Κυριακή 10 Ιούνη. Ο Xi θέλει να κάνει την φετεινή σύνοδο του «συμφώνου της Σαγκάης» κάτι σαν «καινούργια αρχή» για το project. Θα ξέρουμε αύριο τι συγκεκριμένο θα αποφασιστεί. Όμως αξίζει να σχολιάσουμε αυτά τα δύο «συνθήματα» που από πολλές μεριές αναμετριούνται ήδη. Το “america first” της Ουάσιγκτον· και απέναντι το “made in china” του Πεκίνου.
Το δεύτερο σημαίνει διεθνή ηγεμονία και αναγνώριση των κινεζικών εμπορευμάτων και υπηρεσιών υψηλής τεχνολογίας. Ο Xi έχει βάλει σαν χρονικό όριο αυτής της καθιέρωσης το 2025, δηλαδή σε λιγότερο από 7 χρόνια. Αν, όμως, παρακολουθήσει κανείς τις τεχνοεπιστημονικές δημοσιεύσεις του κινεζικού «διανοητικού κεφάλαιου», μπορεί βάσιμα να εκτιμήσει ότι η πρωτοπορεία του κινεζικού καπιταλισμού στις αιχμές της 4ης βιομηχανικής επανάστασης μπορεί να έχει συμβεί νωρίτερα.
Το πρώτο σημαίνει τον εριστικό «οικονομικό» αμυντισμό του αμερικανικού κράτους / κεφάλαιου· κάτι πρωτοφανές για τα τελευταία 70 – 80 χρόνια της πλανητικής καπιταλιστικής ιστορίας. Το αμερικανικό κεφάλαιο κατάφερε να ηγεμονεύσει και στην 2η και στην 3η βιομηχανική επανάσταση· και να που τώρα προσπαθεί να διασώσει την εγχώρια παραγωγή υδρογονανθράκων, ατσαλιού και αυτοκινήτων.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι υπάρχει ένα επίκαιρο σχέδιο πίσω απ’ αυτόν τον αμυντισμό: ο αναγκαστικός επαναπατρισμός διάφορων επιχειρήσεων αμερικανικής ιδιοκτησίας (το αντίθετο, δηλαδή, από εκείνο που ξεκίνησε στα ‘80s, με το outsourcing…) αλλά με όρους ρομποτικής αναδιάρθρωσης.
Μοιάζει λογικό – αν γινόταν σε κενό χρόνο και χώρο, χωρίς ανταγωνιστές. Αλλά το made in china έχει συσσωρεύσει ήδη δυνάμεις (χρήμα και τεχνοεπιστημονικές γνώσεις) και εξαπλώνεται γρήγορα με διάφορους τρόπους. Ενόσω το αμερικανικό κράτος δυσκολεύεται να χρηματοδοτήσει την «αναπαλαίωση» των εσωτερικών καπιταλιστικών υποδομών του, το κινεζικό κάνει εξαγωγή «ανάπτυξης» σε όποιον είναι διατεθειμένος να συμμαχήσει μαζί του, κατ’ αρχήν (αν και όχι αποκλειστικά) με το σχέδιο «των δρόμων του μεταξιού». Την εσωτερική αναδιάρθρωση / ανασυγκρότηση την κάνει παράλληλα… και όχι, πια, σαν προϋπόθεση για την επέκταση…
Το γεγονός ότι κάτω απ’ τις σημαίες του “america first” το ψόφιο κουνάβι άλλοτε κλαίγεται κι άλλοτε θυμώνει για τα τεράστια εμπορικά ελλείματα των ηπα δείχνει, ίσως, πως ούτε με δασμούς και προστατευτισμούς θα δει «πρωτιά»…
(φωτογραφία: Το Qingdao, η παραλιακή πόλη / λιμάνι όπου γίνεται η 18η σύνοδος της sco. Πάνω το 1996, κάτω την άνοιξη του 2018).