Τετάρτη 5 Δεκέμβρη. Ο διάσημος πια He Jiankui αποδεικνύεται σίγουρα απατεώνας. Να θυμίσουμε ότι πρόκειται για τον κινέζο βιοτεχνολόγο που ανακοίνωσε πριν λίγες ημέρες ότι έκανε γενετική κοπτοραπτική στο dna δύο εμβρύων (με τεχνητή γονιμοποίηση) τα οποία στη συνέχεια εμφυτεύτηκαν στην μήτρα της μητέρας τους – προκειμένου να γεννηθούν σαν HIV-proof.
Κατ’ αρχήν προκύπτει απ’ τις καταθέσεις ενός (απ’ τα οκτώ συνολικά ζευγάρια) που συμμετείχε στις αρχικές φάσεις αλλά τελικά αποχώρησε απ’ την «μαγική γενετική» του Jiankui, ότι τους είχε ειπωθεί ότι το project χρηματοδοτείται απ’ το κράτος· για να δικαιολογηθεί ότι δεν θα πλήρωναν τίποτα στη γενικά ακριβή αυτή διαδικασία τεχνητής γονιμοποίησης / εμφύτευσης. Δεύτερον, τους δινόταν η υπόσχεση ότι πέραν της HΙV-proof εγγυημένης γενετικής ταυτότητας, τα παιδιά τους θα ήταν γενικά εξυπνότερα και γενικά υγιέστερα.
Τρίτο, κι αυτό είναι το σημαντικότερο (το γράψαμε μόλις την περασμένη Παρασκευή). Το επιτελείο του Jiankui τους ενημέρωνε ότι στην χειρότερη περίπτωση όπου η πρωτεΐνη CCR5 δεν θα «έδενε» στο κατάλληλο σημείο του γονιδιώματος, τα μωρά δεν θα είχαν ανοσία στον hiv…. Σε στυλ “τι είχατε τι χάσατε”… Γι’ αυτό τον σκοπό ο Jiankui και το επιτελείο του πλήρωναν κάθε ζευγάρι με 40.000 δολάρια (ένα μεγάλο ποσό για τα δεδομένα του κινέζικου καπιταλισμού…) υπό την προϋπόθεση ότι παραιτούνται από οποιεσδήποτε διεκδικήσεις σε περίπτωση αποτυχίας του πειράματος / της μεθόδου.
Σ’ ένα κράτος με κατώτατο μισθό 375 δολάρια και μέσο μισθό στον τριτογενή τομέα τα 1500, το να πληρώνεται ένα ζευγάρι που θέλει να κάνει ένα παιδί με 40.000 δολάρια σημαίνει ένα πράγμα και μόνο: εξαιρετικά υψηλό ενδεχόμενο να αποτύχει το «πείραμα», και να αποκτήσει ένα παιδί HIV+ – ή και με άλλα γενετικά προβλήματα. Προφανώς ο Jiankui ήξερε ότι κορόιδευε όταν υποσχόταν “ασφαλές αποτέλεσμα” – αλλιώς δεν θα πλήρωνε τόσο. Το μεγάλο ποσό της “αμοιβής” αποδεικνύει την απάτη του.
Απομένει, όμως, το ζήτημα της δημόσιας ανακοίνωσής του· μιας ανακοίνωσης που ήταν αδύνατο να μην προκαλέσει όχι μόνο αγανάκτηση αλλά και έρευνα για το τι πραγματικά έκανε. Ήδη πολλοί κινέζοι βιοτεχνολόγοι και γενετιστές φοβούνται αυτό που είναι πιθανό: την πίεση για την επιβολή αυστηρών περιορισμών στις όποιες έρευνές τους.
Παρότι η ανθρώπινη ματαιοδοξία είναι ισχυρή ντρόγκα, θα ήταν βιαστικό να υποθέσουμε ότι ο Jiankui ανακοίνωσε πως έκανε α) κάτι εξαιρετικά ριψοκίνδυνο, β) κάτι ηθικά προβληματικό το λιγότερο, γ) χωρίς να δώσει κανένα συγκεκριμένο στοιχείο προς έλεγχο των λεγομένων του, κινούμενος μόνο απ’ την έπαρσή του, και χωρίς να λάβει υπόψη του τι θα ακολουθούσε.
Θέλουμε να πούμε: δεν μπορούμε να αποκλείσουμε και άλλα κίνητρα, εντελώς διαφορετικά απ’ την τεχνοεπιστημονική ματαιοδοξία. Εκτός αν αυτό που περίμενε ήταν ότι θα ανέβουν οι τιμές των μετοχών που έχει σε επτά βιοτεχνολογικές εταιρείες – τις οποίες έστησε ο ίδιος.
Αν είχε κάτι τέτοιο στο μυαλό του όταν βγήκε καμαρωτός καμαρωτός να ανακοινώσει τα κατορθώματά του, τότε την πίνει… Κι αν είσαι addicted η λογική σηκώνει τα χέρια…