Month: February 2017

9/2/2017. Οπωσδήποτε μπορεί να κάνουμε λάθος (ποιοί είμαστε για να μην κάνουμε;). Έχουμε ωστόσο την εντύπωση ότι δυο “θέσεις” (σε ότι αφορά το περιβόητο “ελληνικό χρέος”) που μοστράρονται σαν αντίπαλες μεταξύ τους έχουν αρχίσει να “κουμπώνουν”. Οι τεχνικοί του δντ υποστηρίζουν ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος είναι μη εξυπηρετήσιμο μεσομακροπρόθεσμα· έχοντας βάλει σιωπηλά μεν αλλά κατηγορηματικά στην άκρη οτιδήποτε θα μπορούσε να ονομαστεί σαν “καπιταλιστική ανάπυξη” του ελλαδιστάν τις επόμενες δεκαετίες. Με απλά λόγια το δντ λέει ότι το “ελατήριο ανάπτυξης που θα εντυπωσιάσει το σύμπαν” που είχε υποσχεθεί πέρυσι περίπου τέτοιον καιρό ο εξοχότατος έλληνας πρωθ. είναι μια αυταπάτη και μισή. Σε κάθε περίπτωση, αν δεν βρεθεί τρόπος μεσοπρόθεσμης εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους, το δντ, με βάση τους περιορισμούς του καταστατικού του, δεν μπορεί να ξαναδανείσει την Αθήνα. Συνεπώς; Imf out! Χαράς ευαγγέλια!
Μια σειρά ευρωπαϊκά κράτη απ’ την μεριά τους, λένε – και έχουν το δίκιο τους – ότι δεν μπορούν να χαρίσουν λεφτά στην Αθήνα. Μπορούν να κάνουν διευκολύνσεις στο επιτόκιο και στη διάρκεια των δανείων: σύμφωνα με τους ενιαίους ευρωπαϊκούς κανόνες για τους προϋπολογισμούς μια τέτοια διαχείριση δεν θεωρείται «απώλεια εσόδων» γι’ αυτά. Αν, όμως, χαρίσουν λεφτά στην Αθήνα, θα πρέπει να αυξήσουν την φορολογία τους για να καλύψουν την χασούρα. Κι αυτό δεν σκοπεύουν να το κάνουν. Εκτός εάν…
Εκτός εάν… Υπάρχει και «εκτός εάν»; Υπάρχει. Το τελευταίο που είπε ο γερμανός υπ.οικ. επί του θέματος: δεν χαρίζουμε λεφτά στην ελλάδα όσο είναι στην ευρωζώνη. Εάν, όμως, φύγει;

Το Βερολίνο τα έχει πει αυτά, ανεπίσημα φυσικά, απ’ το καλοκαίρι του 2012: «αν είναι να φύγετε απ’ την ευρωζώνη σας δίνουμε bonus 50 δις. ευρώ – ψηνόσαστε;» Και άλλοι τα έχουν υπονοήσει. Αντίθετα απ’ την σοφία διάφορων αναλυτών (των οποίων τα κίνητρα ποτέ δεν είναι γνωστά) η έξοδος της μόνιμα «μικρής ασθενούς» απ’ την ευρωζώνη δεν θα είναι πρελούδιο διάλυσής της δεύτερης. Θα είναι ένα βήμα για την μεγαλύτερη συνοχή της. Κι αυτό μπορούν να το καταλάβουν εύκολα οι βουλευτές και στο γερμανικό, και στο ολλανδικό, και στο φινλανδικό κοινοβούλιο. Ένας μπελάς λιγότερος έναντι μιας μικρής επιδότησης: σ’ αυτήν την περίπτωση (και μόνο σ’ αυτήν) μπορεί να χαριστεί ένα πόσο στην Αθήνα… Αυτό, τουλάχιστον, υπονοεί ο κυρ Σόιμπλε.
Εν τω μεταξύ το δντ έχει σοβαρούς λόγους να σταματήσει να δανείζει την Αθήνα· πίσω απ’ το αν είναι ή δεν είναι βιώσιμο του δημόσιο χρέος της. Τα τελευταία χρόνια η ελλάδα είναι ο μεγαλύτερος δανειζόμενος απ’ το δντ. Kαι ένας μεγάλος αριθμός κρατών / μελών του ταμείου (με όχι μεγάλη ισχύ απ’ την άποψη των ψήφων πλην όχι αμελητέα αξία στη φάση της όξυνσης του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού) διαφωνούσε και διαφωνεί με το να διοχετεύεται το «ρευστό» του ταμείου στην ελληνική περίπτωση· παρότι ο δανεισμός αυτός μεγαλώνει, λόγω επιτοκίου (γύρω στο 3,5%) αυτό το ρευστό… Aυξάνει βέβαια το ρευστό του δντ αν το χρέος αποπληρώνεται. Αν όχι; Συνεπώς, η «βιωσιμότητα» του ελληνικού χρέους είναι η μόνη απάντηση στους διαφωνούντες. Αν δεν είναι βιώσιμο, τότε πρέπει να σταματήσει αυτή η εκστρατεία «σωτηρίας». Άμεσα.
Το δντ και η Αθήνα δεν έχουν υπογράψει «3ο μνημόνιο». Το καλοκαίρι του 2015 το δντ έμεινε απ’ έξω σαν δανειστής, επικαλούμενο τις αμφιβολίες του για την βιωσιμότητα. Έκτοτε είναι μόνο «τεχνικός σύμβουλος»· και εκκρεμούν (πάνω από 1,5 χρόνο) οι αμφιβολίες του. Συνεπώς πρακτικά έχει φύγει απ’ την «ελληνική διάσωση». Απομένει μόνο μια επίσημη ανακοίνωση· και οι αλυσιδωτές της συνέπειες.
Υπάρχει πιθανότητα να επιστρέψει το δντ, σαν δανειστής, στην «ελληνική διάσωση»; Εκτιμάμε πως είναι απίθανο. (Αλλά μπορεί να κάνουμε λάθος… Ποιοί είμαστε να μην κάνουμε;)

9/2/2017. Αυτά που γράφαμε πριν δυο μέρες ισχύουν. Χάρη στον αποκλεισμό του νότιου δρόμου ενίσχυσης του isis στην al-Bab απ’ τον συριακό στρατό και την Χεζμπ’ Αλλάχ, ο τουρκικός στρατός και οι πεζικάριοι του f.s.a. έχουν αρχίσει να «ξεκολλάνε» στην από βορρά και δυτικά πολιορκία της πόλης. Οι αισιόδοξες ανακοινώσεις του τουρκικού επιτελείου υποστηρίζουν ότι «η ασπίδα του Ευφράτη» έχει φτάσει στο κέντρο της al-Bab – ίσως να είναι πρόωρο αυτή τη στιγμή. Σίγουρα πάντως έχει προωθηθεί από εκεί που ήταν καθηλωμένη, στα περίχωρα.
Ταυτόχρονα το τουρκικό καθεστώς έχει αρχίσει να μιλάει ξανά για επίθεση στην Raqqa. Αυτό προς το παρόν είναι λόγια· θα περάσει καιρός για να φανεί αν πρόκειται να γίνουν πράξη. Δείχνουν όμως τα λόγια ότι η al-Bab είναι η πιο νότια συριακή πόλη που θα καταληφθεί απ’ τον τουρκικό στρατό και τους συμμάχους του στην επαρχία του Aleppo. Ο «φραγμός» που δημιούργησε ο Άσαντ (δες τον χάρτη πριν δυο μέρες) θα γίνει σεβαστός απ’ την Άγκυρα.
Έτσι είναι οι συμφωνίες…

9/2/2017. Οι ιδέες του δεξιού (ψοφιοκουναβικού) γερουσιαστή Ντάνα Ροχραμπάχερ μπορεί να προκάλεσαν μια κάποια κρυφή χαρά στο ελληνικό βαθύ κράτος. Αλλά είναι νωρίς για να την εκδηλώσει φανερά.
Τι είπε ο αμερικάνος φασιστογερουσιαστής μιλώντας στο αλβανικό κανάλι Vizion Plus; Ότι υπάρχει μεγάλη διχόνοια [στο κράτος της μακεδονίας] και ότι δεν πρόκειται να ζήσουν μαζί αυτοί εκεί… Γι’ αυτόν τον λόγο οι κοσοβάροι και αλβανοί απ’ την πγδμ θα πρέπει να είναι μέρος του κοσόβου, και η υπόλοιπη πγδμ να είναι μέρος της βουλγαρίας ή όποιας χώρας πιστεύουν ότι έχουν σχέση…
«Προσωπική γνώμη» πιθανόν… Αλλά για κάτι τέτοιες «προσωπικές γνώμες» ψοφάει το ελληνικό βαθύ κράτος. Με μια ουσιαστική διαφορά: να είναι βασικό μέρος στο πλιάτσικο. Ο Ροχραμπάχερ δεν μνημόνευσε “ελληνικά δικαίωματα” στην διάλυση και στην μοιρασιά. Μήπως αυτό είναι κακός οιωνός; Ή χρειάζεται ο γερουσιαστής (και η κυβέρνησή του) το κατάλληλο “μασάζ”;
Δεν τελειώνει, όμως, εκεί η ιστορία. Διάφορα (ίσως δευτερεύοντα ίσως όχι) δεδομένα στα δυτικά βαλκάνια εδώ και κάποιους μήνες μας δείχνουν ότι πιθανόν η Ουάσιγκτον “μαζεύει καύσιμο υλικό” στην περιοχή· προκειμένου να ξανακτυπήσει το project της ενωμένης ευρώπης. Όπως έκανε με επιτυχία χάρη στην πολύτιμη βοήθεια του Μιλόσεβιτς και των φίλων του στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ’90. Αυτή τη φορά είναι πιθανό να χρησιμοποιήσει την ισλαμική τρομοκρατία για να αποσταθεροποιήσει αυτήν την «ασταθώς σταθεροποιημένη» περιοχή του κόσμου. Αλλά και κάθε τι άλλο αξιοποιήσιμο…
Το ερώτημα, τότε, είναι τι θα κάνει ο «σκληρός» ευρωπαϊκός πυρήνας; Το Βερολίνο και το Παρίσι έχουν εμπλακεί άμεσα υπέρ μιας κάποιας πολιτικής σταθεροποίησης στο κράτος της μακεδονίας· πράγμα που σημαίνει ότι έχουν το νου τους. Ένα σημαντικό τμήμα της πολιτικής ελίτ αλλά και των υπηκόων του μακεδονικού κράτους είναι επίσης βέβαιο ότι προτιμά την ασφάλεια των ευρωπαϊκών θεσμών παρά τις φιλοπόλεμες αμερικανικές ιδέες· ακόμα κι αν είναι «προσωπικές». Αυτό σημαίνει ότι αν το ελληνικό βαθύ κράτος θεωρήσει ότι πρέπει να κινηθεί ξανά στο μοτίβο «το όνομά μας είναι η ψυχή μας», θα πρέπει να έχει ξεμπερδέψει με τους ευρωπαϊκούς «περιορισμούς».
Γινόματε σαφείς υποθέτουμε…

8/2/2017. Η αναζήτηση (κοινωνικής) επιβεβαίωσης θα μπορούσε να θεωρηθεί μια φυσιολογική τάση στις ανθρώπινες σχέσεις. Το αντίθετο είναι ασυνήθιστο: η επιδίωξη μομφών. Κάποιοι ανθρωπολόγοι ίσως υποδείκνυαν ότι η αναζήτηση επιβεβαίωσης είναι μια απ’ τις πολλές αποδείξεις ότι σαν είδος είμαστε ζώα κοινωνικά· καταρρίπτωντας τις μυθολογίες περί της αυτάρκειας του ατόμου σαν τέτοιου.
Ως εδώ καλά. Τι έκτασης όμως είναι αυτή η εν δυνάμει επιβεβαίωση και, άρα, το κυνήγι της; Για τους “συνηθισμένους” ανθρώπους και τις “συνηθισμένες” καθημερινές ζωές αυτό που θα μπορούσε να ονομαστεί κοινωνικός κύκλος με την φυσική έννοια, είναι λίγα άτομα έως λίγες δεκάδες. Και μέσα σ’ αυτόν είναι απίθανο οι πάντες να έχουν τα ίδια κριτήρια και τα ίδια γούστα. Που σημαίνει ότι η κοινωνική αναγνώριση επιδιώκεται (ή έτσι συνέβαινε ως πρόσφατα) μέσα σε μικρούς αριθμούς ανθρώπων, με τους οποίους υπάρχει μια σχετικά άμεση, φυσική συνάφεια.
Αντίθετα, για τις ντίβες του θεάματος, καλλιτέχνες, αθλητές, πολιτικούς, οργανικούς διανοούμενους κλπ, το πεδίο της (επιδιωκόμενης) αναγνώρισης είναι πολύ μεγαλύτερο. Και δεν είναι μυστικό ότι το κυνήγι του επαίνου στις απεριόριστες εκτάσεις της αγοράς (με την έννοια του απέραντου πλήθους) αρρωσταίνει τους “κυνηγούς”. Η αλαζονεία είναι σχεδόν μόνιμο χαρακτηριστικό τέτοιων εξοχοτήτων… παρότι δεν γεννιέται κανείς “εξαρτημένος” απ’ την μαζική αποδοχή. Και η αλαζονεία είναι η μικρότερη βλάβη σε τέτοιες περιπτώσεις· υπάρχουν και πολύ χειρότερα…

8/2/2017. Να τώρα ένα παράδειγμα των προηγούμενων, “βγαλμένο απ’ τη ζωή”. Οι ντόπιοι φίλοι της δραχμής και οι πολιτικοί τους εκπρόσωποι έχουν ψηθεί: έξω απ’ το ευρώ με ένα εθνικό νόμισμα σε ισοτιμία 1 προς 1 με το (σκληρό και καταραμένο) ευρώ….
Καίγονται τα φαιά κύτταρα, αλλά όλοι απολαμβάνουν την εθνική ψησταριά. Περιμένουν να φάνε. Πως και γιατί μια τέτοια ισοτιμία; Ποιος την ορίζει; Όποιος θέλει; Ο Λαπαβίτσας; Ο Λαφαζάνης; Έτσι ορίζονται (διεθνώς) οι ισοτιμίες των νομισμάτων; Όποιος μιλήσει τελευταίος περνάει το δικό του; Όποιος ξυπνήσει με ορέξεις κόβει μονέδα; Και με τα άλλα νομίσματα του πλανήτη έτσι γίνεται; Μπορεί, για παράδειγμα, να ξυπνήσει ο φίλος και αδελφός Σίσι και να πεί: λοιπόν, τέρμα οι μαλακίες…. 1 αιγυπτιακή λίρα είναι όσο 10 ευρώ! Και γιατί, λοιπόν, 1:1 και όχι 1 δραχμή όσο 100 ευρώ, να τους τσακίσουμε τους παλιοευρωπαίους;
Εξτρεμιστικά βλακώδες! Έχει όμως συγκεκριμένα κίνητρα. Κάποιος στοιχειωδώς ορθολογικός θα έλεγε “ας ξεκινήσουμε με 1:1 για να γίνει εύκολα η δουλειά, το πέρασμα, η μετάβαση, σε ότι αφορά τις τιμές. Να μην παίξει μπέρδεμα”. Αλλά αμέσως κάποιος ακόμα πιο ορθολογιστής θα του απαντούσε: “Μα το ίδιο γίνεται με ισοτιμία 1 (ευρώ) : 10 δραχμές, ή 1:100 ή 1:1000. Τα μηδενικά δεν είναι πρόβλημα, θα προστίθενται στο τέλος…”
Αυτό, λοιπόν, το δήθεν πρακτικό επιχείρημα δεν στέκει. Το μόνο δημαγωγικό κίνητρο που στέκει είναι … ψυχολογικό. Αν, δηλαδή, οι ιερείς της επιστροφής της δραχμής αρχίσουν να μιλάνε για ισοτιμίες 1:340,75 (όπως ήταν η ισοτιμία της ένταξης στην ευρωζώνη) ή 1:247, ή 1:462, ή 1:793 θα σχηματιστεί τέτοιο (λογιστικό) χάος στα μυαλά των οπαδών του εθνικού νομίσματος, που θα ξενερώσουν. Ενώ το 1:1 είναι απλό, κομψό, πειστικό. Και τερατωδώς εκτός πραγματικότητας! Ούτε καν παιδικό όνειρο· εφιάλτης σε επικάλυψη σοκολάτας!

Γιατί είναι τερατωδώς εκτός πραγματικότητας; Επειδή η (ανταλλακτική αξία) των νομισμάτων ΔΕΝ ορίζεται όπως καβλώσει (συγγνώμη για την έκφραση) στον καθένα. Είτε λέγεται Λαπαβίτσας, είτε Λαφαζάνης, είτε μπαρμπαΚώστας, είτε Φου Μι Τσου! Αν ήταν έτσι θα είχαμε βγάλει, σαν Sarajevo, το δικό μας χαρτοπετσετονόμισμα ήδη! Υπάρχουν βασικά οικονομικά μεγέθη, όπως η αποτίμηση του αεπ σε «σκληρό νόμισμα», η ποσότητα του χρήματος σε κυκλοφορία με διάφορες μορφές, οι εμπορικές σχέσεις, και άλλα που αγνοούμε (και δεν είναι καθόλου απλά!), που προσδιορίζουν κάθε στιγμή ένα κάποιο εύρος συναλλαγματικής ισοτιμίας στα εθνικής και στα διεθνούς χρήσης νομίσματα. Συνεπώς, ακόμα κι αν εντελώς αυθαίρετα (και χωρίς καμία συνεννόηση με την εκτ) μια ελληνική «εθνικοαπελευθερωτική» κυβέρνηση αποφάσιζε ότι η δραχμή της είναι το ίδιο «σκληρή» με το ευρώ, επειδή τα βασικά οικονομικά μεγέθη πίσω απ’ το ευρώ και πίσω απ’ την δραχμή ΔΕΝ έχουν καμία σχέση μεταξύ τους (δεν είναι, δηλαδή, καν και καν της «ίδιας τάξης») μια ώρα ή μια μέρα μετά την ανακοίνωση του 1:1 η δραχμή θα είχε αρχίσει να κατρακυλάει. 1 (ευρώ) προς 2 (δραχμές). 1:3. 1:4. 1:8. Κλπ κλπ.

Κάτι απλό. Αφού η ισοτιμία ένταξης στο ευρώ, στα τέλη της δεκαετίας του ’00, ήταν 340,75 (τότε) δραχμές προς 1 ευρώ, μπορεί στα σοβαρά ακόμα και κάποιος λιώμα απ’ το μεθύσι της «εθνικής νομισματικής ανεξαρτησίας» να υποστηρίξει ότι τα τωρινά οικονομικά δεδομένα του ελλαδιστάν είναι τόσο πολύ καλύτερα απ’ ότι το 2000, ο «εθνικός πλούτος» είναι τόσες φορές πολλαπλάσιος, ώστε η ισοτιμία 1 (ευρώ) :1 (δραχμή) είναι σωστή; Και το 1 (δραχμή) : 1 (δολάριο) κι αυτό σωστό; Τους φάγαμε και τους αμερικάνους; Τι είναι ο ελληνικός καπιταλισμός; Αγέλη από τίγρεις που ετοιμάζεται να κατασπαράξει τον κόσμο όλο;
Πρόκειται, λοιπόν, για μια ιεροτελεστία. Σπονδή στο Ίδιο. Στο «Ίδιο» που βολεύει ψυχοσυναισθηματικά, χωρίς να έχει την παραμικρή σχέση με την πραγματικότητα. Ειδικοί (δηλαδή ιερείς) βγαίνουν με τις αγιαστούρες τους και το προσκυνάνε. Πιστοί κάνουν τον σταυρό τους και «πιστεύουν» – επειδή έτσι τους βολεύει. (Κι ας μην αναρωτιέται κανείς από που ξεφύτρωσε ο κύριος “600 δισ.”, ο Σώρρας. Είναι γνήσιο παιδί του μαζικού παραλογισμού που επιβεβαιώνεται σαν αλήθεια μέσα στους καθρέφτες του.)
Και επιβεβαιώνονται όλοι μηντιακά. Λίγο με τα παλιά, πολύ με τα καινούργια, τα “social media”. Όπου αν ψάχνεις το εντελβάις, το βρίσκεις on demand. Χωρίς να κουραστείς.
Κι όπως επιβεβαιώνονται, έτσι γίνονται ακόμα πιο αλαζόνες, πιο επιθετικοί…

7/2/2017 …Ο πυρήνας των χωρών που κινήθηκε με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα προς την κοινή άμυνα – δηλαδή ιταλία, γαλλία, γερμανία και ισπανία – πρέπει να επεξεργαστεί ενισχυμένες συνεργασίες, οι οποίες να προάγουν ακόμη περισσότερο τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί. Η περαιτέρω επένδυση των χωρών αυτών προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, θα παρακινήσει θετικά και τις υπόλοιπες…
Αυτά είπε, μεταξύ άλλων, σε συνέντευξή της στην Il Messaggero προχτές (Κυριακή) η ιταλίδα υπ.αμ. Ρομπέρτα Πινότι. Μια μέρα νωρίτερα, ο συνάδελφός της Σάντρο Γκότζι (υπουργός αρμόδιος για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις) είχε δηλώσει στον απόηχο της συνόδου της ε.ε. στη μάλτα και των δηλώσεων της Μέρκελ:
… Είναι πολύ θετικό που η γερμανία καγκελάριος υιοθέτησε θέσεις που έχουν επεξεργαστεί η ιταλία και άλλα κράτη-μέλη… είναι απατηλό να πιστεύει κανείς ότι σε μια ένωση με 27 κράτη μπορούν να προχωρήσουν όλοι μαζί με την ίδια ταχύτητα και με κοινούς στόχους και πολιτική… Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει μόνο να επιτραπούν εξαιρέσεις σε όσους δεν είναι έτοιμοι να κάνουν βήματα ολοκλήρωσης, αλλά και να διευκολυνθούν όσοι είναι έτοιμοι να προχωρήσουν ταχύτερα…
Χάρη σ’ αυτές τις δύο ιταλικής διατύπωσης απόψεις μπορούμε ίσως να έχουμε προκαταβολικά μια χοντρική ιδέα για το τι κυοφορείται σαν μέλλον της ε.ε. σε συγκεκριμένες πρωτεύουσες· και ένα γενικό περίγραμμα για το τι θα μπορούσε να είναι η επερχόμενη «διακήρυξη» της 25ης Μάρτη.

7/2/2017. Σαν μοντέλο θα μπορούσε να αξιοποιηθεί η εμπειρία του eurogroup. Για τους έλληνες αυτό είναι μόνο ένα κολαστήριο στο οποίο βασανίζονται οι ντόπιοι υπουργοί οικονομικών (εκτός αν πρόκειται για τον κυρ Γιάνη) από ανθέλληνες σαδιστές – αλλιώς θα αδιαφορούσαν για την ύπαρξή του. Ωστόσο το eurogroup είναι μια άτυπη (ως τώρα) διαδικασία αποφάσεων των υπ.οικ. των κρατών μελών της ευρωζώνης (19)· ένα υποσύνολο δηλαδή του ecofin που είναι το τυπικό συμβούλιο και των 27 υπ.οικ. της ε.ε. Μ’ άλλα λόγια το eurogroup μορφοποιεί ήδη αυτό που περιέγραψε ο Γκότζι: όσοι δεν θέλουν ή δεν μπορούν δεν συμμετέχουν στην ευρωζώνη· αυτοί όμως που θέλουν και μπορούν προχωρούν (χωρίς παρεξηγήσεις απ’ τους υπόλοιπους).
Η Πινότι (δηλαδή οι πολιτικές βιτρίνες της ιταλίας) προτείνει (υποθέτουμε) κάτι ανάλογο: ένα «ευρωπαϊκό συμβούλιο άμυνας», στο οποίο βλέπει σαν σίγουρα μέλη την ιταλία, την ισπανία, την γαλλία και την γερμανία. Θα μπορούσαμε να φανταστούμε και τους άλλους 3 των αρχικών συνθηκών της Ρώμης (το μεγάλο δουκάτο, το βέλγιο και την ολλανδία), και γιατί όχι; την αυστρία. Ένα τέτοιο «ευρωπαϊκό συμβούλιο άμυνας» θα μπορούσε να σχεδιάσει και να μεθοδεύσει «ευρωπαϊκά οπλικά συστήματα» (έρευνα και κατασκευή), καθώς και έναν «ευρωπαϊκό στρατό» – αν καταφέρει να λύσει το ερώτημα της διοίκησής του…
Ωστόσο ένα «ευρωπαϊκό συμβούλιο άμυνας» θα είναι λειψό αν δεν δημιουργηθεί και ένα «ευρωπαϊκό συμβούλιο εξωτερικής πολιτικής». Κι εδώ τα πράγματα σοβαρεύουν. Γιατί θα πρέπει να συμβιβάζονται τα διαφορετικά έως και αντίπαλα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα των μελών του.
Εννοείται ότι τέτοιοι θεσμοί θα είναι τυπικοί· όπως λογικά τυπικό θα γίνει και το eurogroup. Και φυσικά θα έχουν αυστηρούς κανόνες συμμετοχής· ίσως, μάλιστα, φροντίσουν να έχουν και έναν μηχανισμό αποβολής κάποιου μέλους… Συνεπώς η συμμετοχή δεν θα προκύπτει από πρόσκληση του είδους «όποιος θέλει έρχεται», αλλά μάλλον όποιος έχει τις προϋποθέσεις (και θέλει) έρχεται…

7/2/2017. Φαίνεται λογικό: το Βερολίνο, που ήταν ως πρόσφατα σταθερός υποστηρικτής μιας ενιαίας θεσμικής (ομοσπονδιακής) συγκρότησης και της “πολιτικής ολοκλήρωσης” του συνόλου της ε.ε., έχει αποφασίσει, ενόψει της όξυνσης του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού, να κινηθεί πιο ευέλικτα· άρα και πιο γρήγορα. Όμως, όπως η προηγούμενη “γραμμή” είχε προβλήματα (οπωσδήποτε αυτό: άφηνε την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση εκτεθειμένη στα “καπρίτσια” των φανερών ή κρυφών ευρωπαίων συμμάχων της Ουάσιγκτον…) έτσι και η τωρινή έχει τα δικά της.
Ας ονομάσουμε ένα: πολωνία. Με τις τωρινές πολιτικές βιτρίνες της η Βαρσοβία είναι (έχουμε τη γνώμη) απίθανο να ενταχτεί σε ένα συγκροτημένο “ευρωπαϊκό συμβούλιο άμυνας” και ένα “ευρωπαϊκό συμβούλιο εξωτερικής πολιτικής”. Όμως το να μείνει έξω, σημαίνει ότι αφήνεται κρίσιμο ευρωπαϊκό έδαφος στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Ενδεχομένως να μην είναι εφικτό οτιδήποτε άλλο (με “ειρηνικά μέσα”). Αυτό δεν κάνει μικρότερο το πρόβλημα. (Πάντως σήμερα η Μέρκελ κάνει επίσκεψη στη Βαρσοβία…)
Απ’ την άλλη μεριά, φυσικά, η διευκόλυνση των αποφάσεων σε τέτοιους θεσμούς θα ισχύει όσο ο αριθμός των μελών τους παραμένει σχετικά μικρός. Κι εδώ το παράδειγμα του eurogroup, όταν βρέθηκε στα τέλη του 2009 μπροστά στην ελληνική χρεωκοπία, είναι διδακτικό. Εν τέλει, όξυνση του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού σημαίνει και (άλλοτε ξαφνικά άλλοτε προβλέψιμα) «πυκνώματα» του ιστορικού χρόνου. Σε τέτοιες φάσεις οι χρονοβόρες διαδικασίες μπορεί να γίνουν αυτοκαταστροφικές.
Εν τω μεταξύ, η δημιουργία ενός «ευρωπαϊκού συμβουλίου άμυνας» όπως το προτείνει η Πινότι δεν είναι μόνο μια «άλλη ταχύτητα» μέσα στην ε.ε. Είναι το ίδιο και μέσα στο νατο. Θα είναι ενδιαφέρον να δούμε ποιες θα είναι οι εξελίξεις στην ξεπερασμένη “ατλαντική συμμαχία” αν και εφόσον (μεσοπρόθεσμα μιλώντας) δημιουργηθεί ένα τέτοιο συμβούλιο.