Month: June 2017

Συρία

Σάββατο 10 Ιούνη. Μ’ έναν γρήγορο ελιγμό, που οπωσδήποτε έγινε ευκολότερος λόγω της ερήμου, ο συριακός (ή φιλο-συριακός) στρατός παρέκαμψε το εμπόδιο που είχαν δημιουργήσει η Ουάσιγκτον και οι proxies της στη νότια συρία, την «deconfliction zone» στην At Tanf, και έφτασε στα σύνορα συρίας – ιράκ λίγο ανατολικότερα. Κατ’ αυτόν το τρόπο η αμερικανική “zone” έχει μετατραπεί τώρα σε έναν «θύλακα» αποκλεισμένο απ’ τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε, την πρόσβαση δηλαδή στην κεντρική συρία και στον οδικό άξονα Palmyra – Deir ez-Zor… Προφανώς, αν τα πράγματα μείνουν έτσι, πρόκειται για ήττα (επί του εδάφους!) των proxies της Ουάσιγκτον και, κυρίως, της ίδιας – αυτό το τελευταίο για πρώτη φορά στο συριακό πεδίο μάχης. Είναι κάτι που πρέπει να σημειωθεί.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη ο συριακός στρατός και οι συμμαχοί του, κινούμενοι νοτιοανατολικά του Aleppo, έφτασαν στα όρια της περιοχής που ελέγχουν οι ypg και οι αμερικάνοι, έξω απ’ την Raqqa. Αν και έγιναν κάποιες αψιμαχίες με τις ypg ο συριακός στρατός δεν θα σταματήσει εκεί. Θα κινηθεί προς το νότο (κατά βάση ερημικές εκτάσεις) συγκλίνοντας προς τον άξονα Palmyra – Deir ez-Zor, με πιθανότερο σημείο συνάντησης (με εκείνους που προωθούνται απ’ την μεριά της Palmyra) την κωμόπολη As Sukhnah, στη μέση της διαδρομής ως την Deir ez-Zor.

Αν αυτό γίνει μέσα στις επόμενες ημέρες, τότε η συμμαχία Μόσχας – Τεχεράνης – Δαμασκού θα δικαιούται να βγάλει την γλώσσα (διακριτικά…) στους αντιπάλους της…

Κατάρ

Σάββατο 10 Ιούνη. Ήταν εκτίμησή μας η άποψη ότι η Ντόχα έχει «αλλάξει γραμμή» για την συριακή επικράτεια και ότι ενώ πράγματι χρηματοδοτεί κάποιες ομάδες ενόπλων τις καθοδηγεί πλέον σε μια ρεαλιστική (και πάντως όχι επιθετική απέναντι στη συμμαχία Δαμασκού – Μόσχας – Τεχεράνης) στάση.

Τώρα έχουμε ένα πρώτο στοιχείο που επιβεβαιώνει αυτήν την εκτίμηση. Τον περασμένο Απρίλη η Ντόχα διαπραγματεύτηκε (για λογαριασμό των proxies της) την αποχώρησή τους από 4 σημεία της επικράτειας απαλλάσσοντας τον στρατό του Άσαντ απ’ την τριβή 4 επιμέρους πολιορκιών. Την διαπραγμάτευση η Ντόχα την έκανε με την Τεχεράνη (που προφανώς εκπροσωπούσε και τον Άσαντ…)

Πρακτικά οι σεΐχηδες του κατάρ έχουν προσαρμοστεί στα τετελεσμένα στο συριακό πεδίο μάχης, ειδικά μετά την «πτώση» του Aleppo. Μιας και δεν ζουν «υπαρξιακά δράματα» απ’ τον αναβαθμισμένο ρόλο του ιράν, δεν έχουν και λόγο να συγκρούονται μαζί του. Αυτό έχει πολλές προεκτάσεις. Στην περίπτωση της παλαιστίνης, για παράδειγμα, Ντόχα και Τεχεράνη βρίσκονται «χέρι χέρι» στην υποστήριξη της Χαμάς.

Αυτά δεν είναι καινούργια. Εκείνο που βγάζει εκτός εαυτού τους δικτάτορες του Ριάντ και των δορυφόρων του είναι ότι χάνουν στη συρία. Ωστόσο η ιδέα «να την πέσουν» στον πιο αδύνατο (από στρατιωτική άποψη) και τον πιο «καινούργιο» στην παράταξη της απέναντι πλευράς, δεν είναι καθόλου αποτελεσματική. Κι αυτό θα φανεί γρήγορα. Όχι μόνο επειδή το αμερικανικό πεντάγωνο έχει την μεγαλύτερη βάση του στο κατάρ, την οποία δεν σκοπεύει να χρησιμοποιήσει για να το κατακτήσει (!) Αλλά και επειδή οι φανερές φιλικές κινήσεις της Τεχεράνης προς τον «αποδιοπομπαίο τράγο» (έχει δώσει 3 λιμάνια στον περσικό για να κάνει μέσω αυτών τις εισαγωγές της η Ντόχα, μετά το χερσαίο «εμπάργκο» του Ριάντ) αποδομούν παραδειγματικά την «θρησκευτική σύγκρουση» που προσπαθεί να πουλήσει διεθνώς το σαουδαραβικό καθεστώς. Οι καταριανοί είναι σουνίτες και μάλιστα όχι εχθρικοί στο δόγμα της σαουδικής αραβίας.

Ιδού λοιπόν: το σιιτικό ιράν δεν έχει πρόβλημα «ιδεολογικό», ούτε θεωρεί τους σουνίτες εχθρούς του!…

Καθ’ εικόνα και ομοίωση…

Σάββατο 10 Ιούνη. Μπορεί να μην πάρουν υπουργικές καρέκλες. Το γεγονός ωστόσο ότι οι άγγλοι συντηρητικοί θα στηριχτούν (για όσο…) όχι απλά για να κυβερνήσουν αλλά για να διαπραγματευτούν το διαζύγιό τους με την ε.ε. σ’ αυτούς τους προτεστάντες ακροδεξιούς της β. ιρλανδίας, θα βγάλει πολύ γέλιο. Μπορεί όμως να βγάλει και κλάμα. Ακόμα κι αν οι καθολικοί ιρλανδοί δεν έχουν σε πρώτη προτεραιότητα την επανέναρξη του ένοπλου αγώνα, το γεγονός ότι η αγγλική έξοδος θα δυσκολέψει σοβαρά την καθημερινότητά τους και τις σχέσεις τους με την υπόλοιπη ιρλανδία ενώ ταυτόχρονα θα τρώνε στη μάπα την αναβάθμιση των φασιστών του ulster, μόνο σε εντάσεις θα οδηγεί.

Ως τώρα θα μπορούσαν να θεωρούνται ένα περιθωριακό φαινόμενο· από τώρα και στο εξής όμως οι αποψάρες τους θα γίνονται viral. Το μόνο που λείπει απ’ την συλλογή των πεποιθήσεών τους είναι ότι η γη είναι επίπεδη. Και το διαμάντι τους είναι η «ευφυής δημιουργία»: αυτούς ο μεγαλοδύναμος τους έφτιαξε μια κι έξω!!! Στο ίδιο καλούπι με τους αμερικάνους φασίστες ομοϊδεάτες τους…

(Θα μπορούσε κάποιος να υποθέσει ότι οι συντηρητικοί θα τους κρατούν «μαζεμένους». Όμως το να ασχολείται μια κυβέρνηση με το να κρατάει δεμένο τον σκύλο απ’ τον οποίο εξαρτιέται δεν είναι απλή δουλειά· που γίνεται ακόμα δυσκολότερη αν ταυτόχρονα πρέπει να «διαπραγματεύεται σκληρά», εντείνοντας ταυτόχρονα την εσωτερική «οικονομική» κατοχή.)

London calling

Παρασκευή 9 Ιούνη. Μα καλά. Τόσον κόσμο σκότωσε («εκ των ενόντων»…) ο isis για να καταφέρει η κυρά Τερέζα να έχει κοινοβουλευτική πλειοψηφία, και τίποτα; (Κάποιοι ήδη λένε: σκέψου και να μην είχαν παρακινηθεί οι ψήφοι «του νόμου και της τάξης»… Αντιπολίτευση θα ήταν οι συντηρητικοί…)

Δηλαδή τι θέλουν αυτοί οι ξεροκέφαλοι ψηφοφόροι; Να βγάλει ο isis T-shirt με το σλόγκαν «σκέψου αντι-τρομοκρατικά / ψήφισε σωστά»;

Όπως και νάχει νοιώθουμε ότι στην ευρώπη κάποιοι τρίβουν τα χέρια τους. Όχι ότι είχαν κάτι να φοβηθούν αν υπήρχε η «ισχυρή διαπραγματευτική κοινοβουλευτική πλειοψηφία» που ονειρεύτηκε η May. Σκέψου, όμως, το να μην υπάρχει…

(Α, εν τω μεταξύ, εξαφανίστηκαν οι φασίστες του ukip – όχι σαν ιδεολογία, σαν κουκιά! Τι στο διάολο; Δεν έμαθαν ότι στην ελλάδα πολλοί περίμεναν πολλά από δαύτους; Ααααααα….)

Σκληρή διαπραγμάτευση

Παρασκευή 9 Ιούνη. Δεν θέλουμε να γίνουμε χυδαίοι. Απ’ την άλλη μεριά όμως είναι τόσα που βγαίνουν μέσα απ’ την ζωή σαν γάργαρο νερό! Φαίνεται λοιπόν ότι η πιο πρόσφατη «κόκκινη γραμμή» της φαιορόζ κυβέρνησης (της οποίας τα διαπραγματευτικά επιτεύγματα θα περιλαμβάνονται κάποτε στο άλμπουμ των killing jokes) είναι ταυτόσημη μ’ αυτούς τους παλιούς στίχους (των tsopana rave):

Δωσ’ μου λίγη αγάπη
δωσ’ μου ένα δάκρυ
δωσ’ μου κάτι για να νιώσω πόνο.

Δωσ’ μου μια αιτία
δωσ’ μου μια αμαρτία
δωσ’ μου κάτι γαμώ την κοινωνία.

Δωσ’ μου δυο κατοστάρικα
δωσ’ μου δυο πεντακοσάρικα
δωσ’ μου απ’ αυτά τα καινούρια τα διακοσάρικα
δώσε κάτι, δώσε ότι έχεις.

Είσαι του πόνου μου η αιτία
είσαι ένα βάρος στην κοινωνία
είσαι η καμπούρα που ‘χω στην πλάτη μου.

Είσαι του ξεπεσμού μου η αιτία
είσαι του κόσμου η αηδία
αλλά άμα θέλεις δωσ’ μου δυο κατοστάρικα.

Δωσ’ μου δυο κατοστάρικα
δωσ’ μου δυο πεντακοσάρικα
δωσ’ μου απ’ αυτά τα καινούρια τα διακοσάρικα
δώσε κάτι, δώσε ό,τι έχεις.

Μες στα σοκάκια γυρνώ
δεν έχω τίποτα επάνω μου
ούτε ρούχα, ούτε ομπρέλα, ούτε πατρίδα.

Τρεις μέρες βρέχει τώρα
και μου ‘χουν σπάσει τα νεύρα
δεν έχω πού να κάτσω από κάτω
ούτε ένα παγκάκι δεν υπάρχει να κάτσω
Πού να κάτσω; Είναι όλα πιασμένα…

Δεν έχω ούτε έναν κασμά
να σκάψω το λάκο μου
Γαμώ την κοινωνία μου
θα πάω να κάτσω πάνω σ’ ένα βουνό
και θα σας βλέπω όλους από ψηλά.

Δωσ’ μου δυο κατοστάρικα
δωσ’ μου δυο πεντακοσάρικα
δωσ’ μου απ’ αυτά τα καινούρια τα διακοσάρικα
δώσε κάτι, δώσε ό,τι έχεις.

Συρία

Παρασκευή 9 Ιούνη. Είναι να τρίτη φορά (μέσα σε τρεις βδομάδες) που ο αμερικανικός στρατός κτύπησε τους συμμάχους του συριακού βόρεια της At Tanf – κοντά στα νότια συρο-ιρακινά σύνορα.

Η Ουάσιγκτον δηλώνει ότι υπάρχει μια «deconfliction zone» στην περιοχή, την οποία αυθαίρετα προσδιορίζει να έχει ακτίνα 55 χιλιομέτρα γύρω απ’ την βάση της. (Η 3η επίθεσή τους έγινε, πάντως, έξω απ’ αυτήν…). Η Μόσχα δια του υπ.εξ. της Lavrov δήλωσε προχτές ότι δεν καταλαβαίνει τι πάει να πει «deconfliction zone», ότι δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα στη συρία, και ότι σε κάθε περίπτωση δεν υπάρχουν ούτε μπορούν να υπάρξουν οποιουδήποτε είδους «ζώνες» στη συριακή επικράτεια αν δεν τις εγκρίνει η «νόμιμη κυβέρνηση». Δηλαδή ο Άσαντ. Μ’ άλλα λόγια η Μόσχα κατηγορεί τον αμερικανικό στρατό για πειρατεία. Επιπλέον, παρά τις επιθέσεις, φαίνεται ότι οι κατά κύριο λόγο ιρανοί «φρουροί της επανάστασης» κρατάνε τις θέσεις τους και προωθούνται αργά μεν αλλά σταθερά προς τα σύνορα.

Η στάση της ρωσικης αεροπορίας, ως τώρα, μένει στα λόγια. Οι πράξεις (εκ μέρους της συμμαχίας Δαμασκού – Μόσχας – Τεχεράνης) δεν είναι απαραίτητες στη συγκεκριμένη περιοχή. ΑΛΛΑ: η Ουάσιγκτον πάει γυρεύοντας... Οι πάντες έχουν καταλάβει ότι στηρίζει συγκεκριμένους proxies και με συγκεκριμένη στόχευση, κάθε άλλο παρά «αντιτρομοκρατική».

Οπότε, αν υπάρξει κατάλληλη στιγμή, μπορεί να συμβεί αυτό που τώρα φαίνεται αδύνατο: να χάσουν οι αμερικάνοι κάποιο αεροπλάνο τους, από «μυστήριους (δηλαδή high tech ρωσικούς) λόγους»… Ήδη αναφέρεται μια τουλάχιστον επίθεση στις αμερικανικές θέσεις μέσω drone…

Συρία – ιράκ

Παρασκευή 9 Ιούνη. Ενώ αυτά συμβαίνουν στα νότια (της συριακής επικράτειας) συρο-ιρακινά σύνορα, στα ανατολικά, απ’ την μεριά του ιράκ, οι (φιλοϊρανοί ή και ιρανοί) PMU «καθαρίζουν» με μάλλον θυελλώδη ρυθμό τα κατεχόμενα απ’ τον isis εδάφη. Έχουν καταφέρει ήδη να έχουν πρόσβαση στο συριακό έδαφος χωρίς να χρειάζεται να διασχίσουν την αμερικανόφιλη ypgκρατούμενη ζώνη.

Αυτή η εξέλιξη βοηθάει στο να προτείνουμε μια απάντηση στο ερώτημα τι θα κάνει η Τεχεράνη μετά τις «τρομοκρατικές επιθέσεις» σε βάρος της, των οποίων την ευθύνη ανέλαβε ο isis, δηλαδή το Ριάντ – Τελ Αβίβ – Ουάσιγκτον (άσχετα με το ποιος τις έκανε πραγματικά…). Θα επιτεθεί άραγε το ιράν στη σαουδική αραβία όπως σερβίρουν διάφοροι «ειδικοί αναλυτές»;

Θα ήταν βλακώδες· τόσο πολύ ώστε μόνο οι εγκάθετοι «ειδικοί» μπορούν να το πουλάνε σαν «εκτίμηση». Το ιρανικό καθεστώς έχει αποδείξει ότι διαθέτει υψηλού επιπέδου στρατηγική τέχνη. Το απέδειξε όχι τώρα αλλά την πολύ δύσκολη δεκαετία του ’80, όταν του επιτέθηκε άμεσα το χουσεϊνικό ιράκ και έμμεσα οι ηπα, η ευρώπη και η σοβιετική ένωση… Κι ωστόσο νίκησε (το ιράν)!

Τώρα τα πράγματα είναι στοιχειώδη. Αν πρόκειται να κάνει κάτι το ιρανικό καθεστώς αυτό είναι να εντατικοποιήσει τις επιτυχίες του «εκεί που πονάει». Στο ιρακινό και στο συριακό έδαφος. Τόσο ο Άσαντ όσο και η Χεζμπ’ αλλάχ έχουν όρια στον αριθμό των πεζικάριων που μπορούν να διαθέσουν στο δεύτερο. Η Τεχεράνη, δηλαδή οι «φρουροί της επανάστασης», έχουν μεγάλα περιθώρια ακόμα. Αν, λοιπόν, η Τεχεράνη πρόκειται να απαντήσει στην «τρίζω τα δόντια» αμφισβήτηση του ρόλου της σ’ όλη αυτή τη ζώνη, ως την Μεσόγειο, κρίνουμε ότι έχει το περιθώριο να το κάνει (κάτω απ’ τα ρωσικά φτερά και, όπου χρειάζεται, με αναβαθμισμένα ρωσικά όπλα) εντατικοποιώντας την χερσαία εκστρατεία κατά του isis στην γραμμή Palmyra – Deir ez-Zor – συροϊρακινά σύνορα. Εκεί, ό,τι και να θέλουν η Ουάσιγκτον, το Ριάντ ή το Τελ Αβίβ, φαίνεται αδύνατο (αυτή τη στιγμή) να αποτρέψουν την πλήρη στρατιωτική κατάρρευση του isis· πριν καν καταφέρουν οι αμερικανοκινούμενοι ypg να «απελευθερώσουν» την Raqqa, (πετυχαίνοντας τελικά συμβολική μόνο νίκη). Κι αν αυτή η γραμμή «κατακτηθεί» απ’ τους συμμάχους του Άσαντ, θα πρόκειται για ήττα πολλές φορές χειρότερη (για τους σχεδιασμούς της Ουάσιγκτον και των συμμάχων της) απ’ την «επανακατάκτηση» του Aleppo.

(Οι ιδεολόγοι της «καθαρής θεωρίας» και, φυσικά, οι δημαγωγοί νοιώθουν άβολα με το σκληρό γεγονός ότι η έκβαση των πολέμων κρίνεται στο έδαφος και όχι … στα μήντια. Ο.Κ. Έχουμε να ακούσουμε μαλακίες… με τον τόνο… Ως συνήθως.)

Τεχεράνη

Πέμπτη 8 Ιούνη. Λοιπόν; Εξυπηρετούν τόσο καλά τα συμφέροντα της Τεχεράνης αυτές οι δύο χτεσινές επιθέσεις ώστε, το φαντάζεστε, είμαστε εξαιρετικά καχύποπτοι για τους σχεδιαστές τους. Φυσικά ο θρυλικός isis «ανέλαβε την ευθύνη». Όπως συνήθως άλλωστε. Επιπλέον τα αφεντικά του isis είναι τόσο overdose ώστε (θεωρητικά τουλάχιστον) θα μπορούσε κανείς να περιμένει οτιδήποτε από δαύτους. Ωστόσο, στην όλο και πιο στενή περιοχή του πραγματισμού, δεν θα τους συνέφερε μια τέτοια επίθεση – λέμε.

Ποιά είναι τα οφέλη για το ιράν; Πρώτον ότι δεν θα μπορεί κανείς πια (είτε το Ριάντ, είτε το Τελ Αβίβ, είτε η Ουάσιγκτον) να κατηγορεί την Τεχεράνη σαν υποκινητή «τρομοκρατών» – κάτι που έτσι κι αλλιώς δεν ίσχυε! Δεύτερον, σε μια περίοδο όξυνσης των διακρατικών εντάσεων στην περιοχή, το ιρανικό καθεστώς έχει κάθε δικαίωμα να δείχνει το Ριάντ σαν πατρώνα της τρομοκρατίας – δικό του δημιούργημα είναι ο isis, αυτό το ξέρουν και οι πέτρες! Οι «φρουροί της επανάστασης», ο τρίτος πυλώνας εξουσίας στο ιράν, έκαναν ήδη τις σχετικές δηλώσεις.

Το μόνο αρνητικό στοιχείο αυτών των επιθέσεων, σε βάρος του ιρανικού καθεστώτος, είναι ότι πραγματοποιήθηκαν, και μάλιστα σε καλά φυλασσόμενα σημεία της πρωτεύουσας. Το σύστημα εσωτερικής ασφαλείας του ιράν περηφανευόταν πως είναι αρκετά αποτελεσματικό (χωρίς να βλέπει κανείς στους δρόμους των πόλεων μπάτσους ή στρατό, σας διαβεβαιώνουμε· απ’ αυτή την άποψη το κέντρο της Αθήνας είναι «Βηρυττός» στην εποχή του πολέμου, στα ‘80s…). Όμως υποψιαζόμαστε ότι η πιο συντηρητική / σκληροπυρηνική πλευρά του καθεστώτος (αυτή που ηττήθηκε στις πρόσφατες εκλογές) θα φροντίσει να αξιοποιήσει την “μεγαλύτερη ανάγκη για ασφάλεια”, ενδεχομένως φρενάρωντας μεταρρυθμίσεις που σχεδιάζει ο Rouhani στη δεύτερη προεδρική θητεία του. Οπότε, και ως προς την ασφάλεια, “ουδέν κακό αμιγές καλού”…

Ένα επιπλέον σημείο όπου είναι πιθανόν να “βοηθήσουν” αυτές οι επιθέσεις τους προσανατολισμούς του ιρανικού καθεστώτος είναι η ένταξή του στο SCO. Ως τώρα, μετά την επανάσταση του 1979 και την ανατροπή του βασιλιά («σάχη»), η Τεχεράνη δεν είχε ενταχθεί σε καμία στρατιωτική συμμαχία. Αν τώρα πρόκειται να προχωρήσει στο τελικό βήμα, οι «κίνδυνοι απ’ την τρομοκρατία» είναι ένα καλό επιχειρήμα απέναντι σε όσους, ενδεχομένως, θα διαφωνούσαν…

(Αν και το ιρανικό καθεστώς δεν είχε ως τώρα εκδηλωμένο περιστατικό «ισλαμικής τρομοκρατίας» με την γνωστή έννοια, έχει 2 θέματα που θα μπορούσαν να πάρουν και τέτοια μορφή· αν και η «ανάληψη ευθύνης» απ’ τον isis φρόντισε να «μπουν τα πράγματα στη θέση τους». Το πρώτο ζήτημα βρίσκεται στα σύνορα με το πακιστάν και αφορά το Balochistan, μια περιοχή που εκτείνεται και στα δύο κράτη, όπου υπάρχει ένα – μειοψηφικό αλλά δραστηρίο – ένοπλο αυτονομιστικό κίνημα. Εκεί έχουν γίνει κατά καιρούς επιθέσεις κατά του ιρανικού στρατού και των συνοριοφυλάκων. Όπως έχουν γίνει αντίστοιχες και στην πακιστανική επικράτεια.

Το δεύτερο ζήτημα αφορά τις κουρδικές περιοχές στα βορειοδυτικά, στα σύνορα με το ιράκ. Το δικό τους αυτονομιστικό κίνημα ηττήθηκε πριν πολλά χρόνια, και έκτοτε δεν υπάρχει ένταση. Ωστόσο είναι γνωστό ότι το Τελ Αβίβ έχει προσπαθήσει να «αναθερμάνει» την δράση ένοπλων κούρδων κατά του ιράν, εκπαιδεύοντας και εξοπλίζοντας δυο χούφτες «πρόθυμων». Ωστόσο οι ως τώρα προσπάθειές του έχουν αποτύχει, κυρίως επειδή οι κουρδικοί πληθυσμοί εντός της ιρανικής επικράτειας δεν «τσιμπάνε»…)

Ντόχα

Πέμπτη 8 Ιούνη. Εννοείται πως και το κατάρ «καθαρίζει» απ’ τις εναντίον του κατηγορίες για «σπόνσορα» του isis. Οι σχέσεις του είναι τόσο καλές με την Τεχεράνη ώστε…

Είναι πολύ καλές οι σχέσεις του σεϊχάτου, οικονομικές και στρατιωτικές, και με την Άγκυρα, ως γνωστόν. Εδώ και κάτι χρόνια. Το ότι η Άγκυρα διατίθεται τώρα να προσφέρει μια, αρχικά συμβολική, στρατιωτική προστασία στην Ντόχα (παρότι εκεί βρίσκεται μια μεγάλη αμερικανική βάση και, σαν τέτοια, θα έπρεπε να θεωρείται υπεραρκετή «προστασία») κάνει φανερή την ισχύ του τριγώνου plus: Τεχεράνη – Μόσχα – Άγκυρα (+ Δαμασκός και, όχι πολύ μακρυά, + Πεκίνο). Σ’ αυτό το μπλοκ (μπορούμε να το αποκαλούμε έτσι) δεν κάνουν όλοι τα ίδια. Υπάρχει αρκετή ευελιξία σε κάθε χωριστό κράτος / μέλος· υπάρχουν όμως κοινές στοχεύσεις επειδή υπάρχουν κοινά συμφέροντα.

Τεχεράνη – Άγκυρα

Πέμπτη 8 Ιούνη. Εντελώς συμπτωματικά την μέρα των τρομοκρατικών επιθέσεων στην Τεχεράνη, χτες δηλαδή, ο ιρανός υπ.εξ. Javad Zarif βρισκόταν για επίσημη επίσκεψη στην Άγκυρα. Δεν έχουμε την αξίωση να δημοσιοποιηθεί τι κουβέντιασε με το τουρκικό καθεστώς – όσο οξύνεται ο 4ος παγκόσμιος τόσο περισσότερο οι “ανταλλαγές απόψεων” μεταξύ συμμάχων θα ανήκουν στη σφαίρα των στρατιωτικών μυστικών.

Απ’ τα ελάχιστα που ανακοινώθηκαν κρατάμε την (δεν μας παραξενεύει) συνηγορία της Άγκυρας στη Ντόχα την στιγμή που η Τεχεράνη κρίνει σκόπιμο (κι αυτό είναι το σωστό) να παριστάνει την “ουδέτερη”. Στις δηλώσεις της συνάντησής του με τον Zarif, λοιπόν, στη διάρκεια του δείπνου, ο Erdogan δήλωσε κι αυτό:

… Ξέρουμε με βεβαιότητα ότι το Κατάρ έχει πολεμήσει πολύ αποτελεσματικά εναντίον τρομοκρατικών οργανώσεων… Τους ξέρουμε εδώ και 15 χρόνια. Αν έκαναν κάτι άλλο, όπως να στηρίζουν την τρομοκρατία, θα είμασταν οι πρώτοι που θα το ξέραμε. Αλλά δεν ισχύει. Κάποιο άλλο παιχνίδι παίζεται εδώ. Δεν είμαστε ακόμα σίγουροι για το ποιοί κρύβονται από πίσω, αλλά θα πρέπει να απογοητεύσουμε αυτούς που ψάχνουν ευκαιρία για να ανατατευτούν στην περιοχή…

Αφού το λέει το τουρκικό καθεστώς το πιστεύουμε! Μεταφράζοντάς το: η Ντόχα βρίσκεται στη σωστή μεριά! Κατά συνέπεια όχι μόνο η Άγκυρα δεν συναινεί στον εμπορικό αποκλεισμό του κατάρ αλλά, υποθέτουμε, θα καλύψει γρήγορα τις προμήθειες σε είδη πρώτης και δεύτερης ανάγκης…

(Για όσους / όσες υπάρχει περίπτωση να μπερδευτούν, η Ντόχα όντως χρηματοδοτεί αντικαθεστωτικούς αντάρτες στη συρία, και όντως μπήκε στο αμερικανικό σχέδιο διάλυσης της συρίας μετά το 2011, όπως άλλωστε η Άγκυρα. Αλλά δεν χρηματοδοτούσε τον isis – χρηματοδοτούσε οργανώσεις κάτω απ’ το γενικό όνομα al-Qaida, δηλαδή al-Nusra και λοιπά. Το χαρακτηριστικό αυτών των τζιχαντιστών (συντηρητικό ισλάμ σίγουρα) είναι ότι ΔΕΝ έκαναν επιθέσεις στο ψαχνό στην ευρώπη, στην τουρκία, στην ρωσία ή οπουδήποτε αλλού· ήταν κάτι έξω απ’ την στρατηγική τους. Στο συριακό πεδίο μάχης έκαναν ad hoc συμμαχίες με οργανώσεις του isis αλλά, σε γενικές γραμμές, δεν είχαν την ιδεολογία του «ισλαμικού χαλιφάτου», δηλαδή ενός κράτους απ’ την μέση ανατολή ως το Γιβλαρτάρ.

Αυτό έχει επιτρέψει σε κάμποσες απ’ τις οργανώσεις αυτής της κατηγορίας να ρυμουλκηθούν στον σχεδιασμό Μόσχας – Τεχεράνης – Άγκυρας. Με την έννοια ότι είναι μεν σουνιτικές, αλλά όχι και υπέρ ενός «θρησκευτικού πολέμου μέχρις εσχάτων» με το ιράν. Αυτό που ενδιαφέρει τα μέλη τους είναι μια ορισμένη εδαφοκυριαρχία εντός της συριακής επικράτειας, και το να μην ελέγχονται απ’ τον Άσαντ ή τους συμμάχους του. Ένα ομοσπονδιακό μοντέλο, δηλαδή, δεν τις βρίσκει αρνητικές από θέσεις αρχής.

Κι εκεί είναι η διαφορά των proxies της Ντόχα και της Άγκυρας απ’ τους proxies του Ριάντ και του Τελ Αβίβ: οι πρώτοι κουβεντιάζουν και διαπραγματεύονται, άμεσα ή έμμεσα, με το «σχήμα της Astana», εφόσον μπορούν να πετύχουν τους στόχους τους. Οι δεύτεροι έχουν εντελώς διαφορετική ατζέντα.

Που στιγμιαία συμπυκνώνονται σ’ αυτό: όταν η αμερικανική αεροπορία κτύπησε προχτές θέσεις του συριακού στρατού βόρεια της At Tanf, αυτός ο στρατός προσπαθούσε να καταλάβει δύο γέφυρες για να εμποδίσει τις επικοινωνίες του isis. Μετά την αμερικανική επίθεση ο isis εδραίωσε την θέση του στα σημεία…)