Δευτέρα 22 Οκτώβρη. Τα τέλη της δεκαετίας του ’70 και, ακόμα πιο συστηματικά, οι αρχές της δεκαετίας του ’80 είναι η ιστορική φάση γέννησης του μαζικού και δυναμικού αντιπυρηνικού κινήματος στην (τότε δυτική) ευρώπη, αλλά και στη βόρεια αμερική. Η άρνηση απέναντι στην “άγρια” στρατιωτικοποίηση της (δυτικής) ευρώπης με ανοικτά και ομολογημένα πυρηνικά όπλα λειτούργησε (έξω απ’ τις προβλέψεις των τότε αφεντικών) σαν ο γενικός κωδικοποιητής, σαν η γενική σύνθεση επιμέρους αρνήσεων, συμπεριλαμβάνοντας από αντι-ιμπεριαλιστικές ή/και αντι-πολεμικές παραμέτρους, μέχρι οικολογικές, και από “άγριες” δράσεις μέχρι πασιφιστικές. Αυτό που ονομάστηκε (κυρίως στην κεντρική και στην βόρεια ευρώπη) εναλλακτικό κίνημα ηγεμόνευσε στην αρένα του αντικρατικού / αντικαπιταλιστικού ανταγωνισμού στα ‘80s, γεννώντας σαν “πολιτική μορφή” αυτό που ονομάστηκε (από τότε) πράσινοι… (Η κομματική ιστορία τους είναι ένα έξτρα ζήτημα…)
Η προόπτικη εγκατάστασης των pershing και cruise στη δυτική ευρώπη κινητοποίησε πολλές εκατοντάδες χιλιάδες, για αρκετά χρόνια, ανοίγοντας ταυτόχρονα επιπλέον μέτωπα έξω απ’ τον κύριο στόχο. Οι εξαιρετικά μαζικές διαδηλώσεις (μεγέθους 300.000, 500.000, ακόμα και μεγαλύτερες), οι αποκλεισμοί στρατιωτικών βάσεων, οι συμβολικές επιθέσεις σε υπουργεία και αμερικανικούς στόχους, οι καταλήψεις, οι συγκεντρώσεις σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις ή υποδομές, που κατέληγαν συχνά σε οδομαχίες… Αλλά και η δημιουργία επιτροπών βάσης, η διαμόρφωση ενός “δικτυακά” οργανωμένου κινήματος (πολύ πριν το ψηφιακό “διαδίκτυο”…), η συστράτευση πλήθους υποκειμένων ενάντια στην πιθανότητα ενός πυρηνικού πολέμου / ολέθρου στην ευρώπη, η μαζική αρνησικυρία απέναντι σε κρατικά θεωρήματα που εμφανίζονταν σαν “η αναγκαία άμυνα”, όλα αυτά έκαναν, καθώς προχωρούσε η δεκαετία του ’80, όλο και πιο δύσκολο στην πραγματοποίησή του το νατοϊκό σχέδιο.
Ήταν εκείνο το μαζικό, αποφασισμένο και δυναμικό στους τρόπους δράσης κίνημα που ανάγκασε την Ουάσιγκτον να διαπραγματευτεί σοβαρά με την Μόσχα και να υπογράψει την συμφωνία του 1987! (Στην πραγματικότητα και στο ανατολικό μπλοκ τα αφεντικά είχαν την ίδια ανησυχία: του ξεσπάσματος ενός αντι-πυρηνικού / αντι-πολεμικού κινήματος, που θα συνέθετε όλη τη εμπειρία αρνήσεων κατά της σοβιετικής κρατικο/καπιταλιστικής γραφειοκρατίας).
Το 1987 η ευρώπη, δυτική κι ανατολική, πήρε βαθιά ανάσα με την υπογραφή της INF. Το κίνημα (πολύ περισσότερο απ’ τους ορατούς ήδη από τότε ανταγωνισμούς ανάμεσα στις ηπα και την – δυτική – γερμανία) είχε νικήσει.
Θα μπορούσε να πει κανείς πως, μετά από 30 χρόνια, η ευκολία με την οποία το ψοφιοκουναβιστάν πετάει εκείνη τη συμφωνία στα σκουπίδια αποτελεί, άρα, ήττα; Πρώτ’ απ’ όλα δεν υπάρχει ένα υποκείμενο για να «χρεωθεί» μια τέτοια ήττα… Σημαντικότερο είναι ωστόσο το αν και τι είδους δράσεις και αντιδράσεις απ’ τα «κάτω» θα προκαλέσει ο εντεινόμενος ενδοκαπιταλιστικός / διακρατικός ανταγωνισμός.
Ενώ η πραγματικότητα είναι από κάποιες απόψεις χειρότερη (και σίγουρα πιο σύνθετη) από εκείνη της δεκαετίας του ’80, ως τώρα ο ανταγωνισμός (μας) είναι απογοητευτικός. Ας πούμε πως δουλεύουν «υπόγειες» διεργασίες που πρόκειται να αναδυθούν δυναμικά…
(Καλό θα ήταν να φροντίσουμε να είναι έτσι…)
(φωτογραφίες: Διαδηλώσεις στη – δυτική – γερμανία, το 1983)