Σάββατο 8 Σεπτέμβρη. Αν το Βελιγράδι και η Πρίστινα συμφωνούσαν σε ανταλλαγή εδαφών αυτό θα ήταν παράγοντας αποσταθεροποίησης στα (δυτικά) βαλκάνια;
Ορισμένοι (καθεστωτικοί) στην ευρώπη απαντούν «ναι». Το ναι έχει σαν αφετηρία μια ιδεολογική «θέση αρχής» σύμφωνα με την οποία τα «αναπτυγμένα κράτη» πρέπει να δομούνται (και να διοικούνται) χωρίς εθνοτικές διακρίσεις. Συνεπώς (πάει ο συλλογισμός) αν στο δυτικό κόσοβο ζουν σέρβοι ή στη νοτιοανατολική σερβία (κοιλάδα του πρέζεβο) ζουν αλβανοί, αντί για εθνικά χαρακτηρισμένες ανταλλαγές εδαφών θα πρέπει τα αντίστοιχα κράτη να φροντίζουν ισότιμα και δημοκρατικά όλους τους υπηκόους τους.
«Θα πρέπει»… It sounds good… Ωστόσο αυτοί ακριβώς οι ευρωπαΐοι φύλακες της πολυπολιτισμικότητας άφησαν μόνη της, με τον πιο ωμό και βίαιο τρόπο, την βοσνία – ερζεγοβίνη, το 1992: ένα κράτος πολυεθνικό και πολυπολιτισμικό, το οποίο είχαν ήδη αναγνωρίσει. Κι όχι μόνο παρέδωσαν την βοσνία στις ορέξεις των φασιστών απ’ την σερβία (κυρίως) και την κροατία, αλλά στα σχεδόν 4 χρόνια της εθνοκάθαρσης εναντίον των βόσνιων (μουσουλμάνων) πρότειναν διαδοχικά σχέδια με μπαντουστάν «εθνικής ομοιογένειας». Εγκρίνοντας ουσιαστικά την εθνοκάθαρση, τις δολοφονίες, τους βιασμούς, τις καταστροφές…
Το έγκλημα αυτό απέδειξε ότι η «πολυπολιτισμικότητα» ήταν για τους πρωτοκοσμικούς μια ωραία ιδέα, δηλαδή ένα βρώμικο ψέμα· και ότι δεν επρόκειτο να χαλαλίσουν ούτε μια τρίχα απ’ το κεφάλι τους για να την υπερασπιστούν. Άνοιξαν τον τάφο της πολυπολιτισμικότητας όχι απλά οι σέρβοι φασίστες και οι σύμμαχοί τους στη βοσνία, αλλά κυρίως οι φανεροί ή κρυφοί σύμμαχοί τους στο Λονδίνο, στην Ουάσιγκτον, στο Παρίσι, στη Ρώμη – και στη Μόσχα.
Ήταν ανεμενόμενο ότι, μετά τη βοσνία, το κόλπο της «αποσταθεροποίησης» και της «σταθεροποίησης» πέρασε σ’ αυτούς που μπορούν να χειριστούν καλύτερα την δημιουργική καταστροφή: την Ουάσιγκτον. Το πρόβλημα «κόσοβο» δημιουργήθηκε απ’ την άριστη συνεργασία του συνεργάτη της cia Μιλόσεβιτς (το έχουμε αποδείξει στο χάρτινο Sarajevo) με την Ουάσιγκτον, σαν η κατάλληλη δικαιολογία για να αποκτήσει το αμερικανικό πεντάγωνο σταθερές βάσεις στα δυτικά βαλκάνια.
Η «λύση του προβλήματος κόσοβο» είχε ένα πρακτικό αποτέλεσμα, και μια «εκκρεμότητα» Το πρακτικό αποτέλεσμα είναι η βάση Bondsteel, η μεγαλύτερη αμερικανική βάση στα βαλκάνια, χωρητικότητας 7.000 πεζοναυτών. Η “εκκρεμότητα” είναι ο σερβικός θύλακας στο βόρειο κόσοβο, με μεγαλύτερη πόλη την (διαιρεμένη) Mitrovica.
Απ’ την άλλη μεριά η αλβανόφωνη μειονότητα στην (σερβική ως τώρα) κοιλάδα του Πρέζεβο (και η δίχρονη ένοπλη εξέγερση των αλβανοφώνων απ’ το καλοκαίρι του 1999 ως το 2001) είναι μια ακόμα εκκρεμότητα. Που οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στην διπλή γλώσσα διάφορων «μεγάλων δυνάμεων», όταν πρόκειται για κράτη, σύνορα, εθνικές ταυτότητες – και τα δικά τους συμφέροντα.