Τα τύμπανα που ανάγγελναν την κατάρρευση του ρωσικού καπιταλισμού εξαιτίας του συνδυασμού του εμπάργκο και της μεγάλης πτώσης των τιμών του πετρελαίου δεν ακούγονται πια. Πράγματι η Μόσχα είχε ζημιά απ’ αυτά· όμως φαίνεται ως τώρα ότι μπορεί να την διαχειριστεί. Υπάρχει όμως κάποιο άλλο κράτος, που έπαιξε και παίζει βασικό ρόλο στην μείωση των πετρελαϊκών τιμών, ίσως όμως δεν μπορεί να διαχειριστεί τις συνέπειες των παγκόσμιων ανακατατάξεων στους υδρογονάνθρακες, που στρέφονται εναντίον του. Πρόκειται για την σαουδική αραβία.
Σίγουρα το Ριάντ δεν έχει χαρεί με τη διεθνή “νομιμοποίηση” του ιρανικού καθεστώτος. Δεν έχει χαρεί, επίσης, για την αυξανόμενη άντληση σχιστολιθικού πετρελαίου στις ηπα, και την διαγραφόμενη αυτονόμηση των πετρελαϊκών αναγκών των ηπα απ’ την αραβική χερσόνησο και τον ο.π.ε.κ. γενικά.
Στοιχεία του αμερικανικού κράτους δείχνουν ότι οι αμερικανικές πετρελαϊκές εισαγωγές απ’ τα κράτη μέλη του ο.π.ε.κ. έχουν πέσει στο χαμηλότερο επίπεδο απ’ το 1987. Οι ηπα εισήγαγαν 45.626 βαρέλια απ’ την σαουδική αραβία το 2005, αλλά τον Γενάρη του 2015, δέκα χρόνια μετά, το νούμερο είχε πέσει στα 25.418. Τον περασμένο Ιούνη ανέβηκε στα 32.324 βαρέλια, αλλά η τάση είναι σαφής και πτωτική.
Η εσωτερική αμερικανική παραγωγή πήγε από 1,2 εκατ. βαρέλια την ημέρα το 2014 στα 8.7 εκατ. βαρέλια την ημέρα το 2015. Πρόκειται για την μεγαλύτερη επέκταση της αμερικανικής εξόρυξης πετρελαίου από τότε που καταγράφονται τα σχετικά στοιχεία, δηλαδή από το 1900. Και παρά την πτώση των τιμών κατά 50% εξαιτίας της σαουδαραβικής υπεράντλησης, κάτι που έκανε την εξόρυξη των σχιστολιθικών κοιτασμάτων ακριβή, η επιλογή του αμερικανικού κράτους / κεφάλαιου για “απεξάρτηση” απ’ τον ο.π.ε.κ. δεν άλλαξε. Η εξόρυξη πρόκειται να αυξηθεί κατά 8,1% φέτος και κατά 1,5% του χρόνου.
Το Ριάντ δεν μπορεί να εμποδίσει την αμερικανική “χειραφέτηση”. Και συνεχίζει να πουλάει φτηνά. Αλλά αυτό έχει συνέπειες στα έσοδά του. Το 2014 η σαουδική αραβία είχε έσοδα απ’ το πετρέλαιο 1,05 τρισ. ριάλ. Ο προϋπολογισμός του για εκείνη τη χρονιά είχε γίνει όμως με εκτιμώμενη τιμή 103 δολάρια το βαρέλι· καμία σχέση. Ο προϋπολογισμός του 2015 έγινε με εκτίμηση για 80 δολάρια το βαρέλι. Οι χαμηλότερες τιμές έχουν σαν αποτέλεσμα την αύξηση του ελλείματος. Δεν είναι ακόμα υψηλό (20% του αεπ για το 2015), αλλά και πάλι η τάση είναι σαφής. Το 90% των σαουδαραβικών εσόδων είναι απ’ το πετρέλαιο.
Η “νομιμοποίηση” του ιράν σημαίνει ότι σύντομα θα μπουν και τα δικά του κοιτάσματα στη διεθνή (και δυτική) αγορά. Αυτό θα ρίξει κι άλλο τις τιμές (κατά 21% υπολογίζει η παγκόσμια τράπεζα). Το Ριάντ εξοπλίζεται όχι ως τα δόντια αλλά ως τις τρίχες του κεφαλιού. Είναι ήδη ο μεγαλύτερος αγοραστής όπλων παγκόσμια. Οι “αμυντικές δαπάνες” του αναμένεται να φτάσουν τα 9,8 δισ. δολάρια το 2015. Αλλά δεν έχει τον ανάλογο στρατό. Προσλαμβάνει μισθοφόρους: από πιλότους για τα αεροπλάνα μέχρι...
Θα καταφέρει να “βγάλει” τον 21ο αιώνα η σαουδαραβική χούντα σαν αστακός - στην - έρημο, με μισθοφόρους; Χλωμό. Η Τεχεράνη δίπλα κοιτάει στραβά.
