Δευτέρα 22 Μάη. … Την Πέμπτη, οι ΗΠΑ βάθυναν την εμπλοκή τους στον συριακό εμφύλιο πόλεμο με τρόπους που θα γίνουν φανεροί σταδιακά. Βομβαρδίζοντας μια στρατιωτική φάλαγγα για την οποία ο υπ.αμ. James Mattis είπε ότι περιλάμβανε ένοπλους υποστηριζόμενους απ’ το Ιράν καθώς και δυνάμεις του συριακού καθεστώτος, οι ΗΠΑ, για πρώτη φορά σ’ αυτά τα έξι χρόνια της σύγκρουσης, επιτέθηκαν σε ξένους μαχητές που είναι σύμμαχοι της Συριακής κυβέρνησης. Πρόκειται για την δεύτερη φορά που ο αμερικανικός στρατός κτυπάει τις δυνάμεις του Άσαντ… Υπό τον Barack Obama οι αμερικανικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στρέφονταν κατά του ISIS και της al-Qaesa. Τώρα δύο ακόμα παράμετροι του πολυεπίπεδου εμφύλιου πόλεμου βρίσκονται στο στόχαστρο των ΗΠΑ.
Αυτή η εξέλιξη είναι εν μέρει αντανάκλαση του γεγονότος ότι ο Donald Trump, που σαν υποψήφιος υποσχέθηκε να εστιάσει αποκλειστικά στον ISIS στη Συρία, σαν πρόεδρος έχει πάρει μια εντυπωσιακά σκληρή στάση κατά της κυβέρνησης Άσαντ. Αντανακλά όμως και μια ευρύτερη δυναμική: καθώς ο ISIS χάνει δύναμη και έδαφος στη Συρία, το τέλος του εμφυλίου πολέμου πλησιάζει, και οι διάφορες δυνάμεις που έχουν εμπλακεί σ’ αυτόν δεν έχουν κοινό εχθρό. Το αποτέλεσμα είναι ένας αγώνας δρόμου για την εξασφάλιση σφαιρών επιρροής· και οι ΗΠΑ υπό τον Trump φαίνεται ότι αναλαμβάνουν δράση.
Κάτι ανάλογο διαβάσατε χτες, στην ασταμάτητη μηχανή. Κι αν σκέφτεστε ότι οι εκτιμήσεις μας είναι «αυθαίρετες», δεν θα λέγατε το ίδιο για το πιο πάνω απόσπασμα: δημοσιεύτηκε χτες (το εντοπίσαμε σήμερα..) στο καθεστωτικό αμερικανικό περιοδικό Atlantic… Στο περιθώριο της μηντιακής δημαγωγίας εκεί το αναγνωρίζουν: οι ηπα κλιμακώνουν τον πόλεμο (προς το παρόν στο συριακό έδαφος) όχι μόνο κατά του Άσαντ, αλλά και κατά των συμμάχων του· ίσως ειδικά εναντίον τους. Κατ’ αρχήν εναντίον των ιρανών “φρουρών της επανάστασης” που πολεμούν στο πλευρό του.
Με αυτό σαν δεδομένο υπάρχει ένα μικρό πια χρονικό περιθώριο για “υπολογισμούς”. Απ’ την μεριά της Ουάσιγκτον, για παράδειγμα, ο υπολογισμός ότι η Μόσχα “θα τραβηχτεί”, θα κάτσει στο πλάι. Κι έτσι, χωρίς αεροπορική κάλυψη, θα κάτσουν στην άκρη τόσο ο στρατός του Άσαντ όσο και το πεζικό των συμμάχων του… αφήνοντας την Ουάσιγκτον και τους δικούς της συμμάχους να καταλάβουν, ουσιαστικά, την κεντρική συρία… Γιατί να ρισκάρει η Μόσχα μια σύγκρουση με τον αμερικανικό στρατό για την συρία;…
Απ’ την μεριά της Μόσχας (και της Τεχεράνης, και της Δαμασκού) το ακριβώς ανάποδο: απο που ως που θα πρέπει να επιτραπεί στις ηπα να νικήσουν, τελικά, στο συριακό πεδίο μάχης επιβάλλοντας το αρχικό τους σχέδιο που δεν ήταν άλλο απ’την διάλυση της συρίας; Γιατί θα πρέπει να νικήσει, μαζί τους, το Τελ Αβίβ και το Ριάντ; Εν τέλει θα ρισκάρει η Ουάσιγκτον μια σύγκρουση με την Ρωσία στη συρία;
Πλήρη απάντηση δεν έχουμε. Βλέπουμε όμως τι συμβαίνει καθημερινά στη νότια συρία, σ’ αυτήν την “επίδικη” ζώνη: η Μόσχα δεν φαίνεται να “κάθεται στ’ αυγά της”. Στην μεριά που κτύπησε το αμερικανικό βομβαρδιστικό έχει προς το παρόν παγώσει η συριακή προέλαση· δεν μπορεί ωστόσο να γίνει ούτε η (φιλο)αμερικανική. Αλλά απ’ την μεριά της Dara’a, στα δυστικά, στα σύνορα με την ιορδανία, ο συριακός στρατός και το συμμαχικό πεζικό του προωθείται σταθερά (μέσα στην έρημο) προς τα ανατολικά, με την υποστήριξη και της Μόσχας. Επιπλέον συνεχίζεται η συγκέντρωση στρατού έξω απ’ την Palmyra, στην προοπτική της επίθεσης για την απελευθέρωση / ενσωμάτωση του θύλακα της Deir ez-Zor.
Αν είναι αλήθεια ότι η Τεχεράνη έχει στείλει μερικές χιλιάδες επιπλέον «φρουρούς της επανάστασης» στη συρία, τότε δεν αποκλείεται ο αμερικανικός στρατός να αρχίσει να πολλαπλασιάζεται επίσης. Εκτός αν πλησιάζει η στιγμή που θα «μπει στον πόλεμο» ανοικτά και το Τελ Αβίβ…