Smart (‘n’ bitter) home

Πέμπτη 25 Οκτώβρη. Όταν μια εταιρεία (η cosmote) διαφημίζει στο γενικά επαρχιώτικο ελλαδιστάν μια νέα υπηρεσία που θα κάνει το σπίτι σου πιο λειτουργικό, πιο ασφαλές, πιο οικονομικό και αληθινά απίστευτο μπορείτε να χαμογελάσετε (μάλλον ηλίθια) στην άφιξη της 4η βιομηχανικής επανάστασης somewhere near you, με τα καλούδια της. Ακόμα κι αν, προς το παρόν, διστάσετε να αγοράσετε κάποιο απ’ αυτά. (Ξέρουμε: κανείς δεν θα αγοράσει τέτοια πράγματα… Όπως κανείς δεν θα αγόραζε κινητό στα ’90s…)

Η διαφήμιση υπόσχεται προς το παρόν λίγα, επειδή είναι ακόμα η αρχή: μια υπηρεσία με την οποία, μέσω smart phone θα ανοιγοκλείνετε τα ρολά, θα αναβοσβήνετε τα φώτα και θα ανοιγοκλείνετε το air condition; Χμμμ… Όχι κάτι εντυπωσιακό· σχεδόν αδιάφορο (για ενηλίκους).

Όμως σ’ ένα φευγαλέο πλάνο της διαφήμισης υπάρχει ένα αληθινό στοιχείο της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Η cyber «οικιακή βοηθός» alexa (ή siri, ή google assistant, ή echo, ανάλογα με το μοντέλο και την εταιρεία που θα ψωνίσετε). Στας αμερικάς είναι πολλά εκατομμύρια οι νοικοκυραίοι που την έβαλαν στο σπίτι τους, συχνά σε κάθε δωμάτιο χωριστά. Κι αυτή, ναι, είναι «μαγική»: δέχεται προφορικές εντολές, δίνει προφορικές απαντήσεις, πιάνει κουβέντα, και επικοινωνεί με κάθε «έξυπνη» οικιακή συσκευή, σύστημα επιτήρησης / ελέγχου του σπιτιού και των γύρω χώρων, τους φορητούς αισθητήρες σώματος ή ότι άλλο προκύψει. Κι ας σκεφτεί κανείς ότι σε λίγα μόνο χρόνια αυτές οι σαν μεταλλικό ανθοδοχείο cyber «οικιακές βοηθοί» θα είναι αρχαιολογία: οι ολογραμματικές θα έχουν μπει κανονικά σε δράση. Σε συνδυασμό με κάποιο οικιακό ρομπότ, ίσως στο ρόλο pet.

To 1986 μια διαφήμιση της bic τέλειωνε με το μελωδικό ξυρίζει – ανάβει – γράφει κι απλουστεύει τη ζωή. Ξυραφάκια, αναπτήρες και στυλό έφτιαχνε η εταιρεία, τέτοια έμοιαζε να είναι τότε η «απλούστευση της ζωής».

Το 2020 ή λίγο αργότερα, το «έξυπνο» air condition του δωματίου, καθοδηγούμενο απ’ ένα artificial intelligence κέντρο ελέγχου (που θα εμφανίζεται με ολογραμματική μορφή κατά παραγγελία· θα μπορεί να είναι ανθρώπινη, σκυλίσια, ή κάποιο τέρας για τους πιο βιτσιόζους…), θα ρυθμίζεται ανάλογα με την θερμότητα του σώματος ή την ψυχολογική κατάσταση όσων βρίσκονται στην ακτίνα δράσης του. Θα είναι μια στάνταρ υπηρεσία που θα κάνει … πλουσιότερες τις καινούργιες επιχειρήσεις που θα την πουλάνε.

Λέγεται internet of things… Έχει κάποια σημασία;

(φωτογραφίες: Πάνω, το πλάνο απ’ το διαφημιστικό της cosmote. Κάτω η “οικιακή βοηθός” echo της amazon…)

Ο τοξικός στο νεκροτομείο

Τετάρτη 24 Οκτώβρη. Πρώτα το αστείο (μας): Κυκλοφορεί η φήμη ότι το καθεστώς Erdogan έχει κρεμάσει ανάποδα έναν σαουδάραβα πρίγκηπα (και επίδοξο βασιλιά) από έναν πολυέλαιο, μέσα στο ίδιο του το παλάτι. Και του ζητάει πολλά, πάρα πολλά, για να τον ξεκρεμάσει… Επιπλέον θα του απαγορεύσει την έξοδο απ’ τα διαμερίσματά του…

Κακόγουστο το αστείο (μας). Ποιος θα τολμούσε ποτέ να κάνει κάτι τέτοιο σ’ έναν καλωσυνάτο και πράο ηγέτη σαν τον τοξικό;

Τα σοβαρά τώρα. Το σαουδαραβικό καθεστώς (σίγουρα ο τοξικός και οι ακόλουθοί του) πατάει συνέχεια πάνω στο αίμα του Khashoggi – και γλυστράει, γλυστράει, γλυστράει. Η αρχική «θέση», επί σχεδόν δύο βδομάδες, ήταν ότι ο Khashoggi ζει και έφυγε απ’ το προξενείο απ’ την πίσω πόρτα (είχαν φτιάξει έναν ψευτοσωσία του). Μετά ότι πέθανε επειδή έφαγε μια μπουνιά σε καυγά με το προσωπικό του προξενείου. Ύστερα ότι πέθανε από στραγγαλισμό, χωρίς καυγά.

Και τι έγινε μετά; Η τελευταία έμπνευση ήταν ότι το πτώμα του δόθηκε σε έναν «τούρκο συνεργάτη» (νεκροθάφτη;) και δεν ξέρει κανείς σαουδάραβας τι απέγινε. Σκοπός της έμπνευσης ήταν να ξεφορτωθεί το Ριάντ τον διαμελισμό του Khashoggi (ζωντανού, μισοπεθαμένου, ή πεθαμένου…). Κάτι που οι πρωτοκοσμικοί σύμβουλοι του σαουδαραβικού καθεστώτος θα πρέπει να έχουν εξηγήσει ότι «ηλεκτρίζει» πολύ περισσότερο απ’ την δολοφονία αυτή καθαυτή…

Αλλά, το γράφαμε (και) χτες: όλα τα χαρτιά τα κρατάει η Άγκυρα. Που χτες, την ώρα που ξεκινούσε το κολοβό «Νταβός της ερήμου» στο Ριάντ, ανακοίνωσε (μέσω διαρροών) ότι βρέθηκαν κομμάτια του Khashoggi – που; Στον κήπο του σπιτιού του σαουδάραβα προξένου στην Istanbul… Λίγες ώρες νωρίτερα ο Erdogan, μιλώντας στην κοινοβουλευτική ομάδα του AKP, είχε ζητήσει δημόσια απ’ το Ριάντ να αποκαλύψει που είναι το πτώμα του Khassoggi. Την απαίτηση την απηύθυνε στο παλάτι και όχι σε κάποια υποτιθέμενα αδέσποτη, «εκτός ελέγχου διμοιρία θανάτου»… (Φαίνεται ότι υπάρχουν ακόμα χειρότερα στοιχεία για την «διαχείριση» του διαμελισμένου Khashoggi, αλλά δεν θέλουμε να σας φρικάρουμε· μπορεί να είναι και φήμες…)

Ωστόσο ακόμα, γλυστρώντας και πισωπατώντας, ο τοξικός μπορεί να παριστάνει τον ανήξερο. Εκείνο που είναι πολύ πιθανό να τον αποτελειώσει είναι οι τηλεφωνικές επικοινωνίες μεταξύ προξενείου στην Istanbul, Ριάντ και σαουδαραβικής πρεσβείας στην Ουάσιγκτον, όπου υπηρετεί σαν πρεσβευτής ένας απ’ τους αδελφούς του τοξικού.

Αυτά τα τηλεφωνήματα φαίνεται πως βρίσκονται επίσης στα χέρια των τουρκικών υπηρεσιών. Αν πράγματι η Άγκυρα (και πίσω της το μπλοκ της Αστάνα αλλά και το Πεκίνο) δεν θέλει τίποτα λιγότερο απ’ τον “πολιτικό” αποκεφαλισμό της τωρινής βασιλικής φράξιας στο Ριάντ (και μαζί μ’ αυτόν τον αποκεφαλισμό την κατάρρευση του άξονα Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ) τότε το περιεχόμενο αυτών των τηλεφωνημάτων θα διαρρεύσει, αργά ή γρήγορα…

Ο τοξικός στην Knesset

Τετάρτη 24 Οκτώβρη. … Η πρωτοβουλία ειρήνης του Trump [σ.σ.: το γνωστό αλλά επίσημα παγωμένο σχέδιο εξαφάνισης των παλαιστινίων…] αν ποτέ μπει στο τραπέζι, είναι το άμεσο αποτέλεσμα της πίεσης απ’ τον Mohammed bin Salman, που θέλει να νομιμοποιήσει το ισραήλ πριν προχωρήσει σε ανοικτή συνεργασία μαζί του.

…Για 50 χρόνια προσευχόμασταν να εμφανιστεί ένας σημαντικός άραβας ηγέτης που θα θέλει να υπογράψει ένα σημαντικό σύμφωνο με το ισραήλ. Αυτός ο ηγέτης έφτασε τελικά. Οι εκκλήσεις υπέρ της καθαίρεσής του, όπως αυτή που έκανε ο πρώην πρεσβευτής των ηπα Dan Shapiro σε ένα άρθρο του στη Ha’aretz (στις 21 Οκτώβρη) είναι αποσταθεροποιητικές, και ταιριάζουν με τις καλύτερες παραδόσεις του Obama…

Έτσι καταλήγει το άρθρο της υπέρ του τοξικού η πρώην ισραηλική βουλευτής Tzvia Greenfield, στην Ha’aretz πριν 2 ημέρες. Παρόμοια άρθρα δημοσιεύονται και στην άλλη μεγάλη καθεστωτική εφημερίδα, την δεξιά Jerusalem Post. O τοξικός είναι ο «αναμενόμενος» και “πολλά υποσχόμενος” (μοχλός) για την ολοκλήρωση των ισραηλινών ρατσιστικών / απαρτχάιντ σχεδιασμών στη μέση Ανατολή. Όμως υπάρχουν και οι αντίπαλοι. Στο ίδιο άρθρο η Greenfield εξηγεί:

… Ο Erdogan μπορεί να θέλει να ταπεινώσει τους σαουδάραβες, αλλά ο κύριος στοχος του είναι να τορπιλίσει το σχέδιο που έχει συμφωνηθεί μεταξύ Trump και Mohammed να δημιουργηθεί μια περιφερειακή συμμαχία υπό την αιγίδα των ηπα, μια συμμαχία που περιλαμβάνει το ισραήλ, τα κράτη του Κόλπου, την σαουδική αραβία, την ιορδανία, την αίγυπτο (και πιθανά το ιράκ). Αυτά τα κράτη θα προσπαθήσουν μαζί να μπλοκάρουν το ιράν, που τα απειλεί όλα.

Η τουρκία, που αγωνίζεται να βρει μια όχι-ακόμα-ξεκαθαρισμένη θέση στον αραβικό μουσουλμανικό κόσμο, δεν θέλει μόνο να ηγηθεί των σουνιτών. Θέλει επίσης να δείξει το ισραήλ σαν ένα ξένο αποικιοκρατικό εμφύτευμα στη μέση Ανατολή. Κάθε νομιμοποίηση που θα κερδίσει το ισραήλ μέσα από μια συμμαχία με αραβικά κράτη έχει αρνητικές συνέπειες για τον Erdogan

Έχει το ενδιαφέρον του το πως φαίνεται η Άγκυρα απ’ το Τελ Αβίβ. Ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι το πως φαίνεται η μέση Ανατολή συνολικά: αίμα, πολύ αίμα στο μέλλον.

Το τελευταίο; Στο συγκεκριμένο τουλάχιστον άρθρο δεν φαίνεται πουθενά η Μόσχα… Ίσως οι S-300 της συρίας δεν κάνουν μεγάλη σκιά…

Χορεύουν τα zombie?

Τετάρτη 24 Οκτώβρη. … Ο τούρκος πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan προσπαθεί να μετατρέψει ένα φρικτό έγκλημα στην Istanbul σε καταλύτη για την αλλαγή των συσχετισμών δύναμης στη σαουδική αραβία, ώστε να κερδίσει επιρροή σ’ όλη τη μέση Ανατολή…

Πρόκειται για «θείο δώρο» για τον Erdogan είπε ένα ανώτερος δυτικός διπλωμάτης στην τουρκία που μίλησε υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας, εκφράζοντας την άποψη αρκετών άλλων…

Αυτά (μεταξύ άλλων) δεν είναι από ισραηλινή σκοπία αλλά από αμερικανική (παρότι δεν υπάρχει μόνο μία τέτοια)· απ’ το bloomberg χτες. Σύμφωνα με τον αρθρογράφο / αρχιστέλεχος του πρακτορείου (Benjamin Harvey) η Άγκυρα θέλει η Ουάσιγκτον να αναγκάσει τον 82χρονο (ακόμα) βασιλιά Salman να καθαιρέσει και να αντικαταστήσει τον γυιό του (τον τοξικό). Και, για να επιβεβαιωθούν αυτά που γράφαμε:

… “Ο Erdogan έβαλε όλα τα λεφτά του στη [μουσουλμανική] αδελφότητα στη διάρκεια των αραβικών εξεγέρσεων και τα έχασε όλα” λέει ο Soner Cagaptay, διευθυντής του ερευνητικού προγράμματος για την τουρκία στο Ινστιτούτο της Ουάσιγκτον για την Πολιτική στην Εγγύς Ανατολή. “Αλλά κέρδισε πλήθος εχθρών: ο MBS [ο τοξικός] είναι ένας απ’ αυτούς”…

Ο Erdogan έχει τώρα την δυνατότητα να στριμώξει ταυτόχρονα τον MBS και τον Trump, αλλά το κρατάει για το τέλος. Τώρα αξιοποιεί την ευκαιρία να υπονομεύσει την αντι-Erdogan και αντι-αδελφότητα συμμαχία MBS – MBZ [το αφεντικό των εμιράτων Mohammed bin Zayed, που θεωρείται ο καθοδηγητής του τοξικού] Sisi, αφού ο MBS έγινε ο αδύναμος κρίκος…

Γράψαμε απ’ την αρχή ότι ο Khashoggi δεν είναι ο αρχιδούκας Φερδινάνδος. Η δολοφονία του (και ο διαμελισμός του) έχουν γίνει ωστόσο το κέντρο μιας επιταχυνόμενης περιστροφής στο δευτερεύον πεδίο μάχης του 4ου παγκόσμιου, που είναι η μέση Ανατολή και η ανατολική Μεσόγειος – και δεν είναι μόνος του ο Erdogan στη μια μεριά, όσο κι αν οι δημαγωγοί της απέναντι μεριάς προσπαθούν να τον παρουσιάσουν έτσι. Στη πράξη η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της (συμπεριλαμβανομένου του ελλαδιστάν) θα ήθελαν το τουρκικό καθεστώς να αποδειχθεί ο “αδύναμος κρίκος” του ευρασιατικού project· αλλά οι ως τώρα προσπάθειες απέτυχαν.

Με δυο λόγια: οι ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις και συγκρούσεις (και) στην περιοχή, που έχουν περάσει από έναν πολύχρονο πόλεμο ο οποίος, σε ότι αφορά την συρία, έχει σχεδόν-κερδηθεί απ’ την μια μεριά (το μπλοκ της Αστάνα) ακροβολίζονται γύρω απ’ την δολοφονία του Khashoggi οι μεν για να βελτιώσουν ακόμα πιο σταθερά και σε βάθος τις θέσεις τους και οι δε για να περιορίσουν όσο μπορούν τις απώλειές τους.

Σε λίγες ημέρες θα συναντηθούν στην τουρκία Erdogan, Putin, Merkel και Macron – με θέμα «το μέλλον της συρίας». Ενδιαφέρων τίτλος αφού, είναι ολοφάνερο αυτό, το συριακό μέλλον είναι το πέρασμα για συζήτηση (και «ανίχνευση των γερμανο-γαλλικών προθέσεων») για την ευρύτερη περιοχή…

Και να σκεφτεί κανείς ότι το ελλαδιστάν, που ανήκει στον άξονα Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ, ήταν να πουλήσει κάτι χιλιάδες (βλήματα) στον τοξικό (και στους proxies του)· και η δουλειά τσάκισε. Τι άλλο να έχει πουλήσει άραγε σ’ αυτόν τον πελάτη; Ή μήπως όταν ο τοξικός έβρεχε ντάλαρς το ελληνικό κράτος / βαθύ κράτος κρατούσε ομπρέλλα;

Τα αφεντικά του ψεκασμένου (και των φαιορόζ συνολικά) ξέρουν…

Η θεία Λίτσα δεν ξέρει

Τετάρτη 24 Οκτώβρη. Είναι φανερό πως αυτές οι εξελίξεις ξεπερνούν κατά πολύ τις όποιες δυνατότητες του ελληνικού ιμπεριαλισμού, των αφεντικών του και των λακέδων του. Παρότι, είναι ολοφάνερο, οι εξελίξεις αφορούν την περιοχή για την οποία έχουν κάνει πολλά όνειρα.

Υποθέτουμε πως με βάση τα συμφέροντα του νο 1 “εθνικού κεφάλαιου” (των εφοπλιστών) και την γενική γεωπολιτικοπροσοδική “κουλτούρα” των εντόπιων προυχόντων, το μόνο που μπορεί να συμβεί είναι το ακόμα μεγαλύτερο σφικταγκάλιασμα με την Ουάσιγκτον· παρότι, στην παρτίδα που τρέχει τώρα στη μέση Ανατολή, το ελλαδιστάν δεν μπορεί να προσφέρει σχεδόν τίποτα. Ωστόσο ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός δεν πρόκειται να τα παρατήσει, με ή χωρίς τοξικό. Είναι κι αυτό μια ελληνική ελπίδα..

Όμως από την καθαρά εθνική σκοπιά πόσο χάλια, ε; Ο «αιώνιος εχθρός» δεν ευτύχησε να έχει πραξικοπηματίες στο γκουβέρνο, δεν διαλύθηκε στις εκλογές, δεν κύλησε σε εμφύλιο, δεν χρεωκόπησε, δεν έβαλε το δντ στο σβέρκο του. Όλη η εθνική σοφία «ειδικών» και ανειδίκευτων έχει βουλιάξει στην ανατολική Μεσόγειο. Αντίθετα ο «αιώνιος εχθρός» παίζει σε μια σκακιέρα για γκραντ μάστερς.

Ο διάδοχος του ογκόλιθου, ο νέος υπ.εξ. τενεκεδένιος μεγάλος τιμονιέρης (και ο αντ’ αυτού στη σκιά του) έχουν, ευτυχώς, πιο σοβαρά πράγματα να ασχοληθούν: τις επόμενες εκλογές κάθε μεγέθους και είδους, τις σχέσεις τους με τον ψεκασμένο…

Αφγανιστάν

Τετάρτη 24 Οκτώβρη. Δεν μας διέφυγε, απλά δεν προλάβαμε να το αναφέρουμε. Όλα τα πιο πάνω συμβαίνουν ενόσω στο κέντρο της γραμμής αντιπαράθεσης Μεσόγειος – Ειρηνικός έγινε την προηγούμενη βδομάδα κάτι που θα έχει οπωσδήποτε συνέπειες. Σε ενέδρα των ταλιμπάν στην Kandahar ο διοικητής του αμερικανικού / κατοχικού στρατού στρατηγός Jeffrey Smiley την γλύτωσε «στο παρατσάκ», με μια σφαίρα που τον πέτυχε μεν αλλά δεν τον σκότωσε. Αντίθετα, οι δυο αφγανοί αξιωματούχοι που ήταν μαζί του, ο αρχηγός της αστυνομίας στην περιοχή (και μεγάλο κάθαρμα ως τσατσορούφιανος των αμερικάνων) Abdul Raziq και ο αρχιασφαλίτης του, καθώς και δύο σωματοφύλακες εγκατέλειψαν τον μάταιο τούτο κόσμο· ενώ ο κυβερνήτης της Kandahar έφαγε τις σφαίρες του, αλλά επέζησε.

Αυτό ήταν απλά ένα μήνυμα προς την αφγανική κυβέρνηση και τους διοικητές του αμερικανικού στρατού πως όπου και όποτε θέλουμε μπορούμε να επιτεθούμε εναντίον τους δήλωσαν οι ταλιμπάν. Και όντως, το να βρεθεί ο αρχηγός του αμερικανικού στρατού (σε οποιαδήποτε περίπτωση κατοχής) μπροστά στην κάνη των αντιπάλων είναι too much. Δείχνει ότι έχει καταρρεύσει κάθε συσχετισμός δύναμης, ακόμα και το «δέος της υπεροπλίας».

Όταν ο αντίπαλος καταφέρνει να φτάσει τόσο κοντά, δύο επιλογές υπάρχουν για τους κατοχικούς (εκτός απ’ το να ισοπεδώσουν ό,τι μπορούν, πράγμα που είναι ωστόσο άχρηστο). Είτε να κρυφτούν σε υπόγεια οχυρά και να μην βγαίνουν από εκεί ούτε για κατούρημα (που λέει ο λόγος)· είτε να τα μαζέψουν και να φύγουν.

Καλά και άγια έκαναν τα δυτικά media κι αναφέρθηκαν ελάχιστα (και αν…) στο περιστατικό. Θα αρχίσει να κλονίζεται η υγεία των πρωτοκοσμικών πολεμοκάπηλων και των οπαδών τους με τέτοιες «κακιές ειδήσεις». Μετά από 17 χρόνια πολέμου και κατοχής να κινδυνεύεις να χάσεις αρχικαραβανάδες, στρατηγούς, και τα λοιπά;

Επιτυχία δεν το λες…

Ο τοξικός στη Silicon Valley

Τρίτη 23 Οκτώβρη. Υπάρχει ένα «επενδυτικό κεφάλαιο» που λέγεται Vision Fund. Πολλά λεφτά: ας πούμε γύρω στα 100 δισεκατομύρια δολάρια. Περίπου τα μισά προέρχονται απ’ τον οίκο των σαούντ. Ένα ποσοστό επιπλέον απ’ τον αντίστοιχο βασιλικό οίκο του αμπού ντάμπι. Είναι τα θρυλικά «πετροδόλαρα»: χρήματα που οι χούντες της αραβικής χερσονήσου βγάζουν απ’ το πετρέλαιο, που επιστρέφουν σαν «επενδυτικά κεφάλαια» σε διάφορες πρωτοκοσμικές επιχειρήσεις πρώτης γραμμής ή και σε κρατικά ομόλογα. Ο ενάρετος παγκόσμιος κύκλος του κεφάλαιου…

Τα δύο τελευταία χρόνια το Vision Fund έχει κάνει χοντρό παιχνίδι με επιχειρήσεις της gig economy σαν την uber, την lyft και την airbnb, ή εταιρείες του internet of things σαν την palantir. Χοντρό παιχνίδι σημαίνει αγορά μετοχών, από εταιρείες που βρίσκονται εκτός χρηματιστηρίου, οπότε οι μετοχές αυτές κοστολογούνται κατά βούληση. (Έτσι ώστε οι καχύποπτοι θα μπορούσαν να θεωρήσουν τέτοιες αγοραπωλησίες έως και «ξέπλυμα»…). Ειρήσθω εν παρόδω: ο Musk της tesla αυτό το «επενδυτικό κεφάλαιο» είχε στο μυαλό του όταν πρόσφατα ανακοίνωσε ότι θα αποσύρει την εταιρεία απ’ το χρηματιστήριο και, μετά, θα μπει ζεστό σαουδαραβικό χρήμα σ’ αυτήν. Κάτι που δεν έγινε όταν το απέρριψαν οι νυν μέτοχοι της tesla…

Ο τοξικός και το σόι του βρίσκονται λοιπόν στη Silicon Valley. Όλα πήγαιναν καλά με τα σαουδαραβικά πετροδόλαρα· μέχρι που ο τοξικός έκοψε κομμάτια έναν mainstream δημοσιογράφο, τον Kashoggi. Και τώρα;

Το χρήμα δεν έχει χρώμα, ούτε φαίνονται οι λεκέδες αίματος – οι παράδες ακόμα και της πιο στυγνής χούντας έχουν τη θέση τους στην καπιταλιστική αξιοποίηση. Απ’ την άλλη οι πρωτοκοσμικοί (πελάτες) έχουν κάτι ιδιοτροπίες. Ενώ αδιαφορούν απόλυτα για την σφαγή χιλιάδων αμάχων (ας πούμε: στην υεμένη…) μπορεί να κολλήσουν σε μια μεμονωμένη δολοφονία και να φρικάρουν με το κομμμάτιασμα ενός μονάχα ατόμου· ειδικά αν τα media τους τα θυμίζουν. Αυτή η ιδιοτροπία έχει όνομα: λέγεται ηθικό ξέπλυμα. («Κλαίω με αναφιλητά για ένα κτυπημένο σκυλάκι και γράφω στα γεννητικά μου όργανα τις κατά συρροή δολοφονίες παλαιστινίων» – για να πούμε ένα μόνο παράδειγμα…)

Tο ηθικό ξέπλυμα είναι πολύ ευχάριστο για τα καθεστώτα και για τα αφεντικά (και της Silicon Valley…), αφού είναι ένα καλιμπράρισμα, μια «συναισθηματική εκτόνωση» των εθελόδουλων υπηκόων, που εξασφαλίζει την σταθερότητα του συστήματος. Αρκεί να μην εστιάζει σ’ έναν τόσο βασικό χρηματοδότη του επιχειρηματικού αφρού σαν το σαουδαραβικό καθεστώς και το «οραματικό fund» του τοξικού. (Παράδοξο ή όχι ακόμα και στις καλύτερες στιγμές του καπιταλισμού δεν υπάρχει τελειότητα!).

Συνεπώς η «υπόθεση Kashoggi» πρέπει να κλείσει. Πρέπει να κλείσει μ’ έναν τρόπο που δεν θα διαταράσσει ροές χρήματος έντονα προσωποποιημένες (όπως αυτές απ’ τις αραβικές χούντες), αλλά απ’ την άλλη θα είναι «πειστικός», ώστε η υπόθεση να μην βρυκολακιάζει κάθε τρεις και λίγο. Ειδικά όταν η σαουδαραβική χούντα πληρώνει όσο όσο για να κουκουλώσει την βασική συμμετοχή της στη θρυλική «11 Σεπτέμβρη» (άλλη υπόθεση, του 2001…) – αλλά δεν μπορεί να εξαγοράσει τους πάντες.

Ένα μόνο ζήτημα υπάρχει εδώ. Ότι τα κλειδιά που θα μπορούσαν να κλείσουν την υπόθεση με «φλου» (και τελικά ανώδυνο για τον τοξικό) τρόπο ή θα την αφήσουν διάπλατα ανοικτή σε βάρος της σαουδαραβικής χούντας, τα κρατάει ένα και μόνο ένα καθεστώς. Το τουρκικό. Αυτή τη στιγμή η Άγκυρα βρίσκεται σε στρατηγική θέση, σε θέση κομβική, σε πλήθος οικονομικών και γεωπολιτικών διαδικασιών που αφορούν μεγάλο μέρος του πλανήτη. Αν, για παράδειγμα, τεκμηριωθούν οι διαρροές της τουρκικής καθεστωτικής yeni safak, που υποστηρίζουν ότι ο τοξικός μίλησε τηλεφωνικά στον Kashoggi όταν τον έδεσαν στο προξενείο (πριν αρχίσουν να τον κομματιάζουν), ο τοξικός τελείωσε – και μαζί του πολλά ακόμα. Αν, αντίθετα, η Άγκυρα επιβάλλει διάφορες απαιτήσεις της με αντάλλαγμα να μην δημοσιοποιήσει όλα τα στοιχεία που έχει στην κατοχή της, διάφοροι θα την ευγνωμονούν – και θα την ανταμείψουν κατάλληλα.

Στον μαφιόζικο καπιταλισμό του 21ου αιώνα, μπορεί να συμβεί κι αυτό. Μια «φυσιολογική ενέργεια» εκ μέρους κάποιου που νοιώθει παντοδύναμος (αυτός είναι ο τοξικός) αποδεικνύεται «κόκκινο χαλί» (με την έννοια του Αισχύλου στην τραγωδία «Αγαμέμνων»). Ή, ειπωμένο αλλιώς, λυδία λίθος.

Ίσως μάθουμε αργά σήμερα, απ’ τον Erdogan

(Η «λυδία λίθος» είναι ένα είδος σκληρού πετρώματος, βασάλτη, που είναι γνωστό απ’ την αρχαία Λυδία· την περιοχή που σήμερα αποκαλείται «μικρά ασία». Μια τουρκική περιοχή, δηλαδή…)

(φωτογραφία: Το σκίτσο αναπαριστά τις «ροές χρηματοδότησης» στις αποκαλούμενες “unicorns”, “νεοφυείς” επιχειρήσεις με εκτιμώμενη αξία πάνω από 1 δισεκατομύριο δολάρια – στις αρχές Οκτώβρη 2018. Πρόκειται για συνολικά 282 “διαμάντια”. Στις 10 πρώτες θέσεις βρίσκονται 7 αμερικανικές (uber, airbnb, spaceX, palantir, wework, stripe, juul labs), και 3 κινέζικες (didi chuxing, toutiao, lu.com).

Είναι οπτικά σαφές απ’ το σκίτσο ότι η ροή χρήματος απ’ την σαουδαραβική χούντα ‘n’ friends είναι ζωτικής σημασίας για μερικά πρωτοκλασσάτα αφεντικά της 4ης βιομηχανικής επανάστασης…)

Ιστορία 8 χρόνων – και όχι μόνο

Τρίτη 23 Οκτώβρη. Η παρατήρηση είναι σωστή αλλά άχρηστη: αν το μακελάρισμα του Kashoggi στο σαουδαραβικό προξενείο της Istanbul είχε γίνει πριν δέκα χρόνια, το 2008, το τότε τουρκικό καθεστώς θα δεχόταν την επίσημη σαουδαραβική εκδοχή (ότι ο Kashoggi έφυγε απ’ την πίσω πόρτα του προξενείου), και το ζήτημα θα τέλειωνε πριν καν προκύψει…. Και (θα προσθέταμε εμείς) ο κουτσομπολίστικος τύπος στην τουρκία θα έγραφε ιστορίες για το πως ο σατανικός Kashoggi ξεφορτώθηκε την μνηστή του, αφήνοντάς την να περιμένει στην κύρια είσοδο του προξενείου ενώ αυτός εξαφανίστηκε απ’ την πίσω πόρτα. Τα υπόλοιπα θα ήταν φήμες.

Ίσως να γίνονταν αυτά το 2008. Αλλά το 2018 έχουν αλλάξει πολλά. Οι ισλαμοδημοκράτες στην Άγκυρα ξέρουν (και οι πάντες ξέρουν) ότι βρέθηκαν μεν στη «σωστή μεριά της ιστορίας» στη διάρκεια των εξεγέρσεων / επαναστάσεων το 2010 – 2011 που ονομάστηκαν «αραβική άνοιξη», αλλά στη συνέχεια κέρδισε (ως τώρα) η «λάθος μεριά της ιστορίας»: ο σκληροπυρηνικός άξονας Ουάσιγκτον – Λονδίνου – (Παρισιού) – Τελ Αβίβ – αραβικών πετροδικτατοριών.

Ο ελληνικός ιμπεριαλισμός και οι λακέδες του είναι οι τελευταίοι που θα δέχονταν ότι η «αραβική άνοιξη» ήταν εκσυγχρονιστική (με βάση την δυτικοκαπιταλιστική / «δημοκρατική» ορολογία) και πως ήταν γνήσια απαίτηση τόσο των ανάλογων κοινωνιών όσο και της Ιστορίας. Το γεγονός είναι πως η έστω σχετική πολιτική χειραφέτηση των αραβικών εργατικών ή/και «μεσαίων» τάξεων εννοήθηκε απ’ τον πρώτο κόσμο με τον πιο αυτόματο τρόπο που θα μπορούσε: σαν θανάσιμος κίνδυνος απώλειας αποικιών τόσο για εργασία και πρώτες ύλες όσο και για γεωπολιτικές θέσεις, σε μια εποχή παγκόσμιων ανακατατάξεων…

Η ιδεολογική ηγεμονία των τούρκων ισλαμοδημοκρατών στις μετεπεναστατικές αραβικές κοινωνίες (κάποιοι την ονομάζουν ηγεμονία της «μουσουλμανικής αδελφότητας» επειδή θέλουν να την απο-πολιτικοποιήσουν απ’ την μια και να την υπερ-θρησκευτικοποιήσουν απ’ την άλλη) υποχώρησε σημαντικά μετά το πραξικόπημα του στρατού / Sisi στην αίγυπτο το καλοκαίρι του 2013, και την ανατροπή του πρώτου μετά από δεκαετίες εκλεγμένου (σε καθαρές και ελεύθερες εκλογές) προέδρου Mohamed Morsi. Είναι πασίγνωστο πως εκείνο το πραξικόπημα το στήριξαν εκτός απ’ την ηπα / αγγλία τόσο το Τελ Αβίβ όσο και το Ριάντ, μαζί με τα λοιπά εμιράτα. Όπως στηρίζουν έκτοτε, κατά περιόδους, με δανεικά «πετροδόλαρα» την χούντα του Sisi (που είναι σύμμαχος και της Αθήνας, για να μην ξεχνιόμαστε…).

Ωστόσο, ο πυρήνας του κοινωνικού / πολιτικού αιτήματος των αραβικών εξεγέρσεων / επαναστάσεων του 2010/11 ξεπερνούσε τότε κατά πολύ ακόμα και τις βλέψεις του τουρκικού ιμπεριαλισμού. Απλά, πολύ απλά, οι ισλαμοδημοκράτες της Άγκυρας ήταν οι πιο κατάλληλοι πολιτικά / ιδεολογικά και να τον καταλάβουν και να τον υποστηρίξουν (υπέρ και των δικών τους οικονομικών / γεωπολιτικών συμφερόντων). Μετά από μισό αιώνα (τον 20ο) «ψυχρού πολέμου» και, ουσιαστικά δικτατορικής αποικιοποίησης αυτών των κοινωνιών απ’ την συμμαχία πρωτοκοσμικών κρατών και τοπικών (γεωπολιτικο/προσοδικών) ελίτ, οι διαταξικές συμμαχίες που πυρπόλησαν μια σειρά «σταθερά καθεστώτα» στη βόρεια αφρική και στη μέση Ανατολή το 2010/11, αυτήν την απλή αλλά βασική απαίτηση είχαν: μια θέση στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας / εξουσίας στον 21ο αιώνα με βάση τις «δικές τους δυνατότητες» και όχι τους σχεδιασμούς και τις μοιρασιές του 20ου – και την αγριότητά τους. (Αυτό, ενδεχομένως το κατάλαβαν κάποιοι διανοούμενοι απ’ το επιτελείο του Obama…)

Ούτε «σοσιαλισμός», ούτε «κομμουνισμός», ούτε «εργατικά συμβούλια», ούτε «αταξική κοινωνία»… Απλά: δημοκρατία με την ιστορική, «δυτική» έννοια. Τόσο λίγο για τα μάτια των πρωτοκοσμικών «υπεραπαναστατών»· τόσο πολύ για την καπιταλιστική πραγματικότητα! Στην πράξη αυτό ακριβώς ήταν και ο στόχος του σαουδάραβα “αποστάτη” bin Laden, παρότι (ξέροντας αυτά που είχαν γίνει στα ‘90s απ’ την βοσνία ως την αλγερία και την τουρκία) είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ένα «αντάρτικο πόλης» θα ήταν απαραίτητο…

Απ’ την δική μας, καθαρά και αδιαπράγματευτα εργατική οπτική, έχει ενδιαφέρον το γεγονός ότι τις εξεγέρσεις / επαναστάσεις στον αραβικό κόσμο δεν τις υποστήριξε κανένας πρωτοκοσμικός, «επαναστάτης», «διεθνιστής» (όλα αυτά έχουν γίνει κενόδοξες ιδεολογίες) αλλά ένα κράτος: το ισλαμοδημοκρατικό καθεστώς της τουρκίας. Είναι ένα υλικό, χειροπιαστό μέτρο απόλυτης απώλειας προσανατολισμού στον κόσμο μας! (Το ότι σαν αυτόνομοι εργάτες στην Αθήνα κάναμε τότε ό,τι περνούσε απ’ το χέρι μας είναι “αισχρή εξαίρεση”!)

Τελευταίο αλλά πάντα σημαντικό: σ’ αυτήν την καινούργια πολιτική γεωγραφία που επιδίωξαν οι αραβικές κοινωνίες σε μεγάλη έκταση το 2010, μέσα απ’ την ταξική συμμαχία αραβικής εργατικής τάξης και «πεφωτισμένης» αστικής, κομβικό ζήτημα ήταν (και παραμένει) η Παλαιστίνη. Γιατί η Παλαιστίνη είναι η «σημαία» της πρωτοκοσμικής αποικιοκρατίας στον αραβικό κόσμο και στη μέση Ανατολή.

Αυτό είναι πασίγνωστο…

(φωτογραφία: Όταν οι “αγανακτισμένοι” μικροαστοί συναδελφώνονταν στο Σύνταγμα, εργάτες με τα αφεντικά τους, φασίστες με ακροαριστερούς και αναρχικούς, πανεπιστημιακοί και οικονομολόγοι – σωτήρες – με κάθε είδους εξαίσιο θύμα, εμείς δεν είμασταν εκεί.

Είμασταν αλλού. Μάης του 2011: η Ιστορία δεν γράφεται στις χωματερές του μικροαστισμού!!)

Ο Erdogan πολιορκεί το Riyadh

Τρίτη 23 Οκτώβρη. Μπορεί το ισλαμοδημοκρατικό καθεστώς να υποχώρησε το 2013 μετά το πραξικόπημα στην αίγυπτο· μπορεί νωρίτερα, τον Μάη του 2010, να διαπίστωσε πέρα από κάθε αμφιβολία, το τι είναι διατεθειμένα να κάνουν τα πρωτοκοσμικά καθεστώτα (και ειδικά Ουάσιγκτον και Λονδίνο) προκειμένου να υπερασπίσουν τις «κτήσεις» τους σ’ αυτή τη ζώνη του πλανήτη, με την σφαγή στο πλοίο Mavi Marmara απ’ τον ισραηλινό στρατό· αλλά δεν συμβιβάστηκε.

Ειδικά μετά το πραξικόπημα του Ιούλη του 2016, όλα ήταν ξεκάθαρα – σε όποιον ήθελε να καταλάβει. Είναι τέτοια η πρωτοκοσμική αποικοκρατική / ιμπεριαλιστική γεωγραφία στη μέση Ανατολή και στη βόρεια αφρική, και τέτοια η πρωτοκοσμική αγωνία και ένταση για την απώλεια θέσεων και επιρροής απ’ το Πεκίνο, ώστε οι «αιρετικοί» ισλαμοδημοκράτες στην Άγκυρα θα έπρεπε να βγουν απ’ την μέση. Από εκείνο το χρονικό σημείο και μετά, χρονικό σημείο όπου το τουρκικό καθεστώς θεώρησε (σωστά) ότι του έχει κηρυχτεί κανονικός πόλεμος στην επικράτειά του (όχι στην Παλαιστίνη, όχι στο Κάιρο – στα δικά του εδάφη), αναπροσάρμοσε τις τακτικές του και τις συμμαχίες του, σκλήρυνε σχεδόν δικτατορικά (εμπόλεμα θα λέγαμε…) στο εσωτερικό του – και πέρασε στην έργω αντεπίθεση.

Κατ’ αρχήν στο συριακό πεδίο μάχης. Το μπλοκ της Αστάνα δεν είναι βέβαια «συνέλευση επαναστατών»· ούτε καν «σύνοδος δημοκρατών»! Είναι πρώτα και κύρια συμμαχία κρατών / καπιταλισμών που έχουν πλέον την ισχύ να αμφισβητούν πρακτικά την προέκταση της πρωτοκοσμικής μοιρασιάς του κόσμου (απ’ τα ‘90s και μετά) στον 21ο αιώνα. Ειπωμένο αλλιώς: θέλουν τα δικά τους μερίδια επιρροής. Ο καθένας απ’ τους εταίρους του μπλοκ, η Μόσχα, η Τεχεράνη, η Άγκυρα, μπορεί να διηγηθεί το πως βρέθηκε στη θέση του «υπόλοιπου για να διαμοιραστεί» μετά το τέλος του 3ου παγκόσμιου, απ’ τις αρχές των ‘90s. Μπορεί να διηγηθεί ποια είναι η μοίρα των “ηττημένων”, ή των “περιττών” ή των “μη εντάξιμων”… Αλλά μπορεί, επίσης, να αποδείξει ότι αξίζει καλύτερη θέση. Και αυτό ακριβώς κάνει.

Με την υποστήριξη της Μόσχας και της Τεχεράνης (και τις απαραίτητες μικρής κλίμακας μοιρασιές επιρροής) το πιο δύσκολο μέρος της αντεπίθεσης της Άγκυρας στο συριακό πεδίο μάχης ήταν να τραβήξει απ’ την οικονομική και ιδεολογική σφαίρα του Ριάντ τους σουνίτες αντικαθεστωτικούς. Η ρωσική αεροπορία βομβάρδιζε και το ρωσικό πεζικό (επίσημοι αξιωματικοί ή ανεπίσημοι μισθοφόροι) πολεμούσαν στο χώμα· οι μισθοφόροι της Τεχεράνης και οι αξιωματικοί των «φρουρών της επανάστασης» καθώς και οι ένοπλοι της Χεζμπ’ αλλάχ πολεμούσαν και μάτωναν επίσης στο χώμα· αλλά την «διαχείριση» των σουνιτών αντικαθεστωτικών μόνο η Άγκυρα θα μπορούσε να πετύχει· ή όχι. Το «μέτωπό» της ήταν σαφές: κατ’ αρχήν το Ριάντ και σε δεύτερο βαθμό το Τελ Αβίβ και η Ουάσιγκτον.

Η «τελική μάχη που δεν έγινε», η μάχη του Idlib, ήταν η τελική νίκη των ισλαμοδημοκρατών της Άγκυρας. Σ’ αυτόν τον θύλακα ήταν συγκεντρωμένος (μετά από επιμέρους συμφωνίες «παύσης του πυρός / υποχώρησης» σε όλα τα υπόλοιπα σημεία του συριακού πεδίου μάχης, συμπεριλαμβανόμενου του Aleppo) όλος ο πληθυσμός, ένοπλοι και άμαχοι, που είχε υποστηριχτεί / χρηματοδοτηθεί απ’ το Ριάντ και τα υπόλοιπα χουντοεμιράτα της σαουδαραβικής επιρροής, είχαν εξοπλιστεί απ’ την δύση και είχαν καθοδηγηθεί από πράκτορες κάθε είδους και προέλευσης, κυρίως όμως αμερικάνους, ισραηλινούς, άγγλους και γάλλους, απ’ το 2011 και μετά.

Το γεγονός ότι ο τουρκικός στρατός, ή οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες, ή οι τουρκικές απειλές, ή το τουρκικό χρήμα, κατέφεραν να τους πείσουν (στη μεγαλύτερη πλειοψηφία τους) να βγουν απ’ τον σχεδιασμό του «άξονα», δεν ήταν απλά μια τοπική «διπλωματική επιτυχία», περιορισμένης αξίας. Ήταν ένα «μήνυμα» που έφτασε πολύ μακριά: ο σύνθετος (οικονομικός, ιδεολογικός, στρατιωτικός) σχεδιασμός του άξονα Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ – Ριάντ νικήθηκε. Όχι «στενά στρατιωτικά». Αλλά με όρους ενεργητικής, δυναμικής ηγεμονίας. Ίσως το μπλοκ της Αστάνα να είχε κάνει την μισή δουλειά αν νικούσε μεν στις μάχες που έδωσε αλλά δεν είχε καταφέρει να νικήσει στη «μάχη που δεν έγινε»…

Από εκείνη την χρονική στιγμή και μετά (δηλαδή απ’ τις αρχές του περασμένου Οκτώβρη…) ο τοξικός και το σόι του δεν ήταν απλά ηττημένοι. Ήταν στο χείλος της γεωπολιτικής συντριβής σε ότι αφορά την ευρύτερη μέση Ανατολή. Το ότι του ήρθε η ωραία ιδέα να κάνει κομμάτια, σε τουρκικό έδαφος, έναν μετριοπαθή αμφισβητία δημοσιογράφο με αμερικανικά διαπιστευτήρια (όχι και τόσο «καθαρό», έτσι κι αλλιώς) στις 2 Οκτώβρη, είναι ίσως αυτό που λέγεται Άτη.

Άτη με κοσμική, καπιταλιστική, εμπόλεμη μορφή: το καθεστώς Erdogan κρατάει πλέον στο χέρι το σαουδαραβικό…

Makina Kandela

Δευτέρα 22 Οκτώβρη. Επιστροφή στο Santiago, και στο στούντιο la makinita. Με cumbia, και τους Makina Kandela.

Την γλώσσα τους δεν την κατέχουμε, αλλά γουστάρουμε την μουσική – και τις φάτσες τους.

Καλή βδομάδα.