Έχουμε υποστηρίξει γραπτά, απ’ αυτές εδώ τις σελίδες, ότι η “αντιμνημονιακή” φαντασίωση τελείωσε στις 20 του περασμένου Φλεβάρη. Και τότε υπήρξε μια σύγκρουση μεταξύ της “εθνικής γραμμής” και της πραγματικότητας: το άμεσο ενδεχόμενο επιβολής ελέγχων στην κίνηση των κεφαλαίων στις ελληνικές τράπεζες (capital controls) που τότε η φαιορόζ κυβέρνηση δεν ήθελε ούτε να φανταστεί. Οπότε αναγκάστηκε να υπογράψει - κάτι - που - δεν - επίσης - δεν - ήθελε· όμως εάν δεν το έκανε η ε.κ.τ. ήταν υποχρεωμένη (απ’ το καταστατικό της) να διακόψει τον ela. Το πράγμα κουκουλώθηκε με τις εμπνεύσεις περί “δημιουργικής ασάφειας”, και το κουκούλωμα έγινε αποδεκτό, επειδή (αυτό καταλαβαίνουμε) πολλοί στα μέρη μας θεωρούν τις διεθνείς διακρατικές ενδοκαπιταλιστικές σχέσεις καουμποϊλίκι. Τι άλλο, άλλωστε, αν είσαι η χρυσή βίδα;
Κοιτώντας ωστόσο το ζήτημα του “μνημονίου Γ” όχι με εθνικό μάτι αλλά μέσα στη διεθνή (και ευρωπαϊκή) καπιταλιστική πραγματικότητα, έχουμε μερικές απορίες. Που περιστρέφονται γύρω απ’ το ερώτημα: γιατί επικράτησε στην ευρωζώνη η γραμμή “δώστε τους άλλη μια ευκαιρία” όταν είναι σαφές ότι οι (ελληνικές) δεσμεύσεις, ειδικά για πολλές απ’ τις περιβόητες “διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις” ΔΕΝ πρόκειται να τηρηθούν, όπως δεν τηρήθηκαν εδώ και 5 χρόνια απ’ όλους τους πιθανούς και απίθανους κυβερνοκομματικούς συνδυασμούς;
Εάν η κατάσταση του ελληνικού κράτους / κεφάλαιου το πρώτο εξάμηνο του 2015 κρινόταν υπό το πρίσμα ενός “stress test” τότε η απάντηση είναι οικτρή. Σ’ αυτό το εξάμηνο δεν συνέβη κάποια φυσική καταστροφή στην ελλάδα, κάποιος σεισμός ή καταποντισμός... Επίσης δεν υπήρξε καμία κοινωνική ένταση ή κάποια σοβαρή πολιτική αντιπαλότητα· το αντίθετο: εθνική ενότητα ως το μεδούλι... Επιπλέον η ευρωπαϊκή και διεθνής καπιταλιστική πραγματικότητα δεν εκδήλωσε εξάρσεις της εξελισσόμενης κρίσης... Τέλος δεν υπήρξε κάποια εξωτερική απειλή, στρατιωτική ή κάτι παρόμοιο. Κι όμως. Παρά αυτά τα “ήρεμα” δεδομένα, έγινε κατορθωτό να (ξανα)χρεωκοπήσουν οι ελληνικές τράπεζες (αν και στηρίχτηκαν συστηματικά, by the book, απ’ την καταραμένη ε.κ.τ...), να γίνει εσωτερική στάση πληρωμών του κράτους, να απλωθεί ακόμα περισσότερο η “στάση πληρωμών” των αφεντικών προς τους εργάτες και τις εργάτριές τους, να γίνει ένα ισχνό “πρωτογενές πλεόνασμα” του προϋπολογισμού και πάλι έλλειμμα χάρη στην επέκταση της φοροδιαφυγής... Φαίνεται πως το μόνο που συνέχισε να δουλεύει (επεκτείνοντας σταθερά τον “κύκλο εργασιών” του) είναι ό,τι έχει σχέση με το “εκτός νόμου” και με το οργανωμένο έγκλημα.
Πώς μπορεί να κριθεί με ορθολογικούς καπιταλιστικούς ένα τέτοιο σύμπλεγμα κράτους / κεφάλαιου, που βουλιάζει “από μόνο” του; Και γιατί βούλιαξε έτσι αφού δεν υπήρχε κάποιος ισχυρός “καταστροφικός” παράγοντας;
Η απάντηση είναι γνωστή: η πολιτική· η πολιτική σαν τεχνική της εξουσίας. Επειδή (υποτίθεται) γινόταν κάποια “σκληρή διαπραγμάτευση” (μαύρη κοροϊδία...) το κοινοβούλιο σταμάτησε να νομοθετεί· άραξε, χάζευε, και πληρωνόταν... Επειδή είχαν δοθεί γενναίες προεκλογικές υποσχέσεις, όποιος μπορούσε να φοροδιαφύγει το έκανε... Επειδή στον αέρα μύριζε “δραχμούλα” οι καταθέσεις ατόμων και επιχειρήσεων μετακόμισαν κατά σχεδόν 100 δισ.... Επειδή η υποτιθέμενη διαπραγμάτευση ήταν πολύ “σκληρή” το κράτος προσπάθησε να βάλει χέρι στα αποθεματικά οποιουδήποτε οργανισμού, απ’ τους δήμους ως τις πρεσβείες...
Πράγματι αυτή είναι η απάντηση: η πολιτική... Όμως εάν αξιολογήσει κανείς αυτήν την απάντηση βγαίνοντας απ’ τις ελληνικές κοινοτυπίες και έχοντας σα μέτρο τα στοιχειώδη του καπιταλισμού, θα προβληματιστεί έντονα. Είναι η “οικονομία” που προηγείται και η “πολιτική” που την ακολουθεί, κι όχι το ανάποδο - έτσι δεν είναι; Έτσι είναι... Εκτός...
Εκτός εάν έχουμε μπροστά μας την πιο καθολική εκδήλωση εκείνου που ονομάζουμε πολιτικό προσοδισμό. Εάν η νομή του κράτους είναι κεντρικός κόμβος στις “οικονομικές δραστηριότητες”, εντός ή εκτός νόμου, τότε ναι: οι “ιδιαιτερότητες” (για να το πούμε κομψά) της οποιασδήποτε κυβέρνησης είναι δυνατόν να παράγουν πράξεις και αποτελέσματα στη σφαίρα του “οικονομικού”, πέρα απ’ την γνωστή, πάγια και συνηθισμένη σχέση “εξυπηρετήσεων” του “πολιτικού” προς το “οικονομικό”, στον καπιταλιστικό κόσμο. Εάν η νομή του κράτους και των αποφάσεών του σε διάφορα επίπεδα και με διάφορες μορφές είναι κεντρικός κόμβος στις “οικονομικές δραστηριότητες” τότε ναι: οι φόβοι και οι ελπίδες αναφορικά με τις όποιες κυβερνητικές κινήσεις, τα συναισθήματα και η ακρισία, γίνονται οικονομικοί συντελεστές. Και μάλιστα ιδιαίτερα σοβαροί.
Θα πουν κάποιοι πονηροί: “μα τα ίδια θα συνέβαιναν παντού εάν μια χώρα είχε τόσο σοβαρό πρόβλημα όπως η “σκληρή” ελληνική διαπραγμάτευση”. Επιτρέψτε μας σοβαρότατες αμφιβολίες. Δεν έχουμε βέβαια πρόχειρα παραδείγματα. Ωστόσο θα πρέπει να θυμάστε (;) ότι το καπιταλιστικό βέλγιο, με έκταση το 1/4 της ελληνικής και πληθυσμό περίπου τον ίδιο, πριν κάτι χρόνια δεν είχε κυβέρνηση επί τουλάχιστον 11 μήνες. Δεν είχε κυβέρνηση! Υπήρχαν διαφωνίες μεταξύ των κομμάτων για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού, και απλά δεν υπήρχε εκλεγμένη κυβέρνηση επί μήνες. Επιπλέον το βέλγιο βαρύνεται με την διαίρεση ανάμεσα σε φλαμανδούς και βαλώνους, και στο όχι μακρινό παρελθόν είχαν υπάρξει έντονες και μαζικές αυτονομιστικές κινήσεις. Αλλά και χωρίς εκλεγμένη κυβέρνηση το βέλγιο δεν βούλιαξε. Η δημόδια διοίκησή του λειτούργησε κανονικά. [1Ας μην πει κάποιος πονηρός ότι στις Βρυξέλες βρίσκεται το αρχηγείο του νατο και το ευρωκοινοβούλιο. Κανένας απ’ τους δύο δεν διοικούσε την κρατική καθημερινότητα του βελγίου...]
Μπορείτε να φανταστείτε τι θα συνέβαινε στην ελλάδα εάν επί 11 μήνες γίνονταν διαπραγματεύσεις μεταξύ των κομμάτων αλλά όχι σχηματισμός κυβέρνησης και, επιπλέον, υπήρχε κάποια υπόγεια κόντρα μεταξύ “νέων χωρών” και “παλαιοελλαδιτών”;
Το παράδειγμα του βελγίου, αν και δεν έχει σημείο προς σημείο αναλογίες με την ελληνική περίπτωση, ίσως δείχνει το τι σημαίνει οι πολιτικές βιτρίνες του κράτους και του κεφάλαιου, οι κυβερνήσεις, να αποτελούν κεντρικό κόμβο οικονομικών δρατηριοτήτων σε μεγάλη έκταση και σε μεγάλο μέρος της πυραμίδας στον σύγχρονο καπιταλισμό. Εκφράζουν και υπηρετούν συμφέροντα, as usual· όμως οποιαδήποτε μη κανονικότητα “κυβερνητικής λειτουργίας”, σε ένα μοντέλο γενικευμένου πολιτικού προσοδισμού, μετατρέπεται ακόμα και σε αυτοκαταστροφή.
Είναι βιώσιμο αυτό το μοντέλο, και μάλιστα σαν “ισότιμος εταίρος” σε ένα περιβάλλον λιγότερο ή περισσότερο αυστηρών καπιταλιστικών κανόνων και καταμερισμών όπως είναι (ή θέλει να είναι) η ευρωζώνη; Η απάντησή μας είναι όχι! Δεν είναι! Το έχουμε γράψει: η “ολοκλήρωση” του ελληνικού μοντέλου είναι το κράτος - γκάγκστερ / κεφάλαιο - μαφία.
Υποθέτουμε ότι η μη βιωσιμότητα του ελληνικού κρατικού / καπιταλιστικού μοντέλου, ή για την ακρίβεια η μεγάλη απόστασή του απ’ αυτό που μπορεί να παρουσιαστεί σαν κρατικο/καπιταλιστικός ορθολογισμός με τα σημερινά δεδομένα, είναι γνωστή διεθνώς. Ξανά, λοιπόν, το αρχικό ερώτημα. Γιατί δόθηκε “άλλη μια ευκαιρία” στην Αθήνα....;
Κατά την καθεστωτική “καθημερινή” και το ρεπορτάζ στο οποίο αναφερθήκαμε νωρίτερα (ο τονισμός δικός μας):
... Σύμφωνα με πολύ καλά πληροφορημένη πηγή, οι εμπλεκόμενοι στη δημιουργία του σχεδίου [σ.σ.: για την έξοδο απ’ την ευρωζώνη...] δούλεψαν “με πόνο ψυχής”, όπως περιγράφει χαρακτηριστικά στην “Κ”, αλλά και “συγκλονισμένοι”, γιατί δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι τα πράγματα είχαν φτάσει σε αυτό το σημείο, καθώς οι περισσότεροι από αυτούς είχαν άμεση εμπλοκή με τα προγράμματα διάσωσης της Ελλάδας. Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή άλλωστε υπήρχε η ελπίδα ότι έστω και μέχρι την τελευταία στιγμή θα βρισκόταν η λύση, καθώς τα μέλη αυτής της ομάδας γνώριζαν καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον τις συνέπειες εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη και καταλάβαιναν το κόστος μιας τέτοιας απόφασης. Ένας από τους εμπλεκόμενους, με άμεση γνώση της ελληνικής πραγματικότητας στην κρίσιμη φάση της κατάρτισης, είπε χαρακτηριστικά στην υπόλοιπη ομάδα πως “αν εφαρμοστεί το σχέδιο αυτό, στους δρόμους της Αθήνας θα ακούγονταν οι ερπύστριες των τανκς.”
Δεν ξέρουμε τι ήταν αυτό που έκανε “έναν απ’ τους εμπλεκόμενους” ευρωτεχνοκράτες να σκεφτεί ότι οι συνέπειες της εξόδου απ’ την ευρωζώνη θα έφταναν μέχρι την έξοδο των τανκς απ’ τα στρατόπεδα· ξέρουμε πάντως ότι ο ψεκασμένος υπ.αμ. έκανε έγκαιρα έναν τέτοιο υπαινιγμό, περί στρατού και δημόσιας τάξης.
Δεν είναι παράλογο το να μην ήθελαν οι πολιτικές βιτρίνες και τα αφεντικά της ευρωζώνης τανκς και παρατεταμένη ένταση στις πόλεις ενός πρώην μέλους του κλαμπ. Υπάρχει διαθέσιμη ανά πάσα στιγμή μια μεγάλη στρατιά αγγλοαμαερικανικών μήντια (δημοσιογράφων, αναλυτών, κλπ) που θα άρπαζε την ευκαιρία για να καταγγείλει την “ευρώπη”, την “ευρωζώνη” ή ειδικά το Βερολίνο και τους συμμάχους του για εγκληματική αναλγησία. Αυτό, μαζί με μερικούς άλλους παράγοντες (ο ανοικτός και ομολογημένος φιλοαμερικανισμός του κόμματος της δραχμής είναι ένας) θα μπορούσαν να είναι κίνητρα για “μια ακόμα ευκαιρία”, παρότι δεν θα πρέπει να υπάρχει ούτε μισός που να έχει ασχοληθεί με την “μικρή ασθενή” τα τελευταία 5 χρόνια που να πιστεύει ότι οι δεσμεύσεις θα εφαρμοστούν στην πράξη.
Όμως η ασυμβατότητα με ορθολογικούς κανόνες και απρόσωπες θεσμίσεις και, επιπλέον, η ισχυρή ανθεκτικότητα επί σχεδόν 2 αιώνες του ελληνικού κρατικού / καπιταλιστικού μοντέλου δεν προοιωνίζονται μια στοιχειωδώς ισορροπημένη σχέση του με την γενική (ή την όποια κυρίαρχη) τάση στην ευρωζώνη σε βάθος χρόνου (εκτός εάν το μέλλον της ευρωζώνης είναι κράτη - γκάγκστερ / κεφάλαια - μαφίες!). Η ευκολία με την οποία οι ίδιοι κυβερνώντες που κωλυσιεργούσαν επί μήνες υπέγραψαν σε μέρες μια καινούργια συμφωνία δανεισμού, δεν δείχνει τίποτα άλλο εκτός από κυνισμό. Ένα μέρος του στελεχικού δυναμικού του (επι μήνες) κόμματος της δραχμής ξανάγινε στελεχικό δυναμικό του κόμματος του ευρώ σε ιστορικό χρόνο μηδέν... Ε; Πως και τόσο εύκολα; Απλά επειδή πιστεύουν ότι το τριετές “μνημόνιο Γ”, στο οποίο έχουν ξαναμαζευτεί οι εκκρεμότητες των δύο προηγούμενων, θα είναι μια - απ’ τα - ίδια: οι “κουαρτέτοι” θα έρχονται για ελέγχους και αξιολογήσεις· άλλα θα τα εγκρίνουν και με άλλα θα θυμώνουν· θα απειλούν ότι δεν θα δώσουν την Χ ή την Ψ δόση· η (όποια) κυβέρνηση θα “αντιστέκεται” αλλά στο τέλος θα υποχωρεί ψευτονομοθετώντας κάτι ακόμα· τα μήντια και η λαϊκή μούσα θα ελεεινολογούν τους “κατακτητές”... και τα λοιπά και τα λοιπά.
Σ’ αυτό το σχήμα δεν λαμβάνεται καθόλου ο παράγοντας “χρόνος”, καθώς και η ιστορικότητα των περιστάσεων. Η κρίση είναι παγκόσμια, η κρίση συνεχίζεται, η κρίση δεν είναι μόνη της αλλά σετ με την καπιταλιστική αναδιάρθρωση, η κρίση / αναδιάρθρωση έχει περάσει σε φάση παγκόσμιου γεωπολιτικού ανταγωνισμού. Συνεπώς αυτό που έγινε χθες δεν εξασφαλίζει καθόλου πως και αύριο θα γίνει το ίδιο.
Μιλώντας κάπως πιο γενικά από ιστορική άποψη, δεν είναι καθόλου ξένο προς την “φιλοσοφία” του ελληνικού μοντέλου η συντήρηση εκκρεμοτήτων (και στις διεθνείς σχέσεις του) επί χρόνια. Απ’ αυτήν την άποψη η ελπίδα ότι “τα πράγματα θα είναι περίπου όπως ήταν” ή, ακόμα καλύτερα, “κάποια στιγμή θα μας έχουν πράγματι ανάγκη - οι ευρωπαίοι - οπότε θα βρούμε την ευκαιρία να...” είναι απλά μεγέθυνση αντίστοιχων ελπίδων σε ότι αφορά την “επίλυση του κυπριακού”, το “όνομα του κράτους της μακεδονίας” ή “τα σύνορα με την αλβανία”.
Είναι, όμως, ρεαλιστικές μεσοπρόθεσμα τέτοιες ελπίδες για την συμμετοχή του ελλαδιστάν στην ευρωζώνη ή/και στην ε.ε.; Το πιο σημαντικό: είναι συμβατές με τα συμφέροντα και τους προσανατολισμούς του Βερολίνου και των συμμάχων του; Με άλλα λόγια: θα κρατήσει πολύ αυτό το βιολί;
Όποιος / όποια αποδέχεται ότι αυτές οι ερωτήσεις μας είναι εύλογες, θα πρέπει να λάβει υπ’ όψη και το εξής. Δεν είναι η μοναδική εξέλιξη το ότι στην ελλάδα έχει εμφανιστεί πια καθαρά ένα κόμμα της δραχμής (με παραπάνω από μία “κομματική” εκδοχή), το οποίο είναι βέβαια μειοψηφικό σαν τέτοιο (και θα δούμε στις ερχόμενες εκλογές πόσο ακριβώς μετράει) αλλά είναι ιδεολογικά ένα επίσημο και ορατό σημείο αναφοράς, πολύ πιο εθνικιστικό απ’ το “αντιμνημόνιο” των προηγούμενων χρόνων. Παράλληλα έχει σχηματιστεί στις πολιτικές σκηνές διαφόρων ευρωπαϊκών κρατών μια μειοψηφική (ακόμα) τάση υπέρ του “ας τους ξεφορτωθούμε· δεν διορθώνονται”. Το τέμπο αυτής της τάσης δεν πρόκειται να παρακολουθήσει την ελληνική αγάπη για τις αιώνιες εκκρεμότητες.
Εν τω μεταξύ, επειδή η παγκόσμια κρίση καθόλου δεν έχει τελειώσει, το μέλλον (ακόμα και το κοντινό) θα φέρει παγκόσμια καινούργιες εντάσεις, καινούργιους σπασμούς της συσσώρευσης, καινούργιες γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις μεταξύ των ηγεμονικών μπλοκ. Δεν είναι καθόλου παράλογο το ευρωπαϊκό ηγεμονικό ιμπεριαλιστικό μπλοκ να επιδιώξει ακόμα μεγαλύτερη συνοχή μεταξύ των μελών του πιο σκληρού πυρήνα, για να αντιμετωπίσει καλύτερα τους αντίπαλους ιμπεριαλισμούς. “Μεγαλύτερη συνοχή”; Χμμμμ... Δεν είναι μια τέτοια “μεγαλύτερη συνοχή” που θα χωρέσει και την μικρή ασθενή, έτσι δεν είναι; Θα γίνει με το ζόρι; Ή θα υπάρξει μια ακόμα αναβίωση του grexit ενδεχόμενου, ίσως χωρίς προκαταρκτικές φήμες;
Σημαντικό ζήτημα εν τέλει είναι η ισχύς που θα αποκτήσει μεσοπρόθεσμα όχι το κόμμα αλλά το κεφάλαιο της δραχμής. Στην καρδιά του πρόσφατου δημοψηφισματικού “όχι” εκδηλώθηκε καθαρά η ύπαρξή του, τα συμφέροντά του, η έκτασή του. Όμως εκτός απ’ την πλήρη ανικανότητα σχεδιασμού είχε και έναν άλλο σοβαρό αντίπαλο, απ’ την μεριά του κεφάλαιου του ευρώ: τις τράπεζες. Οι πολιτικές και οι τεχνοκρατικές βιτρίνες της ευρωζώνης συμπεριφέρθηκαν στις ελληνικές τράπεζες με τη μεγαλύτερη δυνατή “διακριτικότητα και ευγένεια”: δεν τις απέκοψαν απ’ τις εκτός συνόρων θυγατρικές τους, όπως έγινε με τις κυπριακές, αν και υπήρχαν οι ίδιες αν όχι και περισσότερες αιτίες. Προφανώς αυτές οι βιτρίνες καταλαβαίνουν ότι σε αντίθεση με τη νότια κύπρο, αν οι ελληνικές τράπεζες χάσουν τις πολυεθνικές λειτουργίες που τους εξασφαλίζει το σκληρό νόμισμα, οι φυγο-ευρώ “δυνάμεις” θα υπερισχύσουν εύκολα στο ελλαδιστάν.
Όμως... όμως!!! Με κάτι περισσότερο από 5 δισ. ευρώ θα μπορούσε κάποιος να αγοράσει το σύνολο των μετοχών και των 4 συστημικών ελληνικών τραπεζών - την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές [2Στις 19 Αυγούστου η χρηματιστηριακή αξία των “4 μεγάλων” ελληνικών τραπεζών ήταν η εξής:
- Πειραιώς, τιμή μετοχής 0,104 ευρώ, κεφαλαιοποίηση 634.605.000 ευρώ...
- Eurobank, τιμή μετοχής 0,048 ευρώ, κεφαλαιοποίηση 705.978.000 ευρώ...
- Alpha, τιμή μετοχής 0,108 ευρώ, κεφαλαιοποίηση 1,379 δισ. ευρώ...
- Εθνική, τιμή μετοχής 0,514 ευρώ, κεφαλαιοποίηση 1,816 δισ. ευρώ...
Αν σας ενδιαφέρει σημειώστε και την σύνθεση των μετόχων ιδιοκτητών αυτών των χρεωκοπημένων τραπεζών (στοιεία 31/8/2015):
- Πειραιώς: 67% ΤΧΣ (ελληνικό κράτος), 25% μη έλληνες θεσμικοί, 2% έλληνες θεσμικοί, 6% ιδιώτες
- Eurobank: 35,4% ΤΧΣ, 59,24 (δεν ξέρουμε εθνικότητες), 5,35% ιδιώτες
- Alpha: 66,3% ΤΧΣ, 23,3% μη έλληνες θεσμικοί, 1,6% έλληνες θεσμικοί, 8,1% ιδιώτες, 0,7% οικογένεια Κωστόπουλου
- Εθνική: 57,2% ΤΧΣ, 33,3% μη έλληνες θεσμικοί, 1,2% έλληνες θεσμικοί, 6,7% ιδιώτες, 1,6% λοιποί (;;;).]. Η μέθοδος θα λεγόταν “επιθετική εξαγορά”, και αυτός ο “κάποιος” (που θα αγόραζε μία, όχι όλες...) θα μπορούσε να είναι ...οποιοσδήποτε. Σε μια τέτοια περίπτωση (που πότε πότε εμφανίζεται στη δημοσιότητα σαν ενδεχόμενο) το ελληνικό πολιτικό προσοδικό μοντέλο έχει όλα τα υπόλοιπα δεδομένα για να γίνει ... μαυροβούνιο [3Θα άξιζε τον κόπο να μελετήσει κανείς το πως κυβερνάει η μαφία όταν κατακτήσει “θέση εξουσίας”. Το παράδειγμα δεν είναι μακρινό. Λέγεται Βόλος και δήμαρχος Βόλου.
Πολλοί δημότες του Βόλου λοιπόν, όχι απαραίτητα υποκοσμιακοί ή φασίστες, είναι ευχαριστημένοι με το “στυλ διοίκησης” του δημάρχου τους, το οποίο δεν είναι “και τόσο δημοκρατικό”. Σε διάφορα ζητήματα ο δήμαρχος παρακάμπτει τις διαδικασίες (που είναι “χρονοβόρες και αναποτελεσματικές”...) και αναλαμβάνει ο ίδιος δράση. Πηγαίνει στο επίδικο σημείο / θέμα με τους μπράβους του, και λέει “θα γίνει αυτό!” Υπονοώντας με πειστικό τρόπο ότι όποιος διαφωνεί θα έχει κακά ξεμπερδέματα...
Επειδή είναι γνωστό ότι τα κυκλώματα του οργανωμένου εγκλήματος μπορούν να ασκούν πλήρη εξουσία και διοίκηση, και μάλιστα αποτελεσματική, (π.χ. φαβέλες...) χωρίς δημοκρατικές ευαισθησίες, καθυστερήσεις και άλλα τέτοια άχρηστα, ας έχει όποιος ενδιαφέρεται στο μυαλό του ότι αυτό συμβαίνει ήδη στα μέρη μας.
Αν τώρα θέλετε να πείτε τον Βόλο “πείραμα”... πείτε τον.... Φυσικά ο νυν δήμαρχος αναμένεται να “εκπέσει”, καθότι έχει ακόμα κάτι εκκρεμότητες με τα δικαστήρια. Θα πάρει, όμως, μαζί του και το μοντέλο διοίκησης; Δεν έχει αντικαταστάτες;]...