Τρίτη 18 Ιούλη. Ένα χρόνο μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα στην τουρκία και την πετυχημένη αντιμετώπισή του (σε μεγάλο βαθμό απ’ τον κόσμο…), όλοι όσοι (και δεν είναι λίγοι) εύχονταν (ή φρόντισαν) να πετύχει δεν έχουν φάει την αποτυχία. Το τι λέγεται (γράφεται) είναι έξω ακόμα και απ’ την φαντασία, ειδικά αν το συγκρίνει κανείς με το τι λένε οι ίδιοι δημαγωγοί για ένα άλλο στρατιωτικό πραξικόπημα, πετυχημένο, στην αίγυπτο. Το μόνο που δεν έχει υποστηριχτεί ακόμα είναι ότι “δεν έγινε κανένα πραξικόπημα” στην τουρκία, και πως όλα ήταν υπερπαραγωγή ολογραμμάτων που σκάρωσε ο Ερντογάν.
Κι αν το θέμα αφορούσε αποκλειστικά την τουρκία θα ήταν πολύ σοβαρό μεν, αλλά επικεντρωμένο. Όχι. Υπάρχει πολύ ευρύτερη στόχευση. Μετά απ’ την σύντομη “δημοκρατική” και “ανθρωπιστική” ευωχία των ‘90s, λόγω νικηφόρας λήξης του 3ου παγκόσμιου (ψυχρού) πολέμου, το παραμύθι έχει τελειώσει προ πολλού. Τα πρωτοκοσμικά καθεστώτα και οι πάμπολλοι υπήκοοι / λακέδες τους είναι εμπόλεμα ρεαλιστές: «καλό» είναι ό,τι μας συμφέρει, τελεία και παύλα.
Θυμηθείτε σας παρακαλούμε, και – θα το δείτε αν δεν το έχετε καταλάβει ήδη – δεν είναι καθόλου περιττό. Ο 28χρονος ιταλός φοιτητής Giulio Regeni κατακρεουργήθηκε κυριολεκτικά απ’ την αιγυπτιακή στρατομπατσαρία πριν 1,5 χρόνο… Στη μάνα του επιστράφηκε ένα κουτί του οποίου το περιεχόμενο θύμιζε κάτι απ’ τον γυιό της… Και τι; Το θέμα σπρώχτηκε μέχρι να ξεχαστεί, και μόνο οι οικείοι και οι φίλοι του «τρέχουν» ακόμα για να αποκαλυφθεί και να αναγνωριστεί διεθνώς η φονικότητα και η εγκληματικότητα της αιγυπτιακής χούντας, που είναι ίδια και πολλαπλάσια επί χίλια εναντίον των εσωτερικών αντιπάλων της. Μπορείτε να φανταστείτε αν το ένα δέκατο απ’ τα βασανιστήρια και την εξόντωση του Regeni είχε συμβεί στην τουρκία πόσα και για πόσο καιρό θα γράφονταν και θα λέγονταν; Τι για «εξπρές του μεσονυχτίου», τι για την «απόλυτη δικτατορία», κλπ κλπ.
Το χειρότερα και σοβαρότερα πραξικοπήματα συμβαίνουν τα τελευταία 15 χρόνια στον πρώτο κόσμο. Το στρατοαστυνομικό σύμπλεγμα της ασφάλειας και οι ιμπεριαλιστικές στοχεύσεις καθορίζουν (με επιτυχία, ας το παραδεχτούμε) την «αλήθεια». Και όλα αυτά συμβαίνουν ανοικτά, στο φως της ημέρας.
Έχει κάνει ακρότητες το τουρκικό καθεστώς στο όνομα της αντιμετώπισης των πραξικοπηματιών; Ναι. Πολλές. Δεν χωρούν αμφιβολίες ή δισταγμοί: η αντιχουντική εκστρατεία ξεκίνησε και προχωράει όπως βολεύει το καθεστώς. Υπάρχει ωστόσο μια κομβική διαφορά αν αντιμετωπίζει κανείς αυτήν την γενική “εγκληματοποίηση” όντας εναντίον του πραξικοπήματος (και κάθε τέτοιου) ή αν τις αντιμετωπίζει υπερασπίζοντάς το. Είναι βέβαιο ότι η ηγετική ομάδα του AKP αξιοποίησε την αποτυχία του πραξικοπήματος για να «ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς της» με τον πρώην συνεταίρο Gulen και τους καθόλου ασήμαντους μηχανισμούς του μέσα στο κράτος. Αλλά είναι επίσης βέβαιο ότι ο Gulen ήταν απ’ την αρχή, ακόμα και σαν εταίρος του Ερντογάν, άνθρωπος κάποιος φράξιας του αμερικανικού βαθέος κράτους. Από εκεί άλλαξαν οι «συμπάθειες» όταν ο Ερντογάν τα «έσπασε» με το Τελ Αβίβ· απο εκεί άρχισε ο καυγάς.
Όταν, λοιπόν, διάφοροι χουντικοί, ειδικά οι 8 καραβανάδες στο ελλαδιστάν, βρίσκουν πολιτικό άσυλο, ποιος ευρωπαίος καθεστωτικός μπορεί να κάνει κηρύγματα περί «δημοκρατίας»;
Η τουρκική κοινωνική αντιπολίτευση έχει δύσκολη δουλειά. Όμως ένα απ’ τα πιο βαριά της καθήκοντα είναι να ξεφορτωθεί οριστικά τον «ατατουρκισμό» της: είναι υπεύθυνος για πλήθος στρατιωτικών πραξικοπημάτων στην ιστορία του σύγχρονου τουρκικού κράτους, και κανείς δεν θα πιει δημοκρατία, ούτε κάν «αστικού τύπου», απ’ την πηγή του!
Επιπλέον το σίγουρο (για εμάς) είναι ότι αυτή η κοινωνική αντιπολίτευση ΔΕΝ πρέπει να παραμυθιαστεί απ’ τον πρωτοκοσμικό «αντιερντογανισμό», ούτε για μισό δευτερόλεπτο. Δεν υπάρχει ούτε μια πιθανότητα στο εκατομμύριο να κερδίσει κάτι απ’ τους κρυφούς ή φανερούς υποστηρικτές της «επαναφοράς της Άγκυρας στο μαντρί» μέσω κάποιας χούντας. Ο ριζοσπαστικός κοινωνικός / εργατικός ανταγωνισμός είναι πολύ δύσκολος στην τουρκία όπως και παντού. Αν, όμως, κάνει έστω και την ελάχιστη παραχώρηση στην πρωτοκοσμική ρητορική, που εμφανίζεται σαν «φίλη της δημοκρατίας» ενώ είναι ακριβώς το αντίθετο, θα έχει υπογράψει την καταδίκη του για όλον τον 21ο αιώνα.