήδη φεύγουν καθημερινά στελέχη και βουλευτές πέραν των αρχικών 7. Επιπλέον, επειδή οι 80 συμφώνησαν ήδη τις προηγούμενες ημέρες στο περιεχόμενο των αλλαγών, το σούρσιμο της συζήτησης σ’ αυτή τη φάση περιττεύει. Μπορεί να κρατήσει και λιγότερο από 30 ημέρες – γενικά η διαδικασία προχωράει γρηγορότερα απ’ τα τυπικά χρονοδιαγράμματα).

Έστω, όμως, ότι το αργότερο στις 5 ή στις 6 Δεκέμβρη, θα εγκριθούν οι συνταγματικές αλλαγές. Μετά απ’ αυτό η κυβέρνηση έχει άλλον ένα μήνα στη διάθεσή της για να διαμορφρώσει τα οριστικά κείμενα (των αλλαγών) του νέου συντάγματος. Ώστε να γίνει η τρίτη και τελική ψηφοφορία (που απαιτεί ξανά 80 ψήφους).

Μ’ αυτό το χρονοδιάγραμμα, κι αν δεν εμφανιστεί κανά τέρας απ’ το πουθενά, πριν ανοίξουν τα σχολεία στην ελλάδα το happy new year 2019, η (βόρεια) μακεδονία θα έχει τελειώσει με το δικό της μέρος εφαρμογής της «συμφωνίας των Πρεσπών». Και θα απομένει το ελληνικό: μέρα μπαίνει – μέρα βγαίνει, «των φώτων», του «αη γιαννιού», την επόμενη, την μεθεπόμενη… ε, δεν χρειαζεται και ιδιαίτερη προσπάθεια.. Δεν είναι αλλαγή του ελληνικού συντάγματος, για μια τυπική επικύρωση πρόκειται – έτσι δεν είναι;

Κάπου εκεί, λίγο πριν – λίγο μετά, δεν αναμένεται να αρχίσουν τα νταούλια και οι ζουρνάδες εσωτερικής χρήσης; Η «συμφωνία θα επικυρωθεί» βέβαια· αλλά αυτό το «εκλογές τον Μάη» δεν είναι κάπως μακρινό; Ελπίζουν οι φαιορόζ ότι θα περάσουν 4 προεκλογικούς μήνες χοροπηδώντας; Ή τρέχοντας στα δικαστήρια για να κανονίζουν “την επιμέλεια των παιδιών” μετά το διαζύγιό τους;

(Δεν φανταζόμαστε να είναι κανείς με σώας τα φρένας που να ελπίζει ότι υπάρχει έστω και μία πιθανότητα στο εκατομμύριο να επαναληφθεί το «εθνικά βολικό» σενάριο των δημοψηφισμάτων στα δύο κυπριακά κράτη για το «σχέδιο Ανάν», όπου οι μεν τουρκοκύπριοι ψήφισαν «ναι» και πήραν ας-μην-πούμε-τι ενώ οι ελληνοκύπριοι ψήφισαν «όχι» και μπήκαν στην ε.ε. – ε; Εννοούμε: να την έχει δει ότι η μακεδονική βουλή θα εγκρίνει την συμφωνία, η ελληνική όχι, και η (βόρεια) μακεδονία «θα την πληρώσει» μένοντας εκτός ε.ε. και νατο – ε;

Ένα δύο… Ένα δύο… Λαμβάνεις θεία Λίτσα; Over!!!)

Ο κουβανός που γύρισε στο κρύο

Σάββατο 3 Νοέμβρη. Η επίσκεψη του προέδρου της κούβας Miguel Diaz-Canel στη Μόσχα (η πρώτη επίσημη έξοδός του απ’ το νησί) συμπίπτει με την απόφαση της Ουάσιγκτον να τιμωρήσει τόσο την κούβα όσο και την βενεζουέλα και τη νικαράγουα. Με κυρώσεις – προς το παρόν… Συμπίπτει, επίσης, με την εκλογή του νέου βραζιλιάνου προέδρου, του φασίστα Bolsonaro. Καθώς η Ουάσιγκτον προσπαθεί να ανακαταλάβει την “πίσω αυλή” της, η λατινική αμερική μπαίνει σταθερά και μάλλον γρήγορα στην φυγόκεντρο των πλανητικών ενδοκαπιταλιστικών συγκρούσεων.

Ο Diaz-Canel συναντήθηκε ήδη με τον Putin· εκτός απ’ την οικονομική συνεργασία φαίνεται ότι κουβεντιάζεται και η στρατιωτική. Απ’ την Μόσχα ο Diaz-Canel θα πετάξει στο Πεκίνο· και μετά στη βόρεια κορέα (!), στο βιετνάμ και στο λάος.

Υπάρχει περίπτωση να αποκτήσει στο κοντινό μέλλον η Μόσχα κάποιου είδους στρατιωτική παρουσία στην κούβα; Με τους ρυθμούς που η Ουάσιγκτον απλώνεται στα ευρωπαϊκά σύνορα της ρωσίας (και μετά την αποχώρησή της απ’ την συνθήκη απαγόρευσης των πυραύλων μέσου βεληνεκούς) είναι λογικό ότι η Μόσχα θα ήθελε να εγκαταστήσει μερικούς τέτοιους «μεσαίου βεληνεκούς» φάτσα στον αμερικανικό νότο. Τέξας, sweet home Alabama, Τενεσί, Οκλαχόμα: οι κοκκινόσβερκοι λευκοί αμερικάνοι ασφαλώς θα θορυβηθούν. Απ’ την άλλη μεριά όμως μια τέτοια επιλογή θα ήταν ζόρικη για την ίδια την κούβα: θα την μετρέπεπε σε πεδίο βολής «πρώτης επιλογής» για το usa.

Το Πεκίνο έχει ήδη απλώσει τα οικονομικά του δίκτυα σε πολλά λατινοαμερικανικά κράτη / κεφάλαια. To δίδυμο Μόσχα – Πεκίνο, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, μπορεί να λειτουργεί σαν αντιαμερικάνος «σωτήρας»· εκτός αν ενός Bolsonaro δοθέντος και άλλοι έπονται… (Με ή χωρίς κάλπες…)

(φωτογραφία: Ο Miguel Diaz-Canel επιθεωρεί τιμητικό άγημα στο αεροδρόμιο Vnukovo της Μόσχας, προχτές).

Μέση Ανατολή

Σάββατο 3 Νοέμβρη. Παίζοντας όπως η γάτα με το ποντίκι, σε χθεσινό άρθρο του στην αμερικανική καθεστωτική washington post (με τίτλο: «η σαουδική αραβία χρωστάει απαντήσεις σε πολλές ερωτήσεις για την δολοφονία του Jamal Khashoggi»), ο Erdogan αθώωσε μεν τον βασιλικό πατέρα στο Ριάντ («δεν πίστεψα ούτε ένα δευτερόλεπτο ότι αυτός έδωσε την εντολή του κτυπήματος») αλλά όχι τα πιο ψηλά επίπεδα της σαουδαραβικής κυβέρνησης, απ’ όπου (είπε) προήλθε η εντολή.

Δεν κατονόμασε τον τοξικό· αλλά τι κάνει νιάου νιάου στα κεραμίδια; Ίσως μια γάτα που έχει κρεμάσει ένα ποντίκι ανάποδα: την επίσημη ενοχοποίηση του τοξικού την έχουν αναλάβει ως τώρα οι σύμβουλοι του Erdogan. Ένας απ’ αυτούς δήλωσε ήδη ότι MBS «έχει αίμα στα χέρια του». Κι ένας δεύτερος ότι το κομματιασμένο σώμα του Khashoggi ρίχτηκε σε οξύ, για να διαλυθεί και να εξαφανιστούν τα ίχνη του. Επιπλέον, η εντελώς καθεστωτική εφημερίδα veni safak κατηγορεί ευθέως την Ουάσιγκτον ότι κάνει πλάτες στον τοξικό, προσπαθώντας να κουκουλώσει το θέμα.

Οξύ; Αν οι γνώσεις μας από χημεία στέκουν, κάτι τέτοιο θα απαιτούσε κατ’ αρχήν μια σχετικά μεγάλη ποσότητα οξέος που δεν μεταφέρεται σε μπουκάλια του μισόλιτρου. Πράγμα που σημαίνει ότι οι τουρκικές υπηρεσίες θα έπρεπε να έχουν εικόνες μεταφοράς μπιτονιών είτε στο προξενείο είτε στο σπίτι του προξένου απ’ τις εξωτερικές κάμερες ασφαλείας. Επιπλέον, η «διάλυση» ενός ανθρώπινου σώματος θα πρέπει να παράγει τοξικούς (ναι, «τοξικούς»!) ατμούς, πράγμα που σημαίνει ότι α) δεν μπορεί να γίνει οπουδήποτε, και β) αν γίνει σε κλειστό χώρο (π.χ. μπάνιο) μπορούν ίσως να ανιχνευτούν τα κατάλοιπά τους στο ταβάνι ή στους τοίχους.

Δεν παριστάνει τον Ηρακλή Πουαρώ η ασταμάτητη μηχανή. Υποψιάζεται όμως ότι ενώ η Άγκυρα ξέρει πολύ περισσότερα απ’ όσα λέει, σφίγγει αργά, σταθερά, σχεδόν σαδιστικά την θηλειά γύρω απ’ το λαιμό του τοξικού με «διαρροές» που μπορεί να είναι σκόπιμες ανακριβείς (π.χ. η ιστορία με το οξύ) τρολάροντας πάνω στην παρατεινόμενη σιωπή τόσο του MBS προσωπικά όσο και του καθεστώτος του. Σε στυλ «αφού δεν μας λέτε που είναι το πτώμα του Khashoggi, εμείς μπορούμε να λέμε ό,τι θέλουμε».

(φωτογραφία: Τον δεξιά τον ξέρετε… Τον αριστέρα όχι· θεωρείται ο καθοδηγητής του τοξικού. Πρόκειται για το αφεντικό των εμιράτων, πρίγκηπα Mohammed bin Zayed al-Nahyan, γνωστό σαν ΜΒΖ – ενώ ο τοξικός είναι MBS. Ο 57χρονος MBZ θεωρείται πολύ πιο πονηρός απ’ το χνουδωτό τοξικό πριγκηπόπουλο του Ριάντ: το έχει βάλει μπροστά για να εκτίθεται και κάνει αυτός χωρίς να πολυφαίνεται τις δικές του δουλειές από πίσω, είτε στην υεμένη είτε αλλού. Αλλά έχει χεστεί κι αυτός τώρα, έτσι που “ξαφνικά και αναίτια” έγινε παγκόσμιο θέμα ο Khashoggi…)

Κυρώσεις, ποινές και τιμωρίες (εχθροί αληθινοί, αλλά και φίλοι)

Σάββατο 3 Νοέμβρη. Ενώ το ψόφιο κουνάβι κάνει αυτό που είχε αναγγείλει, ξαναφέρνει δηλαδή μονομερώς σε ισχύ όλες τις (τότε διεθνείς) “κυρώσεις” κατά της Τεχεράνης που ίσχυαν πριν την συμφωνία 5+1 (του 2015) μεγαλώνοντας μάλιστα τη λίστα των ατόμων και των θεσμών που στοχοποιούνται, η ε.ε. εξακολουθεί να “διαχωρίζει την θέση της”. Χωρίς να είναι σαφές αν έχουν ολοκληρωθεί τα πρακτικά μέτρα (η δημιουργία, για παράδειγμα, ενός θεσμού εκκαθαρίσεων των εμπορικών πληρωμών εκτός swift) που απαιτούνται από μεθαύριο, όταν θα μπει σε εφαρμογή το αμερικανικό ποινολόγιο.

Υπάρχουν, ωστόσο, ένα καλό και ένα καλούτσικο νέο για την Τεχεράνη. Το καλούτσικο είναι ότι η Ουάσιγκτον έκανε την καρδιά της πέτρα και θα επιτρέψει σε μια σειρά κρατών (συμμάχων της) να αγοράζουν κάποιες ποσότητες ιρανικού πετρελαίου: ιταλία, τουρκία, ινδία, ιαπωνία, νότια κορέα, βασικοί πελάτες της Τεχεράνης, είναι στη λίστα· ενώ (υποτίθεται) γίνονται διαπραγματεύσεις και με το πεκίνο, να εξαιρεθεί κι αυτό απ’ την πύρινη αμερικανική ρομφαία εναντίον όσων τολμούν να κάνουν δουλειές με την Τεχεράνη. Χωρίς τον υπολογισμό του λαθρεμπορίου (: δηλαδή της παράβασης των περιορισμών) η Τεχεράνη υπολογίζει ότι θα κρατήσει τελικά την ημερήσια «παραγωγή» της πάνω απ’ το 1 μύριο βαρέλια (στην πιο πρόσφατη κορύφωση είχε φτάσει τα 2,5 μύρια).

Το καλό νέο είναι ότι ο σύμμαχος της Τεχεράνης, το Πεκίνο, πρόκειται να αγοράσει ουσιαστικά την γειτονική Ισλαμαμπάντ. Υπάρχει ίσως μια υπερβολή στο «θα αγοράσει την Ισλαμαμπάντ», όχι μεγάλη όμως.

Να γιατί. Ο νέος πρωθ. του πακιστάν (και πρώην παίκτης κρίκετ) Imran Khan ανέλαβε πριν δυο μήνες, με μια διάθεση «αναθεώρησης» των στενών σχέσεων με το Πεκίνο· αρχίζοντας απ’ το σχέδιο του «σινο-πακιστανικού διαδρόμου» που, σαν παρακλάδι των «δρόμων του μεταξιού», θα έδινε ελεύθερη πρόσβαση στις κινεζικές μεταφορές στην αραβική θάλασσα, σαν εναλλακτική παράκαμψης των (προς το παρόν αμερικανοκρατούμενων) στενών της Malacca. Το deal ήταν μεγέθους 60 δισεκατομυρίων δολαρίων, και η πρώτη σκέψη ήταν ότι ο Khan θα έκανε τον «σκληρό» στο Πεκίνο – σα να μην βιαζόταν να ξεκινήσουν οι δουλειές…

Ευρισκόμενος ήδη εκεί, για 3ήμερη επίσημη επίσκεψη, παραδέχτηκε το λάθος του… («αυταπάτες» που θα έλεγαν και στην Αθήνα…) Και δεν θα μπορούσε να κάνει διαφορετικά: το πακιστανικό κράτος είναι στο χείλος της χρεωκοπίας, αφού μέσα στο 2018 τα διαθέσιμά του σε «σκληρό νόμισμα» έπεσαν κατά 42%, στα μόλις 8 δισεκατομύρια. Ίσα ίσα για κάλυψη των εισαγωγών δύο μηνών. Μ’ άλλα λόγια ο Khan θέλει επειγόντως δάνειο, μεγάλο δάνειο – αλλιώς έχει δντ, με ότι συνεπάγεται αυτό (και γι’ αυτούς που τον ψήφισαν…)

Ο Xi τον διαβεβαίωσε ότι θα κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί, μιας και η σινοπακιστανική φιλία είναι στρατηγική και «all weather». Το γνωστό: οι φίλοι στα δύσκολα φαίνονται. Και πράγματι ο κινεζικός καπιταλισμός και τα αφεντικά του θα κάνουν «ό,τι καλύτερο μπορούν» (με το αζημείωτο), και μάλιστα ένα «καλύτερο» αρκετά μεγάλο ώστε να μην σκάσει η Ουάσιγκτον (ως δντ…), τέτοιους καιρούς σ’ ένα τόσο κρίσιμο γεωπολιτικά σημείο σαν το πακιστάν.

Το οποίο (να το θυμίσουμε;) βόρεια συνορεύει με το αφγανιστάν… To οποίο, επίσης, έχει σχέσεις (ανάγκης; επιλογής; θα φανεί) με τον τοξικό. Μεταξύ άλλων του παρέχει (επ’ αμοιβή…) στρατό…