Συρία 2

Τετάρτη 19 Ιούλη. Εκείνο που μπορεί να υποθέσει κανείς βλέποντας τι συμβαίνει “επί του εδάφους” είναι ότι στο συριακό πεδίο μάχης έχει γίνει ήδη μια κάποια “μοιρασιά” – αν και στην τωρινή φάση της αυτή η μοιρασιά δεν φαίνεται να ικανοποιεί τις απαιτήσεις του Τελ Αβίβ (και του Ριάντ) για “αποκλεισμό” της Τεχεράνης και των συμμάχων της από την χερσαία πρόσβαση στον λίβανο και στη Μεσόγειο. Υπάρχουν αρκετές εκτάσεις που σ’ αυτή τη φάση δεν αμφισβητείται το ποιος τις ελέγχει. Υπάρχουν και άλλες, προς τα ανατολικά, γύρω απ’ την Deir ez-Zor, που είναι διεκδικούμενες. Και είναι κρίσιμες.

Το σημαντικότερο όπλο του Τελ Αβίβ και του Ριάντ σ’ αυτή τη φάση, μετά την σταδιακή κατάρρευση του isis και το πέρασμα των ένοπλων που ήλεγχε η Άγκυρα και η Ντόχα στη συμμαχία Δαμασκού – Άγκυρας – Μόσχας – Τεχεράνης είναι… ο αμερικανικός στρατός. Αλλά φαίνεται ότι το αμερικανικό πεντάγωνο (ή η cia, ή και οι δύο μαζί) πάσχουν από αξιόπιστους στρατιωτικά proxies – με την εξαίρεση, φυσικά, των ypg. Φαίνεται πως αυτή η αδυναμία έχει σκάσει ακόμα και στην επιχείρηση «εκκαθάρισης» της Raqqa, όπου (λέγεται ότι) οι άραβες μισθοφόροι των ηπα τα έχουν σπάσει με τους κούρδους, αδυνατίζοντας την επιχείρηση.

Για να υλοποιηθεί, λοιπόν, σύντομα η ισραηλινή επιθυμία, για να εμποδιστεί δηλαδή η ανακατάληψη της Deir ez-Zor απ’ τον στρατό του Άσαντ και τους συμμάχους του, δύο ενδεχόμενα υπάρχουν. Είτε να επιστρατευτούν εναντίον αυτού του θύλακα οι ypg με την αεροπορική κάλυψη των αμερικάνων· κάτι που θα ήταν εξαιρετικά χοντροκομμένο, αν και όχι το πρώτο στο συριακό πεδίο μάχης, με δεδομένο ότι στην Deir ez-Zor υπάρχουν ήδη αρκετές χιλιάδες συριακού στρατού. Είτε να αναλάβει την υπόθεση το ίδιο το αμερικανικό Πεντάγωνο, «φορτώνοντας» με αρβύλες στο χώμα το συριακό πεδίο. Μόνο που αυτό το τελευταίο θα απαιτούσε την έγκριση του κογκρέσσου, πράγμα εξαιρετικά απίθανο.

Υπάρχει, φυσικά, και το ενδεχόμενο να μην ικανοποιηθούν (άμεσα τουλάχιστον) οι ισραηλινές και σαουδαραβικές βλέψεις στη συρία. Δεν είναι άλλωστε πρωτοφανές να αναγκάζονται τα όποια επιτελεία να φτιάχνουν και δεύτερα ή και τρίτα σχέδια αν η εξέλιξη στο βασικό δεν τους βγαίνει.

Αυτό που μας φαίνεται σίγουρο είναι ότι η μέση Ανατολή δεν θα ησυχάσει σύντομα, ακόμα κι αν ο συριακός στρατός με τους συμμάχους του πετύχουν την μέγιστη δυνατή νίκη…

Πραξικοπήματα

Τρίτη 18 Ιούλη. Ένα χρόνο μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα στην τουρκία και την πετυχημένη αντιμετώπισή του (σε μεγάλο βαθμό απ’ τον κόσμο…), όλοι όσοι (και δεν είναι λίγοι) εύχονταν (ή φρόντισαν) να πετύχει δεν έχουν φάει την αποτυχία. Το τι λέγεται (γράφεται) είναι έξω ακόμα και απ’ την φαντασία, ειδικά αν το συγκρίνει κανείς με το τι λένε οι ίδιοι δημαγωγοί για ένα άλλο στρατιωτικό πραξικόπημα, πετυχημένο, στην αίγυπτο. Το μόνο που δεν έχει υποστηριχτεί ακόμα είναι ότι “δεν έγινε κανένα πραξικόπημα” στην τουρκία, και πως όλα ήταν υπερπαραγωγή ολογραμμάτων που σκάρωσε ο Ερντογάν.

Κι αν το θέμα αφορούσε αποκλειστικά την τουρκία θα ήταν πολύ σοβαρό μεν, αλλά επικεντρωμένο. Όχι. Υπάρχει πολύ ευρύτερη στόχευση. Μετά απ’ την σύντομη “δημοκρατική” και “ανθρωπιστική” ευωχία των ‘90s, λόγω νικηφόρας λήξης του 3ου παγκόσμιου (ψυχρού) πολέμου, το παραμύθι έχει τελειώσει προ πολλού. Τα πρωτοκοσμικά καθεστώτα και οι πάμπολλοι υπήκοοι / λακέδες τους είναι εμπόλεμα ρεαλιστές: «καλό» είναι ό,τι μας συμφέρει, τελεία και παύλα.

Θυμηθείτε σας παρακαλούμε, και – θα το δείτε αν δεν το έχετε καταλάβει ήδη – δεν είναι καθόλου περιττό. Ο 28χρονος ιταλός φοιτητής Giulio Regeni κατακρεουργήθηκε κυριολεκτικά απ’ την αιγυπτιακή στρατομπατσαρία πριν 1,5 χρόνο… Στη μάνα του επιστράφηκε ένα κουτί του οποίου το περιεχόμενο θύμιζε κάτι απ’ τον γυιό της… Και τι; Το θέμα σπρώχτηκε μέχρι να ξεχαστεί, και μόνο οι οικείοι και οι φίλοι του «τρέχουν» ακόμα για να αποκαλυφθεί και να αναγνωριστεί διεθνώς η φονικότητα και η εγκληματικότητα της αιγυπτιακής χούντας, που είναι ίδια και πολλαπλάσια επί χίλια εναντίον των εσωτερικών αντιπάλων της. Μπορείτε να φανταστείτε αν το ένα δέκατο απ’ τα βασανιστήρια και την εξόντωση του Regeni είχε συμβεί στην τουρκία πόσα και για πόσο καιρό θα γράφονταν και θα λέγονταν; Τι για «εξπρές του μεσονυχτίου», τι για την «απόλυτη δικτατορία», κλπ κλπ.

Το χειρότερα και σοβαρότερα πραξικοπήματα συμβαίνουν τα τελευταία 15 χρόνια στον πρώτο κόσμο. Το στρατοαστυνομικό σύμπλεγμα της ασφάλειας και οι ιμπεριαλιστικές στοχεύσεις καθορίζουν (με επιτυχία, ας το παραδεχτούμε) την «αλήθεια». Και όλα αυτά συμβαίνουν ανοικτά, στο φως της ημέρας.

Έχει κάνει ακρότητες το τουρκικό καθεστώς στο όνομα της αντιμετώπισης των πραξικοπηματιών; Ναι. Πολλές. Δεν χωρούν αμφιβολίες ή δισταγμοί: η αντιχουντική εκστρατεία ξεκίνησε και προχωράει όπως βολεύει το καθεστώς. Υπάρχει ωστόσο μια κομβική διαφορά αν αντιμετωπίζει κανείς αυτήν την γενική “εγκληματοποίηση” όντας εναντίον του πραξικοπήματος (και κάθε τέτοιου) ή αν τις αντιμετωπίζει υπερασπίζοντάς το. Είναι βέβαιο ότι η ηγετική ομάδα του AKP αξιοποίησε την αποτυχία του πραξικοπήματος για να «ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς της» με τον πρώην συνεταίρο Gulen και τους καθόλου ασήμαντους μηχανισμούς του μέσα στο κράτος. Αλλά είναι επίσης βέβαιο ότι ο Gulen ήταν απ’ την αρχή, ακόμα και σαν εταίρος του Ερντογάν, άνθρωπος κάποιος φράξιας του αμερικανικού βαθέος κράτους. Από εκεί άλλαξαν οι «συμπάθειες» όταν ο Ερντογάν τα «έσπασε» με το Τελ Αβίβ· απο εκεί άρχισε ο καυγάς.

Όταν, λοιπόν, διάφοροι χουντικοί, ειδικά οι 8 καραβανάδες στο ελλαδιστάν, βρίσκουν πολιτικό άσυλο, ποιος ευρωπαίος καθεστωτικός μπορεί να κάνει κηρύγματα περί «δημοκρατίας»;

Η τουρκική κοινωνική αντιπολίτευση έχει δύσκολη δουλειά. Όμως ένα απ’ τα πιο βαριά της καθήκοντα είναι να ξεφορτωθεί οριστικά τον «ατατουρκισμό» της: είναι υπεύθυνος για πλήθος στρατιωτικών πραξικοπημάτων στην ιστορία του σύγχρονου τουρκικού κράτους, και κανείς δεν θα πιει δημοκρατία, ούτε κάν «αστικού τύπου», απ’ την πηγή του!

Επιπλέον το σίγουρο (για εμάς) είναι ότι αυτή η κοινωνική αντιπολίτευση ΔΕΝ πρέπει να παραμυθιαστεί απ’ τον πρωτοκοσμικό «αντιερντογανισμό», ούτε για μισό δευτερόλεπτο. Δεν υπάρχει ούτε μια πιθανότητα στο εκατομμύριο να κερδίσει κάτι απ’ τους κρυφούς ή φανερούς υποστηρικτές της «επαναφοράς της Άγκυρας στο μαντρί» μέσω κάποιας χούντας. Ο ριζοσπαστικός κοινωνικός / εργατικός ανταγωνισμός είναι πολύ δύσκολος στην τουρκία όπως και παντού. Αν, όμως, κάνει έστω και την ελάχιστη παραχώρηση στην πρωτοκοσμική ρητορική, που εμφανίζεται σαν «φίλη της δημοκρατίας» ενώ είναι ακριβώς το αντίθετο, θα έχει υπογράψει την καταδίκη του για όλον τον 21ο αιώνα.

Liberation

Τρίτη 18 Ιούλη. Η άλλοτε ακροαριστέρη και εδώ και δεκαετίες καθεστωτική γαλλική liberation αναρωτιέται για το «ποιος θα σταματήσει τον Ερντογάν». Καλά κάνει – καθεστωτική είναι. Μόνο που δεν δείχνει τον ίδιο καϋμό για το «ποιος θα σταματήσει τον Σίσι». Ο καραβανάς δικτάτορας της αιγύπτου δεν είναι πρόβλημα. Δεν ήταν ούτε όταν το γαλλικό κράτος του πούλησε τα δύο mistral, που προορίζονταν για την Μόσχα, αλλά μετά τις κυρώσεις θα τα έλουζε με βαζελίνη…. Δεν είναι ούτε τώρα που συνεργάζονται στη “αντιτρομοκρατικη εκστρατεία” στη λιβύη…

Δεν είναι μόνιμο θέμα η χούντα της αιγύπτου για την liberation, δεν ζητάει να πέσουν κεφάλια για τις καλές γαλλο-αιγυπτιακές σχέσεις. Δεν είναι μόνιμο θέμα ούτε ο γαλλικός στρατός στην υποσαχάρια αφρική· το μάλι και αλλού. Ούτε εκεί πρέπει “κάποιος να σταματήσει” τον γαλλικό ιμπεριαλισμό.

Όποιος αναρωτιέται τι έκανε η γαλλική αριστερά όταν ο στρατός του κράτους της έσφαζε ανελέητα στο αλγέρι, στα ‘50s, είναι εύκολο να βρει την απάντηση: έβγαζε, στην συντριπτική πλειοψηφία της, τον εθνικά χρήσιμο σκασμό…

Έτσι και τώρα: η μπάλα μακρυά για να κάνουμε παιχνίδι…

Κάτεργα

Τρίτη 18 Ιούλη. Πόσες φορές πρέπει να καεί το κάτεργο στη Μόρια (και οποιοδήποτε άλλο οπουδήποτε αλλού) για να ζητήσουν συγγνώμη, με τον ίδιο στόμφο ακριβώς όπως στις καταγγελίες τους, όσοι έκαναν πλάτες στο ελληνικό κράτος / παρακράτος αποδίδοντας τις κύριες ευθύνες για την εξαθλίωση των προσφύγων εκεί που αντιστοιχούν μόνο (οι σοβαρές μεν αλλά) δευτερεύουσες, δηλαδή στις μκο· κυρίως στα αφεντικά τους; Ξεπλένοντας, ουσιαστικά και συστηματικά, κάθε ψεκασμένο, κάθε υπουργείο άμυνας, και κάθε Μουζάλα;

Ήταν γνωστό ότι θα συνέβαινε αυτό στο τέλος. “Σημαδεύοντας” όλο και περισσότερο έξω απ’ το κέντρο του στόχου, στο τέλος βαριέσαι… Νάχαμε να λέγαμε, να περάσει ο καιρός…

Βγαίνω (κι όποιος είναι πίσω μου δεν παίζει!)

Τρίτη 18 Ιούλη. Κάτι τσάκισε με τα επιτόκια που θα δανειζόταν (συμβολικά πάντα) το ελληνικό δημόσιο, και το σουαρέ αναβάλλεται. Σε μια επιχείρηση “μασάζ” στους υποτελείς, ένα επιτόκιο ψηλότερο από εκείνο του καταραμένου δεξιο-φασίστα πρωθ. το 2014 (4,75%) θα ήταν συντριβή. Όμως κάτι τέτοιο βρέθηκε μπροστά στους φαιορόζ. Για όχι τυχαίους λόγους…

Σωστή η ακύρωση της “εξόδου”. Άμα δεν σε παίρνει, κάνεις πίσω, όσα παχιά κι αν έχεις διακηρύξει. Ένα μόνο ζήτημα: έχει σχέση με την πραγματικότητα η φαιορόζ προπαγάνδα; Όχι. Γιατί αν είχε, θα σκεφτόταν ότι ακόμα κι αν πετύχαινε ένα δάνειο με επιτόκιο 4,6%, θα το τραγουδούσε με ζουρνάδες και νταούλια η εναντίον της αντιπολίτευση· κι ας ήταν μικρότερο κατά τι απ’ αυτό του ’14. Με απλά λόγια: αυτό που θέλουν να πουλήσουν (σαν «επιτυχία») οι φαιορόζ, δεν μπορεί πια να είναι λιγουλάκι καλύτερο απ’ αυτό που πούλαγαν οι φαιοπράσινοι πριν 3 χρόνια! Ας σκούζουν, ας φωνάζουν, κανενός το αυτί δεν ιδρώνει πια με τόσο φτηνά κόλπα. Ή θα καταφέρουν (πως; καλή ερώτηση…) να πέσουν σ’ ένα επιτόκιο κάτω από 4%, σε ένα επιτόκιο που να έχει το νούμερο 3 μπροστά (και πάλι πολύ αλμυρό θα είναι…) για να πιάσει μερικούς το παραμύθι του “βγαίνουμε από το τούνελ – βγαίνουμε!”,  ή ας συνεχίσουν να πουλάνε «μείωση της ανεργίας».

Σκάβεις τον λάκο σου όταν δείχνεις την προπέτειά σου. Κι αυτήν την τελευταία την έχουν καταλάβει σ’ όλο τον πλανήτη…

Midnight rebel

Δευτέρα 17 Ιούλη. Μια νεαρή αράβισσα, παλαιστίνια, υποκύπτει στις παραινέσεις κάποιου οικείου της και χορεύει σ’ έναν πεζόδρομο, κάπου στην ιταλία, υπό τους ήχους ενός βιολιστή.

Μια παρέα νεαρών αράβων στο Κάιρο προσπαθεί να τζαμάρει στο δρόμο, παίζοντας κυνηγητό με την αστυνομία.

Και στο μετρό της Istanbul μια τουρκική street band, οι metrostring, παίζουν Trevor Jones και Randy Edelman: το βασικό θέμα απ’ τον «τελευταίο των μοϊκανών»…

Έξω, στους δρόμους, η ζωή αναπνέει.

Ηλεκτρονικές πληρωμές; Όχι ευχαριστώ!

Δευτέρα 17 Ιούλη. Στις αρχές του 2017 η ευρωπαϊκή επιτροπή ανακοίνωσε ότι ερευνά την πιθανότητα να θέσει ένα ανώτατο όριο στις συναλλαγές με ρευστό, με την προοπτική να επιβάλει τους σχετικούς περιορισμούς στις διασυνοριακές πληρωμές μέσα στο 2018. Προκειμένου να δώσει σ’ αυτήν την ιδέα μια αύρα αξιοπιστίας, η επιτροπή παρήγγειλε μια μεγάλη έρευνα γνώμης στην ε.ε., με σχετικά ερωτηματολόγια, και ένα δείγμα πάνω από 30.000 υπηκόους διαφόρων κρατών. Η έρευνα έβγαλε τα αποτελέσματά της, αλλά όχι αυτά που θα ήθελε η επιτροπή.

Ένα εντυπωσιακό ποσοστό 95% όσων ρωτήθηκαν δήλωσε ότι αντιτίθεται στον προσδιορισμό ορίου στη χρήση μετρητών. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η απάντηση που δόθηκε στην εξής ερώτηση:

Πως πιστεύετε ότι θα ωφελήσει η καθιέρωση περιορισμών στις πληρωμές με ρευστό στην ε.ε. εσάς, ή την επιχείρησή σας ή τον οργανισμό σας;

Στις επιλογές απαντήσεων ΔΕΝ υπήρχε η επιλογή «δεν θα με ωφελήσει»! Κατόπιν αυτού το 99,18% όσων ρωτήθηκαν ανταποκρίθηκαν με το «δεν απαντώ». Πράγμα που σημαίνει ότι λιγότερο από το 1% σκέφτηκε κάποιο όφελος.

Απ’ τις υπόλοιπες απαντήσεις προέκυψε ότι η μεγάλη πλειοψηφία όσων ερωτήθηκαν δεν «αγοράζει» τα εποχειρήματα για καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του ξεπλύματος χρήματος μέσω του «ηλεκτρονικού χρήματος». Αντίθετα τοποθετούν σε πολύ ψηλότερο σημείο τα θέματα της ιδιωτικότητας και της προσωπικής ανωνυμίας στις πληρωμές. Το 87% όσων ρωήθηκαν απάντησε ότι θεωρούν την πληρωμή με ρευστό σαν βασική προσωπική ελευθερία.

Αυτά τα ευρήματα μπορεί να ακούγονται σαν μουσική στ’ αυτιά διάφορων ευγενών κλάδων απ’ την κουρελομεσαία τάξη στην ελλάδα, που αγωνίζονται αυτόν τον καιρό ενάντια στα pos (για να φοροδιαφεύγουν, as usual), όμως το σίγουρο είναι ότι αυτοί οι 29,7 στους 30 χιλιάδες απ’ όσους ρωτήθηκαν στην έρευνα δεν είναι φοροφυγάδες, στο συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος τους. Συμβαίνει κάτι άλλο, που δεν είναι καθόλου «τραβηγμένο»: δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη στους θεσμούς που θα συγκεντρώνουν τα data απ’ τις συναλλαγές τους (με πρώτες και καλύτερες τις τράπεζες) ότι θα δείχνουν σεβασμό στην προσωπική τους ζωή.

Και γι’ αυτό προτιμούν να έχουν τις ηλεκτρονικές πληρωμές σαν επιλογή, και όχι σαν καταναγκαστική υποχρέωση. Φυσιολογικό; Εντελώς.

(Συνεπώς άλλο η εγκατάσταση pos σε ιατρεία, γραφεία δικηγόρων, μηχανικών, συμβολαιογράφων και λοιπών αναξιοπαθούντων, ώστε να υπάρχει η επιλογή της πληρωμής με κάρτα, κι άλλο η καθιέρωση ορίων και η αναγκαστική χρήση καρτών.

Αλλά τι να κάνει και η ελληνική κουρελομεσαία τάξη; Τώρα πάνω απ’ το 70% δηλώνει ότι την βγάζει με λιγότερα απ’ όσα θα έβρισκε κανείς στο δρόμο αν κοιτούσε συνέχεια κάτω… Οπότε ακόμα κι ένας πελάτης να πληρώνει κάθε μήνα με κάρτα, πάει, χάλασε η εικόνα της «πείνας»…)

«Αλλού λαλούν οι κόκοροι, αλλού γεννούν οι κότες»

Δευτέρα 17 Ιούλη. Ενώ η μαζική χρήση αμιγώς ηλεκτρικών οχημάτων θα θεωρηθεί γεγονός αν αρχίσει να συμβαίνει κάπου στον καπιταλιστικό βορρά, φαίνεται πως «η δουλειά έχει ξεκινήσει» στο νότο. Σίγουρα στη βραζιλία και στην κίνα.

Διάφοροι βραζιλιάνοι δήμαρχοι δοκιμάζουν τα τελευταία χρόνια την χρήση ηλεκτρικών λεωφορείων και minibus. Μετά απ’ την πετυχημένη χρήση τέτοιων οχημάτων, η δημαρχία του Belo Horizonte, μιας πόλης στα βόρεια του Rio, ρίχνει αυτή τη βδομάδα στην κυκλοφορία μια παρτίδα αμιγώς ηλεκτρικών ταξί. Και ο κατασκευαστής τους δεν είναι αμερικανικη ή ευρωπαϊκή εταιρεία. Είναι κινέζικη, η BYD, ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ηλεκτρικών οχημάτων στην κίνα. Με αυτονομία 400 χιλιόμετρα ανά φόρτιση και ιπποδύναμη 110 άλογα, το συγκεκριμένο μοντέλο της BYD καλύπτει ικανοποιητικά τις προδιαγραφές ενός οχήματος πόλης.

(Α! Όποιος βρει πετρέλαιο τα επόμενα χρόνια κάπου εδώ γύρω, ας μας κρατήσει ένα μπιτονάκι. Για ενθύμιο…)

(φωτογραφία: ηλεκτρικά ταξί της BYD, σε χρήση, στην πόλη Shenzhen, μία απ’ τις μεγαλύτερες της κίνας, βόρεια του Χονγκ Κονγκ. Τώρα το κινεζικό κράτος προσανατολίζεται στο να αλλάξει όλο τον στόλο των 70.000 ταξί του Πεκίνου κάνοντάς τα ηλεκτρικά – μια αντικατάσταση κόστους 1,3 δις. δολαρίων. Πέρα απ’ αυτό, κάθε καινούργια άδεια ταξί σ’ όλη την επικράτεια θα δίνεται μόνο σε ηλεκτρικά οχήματα.)

Αόρατες πόλεις

Κυριακή 16 Ιούλη. Με λένε Θανάση.

(Δεν με ρώτησες… έτσι το λέω. Μπορεί να σου κάνω καμάκι. Οπότε να ‘χεις να πεις «παράτα με ρε Θανάση»… Αλλά δεν με ρώτησες. Έξι μήνες τώρα, μπαίνω, βγαίνω, σε κλάσματα λεπτού, δεν μιλάμε καν, ή όταν μιλάμε λέμε «γειά» γιατί κάτι πρέπει να πούμε. Ένα ξερό «γειά», ειπωμένο έτσι που να μην χωράει δεύτερη κουβέντα.

Αν υπάρχει δηλαδή περιθώριο και για ένα «γειά». Γιατί συνήθως είσαι μ’ ένα ακουστικό στο χέρι, καμμιά φορά και με δύο, οπότε μου κάνεις νόημα με το χέρι, μου δείχνεις τον φάκελο, με τον στυλό στο χέρι, τον στυλό που κτυπάς νευρικά στο γραφείο ενόσω προσποιείσαι την ευγενική στο τηλέφωνο, έτσι είναι αυτή η δουλειά… Ή, δεν δείχνεις καν με το δάκτυλο ή τον κόκκινο στυλό, απλά κάνεις ένα νεύμα με τα μάτια, «εκεί», ένα φευγαλέο βλέμμα που ίσα ίσα το προλαβαίνω πριν αναδιπλωθεί σ’ αυτήν την παράξενη, την ανοικεία προσπάθεια να συνεννοηθείς μέσω του σύρματος, ή απλά να τους ξεφορτωθείς… Ή, να μην πεις ευγενικά «άει στο διάολο» που είμαι σίγουρος ότι θα το πεις αμέσως μόλις κλείσεις το τηλέφωνο, ή ίσως και να μην το λες πια δυνατά, να το λες από μέσα σου, σα να παρατείνεται η προσποίηση της ευγενούς γραμματέως, ή σα να έχεις βαρεθεί, ή σα να ντρέπεσαι να σιχτιρίσεις επειδή εγώ είμαι ακόμα εκεί, συμπληρώνω την απόδειξη παραλαβής ή προσπαθώ να βάλω τον φάκελο στην τσάντα.

Αυτόν την μαλακό φάκελο με την ειδική επένδυση. Που τον κοιτάω και αναρωτιέμαι αν η τηλεφωνική ευγένεια, το μέτρημα του τόνου της φωνής, το ζυγισμά του, ο αποχωρισμός της φωνής απ’ όλα τ’ άλλα του προσώπου (του θυμωμένου, ή απελπισμένου, ή αποκαμωμένου, και πάντα μου φαίνεται γλυκού προσώπου σου) αν λοιπόν όλος αυτός ο τηλεφωνικός επαγγελματισμός αφήνει κάποιο κουσούρι, συσσωρεύεται σιγά σιγά σαν κατακάθι στην άκρη του εαυτού σου, όπως η μουτζούρα στον μάστορα ή η τσίκνα στον ψήστη, που περνάνε στους πόρους του κορμιού και γίνονται ένα μ’ αυτό, και θέλει καιρό πολύ μακρυά απ’ την δουλειά για να ξαναβρεί το κοσμί την δική του αίσθηση…

Αναρωτιέμαι λοιπόν καθώς έχω βάλει επιτέλους τον φάκελο στην τσάντα (παιδεύομαι λίγο και τσαντίζομαι πολύ γιατί είναι πάντα λίγο μεγαλύτερος απ’ την τσάντα μου, ούτε κι αυτό το έχεις προσέξει, να βάζεις έναν λίγο μικρότερο, και φυσικά ούτε λόγος να στο πω εγώ, εδώ δεν λέμε ούτε τα ονόματά μας) αναρωτιέμαι αν η προσποίηση της γραμματέως αφήνει λοιπόν κάτι στην ψυχή, μια τέχνη ας πούμε απόκρυψης των αισθημάτων, ή την ταχυδακτυλουργία της ξαφνικής αλλαγής συναισθημάτων που όμως πρέπει να γατζωθούν στα δόντια, να φιλτραριστούν πριν ξεστομιστούν, και να λέγονται παραποιημένα, να είναι υπονοούμενα, ώστε τίποτα να μην έχει ειπωθεί κυριολεκτικά, αναρωτιέμαι αν αυτό το καθημερινό τηλεθέατρο (που εξάλλου ποτέ δεν καταλήγει σε χειροκρότημα, αν και θα μπορούσα μια φορά να σε χειροκροτήσω αν αυτό ήταν να σε προσγειώσει) γίνεται συνήθεια ή όχι, αν λήγει με το σχόλασμα ή το κουβαλάς μαζί σου μέχρι το επόμενο πρωΐ.

Τα αναρωτιέμαι αυτά καθώς έχω φορέσει κιόλας το κράνος, την ώρα που ανταλλάσσω λίγο ένα άγριο και λίγο ένα συγκαταβατικό βλέμμα με τον παππού που ορύεται «απαγορεύεται αυτό που κάνεις» (αυτό που κάνω είναι ότι οδηγώ πάνω στο πεζοδρόμιο) και πάει να στηθεί μπροστά στη ρόδα για να με εμποδίσει αλλά είναι πιο αργός απ’ την νομιμόφρονα όρεξή του οπότε μ’ ένα σπάσιμο του τιμονιού μόλις και τον αποφεύγω συνεπώς όχι, δεν θα με συνετίσει μεσημεριάτικα, ούτε θα φτιάξει σήμερα, λίγο πριν πεθάνει, τον κόσμο που έκανε σκατά, είμαι σίγουρος, όταν πέρναγε απ’ το χέρι του. Όμως όλα αυτά μετά θα τα ξεχάσω, σα νάχουν εξατμιστεί στο ψιλόβροχο, ένα επεισόδιο που κράτησε λιγότερο απ’ όσο χρειάζεται για να ανάψω ένα τσιγάρο και να το κρατήσω στεγνό μέσα στη χούφτα μου, εξάλλου όλα αυτά δεν έχουν πολύ νόημα, θα γίνουν κι αύριο και μεθαύριο και την άλλη βδομάδα, και εν τω μεταξύ ως τώρα δεν σου είπα καν το όνομά μου, ντράπηκα, σκέφτηκα ότι δεν είναι η κατάλληλη στιγμή, σκέφτηκα ότι είναι αγένεια να λες το όνομά σου χωρίς να σε ρωτήσουν, έμεινα άλλη μια φορά με το όνομα της μαύρης εταιρείας ταχυμεταφορών που μου χρωστάει ήδη τρία μηνιάτικα, κέφι, όπως κι εσύ έμεινες άλλη μια φορά η υπόδειξη ενός φακέλου ενδιάμεσα σε τηλεφωνικές συνεννοήσεις, το όνομα μιας άλλης εταιρείας δηλαδή, ονόματα που συναντιούνται πάνω σε αποδείξεις παραλαβής δεμάτων, ξένα και εκνευριστικά ονόματα, εχθρικά θα έλεγα, οπότε δεν τίθεται και δεν θα τεθεί θέμα να μου πεις «παράτα μας ρε Θανάση», γλυτώσαμε λοιπόν περιττούς κόπους και περιττές γνωριμίες.

Αναρωτιέμαι τώρα αν προλαβαίνω να πικραθώ. Ή αν προλαβαίνω να σχεδιάσω, χωρίς να τρακάρω ή να ξεχάσω τον επόμενο πελάτη, να σχεδιάσω μια αλλαγή πορείας για σήμερα, να την φανταστώ δηλαδή ίσα ίσα για να γλυκαθώ, να φανταστώ ότι για να σ’ εκδικηθώ, για να εκδικηθώ και σένα και μένα και τις εταιρείες, και τους νομοταγείς γέρους, και όλους τους κήρυκες μιας κανονικότητας αναπόφευκτης, στεγνής, αδιάφορης, κρύας, να φανταστώ ότι δραπετεύω πάνω στο παπί μου, και πάω ως την άκρη του κόσμου, και πετάω εκεί, στη φωτιά ή στο νερό τον φάκελο και όλη την τσάντα και το μηχανάκι, και κάθομαι εκεί απορημένος χαζεύοντας, περιμένοντας. Να μου πεις.)

Πώς σε λένε;

(2004-4)

Ανεγκέφαλοι; (1)

Κυριακή 16 Ιούλη. Η καθεστωτική νοτιοκυπριακή εφημερίδα «πολίτης» τα πήρε. Σε μια σύντομη «άποψη της εφημερίδας» που ανήρτησε στην ιστοσελίδα της πριν δυο μέρες (στις 14 Ιούλη), κάτω απ’ τον τίτλο «ο πόλεμος των ανεγκέφαλων», ξεκινάει ως εξής:

Η ελευθερία του λόγου και η ελευθερία του Τύπου αποτελούν την πεμπτουσία της δημοκρατίας. Ωστόσο πρόκειται για δικαιώματα τα οποία δεν ασκούνται ανεξέλεγκτα και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να παραβιάζουν άλλα δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στην ορθή πληροφόρηση. Αυτό που συμβαίνει τα τελευταία 24ωρα, κυρίως από ελλαδικές ιστοσελίδες, δεν αποτελεί πρωτοτυπία. Η διασπορά ψευδών ειδήσεων είναι καθημερινό φαινόμενο, αλλά όταν αυτές αφορούν την ασφάλεια ενός κράτους, τα πράγματα γίνονται εξόχως σοβαρά. Ας μην ξεχνάμε ότι η κρίση των Ιμίων, που στοίχισε τη ζωή σε τρεις αξιωματικούς του Πολεμικού Ναυτικού και έφερε στα πρόθυρα ένοπλης σύγκρουσης την Ελλάδα και την Τουρκία, προκλήθηκε από παρόμοιες συμπεριφορές. «Ειδήσεις» που φέρουν αμερικανικά υποβρύχια, γαλλικές φρεγάτες, ισραηλινές κορβέτες και ελληνικούς στολίσκους να σπεύδουν στην κυπριακή ΑΟΖ, για να απαντήσουν στις τουρκικές προκλήσεις που, τουλάχιστον μέχρι αυτή την ώρα, δεν υπήρξαν, μπορεί να προκαλούν θυμηδία σε όσους παρακολουθούν στοιχειωδώς τις εξελίξεις, αλλά δεν τις παρακολουθούν όλοι και όχι από τις πιο αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης. Η προσπάθεια πρόκλησης τρόμου δεν είναι παιχνίδι που μπορεί να το παίζει κανείς. Ιδιαιτέρως δεν μπορούν να το παίζουν άνθρωποι που στοχεύουν μόνο στην αποκόμιση κάποιων κερδών από τα περίφημα «likes» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Αυτό που καταγγέλεται είναι ένας ακόμα γύρος της γνωστής πολεμοκάπηλης εθνοπατριωτικής δημαγωγίας, που φτάνει (πως αλλιώς;) ως και την «κατασκευή γεγονότων». Εναλλακτικές πραγματικότητες που λένε και στο ψοφιοκουναβιστάν…

Όμως ο καθεστωτικός «πολίτης» παρεμένει μέσα στα όρια της κρατικής / παρακρατικής «εθνικής υπευθυνότητας» όταν θεωρεί πως αυτή η δημαγωγία γίνεται με κίνητρο … τα “likes”. Είναι πολύ παλιότερη απ’ τα «μέσα κοινωνικής δικτύωσης / αποβλάκωσης», και τα “likes” είναι απλά η τωρινη επιφανειακή σαβούρα. Εκείνο που επιδιώκει η εθνικιστική δημαγωγία σε ελλάδα και νότια κύπρο είναι η επιβεβαίωση – μέσω – της – επανάληψης: «οι τούρκοι είναι τρελοί», «ο Ερντογάν είναι παρανοϊκός», «εμείς έχουμε όλα τα δίκια του κόσμου», κλπ κλπ. Το επιδιώκει τακτικά, το επαναλαμβάνει με κάθε ευκαιρία για να εμπεδώνεται, και απ’ όσο καταλαβαίνουμε αυτή η δημαγωγία είναι πετυχημένη. Δεν πρόκειται, λοιπόν, για «ανεγκέφαλους». Αλλά για φασίστες και τσατσορούφιανους. Αρκεί να ακούσει ή να διαβάσει κανείς τους διάφορους έλληνες «ειδικούς της γεωπολιτικής», συνήθως με πανεπιστημιακές καρέκλες: με το στόμα τους μιλάει το ελληνικό βαθύ κράτος· τελεία και παύλα.

Να όμως που συμβαίνουν «ανεξήγητα» πράγματα! Το τουρκικό ωκεανογραφικό barbaros, για παράδειγμα, που θα «πάταγε» τα υποτιθέμενα ελληνοκυπριακά θαλάσσια οικόπεδα «προκαλώντας ένταση», έφυγε απ’ την περιοχή. Κι ούτε υπήρξε οποιαδήποτε άλλη «τουρκική πρόκληση» ως τώρα. Ακόμα και οι δήθεν «εμπρηστικές δηλώσεις» μεταφράζονται συστηματικά κατά βούληση.