Φυγόκεντρες τάσεις

Κυριακή 5 Μάρτη. Εκτός απ’ την βόρεια ιρλανδία, η brexit επιλογή των πιο καθυστερημένων τμημάτων του αγγλικού κεφάλαιου έχει άλλο ένα σοβαρό πρόβλημα: την σκωτία. Μπορεί να μην είναι ιστορικά βαρύ όσο εκείνο που αφορά την β. ιρλανδία, αλλά δεν είναι αμελητέο.

Είναι γεγονός ότι το 2014 έγινε δημοψήφισμα στη σκωτία που αποφάσισε την παραμονή στο «ενωμένο βασίλειο». Αλλά τότε το «βασίλειο» ήταν μέλος της ε.ε. Τώρα δεν είναι (αν δεν αλλάξει κάτι στα χρόνια της διαπραγμάτευσης…) και όταν με το καλό βγει θα αλλάξουν πολλά πράγματα στη ζωή και των σκωτσέζων.

Δεν έχουν, λοιπόν, δικαίωμα να ξαναδούν το θέμα τους; Όλη σχεδόν η πολιτική ελίτ στο Λονδίνο λέει «Όχι… Αποφασίσατε το ’14… Τέλος!!!». Μεγάλο μέρος των σκωτσέζων όμως (εκεί η πλειοψηφία ψήφισε υπέρ της παραμονής στην ε.ε.) το βλέπει διαφορετικά. Και θα συνεχίσει να το βλέπει έτσι και χειρότερα όσο θα προχωρούν οι διαπραγματεύσεις. Μάλιστα ένα δημοψήφισμα αποχώρησης απ’ το «βασίλειο» είναι ένας καλός τρόπος για να αναθεωρήσει την ψήφο του ένα μέρος των σκωτσέζων brexiters.

Πέρα, όμως, απ’ το αν θα γίνει δημοψήφισμα στη βόρεια ιρλανδία, αν θα ξαναγίνει στη σκωτία ή τι άλλο, είναι φανερό αυτό: οι φυγόκεντρες τάσεις που διάφοροι (στην ελλάδα και “αριστεροί”, “επαναστάτες” κλπ) έχουν ελπίσει έως ευχηθεί για την ε.ε., αφήνοντας τις ελπίδες τους στα χέρια των φασιστών εδώ κι εκεί, προς το παρόν δεν εμφανίζονται στην ε.ε. Εμφανίζονται στην αγγλία, μετά το brexit και εξαιτίας του.

Και, φυσικά, ό,τι ανοησίες κι αν υποστηρίζει το ελληνικό κόμμα της δραχμής, δεν πρόκειται (στην αγγλία ή οπουδήποτε αλλού) για «ταξική πόλωση»! Το γεγονός ότι μεταξύ των brexiters ανθούν όμορφα κι ωραία τα ρατσιστικά και αντιδραστικά μπουμπούκια (το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τους ντόπιους grexiters) δείχνει ότι πρόκειται για ενδοκαπιταλιστική αντίθεση όπου επιστρατεύονται εδώ κι εκεί τμήματα των πληβείων, της σύγχρονης εργατικής τάξης, ανάλογα με το διανοητικό και πολιτιστικό υπόβαθρο αυτών των τμημάτων. Τα πιο αντιδραστικά, οπισθοδρομικά τμήματα των πληβείων στρατεύονται με τα αντίστοιχα αφεντικά.

Η προδοσία

Κυριακή 5 Μάρτη. Πόσο χειραφετικό θα ήταν για την εργατική τάξη των αρχών του 19ου αιώνα να συμμαχήσει με την ξεπεσμένη, ηττημένη (αν όχι άμεσα σίγουρα στην προοπτική του χρόνου) αριστοκρατία και το παπαδαριό εναντίον της ανερχόμενης αστικής τάξης; Όσο χειραφετικό θα ήταν κάτι τέτοιο, άλλο τόσο χειραφετικό για την σύγχρονη εργατική τάξη στην ευρώπη είναι το να συμμαχεί με τα πιο καθυστερημένα τμήματα των αφεντικών, κατά της ευρωπαϊκής καπιταλιστικής ολοκλήρωσης, στο όνομα της ξεπερασμένης (και στην πραγματικότητα μυθικής) “πολιτικής ανεξαρτησίας” του έθνους / κράτους.

Και δεν είναι καθόλου τυχαίο, όσο και να κοροϊδεύουν εαυτούς και αλλήλους διάφοροι ντόπιοι “αριστεροί” του σκοινιού και του παλουκιού, ότι κάτω απ’ τις εθνικές σημαίες συντάσσονται όχι μόνο η μαύρη αντίδραση της εκκλησίας αλλά και όλο το φάσμα του ντόπιου πολιτικού προσοδισμού.

Ούτε η ε.ε. ούτε η ευρωζώνη είναι απελευθερωτικές για την σύγχρονη εργατική τάξη! Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι καπιταλιστική απ’ την αρχή ως το τέλος, με ότι συνεπάγεται αυτό. Γι’ αυτό τα πραγματικά ταξικά μας συμφέροντα δεν είναι να στοιχιζόμαστε πίσω απ’ τα τάδε ή τα δείνα αφεντικά. Είναι αφενός να διακρίνουμε τις πραγματικές αντιθέσεις μεταξύ τους όπου υπάρχουν τέτοιες, όπως και τις συμφωνίες τους. Αφετέρου (το κυριότερο) είναι να δρούμε αυτόνομα και “μετωπικά” απέναντί τους, σαν τάξη, ειδικά σε συνθήκες κρίσης / αναδιάρθρωσης, υιοθετώντας εκείνους τους προσανατολισμούς δράσης που μας ανατιμούν, και όχι μόνο μισθολογικά.

Άσκηση σκέψης

Κυριακή 5 Μάρτη. Ποια θα ήταν, άραγε, η σωστή στάση των εργατών ενός εργοστασίου Χ “χαμηλής οργανικής σύνθεσης”, δηλαδή με λίγες και παλιές μηχανές και ένταση εργασίας, αν μάθαιναν ότι το αφεντικό ετοιμάζεται να το συγχωνεύσει με άλλα δέκα (άλλων ιδιοκτητών), μερικά της ίδιας “σύνθεσης” αλλά αρκετά “υψηλής οργανικής σύνθεσης”, με καινούργιες και καλύτερες μηχανές; Να κινητοποιηθούν υποστηρίζοντας την “ανεξαρτησία του εργοστασίου” επειδή φοβούνται ότι μετά την συγχώνευση θα γίνουν απολύσεις; Να πανηγυρίζουν επειδή δουλεύοντας με καινούργιες μηχανές θα λιγοστέψουν τα “εργατικά ατυχήματα”;

Τίποτα απ’ τα δύο. Η σωστή εργατική στάση θα ήταν να μελετήσουν όλα τα δεδομένα αυτής της συγχώνευσης, να αναλύσουν τα κίνητρα των αφεντικών, να εντοπίσουν τους κινδύνους αλλά και τα πλεονεκτήματα για τους ίδιους, και να σημαδέψουν εύστοχα τις κινητοποιήσεις τους ώστε να βελτιώσουν την θέση / κατάστασή τους από κάθε άποψη. Μισθολογική, χρόνου εργασίας, συνθηκών εργασίας. Εννοείται επιδιώκοντας συστηματικά (έως φανατικά) την συνεργασία και την κοινή δράση με τους εργάτες των άλλων δέκα εργοστασίων.

Είναι δύσκολο να το σκεφτούν αυτό οι εργάτες του εργοστασίου Χ – ή του κοινωνικού εργοστάσιου “ελλάδα”, “ιταλία”, “πορτογαλία”, “ολλανδία” κλπ; Όχι. Υπάρχει, όμως, μια αυστηρή προϋπόθεση: να μην γίνουν ουρά ούτε της “εθνικής ανεξαρτησίας” ούτε της φαντασμαγορίας της συγχώνευσης.

Αντίθετα, όσοι προσπαθήσουν να τους κάνουν “στρατιώτες” είτε του ενός είτε του άλλου είναι αντικειμενικά χειραγωγοί. Που συστηματικά, άσχετα με τις διακηρύξεις τους, δουλεύουν γι’ αυτό: εναντίον της αυτονομίας των εργατικών συμφερόντων. Υπέρ των συμφερόντων της μιας ή της άλλης κλίκας αφεντικών.

Ξέρουμε πολλούς τέτοιους.

Σημαίες

Σάββατο 4 Μάρτη. Στη φωτογραφία είναι η ίδια φάλαγγα τεθωρακισμένων μεταφοράς προσωπικού των ypg («δωρεά» της Ουάσιγκτον) με εκείνη της χθεσινής φωτογραφίας (συρία 1).

Δεν ξέρουμε πόσοι και ποιοι στα μέρη μας έφαγαν το παραμύθι με την (υποτιθέμενη) «κομμούνα της Rojava”. Δεν ξέρουμε αν το έκαναν από άγνοια (που δεν δικαιολογείται) ή σκοπιμότητα. Όμως οι αμερικανικές σημαίες στην κουρδοκρατούμενη βόρεια συρία έχουν ακριβώς την ίδια αξία με τις αμερικανικές σημαίες στο Κίεβο.

Ακριβώς την ίδια!… (Επιπλέον συμβαίνει κι αυτό: στα ανατολικά αυτής της περιοχής ο αμερικανικός στρατός διαθέτει αεροπορική βάση.)

Εν τω μεταξύ, και ενώ οι καθεστωτικοί στην Άγκυρα επαναλάμβαναν ως προχτες την απαίτησή τους προς την Ουάσιγκτον να αποσύρει τις ypg απ’ τα δυτικά του Ευφράτη (δηλαδή απ’ την Manbij), όπως έχει «δεσμευτεί», εμφανίστηκε κάποιος άλλος να εγγυάται ότι αυτό θα γίνει. Ο ρώσος στρατηγός Sergei Rudskoy!Σε χθεσινή συνέντευξη τύπου διαβεβαίωσε ότι η διοίκηση της Manbij θα περάσει σύντομα στον Άσαντ και τον στρατό του, ύστερα από συμφωνία που έγινε με την μεσολάβηση της Μόσχας.

Δεν είπε τίποτα ο κυρ Sergei για τα αμερικανικά κομμάντα που υπήρχαν στην πόλη ως πρόσφατα. Μετακόμισαν στο Kobani; Αλλού; Θα μείνουν undercover;

Για να δούμε τι θα δούμε…

Ανατολική ουκρανία

Σάββατο 4 Μάρτη. Στην ξεχασμένη απ’ την διεθνή δημοσιότητα / δημαγωγία ανατολική ουκρανία μικρές αλλά καθοριστικές εξελίξεις: η Μόσχα “αναγνώρισε τα διαβατήρια” των δύο αυτονομημένων επαρχιών, του Luhansk και του Donetsk. Το ίδιο έκανε με όλη την γραφειοκρατική χαρτούρα (πιστοποιητικά γέννησης, απολυτήρια σχολείου, κλπ) που συνήθως σχετίζεται με την λειτουργία οποιουδήποτε δημόσιου / κρατικού συστήματος διοίκησης. Με άλλα λόγια η Μόσχα αναγνώρισε ουσιαστικά τις δύο επαρχίες σαν «ημικράτη». Κατά τους ρώσους αξιωματούχους αυτό έγινε καθαρά για «ανθρωπιστικούς λόγους», για να μπορούν δηλαδή οι κάτοικοι του Donbass να ταξιδεύουν και να σπουδάζουν άνετα στη ρωσία. Κατά τους ίδιους αυτές οι διευκολύνσεις θα ισχύουν έως ότου εφαρμοστεί η «συμφωνία του Μινσκ» (δηλαδή μέχρι του αγίου ….)

Μετά απ’ αυτά, έχει ανακοινωθεί ότι σύντομα το ρούβλι θα κυκλοφορεί σαν επίσημο νόμισμα στις δύο επαρχίες. Υποθέτουμε ότι κι αυτό θα γίνει για καθαρά «ανθρωπιστικούς λόγους»: για να μπορούν να ψωνίζουν στη ρωσία…

Αφού για «ανθρωπιστικούς λόγους» ο ρωσικός στρατός υποστηρίξε ανεπίσημα τους αντάρτες, τώρα για τους ίδιους λόγους ολοκληρώνεται το σενάριο της αμπχαζίας και της νότιας οσετίας: περιοχές άτυπα προσαρτημένες στην ρωσική επικράτεια. (Και για το Donbass είχαν σερβιριστεί διάφορα περί «ανατέλλοντος κομμουνισμού»…)

Δεν μας προκαλεί έκπληξη. Ωστόσο αυτά δεν σημαίνουν ότι η Μόσχα παραιτείται απ’ το μέλλον της ουκρανίας, όπως άλλωστε δεν έχει παραιτηθεί απ’ το μέλλον της γεωργίας. Μπορεί όμως να σημαίνει ότι αν χρειαστεί, οι φασίστες του κιέβου θα αντιμετωπίσουν στο Donbass τα ρωσικά όπλα, καθαρά και κανονικά.

Εν τω μεταξύ αυτές οι «λεπτές» (;) κινήσεις, που θα μπορούσαν να έχουν γίνει οποτεδήποτε στο παρελθόν, γίνονται τώρα, με την καινούργια αμερικανική διοίκηση να ψάχνει πρώτα την σύνθεσή της και μετά την δράση της. Αποκλείεται να διαφύγουν της προσοχής της Ουάσιγκτον. Θα μπορούσαν να θεωρηθούν σαν «επιθετικούτσικες», απ’ την μεριά της Μόσχας, σε βάρος της ιδέας ότι το ψόφιο κουνάβι θέλει να είναι light (αλλά δεν το αφήνουν) στις αμερικανορωσικές σχέσεις; Ή είναι έκφραση κάποιας ρωσικής άνεσης ότι δεν θα υπάρξουν άλλες «κυρώσεις» πια;

Γεωπολιτική πρόσοδος

Σάββατο 4 Μάρτη. Οι maldives (και όχι «μαλβίδες», αυτές είναι αλλού) είναι ένα σύμπλεγμα 26 ατολών αρκετά νότια των ινδιών, σε μια περιοχή που λέγεται «αραβική θάλσσα». Με έκταση 298 τετραγωγικών χιλιομέτρων και πληθυσμό σκάρτες 400 χιλιάδες (μουσουλμανικού θρησκεύματος), οι maldives είναι το μικρότερο κράτος στην ασία· και λόγω θέσης πρώην αγγλική αποικία. Το Λονδίνο (κι ως ένα βαθμό η Ουάσιγκτον) έχει πάντα ιδιαίτερες «άκρες» στην κυβερνώσα ελίτ που, παρά το ελάχιστο της επικράτειάς της, έχει καλή φήμη σαν ιδιαίτερα διεφθαρμένη. Με κύριες οικονομικές δραστηριότητες το ψάρεμα και τον τουρισμό οι maldives δεν είναι «φτωχό» μέρος. Το κατά κεφαλήν αεπ είναι 16.000 δολάρια τον χρόνο.

Επιρροή στις maldives, όμως, έχει και κάποιος άλλος της γειτονιάς: το Ριάντ. Οπότε το σύμπλεγμα των μικροσκοπικών ατολών έχει ένα ενδιαφέρον παγκόσμιο ρεκόρ: είναι ο μεγαλύτερος «κατα κεφαλήν» (δηλαδή σε σχέση με τον πληθυσμό του σαν κράτος) χορηγός του …. isis. Ναι. Οι maldives γουστάρουν ουαχαβίτικη τρομοκρατία!

O αρχισεΐχης της σαουδικής αραβίας βασιλιάς Salman bin Abdulaziz al Saud (είναι αυτός με τον οποίο καταδέχτηκε να φωτογραφηθεί πρόσφατα, στο παλάτι στο Ριάντ, ο πρόεδρος κυρ Προκόπης, αφού πρώτα τον έγλυψε από πάνω μέχρι κάτω σαν «διώκτη της τρομοκρατίας»…) πρόκειται να επισκεφτεί σύντομα την πρωτεύουσα των μαλντίβων Male. Και για να τον υποδεχθεί όπως του αξίζει ο νυν πρόεδρος των μαλντίβων Abdulla Yameen αποφάσισε να του πουλήσει μία απ’ τις 26 ατόλες της επικράτειάς του. Με το όνομα Faafu.

Την θα την κάνει την Faafu ο σαουδάραβας μονάρχης; Δεν ξέρουμε. Μπορεί να την κάνει στρατιωτικό αεροδρόμιο και ναυτική βάση, να κουνάει το δάκτυλο στο ιράν· και σε κάθε άλλον περαστικό…

Ένας αθώος (για υιοθεσία)

Παρασκευή 3 Μάρτη. Αθώος οριστικά και αμετάκλητα κρίθηκε ο φασίστας δικτάτορας στρατηγός και πρώην πρόεδρος της αιγύπτου Μουμπάρακ, αυτός που παραιτήθηκε εξαιτίας της επανάστασης της 25ης Γενάρη (του 2011). Είχε ματοκυλίσει την πλατεία Ταχρίρ, δεν γλύτωσε την καρέκλα του ωστόσο, και το 2012 καταδικάστηκε σε ισόβια για τις δολοφονίες εκατοντάδων διαδηλωτών.

Αλλά “οι καιροί άλλαξαν” χάρη στην αντεπενάσταση / πραξικόπημα του στρατηγού Σίσι. Έτσι άλλος ένας (παλιός) φίλος των ελλήνων μπορεί να απολαύσει τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του μέσα στα παλάτια του…

Συρία 1

Παρασκευή 3 Μάρτη. Γράφαμε πριν 2 μέρες όταν στρεφόμενος ο τουρκικός στρατός και το fsa πεζικό του προς την κουρδοκρατούμενη Manbij διακινδυνεύουν να συνεχίσουν την εκστρατεία της «ασπίδας του Ευφράτη» χωρίς την ρωσική αεροπορική (και πολιτική) κάλυψη, πολεμώντας όχι μόνο εναντίον των ypg αλλά και εναντίον των ηπα. (Στην φωτογραφία: τεθωρακισμένα μεταφοράς προσωπικού που έδωσε πρόσφατα το αμερικανικό πεντάγωνο στις ypg κάπου στις κουρδοκρατούμενες περιοχές. Προσέξτε ποια σημαία έχουν σηκώσει… Το κάνουν (λένε…) για να μην τους επιτεθεί ο τουρκικός στρατός…)

Η γεωμετρία των αντιπάλων στη συγκεκριμένη (μικρής έκτασης) περιοχή είναι σύνθετη. Οι ypg, «παρέδωσαν τον έλεγχο» της ζώνης εδάφους που μεσολαβεί μεταξύ των θέσεων του τουρκικού στρατού και της Manbij στον στρατό του Άσαντ, προκειμένου να εμποδίσει αυτός τον τουρκικό στρατό. Έτσι, τουλάχιστον από πρώτη ματιά, δύο σύμμαχοι της Μόσχας, η Δαμασκός και η Άγκυρα, τείνουν να βρεθούν αντιμέτωποι μεταξύ Aleppo και Manbij. Μόνο που αυτό (θα) έχει ένα και μόνο αποτέλεσμα: να διασωθούν οι αμερικανικές θέσεις (ουσιαστικά μια βάση) στην Manbij…

Ποιόν απ’ τους τρεις συμφέρει αυτό; Ο Άσαντ θέλει βέβαια έδαφος, και να έχει έναν έλεγχο στην έκταση που κατέχει ο τουρκικός στρατός· αλλά ο μόνος τρόπος για να το πετύχει αυτό είναι να δώσει έδαφος στους αμερικάνους; Η Άγκυρα θέλει να εξασφαλιστεί απέναντι στις ypg· αλλά προκειμένου να το πετύχει πρέπει να πολεμήσει και κατά του Άσαντ; Η Μόσχα θέλει να είναι φερέγγυα απέναντι τόσο στην Άγκυρα όσο και την Δαμασκό (και την Τεχεράνη)· αλλά ο μόνος τρόπος να είναι πειστική είναι να τους ζητήσει να μείνουν στις τωρινές θέσεις τους αφήνοντας στις ηπα (και το ισραήλ), μέσω των κούρδων, το «ελεύθερο»;

Συρία 2

Παρασκευή 3 Μάρτη. Σε λιγότερο από μια βδομάδα, 9 και 10 Μάρτη, ο Ερντογάν θα βρίσκεται στη Μόσχα. Η προπαρασκευή της επίσκεψης (: δηλαδή η επεξεργασία των θεμάτων που θα συζητηθούν εκεί) έχει ήδη ξεκινήσει. Απ’ την άλλη μεριά επίσημα δηλωμένη θέση της Ουάσιγκτον για την συρία δεν υπάρχει· όμως στην πράξη, στο έδαφος, δημιουργεί δεδομένα υπέρ της. Βασικό εργαλείο; Οι κούρδοι ένοπλοι.

Ούτε η Τεχεράνη ούτε η Άγκυρα διασκεδάζουν μ’ αυτό. Η Δαμασκός, όμως, που επίσης δεν διασκεδάζει, πρέπει να πεισθεί. Και να πάρει πολύ σοβαρές εγγυήσεις. Απο που; Απ’ την Μόσχα. Μέσα στην “δημιουργική ασάφεια” της τωρινής αμερικανικής διοίκησης, μια από κοινού (Δαμασκός, Τεχεράνη, Άγκυρα) επιχείρηση κατά των ypg είναι πολύ «λεπτή» υπόθεση.

Κανείς δεν διασκεδάζει, αλλά δεν είναι καθόλου απλό να στραφούν ανοικτά κατά των αμερικάνων και των proxies τους στη συρία….

(Προς το παρόν ο Άσαντ και οι σύμμαχοί του μπορούν να γιορτάσουν την δεύτερη απελευθέρωση της Palmyra… Ο proxy isis, έχοντας χάσει ήδη αρκετά στη συρία και στο ιράκ, ετοιμάζει τα της μετακόμισής του ανατολικότερα… )

Τα τρελά σκυλιά

Πέμπτη 2 Μάρτη. Είναι γνωστό στη διεθνή πολιτική ιστορία των τελευταίων δεκαετιών (αν και είναι απίθανο να βρείτε κάτι της προκοπής googlάροντας): ονομάζεται τακτική του τρελού σκύλου. Η πατρότητα της ιδέας αποδίδεται στους καθεστωτικούς του Τελ Αβίβ· δεν έχει, ίσως, σημασία. Τι είναι αυτή η τακτική; Το εξής: ενόσω η κεντρική πολιτική βιτρίνα εμφανίζεται «ήπια» σε διάφορες διεθνείς σχέσεις, υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να υπηρετήσει παρά μόνο εν μέρει αυτήν την ηπιότητα, επειδή στο (κυβερνητικό) δωμάτιο υπάρχει κι ένας τρελός σκύλος… Κάποιος που είναι πολύ σκληρός και ωμός, κάποιος που εκφράζει κι αυτός ένα μέρος της κοινωνίας, κάποιος που θα επιτεθεί στον «μετρημένο» αν εκδηλωθεί.

Αυτό το «θέλω αλλά δεν μ’ αφήνουν», σε όποια παραλλαγή κι αν εφαρμόζεται, θεωρείται μια «καλή τακτική» επιθετικότητας: δημιουργεί την ψευδαίσθηση «δύο πόλων» μέσα στο Α ή Β καθεστώς, καλλιεργώντας «ασάφεια» για τις κινήσεις του. Η καλλιέργεια ασάφειας είναι ιδιαίτερα χρήσιμη παντού όπου ανθούν οι προσωποκεντρικές αντιλήψεις περί καθεστωτικής πολιτικής: η συνύπαρξη «φρόνιμων» σκύλων με «τρελούς» δημιουργεί μια ορισμένη σύγχυση σε όσους περιμένουν να καταλάβουν, κάθε φορά, ποιος κάνει κουμάντο στην αγέλη…

Ξέρετε, υποθέτουμε, ότι οι δικές μας αναλύσεις δεν είναι καθόλου τέτοιες. Μπορεί να ασχολούμαστε ή να μην ασχολούμαστε με τις Χ και Ψ πολιτικές βιτρίνες, μπορεί να τις κοροϊδεύουμε ή όχι, αλλά σε ότι αφορά τις «πολιτικές», τις τάσεις και τις κατευθύνσεις δράσης των κρατών, αυτές τις αντιλαμβανόμαστε σαν παράγωγα ευρύτατων συμφερόντων των αφεντικών – και καθόλου σαν έργα της «αγαθότητας» ή της «τρέλας» των σκύλων που έχουν στις αυλές τους.