χειμώνας στην Καταλωνία

Η Καταλωνία έχει μια ιδιαίτερη θέση, πολιτική, ιδεολογική και συναισθηματική, στο “παλιό” (προ του 1985) αναρχικό ρεύμα στα μέρη μας. Οι αναρχικοί και οι τροτσκιστές του poum, η κομμούνα της Βαρκελώνης, ο Ντουρούτι, ο αγώνας και η ήττα απ’ τους φασίστες, έγιναν το ιστορικό σημείο αναφοράς για πολλούς και πολλές, χάρη στο Σύντομο καλοκαίρι της αναρχίας (του Χανς Μάρκους Εντσενσμπέργκερ) και στον Φόρο τιμής στην Καταλωνία (του Τζωρτζ Όργουελ).
Όμως για την πραγματικότητα της Καταλωνίας εδώ και δεκαετίες, το ‘36 και η ανάμνησή του είναι ένας μακρινός μύθος. Ειδικά οι (25οι) ολυμπιακοί αγώνες που έγιναν στη Βαρκελώνη το 1992 αποδείχθηκαν ένα συμβολικό και ουσιαστικό σημείο στροφής για την καπιταλιστική ανάπτυξη της πόλης και ολόκληρης της περιφέρειας: η αξιοποίηση των αγώνων μετά τη λήξη τους θεωρήθηκε ιδανική, η gentrification της πόλης πριν και μετά τους αγώνες (όχι χωρίς κοινωνικές συγκρούσεις) διαμόρφωσε έναν χαρακτήρα παγκόσμιου προορισμού “εναλλακτικού” τουρισμού· ενώ η Καταλωνία συνολικά, “έπαιξε” από θέση οδηγού στην “καπιταλιστική ανάπτυξη” όλης της ισπανίας, στα ‘90s και στα ‘00s.
Σήμερα η Καταλωνία είναι απ’ την άποψη του παραγώμενου αεπ η πλουσιότερη περιφέρεια της ισπανίας· με μέτρο το κατά κεφαλήν αεπ είναι τέταρτη πίσω απ’ την αυτόνομη περιφέρεια της Μαδρίτης, την Βασκία και την Ναβάρρα. Στην κορυφή είναι και σε ότι αφορά ορισμένα μεγέθη της κρίσης, μετά το 2008: το χρέος της περιφέρειας ήταν το 2012 13,5 τρισ. ευρώ, το 38% του χρέους του συνόλου των χρεών των ισπανικών περιφερειών. Ο καταλανικός καπιταλισμός στηρίζεται ιδιαίτερα στον δευτερογενή (38% του καταλανικού αεπ έναντι 29% κατά μέσο όρο στο σύνολο της ισπανίας) και στις υπηρεσίες (60%). Στις υπηρεσίες ο τουρισμός (με άξονα περιστροφής τη Βαρκελώνη) και όλα τα περιφερειακά της σχετικής βιομηχανίας είναι κεντρικός: στην Βαρκελώνη και στην Καταλωνία γίνονται όλο το χρόνο διεθνή φεστιβάλ ή αγώνες σχεδόν για τα πάντα: απ’ τον μηχανοκίνητο αθλητισμό μέχρι χορούς.

Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε σ’ αυτό το σημείο ότι θεωρούμε την απαίτηση διοικητικής ανεξαρτησίας από οποιουσδήποτε σεβαστή, σε οποιαδήποτε κλίμακα και μέγεθος πληθυσμού και τόπου κι αν διατυπώνεται μια τέτοια απαίτηση. Ακόμα και πόλης, χωριού ή συνοικίας!!!  Απ’ την άλλη δεν είμαστε φίλοι των κρατών και των συνόρων! Συνεπώς αυτό που θεωρούμε σεβαστό δεν είναι υπεράνω κριτικής εξέτασης και αποτίμησης: ως προς τα πραγματικά κίνητρα, τους πραγματικούς σκοπούς, τις δυνατότητες, τα ταξικά χαρακτηριστικά.... Σε γενικές γραμμές κάνουμε μια διάκριση (όχι τόσο σχηματική όσο υποχρεωτικά θα την μνημονεύσουμε εδώ) ανάμεσα σε πληθυσμούς υποτελείς, καταπιεζόμενους, εκμεταλλευόμενους, και πληθυσμούς ηγεμονικούς, κυρίαρχους οικονομικά. Για τους πρώτους (αλλά όχι για τους δεύτερους) η απαίτηση διοικητικής ανεξαρτησίας, ακόμα και δημιουργίας χωριστού κράτους, και ο σχετικός αγώνας, θεωρούμε ότι μπορεί να έχει σημαντικά απελευθερωτικά στοιχεία για την τάξη μας· παρότι δεν έχουμε καμία αυταπάτη τι συμβαίνει όταν ο “αγώνας δικαιωθεί” και δημιουργηθεί ένα καινούργιο κράτος. Αυτή είναι, για παράδειγμα, η περίπτωση των παλαιστίνιων· που ωστόσο δεν έχει καμία ομοιότητα ή αναλογία με την περίπτωση των καταλανών.

Η οικονομική θέση / κατάσταση του καταλανικού καπιταλισμού θα έπρεπε λοιπόν να λαμβάνεται σοβαρά υπ’ όψη, τουλάχιστον το ίδιο σοβαρά με ιστορικά ζητήματα, αν θέλει κανείς να σχηματίσει μια γνώμη για το ζήτημα της κρατικής ανεξαρτητοποίησής της. Το ισπανικό διοικητικό σύστημα είναι αρκετά αποκεντρωτικό (αν και όχι ομοσπονδιακό), εφόσον κάθε περιφέρεια έχει δική της βουλή και κυβέρνηση, με διάφορες αρμοδιότητες. Αλλά για ένα μεγάλο μέρος των καταλανών αυτή η σχετική αυτονομία δεν είναι αρκετή. Θέλουν πλήρη απόσχιση απ’ την ισπανία, και δημιουργία χωριστού κράτους· μέσα στην ε.ε. και την ευρωζώνη. Τα βασικότερα επιχειρήματα είναι ιστορικά / πολιτιστικά: τα καταλανικά είναι μια διαφορετική γλώσσα σε σχέση με τα επίσημα ισπανικά [1Είναι, ωστόσο, μια συγγενής γλώσσα. Η γλώσσα που είναι πραγματικά άσχετη και με τα ισπανικά, και με τα καταλανικά, και με τα γαλλικά, και με όλες τις λατινογενείς γλώσσες είναι τα βασκικά: πρόκειται για γλώσσα για την οποία δεν έχει βρεθεί καμία συγγένεια με άλλην, και θεωρείται εξαιρετικά αρχαία.]· οι καταλανοί είναι διαφορετική (και αυτοτελής) εθνότητα· πριν την ισπανική ενοποίηση ήταν χωριστό βασίλειο· η Καταλωνία είχε μεγάλη ανεξαρτησία (αν και όχι κρατική οντότητα) ως και τον εμφύλιο, που καταργήθηκε απ’ τον φασίστα Φράνκο, φτάνοντας ως την απαγόρευση της επίσημης χρήσης της καταλανικής γλώσσας. Αν και δεν έχουν επιχειρήματα που θα μπορούσαν να πείσουν έναν τρίτο και ουδέτερο για το θέμα, οι καταλανοί υποστηρίζουν ότι είναι (περίπου) “καταπιεζόμενοι” απ’ το ισπανικό κράτος [2Είναι γεγονός ότι η κεντρική ισπανική κυβέρνηση, που εκτός από κεντρική είναι δεξιά και μαφιόζικη, αντιμετωπίζει προβοκατόρικα τις καταλανικές ευαισθησίες για την γλώσσα και την εκπαίδευση στα σχολεία της καταλωνίας, ρίχνοντας λάδι στη φωτιά. Αξίζει να ξέρουν οι αναγνώστες / αναγνώστριες ότι μετά από 40 χρόνια χούντας (Φράνκο) στην ισπανία δεν έγινε καμία, έστω και τυπική ή συμβολική αποχουντοποίηση. Κανείς απ’ τους φασίστες (βασανιστές, δολοφόνους, κλπ) δεν πήγε φυλακή. Αντίθετα όλο το στελεχικό δυναμικό των φασιστών μεταφέρθηκε στο δεξιό κόμμα, όμορφα και ωραία. Τα τωρινά στελέχη του κόμματος είναι συχνά παιδιά των φασιστών, που συνεχίζουν να τιμούν το “όνομα” της οικογένειάς τους κάνοντας πολιτική καριέρα στην δημοκρατία... Οι σοσιαλδημοκράτες είναι λίγο, αλλά πολύ λίγο καλύτεροι. Συμφώνησαν και συνεργάστηκαν στην ατιμωρησία των μαζικών δολοφονιών που έκαναν οι ισπανοί φασίστες τις 4 δεκαετίες της κυριαρχίας τους, και εντάχθηκαν πολύ γρήγορα στον “δημοκρατικό εθνικό κορμό” - που σημαίνει μπίζνες με το λευκό αλλά και το μαύρο ισπανικό κεφάλαιο. Γιατί υπάρχει και τέτοιο, καθόλου αμελητέο στην ισπανία. Εν τέλει ο ανώτατος άρχοντας στην ισπανία είναι ο βασιλιάς, του ίδιου ακριβώς οίκου που στήριζε τον Φράνκο.
Δεν είναι, όμως, απ’ την άλλη μεριά, η Καταλωνία μια εργατική περιφέρεια! Είναι μια αναπτυγμένη καπιταλιστική ζώνη, με ότι σημαινει κάτι τέτοιο...].
Είναι έτσι; Ένα δεύτερο επίπεδο επιχειρημάτων, πιο στέρεο και εντελώς σύγχρονο, που χρησιμοποιούν οι καταλανοί εθνικιστές (δεξιοί και αριστεροί) έχει σαν κεντρικό του θέμα ότι υποχρεώνονται να παραδίδουν τα έσοδα απ’ τους φόρους της περιφέρειας στην κεντρική κυβέρνηση, η οποία τους επιστρέφει τα ποσά που εκείνη κρίνει ότι χρειάζονται για τις ανάγκες της περιφέρειας [3Αυτό ισχύει γενικά με τις περιφέρειες της ισπανίας, εκτός απ’ την Βασκία που έχει μεγαλύτερη ανεξαρτησία στο συγκεκριμένο θέμα: η κυβέρνηση της Βασκίας κρατάει η ίδια απ’ την φορολογία τα ποσά που χρειάζεται, και δίνει τα υπόλοιπα στη Μαδρίτη.]. Και σ’ αυτό το σημείο γίνεται καθαρό ένα σοβαρό και χειροπιαστό κίνητρο υπέρ της κρατικής ανεξαρτησίας, που δεν έχει σχέση ούτε με την γλώσσα ούτε με την ιστορία: η Καταλωνία είναι μια πλούσια περιφέρεια, και ένα καλό μέρος των καταλανών δεν θέλει να πληρώνει τις “φτωχές” (ή “φτωχότερες”) περιφέρειες της ισπανίας. Έτσι, το θέμα της καταλανικής ανεξαρτησίας μπαίνει στην ίδια γραμμή με την ιταλική “λίγκα του βορρά”, και ευρύτερα με την γενική αντίθεση (και τις ειδικές αντιθέσεις μέσα σε υπάρχοντα κράτη) μεταξύ “πλούσιων” και “φτωχών” περιοχών, με τους οπαδούς της (κρατικής) ανεξαρτησίας των πρώτων να φωνάζουν “δεν θα πληρώνουμε τους άλλους”.

Είναι αλήθεια ότι τουλάχιστον η αριστερά του καταλανικού εθνικισμού δεν το λέει αυτό - το υπονοεί στην πράξη αλλά δεν το φωνάζει. Εκείνο που λέει είναι ανεξαρτησία + κοινωνική δικαιοσύνη. Με την έννοια πως εάν μια καταλανική κυβέρνηση διαχειρίζεται η ίδια το σύνολο των εσόδων της, θα μπορεί να είναι πιο γενναιόδωρη σε παροχές στα πιο χαμηλά στρώματα της κοινωνικής ιεραρχίας. Αλλά αυτό είναι μια πολιτική υπόθεση εργασίας υπέρ “αριστερών” κυβερνήσεων σ’ ένα υποθετικό ανεξάρτητο καταλανικό κράτος, μια υπόθεση που απέχει πολύ απ’ την (τωρινή και μελλοντική) πραγματικότητα. Στην πράξη, μάλιστα, θα μπορούσε να υποστηριχτεί το ίδιο για το σύνολο της ισπανίας, της ευρώπης ή του κόσμου. Αλλά δεν συμβαίνει έτσι: είναι εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους ζητήματα η δημιουργία ενός κράτους και το είδος των κυβερνήσεών του για τα επόμενα 50, 100 ή 200 χρόνια...
Το πράγμα γίνεται χειρότερο εάν δει κανείς τον χάρτη με τα εδάφη τα οποία θα έπρεπε να αποτελούν την επικράτεια (σ’ αυτό συμφωνούν δεξιοί και αριστεροί εθνικιστές) της ανεξάρτητης καταλωνίας. Αυτό το υποθετικό κράτος δεν θα περιλαμβάνει μόνο την τωρινή περιφέρεια της Καταλωνίας, αλλά επίσης το παραλιακό τμήμα της περιφέρειας της Βαλένσια, ένα (μικρό) τμήμα της νότιας γαλλίας, τα νησία Ίμπιζα, Μαγιόρκα και Μινόρκα· ενώ υπάρχει και ένα χωριό στη βορειοδυτική Κορσική: όλα αυτά είναι περιοχές όπου τα καταλωνικά μιλιούνται κυρίως ή αποκλειστικά, συνεπώς... Συνεπώς, επειδή ένα τέτοιο καταλανικό κράτος σαν αυτό που είναι υπό συζήτηση, ακόμα κι αν φτιαχνόταν, αποκλείεται να είχε όλα αυτά τα εδάφη, η δημιουργία του θα σήμαινε μαζί την κατασκευή “αλύτρωτων πατρίδων”... Με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

οι τελευταίες εκλογές

Ο πολιτικός και ιδεολογικός χάρτης όσων υποστηρίζουν και όσων δεν υποστηρίζουν την ανεξαρτησία της Καταλωνίας είναι σύνθετος. Αυτοί που θέλουν παραμονή στην ισπανία (με κάποιες αλλαγές στο γενικό διοικητικό μοντέλο και παραχώρηση περισσότερων αρμοδιοτήτων στην καταλανική κυβέρνηση) είναι οι καταλανοί οπαδοί του δεξιού “λαϊκού κόμματος” (partido popular, P.P.:η τωρινή κυβέρνηση), οι οπαδοί του επίσης δεξιού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος στην καταλωνία, οι “καινούργιοι” ciutadans (“πολίτες” στα καταλανικά) που είναι τμήμα του πανισπανικού cludadanos [4Οι Ciutadans φτιάχτηκαν στην Καταλωνία πριν από 10 χρόνια εκφράζοντας καθαρά δεξιές απόψεις σε μεταμοντέρνα συσκευασία. Αυτοπροσδιορίζονται ως κεντρώοι, ή ακόμα και κεντροαριστεροί, και κάνουν καμπάνιες με συνθήματα αριστερής ευαισθησίας.... Στα 10 αυτά χρόνια όμως (κι ενώ έχουν επεκταθεί και στην ισπανική πολιτική σκηνή με το ισπανικοποιημένο όνομα Ciudadanos) έχουν συνεργαστεί και διαδηλώσει με ακροδεξιές ομάδες, έχουν ψηφίσει όλους τους αντιδραστικούς νόμους του P.P., αρνούνται το δικαίωμα των μεταναστών χωρίς χαρτιά στην υγειονομική περίθαλψη, είναι ενάντια στην έκτρωση, υποστηρίζουν την επιβολή (υπεράσπιση την λένε) της ισπανικής γλώσσας στο εκπαιδευτικό σύστημα της καταλωνίας κλπ κλπ. Έχουν σημαία τους τη μάχη κατά της διαφθοράς της καθεστηκυίας πολιτικής τάξης, ενώ ήδη έχουν μέλη που κατηγορούνται για φοροδιαφυγές, απάτες κλπ. Τα μέλη τους προέρχονται από τις τάξεις του P.P. (για παράδειγμα οι ηγέτες τους Albert Rivera, Arcadi Espada: αρθρογράφος στη δεξιά εφημερία El Mundo) ή και ακροδεξιές εξωκοινοβουλευτικές ομάδες, αλλά το κρύβουν επιμελώς. Σ’ αυτές τις εκλογές πήραν πολλές ψήφους του P.P. που υποχώρησε σημαντικά, αλλά όχι μόνο. Εκφράζουν τους νοικοκυραίους που θέλουν τάξη και διαφάνεια. Μεταμοντέρνα ιδεολογική σύγχυση και πολύ μάρκετινγκ.] - “στη μέση” η αριστερή λίστα catalunya si que es pot [5“Η Καταλωνία μπορεί”: πρόκειται για την “πλατφόρμα Barcelona en Comu” που έχει συγκροτηθεί από ακτιβιστές των κοινωνικών κινημάτων στην Καταλωνία, και κέρδισε τις πρόσφατες δημοτικές εκλογές στη Βαρκελώνη. Σαν σχημα για τις εκλογές περιλαμβάνονταν οι podemos και δύο κόμματα της καταλανικής παραδοσιακής μη αυτονομιστικής αριστεράς, το iniciativa verda και το esquerra republicana. Αυτό το σχήμα δίνει προτεραιότητα στα κοινωνικά ζητήματα, δεν τάσσεται ανοικτά υπέρ ή κατά της ανεξαρτησίας, αλλά (γενικά...) στηρίζει το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των λαών...] - και απ’ την απέναντι μεριά πολλοί / πολλές απ’ τον καταλανικό αναρχικό / αντιεξουσιαστικό χώρο. Η πρώτη κατηγορία υποστηρίζει την ύπαρξη ενός κεντρικού κράτους. Η τρίτη υποστηρίζει ότι το ζήτημα της ανεξαρτησίας της Καταλωνίας είναι τριτεύον και σε κάθε περίπτωση σημασία έχουν οι κοινωνικοί αγώνες κι όχι τα σύνορα. (Δεν το κρύβουμε ότι συμφωνούμε με αυτή την θέση.) Υπέρ της ανεξαρτησίας είναι οι οπαδοί του δεξιού κόμματος convergencia (αυτό που κυβερνούσε ως τις εκλογές), του αριστερού esquerra republicana de catalunya, και του ακροαριστερού cup.
Τα δύο πρώτα αποφάσισαν, εν όψει των εκλογών, να κλείσουν τα μάτια στις ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές τους, και να κατέβουν με ενιαίο ψηφοδέλτιο [6Η φαιορόζ κυβέρνηση έχει γίνει παράδειγμα προς μίμηση;], σ’ έναν συνδυασμό που ονομάστηκε junys pel si (“μαζί για το ναι” - στην ανεξαρτησία), στον οποίο προστέθηκαν κάποιες μικρές ανεξαρτησιακές οργανώσεις (anc, omnium). Το cup, αν και υπέρ της ανεξαρτησίας, δεν μπήκε σ’ αυτήν την ετερόκλητη συμμαχία. Επιπλέον δήλωσε (προεκλογικά) ότι για να θεωρήσει το αποτέλεσμα των εκλογών de facto εντολή για ανακήρυξη της ανεξαρτησίας, θα πρέπει υπέρ να έχει ψηφίσει πάνω απ’ το 50% των ψηφοφόρων. Μόνοι τους κατέβηκαν και οι υπόλοιποι συνδυασμοί. Οι podemos καταλωνίας συμμετείχαν επίσης στη συμμαχία catalunya si que es pot, χωρίς να ξεκαθαρίσουν εάν είναι υπέρ ή κατά της ανεξαρτησίας - μια μάλλον καιροσκοπική στάση. Τα αποτελέσματα είναι γνωστά. Τα παραθέτουμε (και) για ιστορικούς λόγους:
υπέρ της ανεξαρτησίας:
- junys pel si  1.620.973 κουκιά, 39,54% και 62 έδρες (στο 135 εδρών καταλανικό κοινοβούλιο)
- cup                 336.375 κουκιά,   8,20% και 10 έδρες
σύνολο:          1.957.348 κουκιά,  47,74%      72 έδρες, κοινοβουλευτική πλειοψηφία

κατά της ανεξαρτησίας
- ciutadans        734.910 κουκιά,  17,93%  και 25 έδρες
- σοσιαλιστές     522.209 κουκιά,  12,74%  και 16 έδρες
- P.P καταλ.       348.444 κουκιά,    8,50%  και 11 έδρες
σύνολο:          1.605.563 κουκιά,   39,17%  και 52 έδρες

επιπλέον
- catalunya
si que es pot      366.494 κουκιά,   8,94% και 11 έδρες

Αν δει κανείς το αποτέλεσμα μόνο απ’ την οπτική της ανεξαρτησίας (κάτι που είναι λάθος) υπάρχει μεν (σε ψήφους) μια υπεροχή των οπαδών της ανεξαρτησίας, όχι όμως τέτοια που να μπορεί να κινηθεί ελεύθερα, αγνοώντας ότι οι εναντίον της ανεξαρτησίας ψήφοι είναι μόνο 350.000 λιγότερες. Υπάρχει, φυσικά, μια σαφής κοινοβουλευτική πλειοψηφία υπέρ της, αλλά είναι εξαιρετικά ετερόκλητη. Κατά το cup, εφόσον δεν ψήφισε υπέρ το 50% συν κάτι, δεν τίθεται θέμα άμεσης ανακήρυξής της. Χωρίς τους βουλευτές του cup το junys pel si δεν έχει κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Τι ζήτημα είναι στην ημερησία διάταξη λοιπόν; Πιθανόν διαπραγματεύσεις για περισσότερες αρμοδιότητες στην καταλανική κυβέρνηση...
Ενδιαφέρον κατά την γνώμη μας έχουν ζητήματα που κουκουλώθηκαν κάτω απ’ αυτές τις εκλογές. Κατ’ αρχήν ο ίδιος ο ελιγμός του (πρώην) κυβερνώντος δεξιού convergencia να “συσκευάσει” τις εκλογές σαν συγκαλυμένο δημοψήφισμα, θα μπορούσε (και θα έπρεπε) να είχε καταγγελθεί σαν απάτη. Ο λόγος είναι απλός: οι εκλογές για την ανάδειξη κοινοβουλίου ΔΕΝ είναι, και ΔΕΝ μπορεί να είναι δημοψήφισμα!!! Κι όποιος το λέει αυτό κάτι προσπαθεί να κρύψει. Ένα δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Καταλωνίας ήταν, φυσικά, αδύνατο να γίνει, εφόσον η έγκρισή του εμπίπτει στις αρμοδιότητες της ισπανικής κυβέρνησης, η οποία το είχε αποκλείσει. Γιατί, λοιπόν, δεν κατέβηκε κάθε κόμμα μόνο του, με τις θέσεις του και για την ανεξαρτησία και τα υπόλοιπα; Στο τέλος πάλι θα υπήρχε ένα σύνολο “ανεξαρτησιακών” βουλευτών... Γιατί έγινε αυτός ο παράξενος εκλογικός “δεξιοαριστερός” συνασπισμός; Εκ του αποτελέσματος προκύπτει ότι σαν τέτοιος είναι άχρηστος για το θέμα της ανεξαρτησίας, εφόσον η κοινοβουλευτική πλειοψηφία του χρειάζεται και τους 10 βουλευτές του cup. Στην πράξη ο συνδυασμός αυτός έχει περισσότερο ιδεολογική παρά πολιτική σημασία: οι τερατογεννέσεις δικαιολογούνται εάν είναι για την ανεξαρτησία της Καταλωνίας! Αλλά αυτό υπονομεύει μέχρι εξαφάνισης τον αριστερό εθνικισμό, το ανεξαρτησία + κοινωνική δικαιοσύνη: προφανώς τα δεξιοαριστερά μορφώματα το τελευταίο που μπορούν να υπηρετήσουν είναι η κοινωνική δικαιοσύνη! Για να το πούμε αλλιώς: η “εθνική ενότητα” τρώγεται σκέτη· και είναι δηλητηριώδης!
Το άλλο σημαντικό, που ίσως έχει μια έμμεση σχέση με το πιο πάνω, είναι η εκτόξευση των ciutadans. Πρόκειται για μακιγιαρισμένους δεξιούς· όμως θριάμβευσαν στην άλλοτε κόκκινη ζώνη των προαστείων της Βαρκελώνης, στις εργατικές γειτονιές, στη δεύτερη και τρίτη γενιά εσωτερικών μεταναστών από την Ανδαλουσία, την Εξτρεμαδούρα και άλλες ισπανικές περιφέρειες, που παραδοσιακά ψήφιζαν είτε τους σοσιαλιστές (psc) είτε τους κομμουνιστές (esquerra unita). Αυτοί οι ψηφοφόροι δεν είναι υπέρ της ανεξαρτησίας της Καταλωνίας γιατί απλά δεν νοιώθουν καταλανοί. Θεωρητικά σ’ αυτούς απευθυνόταν και το csqep - αλλά εξαιτίας της ασαφούς θέσης του, ψήφισαν τους ciutadans.

Το συμπέρασμά μας είναι ότι σε ότι αφορά την ανεξαρτησία της Καταλωνίας, ο δεξιός και αριστερός εθνικισμός πέτυχαν από κοινού μια εικονική νίκη: μια πλειοψηφία την οποία δεν μπορούν να κάνουν και πολλά πράγματα. Εκεί που η επιτυχία είναι πιο σοβαρή, είναι στο πως το ζήτημα της ανεξαρτησίας - για - την - ανεξαρτησία διαμόρφωσε τις εκλογικές συμπεριφορές των καταλανώ, και ειδικά των εργατών / εργατριών στην Καταλωνία, είτε είναι ντόπιοι είτε είναι εσωτερικοί μετανάστες. Υποθέτουμε ότι τους επόμενους μήνες οι διαπραγματεύσεις, οι μανούβρες, οι δηλώσεις για το θέμα, καταλανών και μη, θα κυριαρχούν στους θεαματικούς ουρανούς (και σε πολλά μυαλά) εκεί. Αν γίνει έτσι δεν θα είναι καλό.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1 - Είναι, ωστόσο, μια συγγενής γλώσσα. Η γλώσσα που είναι πραγματικά άσχετη και με τα ισπανικά, και με τα καταλανικά, και με τα γαλλικά, και με όλες τις λατινογενείς γλώσσες είναι τα βασκικά: πρόκειται για γλώσσα για την οποία δεν έχει βρεθεί καμία συγγένεια με άλλην, και θεωρείται εξαιρετικά αρχαία.
[ επιστροφή ]

2 - Είναι γεγονός ότι η κεντρική ισπανική κυβέρνηση, που εκτός από κεντρική είναι δεξιά και μαφιόζικη, αντιμετωπίζει προβοκατόρικα τις καταλανικές ευαισθησίες για την γλώσσα και την εκπαίδευση στα σχολεία της καταλωνίας, ρίχνοντας λάδι στη φωτιά. Αξίζει να ξέρουν οι αναγνώστες / αναγνώστριες ότι μετά από 40 χρόνια χούντας (Φράνκο) στην ισπανία δεν έγινε καμία, έστω και τυπική ή συμβολική αποχουντοποίηση. Κανείς απ’ τους φασίστες (βασανιστές, δολοφόνους, κλπ) δεν πήγε φυλακή. Αντίθετα όλο το στελεχικό δυναμικό των φασιστών μεταφέρθηκε στο δεξιό κόμμα, όμορφα και ωραία. Τα τωρινά στελέχη του κόμματος είναι συχνά παιδιά των φασιστών, που συνεχίζουν να τιμούν το “όνομα” της οικογένειάς τους κάνοντας πολιτική καριέρα στην δημοκρατία...
Οι σοσιαλδημοκράτες είναι λίγο, αλλά πολύ λίγο καλύτεροι. Συμφώνησαν και συνεργάστηκαν στην ατιμωρησία των μαζικών δολοφονιών που έκαναν οι ισπανοί φασίστες τις 4 δεκαετίες της κυριαρχίας τους, και εντάχθηκαν πολύ γρήγορα στον “δημοκρατικό εθνικό κορμό” - που σημαίνει μπίζνες με το λευκό αλλά και το μαύρο ισπανικό κεφάλαιο. Γιατί υπάρχει και τέτοιο, καθόλου αμελητέο στην ισπανία. Εν τέλει ο ανώτατος άρχοντας στην ισπανία είναι ο βασιλιάς, του ίδιου ακριβώς οίκου που στήριζε τον Φράνκο.
Δεν είναι, όμως, απ’ την άλλη μεριά, η Καταλωνία μια εργατική περιφέρεια! Είναι μια αναπτυγμένη καπιταλιστική ζώνη, με ότι σημαινει κάτι τέτοιο...
[ επιστροφή ]

3 - Αυτό ισχύει γενικά με τις περιφέρειες της ισπανίας, εκτός απ’ την Βασκία που έχει μεγαλύτερη ανεξαρτησία στο συγκεκριμένο θέμα: η κυβέρνηση της Βασκίας κρατάει η ίδια απ’ την φορολογία τα ποσά που χρειάζεται, και δίνει τα υπόλοιπα στη Μαδρίτη.
[ επιστροφή ]

4 - Οι Ciutadans φτιάχτηκαν στην Καταλωνία πριν από 10 χρόνια εκφράζοντας καθαρά δεξιές απόψεις σε μεταμοντέρνα συσκευασία. Αυτοπροσδιορίζονται ως κεντρώοι, ή ακόμα και κεντροαριστεροί, και κάνουν καμπάνιες με συνθήματα αριστερής ευαισθησίας.... Στα 10 αυτά χρόνια όμως (κι ενώ έχουν επεκταθεί και στην ισπανική πολιτική σκηνή με το ισπανικοποιημένο όνομα Ciudadanos)  έχουν συνεργαστεί και διαδηλώσει με ακροδεξιές ομάδες, έχουν ψηφίσει όλους τους αντιδραστικούς νόμους του P.P., αρνούνται το δικαίωμα των μεταναστών χωρίς χαρτιά στην υγειονομική περίθαλψη, είναι ενάντια στην έκτρωση, υποστηρίζουν την επιβολή (υπεράσπιση την λένε) της ισπανικής γλώσσας στο εκπαιδευτικό σύστημα της καταλωνίας κλπ κλπ. Έχουν σημαία τους τη μάχη κατά της διαφθοράς της καθεστηκυίας πολιτικής τάξης, ενώ ήδη έχουν μέλη που κατηγορούνται για φοροδιαφυγές, απάτες κλπ. Τα μέλη τους προέρχονται από τις τάξεις του P.P. (για παράδειγμα οι ηγέτες τους Albert Rivera, Arcadi Espada: αρθρογράφος στη δεξιά εφημερία El Mundo) ή και ακροδεξιές εξωκοινοβουλευτικές ομάδες, αλλά το κρύβουν επιμελώς. Σ’ αυτές τις εκλογές πήραν πολλές ψήφους του P.P. που υποχώρησε σημαντικά, αλλά όχι μόνο. Εκφράζουν τους νοικοκυραίους που θέλουν τάξη και διαφάνεια. Μεταμοντέρνα ιδεολογική σύγχυση και πολύ μάρκετινγκ.
[ επιστροφή ]

5 - “Η Καταλωνία μπορεί”: πρόκειται για την “πλατφόρμα Barcelona en Comu” που έχει συγκροτηθεί από ακτιβιστές των κοινωνικών κινημάτων στην Καταλωνία, και κέρδισε τις πρόσφατες δημοτικές εκλογές στη Βαρκελώνη. Σαν σχημα για τις εκλογές περιλαμβάνονταν οι podemos και δύο κόμματα της καταλανικής παραδοσιακής μη αυτονομιστικής αριστεράς, το iniciativa verda και το esquerra republicana. Αυτό το σχήμα δίνει προτεραιότητα στα κοινωνικά ζητήματα, δεν τάσσεται ανοικτά υπέρ ή κατά της ανεξαρτησίας, αλλά (γενικά...) στηρίζει το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των λαών...
[ επιστροφή ]

6 - Η φαιορόζ κυβέρνηση έχει γίνει παράδειγμα προς μίμηση;
[ επιστροφή ]