Πέμπτη 31 Αυγούστου. Προφανώς αυτή είναι η εθνική επέτειος των “άλλων”. Των απέναντι. Πράγματι. Στις 30 Αυγούστου γιορτάζεται στην τουρκία η “ημέρα της ανεξαρτησίας”: η οριστική ήττα του ελληνικού στρατού στη μάχη του Τουμπλού Μπουνάρ (Dumplupinar), το 1922. Ήταν η τελευταία απελπισμένη μάχη ενός ιμπεριαλιστικού σχεδίου 110% ελληνικού: χωρίς επίγνωση και χωρίς επαφή με την πραγματικότητα. Μετά την ήττα εκείνη το μόνο που μπορούσε να κάνει ό,τι απέμεινε απ’ τον ελληνικό στρατό ήταν αυτό που έκανε: να υποχωρήσει άτακτα και τρέχοντας προς την Izmir (Σμύρνη), 300 χιλιόμετρα πίσω, καίγοντας και καταστρέφοντας ότι είχε μείνει όρθιο απ’ την αρχική προέλασή του. Με την ελπίδα να καθυστερήσει την τελική προώθηση του στρατού του Κεμάλ, μέχρι να βρει έναν τρόπο να περάσει και την θάλασσα.
Οι έλληνες έχουν σαν εθνική επέτειο την έναρξη ενός πολέμου που κατέληξε σε κάποιου είδους εθνική ανεξαρτησία χάρη στην στρατηγικής σημασίας εμπλοκή του στρατού των μεγάλων δυνάμεων: 25 Μάρτη 1821. Είναι, ως προς το περιεχόμενο της γιορτής, μια χαλκευμένη επέτειος· αλλά έτσι θα έπρεπε να είναι μια ελληνική γενέθλια «εθνική γιορτή»: να έχει μέσα και παπάδες.
Οι τούρκοι έχουν την δική τους εθνική επέτειο έναν αιώνα μετά, για το τέλος ενός πολέμου που κατέληξε στην δική τους εθνική ανεξαρτησία χωρίς ιδιαίτερη βοήθεια (στο πεδίο της μάχης) από κανέναν: 30 Αυγούστου 1922. Η τουρκική επέτειος δεν έχει παπάδες… Επιπλέον εκείνο που το σύγχρονο τουρκικό κράτος θεωρεί ότι ξεφορτώθηκε το 1922 δεν είναι μόνο ή τόσο οι έλληνες αλλά κυρίως τα αφεντικά τους: οι άγγλοι…
Δεν είναι, πάντως, μόνο αυτή η ασυμμετρία των δύο «ημερών ανεξαρτησίας». Για τους έλληνες σχεδόν δυο αιώνες μετά, η εθνική ιδεολογία παραμένει αρρωστημένα τουρκοφοβική. Για τους τούρκους το ελληνικό κράτος είναι έως και αδιάφορο σαν αντίπαλος. Στη διάρκεια των εορτασμών θυμούνται, φυσικά, όσα έκανε ο ελληνικός στρατός σαν κατοχικός· δεν ήταν λίγα… Κι ως εκεί.
Επιπλέον, η τουρκική νίκη του ’22 και η ανάδυση του κοσμικού εθνικισμού, υπό τον Κεμάλ, απ’ την διάλυση της οθωμανικής αυτοκρατορίας, έχουν τεθεί υπό αμφισβήτηση, μετά το 2002, απ’ την θρησκευτική πολυεθνική προσέγγιση των ισλαμοδημοκρατών. Ο εθνικισμός αντίθετα είναι η μοναδική και αιώνια «κεντρική ιδέα» του ελληνικού κράτους, των υπηκόων του – και των παπάδων του!
Παραπάνω συγκρίσεις; Πολλές και ενδιαφέρουσες, αλλά δεν υπάρχει χώρος εδώ.
(φωτογραφία: ο Ερντογάν και αρχικαραβανάδες αποχωρούν χτες απ’ το μαυσωλείο του Ατατούρκ, μετά το επετειακό μνημόσυνο).