Ο θρύλος πάει κάπως έτσι: την ημέρα που θα ορκιζόταν πρώτη-φορά-έγχρωμος πρόεδρος των ηπα, η Μισέλ Ομπάμα αποχαιρέτησε τον Μπάρακ μ’ ένα φιλί και μια κουβέντα: τράβα, και κοίτα μην τα σκατώσεις... Το ότι τα οικεία, πολύ οικεία πρόσωπα των “μεγάλων” φυσιογνωμιών του θεάματος και της πολιτικής ξέρουν καλά τις αδυναμίες τους, αυτό είναι πέρα από συζήτηση. Αλλά, στ’ αλήθεια η Μισέλ Ομπάμα ανησυχούσε μήπως ο σύζυγος τα σκατώσει; Ή ήταν κάτι σαν ευχή-ξόρκι, ισοδύναμο απ’ την ανάποδη, σα να λέμε, του καλή επιτυχία;
Δεν ξέρουμε. Υποθέτουμε όμως βάσιμα ότι το βράδυ της 25ης ή το πρωί της 26ης Γενάρη του 2015, στην Αθήνα, κανείς και καμία δεν ευχήθηκε στον πρώτη-φορά-αριστερό πρωθυπουργό κοίτα μην τα σκατώσεις... Ήταν, έτσι κι αλλίως, αργά. Για δυόμισυ χρόνια η κυβεροαριστερά, σαν αξιωματική αντιπολίτευση, ζητούσε εκλογές· κάθε τρίμηνο... Για δυόμισυ χρόνια η κυβερνοαριστερά, σαν αξιωματική αντιπολίτευση, δεν έκανε τίποτα της προκοπής για να κυβερνήσει (απλώς αυτό: να κυβερνήσει...), όταν και αν ερχόταν το κάλεσμα της ιστορίας... Δεν έκανε τίποτα για να αυτοεκπαιδευτεί, για να μάθει τα πραγματικά ντόπια και διεθνή δεδομένα, για να προσγειωθεί στην σκληρή πραγματικότητα που την περίμενε... Όταν αντιμετωπίζει κανείς, και μάλιστα πρωτάρης, την συγκεκριμένη “δουλειά” αφ’ υψηλού και με τόσο ναρκισσισμό, τα έχει σκατώσει ήδη. Έτσι ώστε η παραδοχή του κυρ Ευκλείδη, στις 7 Μάη [1Μιλώντας σε συνέδριο της εφ. “ναυτεμπορική”.] πως
...Νομίζω ότι αυτοί που λένε ότι υπήρχε καθυστέρηση γιατί δεν είμαστε έτοιμοι, δεν είχαμε ιδέες, δεν είχαμε προτάσεις συγκεκριμένες νομίζω ότι σε ό,τι λένε υπάρχει μια βάση αλήθειας... όταν μια καινούρια κυβέρνηση έρχεται στην εξουσία, ιδιαίτερα όταν ήτανε εκτός εντελώς του πολιτικού συστήματος, ότι έχει και μια έλλειψη και τεχνογνωσίας και διοικητική βοήθεια δεν έχει και τεχνοκρατική βοήθεια δεν έχει...
αυτή λοιπόν η παραδοχή μόνο νευρικά γέλια θα έπρεπε να προκαλέσει. Η κυβερνοαριστερά είχε στη διάθεσή της 2,5 ολόκληρα χρόνια για να προετοιμαστεί, να αποκτήσει “προτάσεις συγκεκριμένες”, ιδέες, τεχνοκρατική στελέχωση· κι είχε όχι μόνο τον χρόνο αλλά και τους πόρους (70 βουλευτές δεν είναι καθόλου άσχημα και από οικονομική άποψη). Είχε επιπλέον και το καθήκον να το κάνει, αν όχι απέναντι στους ψηφοφόρους της σίγουρα απέναντι στον κομματικό της εαυτό. Δεν το έκανε. Η διεισδυτική απάντηση το γιατί “ένα κόμμα αντιπολίτευσης που προαλοίφεται για κυβέρνηση, και μάλιστα σε εξαιρετικά δύσκολες εποχές, δεν ασχολείται καθόλου με την προετοιμασία του, την “προπόνησή” του” επί 2,5 χρόνια περιέχει σε μεγάλο βαθμό τις απαντήσεις για τους υποκειμενικούς λόγους για τους οποίους, απ’ τις 25 Γενάρη, το συγκεκριμένο κόμμα σαν κυβέρνηση πια κάνει αυτά που κάνει...
Τι έχει κάνει, δηλαδή, επί 4 μήνες; Κυρίως αυτό: λέει ψέματα... Μην παρεξηγηθούμε: προφανώς και η πολιτική σαν τεχνική της εξουσίας είναι συνυφασμένη με το ψέμα! Το ενδιαφέρον ωστόσο είναι ότι η φαιορόζ κυβέρνηση, και ειδικά όλο το δυναμικό της που άμεσα ή έμμεσα σχετίζεται με την “σκληρή διαπραγμάτευση”, λέει ένα συγκεκριμένο είδος ψεμάτων: κωμικοτραγικές προσπάθειες απώθησης της πραγματικότητας. Αυτοί που ως τις 25 Γενάρη του 2015 αδιαφορούσαν για την διεθνή καπιταλιστική πραγματικότητα, μέσα σ’ ένα σύννεφο ακαδημαϊκών θεωρημάτων και δημαγωγικών βερμπαλισμών που απλά ήταν ευχάριστα στ’ αυτιά του “λαού”, στη συνέχεια, όταν ήρθαν υποχρεωτικά κοντύτερα σ’ αυτήν, άρχισαν να την απωθούν. Φτάνοντας ως το σημείο να (μοιάζουν σα να) κινούνται σε κάποια εικονική πραγματικότητα, δικής τους έμνευσης και κατασκευής.
Ένα απ’ τα πιο σκληρά “κομμάτια πραγματικότητας” το οποίο οι φιλόδοξοι κυβερνοαριστεροί αγνόησαν όλα τα χρόνια της κρίσης (όπως έκαναν εδώ και 25 χρόνια...) και, στη συνέχεια, αφού έκατσαν στις καρέκλες τους επιμένουν να απωθούν, είναι τα χαρακτηριστικά του ελληνικού κράτους / κεφάλαιου. Αυτή η άγνοια είναι πανεύκολη αν το τελευταίο βιβλίο ανάλυσης του κράτους που διάβασε κάποιος, στα μακρινά νιάτα του (στη δεκαετία του ‘70...), είναι του Πουλατζά. (Δεν φταίει, βέβαια, ο Πουλατζάς).
Αγνοώντας σκόπιμα και με “πολιτικό” δόλο τα χαρακτηριστικά του ελληνικού κράτους / κεφάλαιου όπως διαμορφώθηκαν απ’ την δεκαετία του 1980 και μετά, και αγνοώντας ταυτόχρονα τα χαρακτηριστικά της ελληνικής κοινωνίας όπως διαμορφώθηκαν την ίδια περίοδο, οι αριστεροί αντάλλαξαν για πολλά χρόνια το καθήκον της κριτικής-μπροστά-στη-μύτη-τους με την γραφειοκρατία και τους ελιγμούς κοινοβουλευτικής ή μικροκομματικής επιβίωσης: αυτά έγιναν όχι η δεύτερη αλλά η κυρίως φύση τους. Έτσι, το καλύτερο που έκαναν απ’ το 2010 και μετά, απέναντι σε μια παγκόσμια κρίση / αναδιάρθρωση της οποίας τα δεδομένα αγνοούσαν, ήταν να επιστρατεύσουν τους διαχωρισμένους ειδικούς του κεφάλαιου, τους οικονομολόγους. Που απ’ την μεριά τους (τι ευκολότερο;) ανέλαβαν να στήσουν μια ορισμένη κριτική στο “πρόγραμμα διάσωσης” αλλά καμία κριτική στο αφανές (κοινωνικό, καπιταλιστικό, κρατικό και παρακρατικό) πρόγραμμα εκβαρβαρισμού (“άγριας συσσώρευσης”) α λα ελληνικά που είχε προηγηθεί για 2 δεκαετίες. Για τους τεχνικούς του κεφάλαιου το να παίξουν ένα τέτοιο ρόλο ήταν αναμενόμενο: ήθελαν να αναδειχθούν σε “βεντέτες”, και το πέτυχαν. Όμως ένα κόμμα στοιχειωδώς “αριστερό”, ακόμα και “σοσιαλδημοκρατικό”, ακόμα και “κεντροαριστερό”, θα έπρεπε να έχει επίγνωση για πολύ περισσότερα απ’ το ότι το “πρόγραμμα διάσωσης είναι νεοφιλελεύθερο”, είναι “πρόγραμμα λιτότητας” και προκαλεί “ανθρωπιστική κρίση”.
Ένα παράδειγμα, αρκετό για να ξετυλίξει κανείς το κουβάρι αυτής της πραγματικότητας την οποία απώθησε και απωθεί η κυβερνοαριστερά. Απ’ το 1981 ως τα τέλη του 2014 η ελλάδα πήρε, με την μορφή επιδοτήσεων και όχι δανείων, 72 δισ. ευρώ απ’ την ε.ε. [2Τάδε έφη Βάλντις Ντομπρόβσκις, αντιπρόεδρος της ευρωπαϊκής επιτροπής (κάτω απ’ τον Γιούνκερ δηλαδή) σε συνέντευξη στην καθεστωτική “καθημερινή” 31 Μάη 2015. Ο υπολογισμός του συνολικού ποσού σε ευρώ περιλαμβάνει φυσικά νομισματική αναγωγή• το ευρώ δεν υπήρχε στα ‘80s και στα ‘90s.] Εβδομήντα δύο δισεκατομμύρια σε 33 χρόνια καθαρή εισροή χρήματος είναι κατά μέσο όρο 2,27 δισ. ευρώ το χρόνο. Το ποσό δεν φαίνεται μεγάλο. Όμως προοριζόταν για την χρηματοδότηση υποδομών (κάθε είδους), που σημαίνει ότι η σωστή αξιοποίησή του θα είχε πολλαπλάσια αποτελέσματα στην καπιταλιστική υγεία του ελλαδιστάν.
Παρά τις διάφορες (δόλιες) οικονομολογικές “σοφίες” του συρμού, το γεγονός είναι ότι σαν σχέδιο η “ευρωπαϊκή ένωση” υπήρξε τα περισσότερα χρόνια ως πολύ πρόσφατα μισο-κεϋνσιανή / ορντοφιλελεύθερη. Το ζήτημα της “ανάπτυξης” των “λιγότερο αναπτυγμένων” περιοχών (πρώτα κρατών και ύστερα περιφερειών) υπήρχε πάντα στο μενού της ενοποίησης, όπως και οι θεσμοί χρηματοδότησης, όπως και το χρήμα. Το χρήμα αυτό δεν ερχόταν απ’ τον ουρανό. Προερχόταν απ’ τα πλουσιότερα καπιταλιστικά κράτη της ε.ε.
Ωστόσο το ελληνικό σύμπλεγμα κράτους / κεφάλαιου / κοινωνίας δεν κατάφερε να ωφεληθεί απ’ αυτές τις χρηματοδοτικές ροές: δεν “εκσυγχρόνισε” (καπιταλιστικά πάντα...) τον πρωτογενή τομέα του· δεν αναπροσανατόλισε (καπιταλιστικά πάντα...) τον δευτερογενή· και δεν ορθολογικοποίησε (καπιταλιστικά πάντα...) τον τριτογενή, ειδικά το δημόσιο (κρατικό) σκέλος του, παρότι σέντσι προς σέντσι αυτά τα 72 δισ. ευρώ είχαν (υποτίθεται) αυτόν τον στόχο. Μια τέτοια κολοσσιαία αποτυχία δεν μπορεί να αποδοθεί ούτε στον κεϋνσιανισμό, ούτε στον νεοφιλελευθερισμό, ούτε στα πολύ πρόσφατα “προγράμματα διάσωσης”! Αντίθετα, μια τέτοια κολοσσιαία αποτυχία, που πιθανόν είναι μοναδική στην ε.ε. ως προς το βάθος και την έντασή της, μόνο εσωτερικά δομικά αίτια μπορεί να έχει. Και είναι, πέρα απ’ τις γενικές καπιταλιστικές αντινομίες, η ουσιαστικότερη αιτία των ιδιαιτεροτήτων που είχε και έχει η ελληνική κρίση. Διότι, αν στους “καλούς καιρούς”, σου χαρίζουν λεφτά κι εσύ δεν μπορείς να τα αξιοποιήσεις “παραγωγικά” (με την καπιταλιστική έννοια πάντα!), κι αν αυτό γίνεται ολοφάνερο σ’ αυτούς που στα χαρίζουν αλλά όχι σε εσένα, τότε έχεις σοβαρά, πολύ σοβαρά και εντελώς δικά σου προβλήματα.
Η αριστερά, σε όλες τις αποχρώσεις της, ποτέ δεν ασχολήθηκε με αυτά τα “τριτεύοντα” ζητήματα... [3Ασχολήθηκε... απ’ την μεριά του χρηματοδοτούμενου, σε επιχειρήσεις, πανεπιστήμια, μκο, κλπ...] Και, φυσικά, όσες φλογερές διακηρύξεις κι αν εκτοξεύει, ποτέ δεν ασχολήθηκε με τις ιδιαίτερες ταξικές, αντι-εργατικές “παρενέργειες” του ελληνικού καπιταλιστικού μοντέλου. Τα ζητήματα των κοινωνικών συσχετισμών δύναμης και των κοινωνικών / ταξικών αντιθέσεων είναι ξεπερασμένα, στο όνομα του “λαού”. Κι αφού είναι ξεπερασμένα αυτά, είναι αδιάφοροι οι μηχανισμοί που διαμορφώνουν απ’ τα πάνω προς τα κάτω κι απ’ τα κάτω προς τα πάνω εκείνο που σαν αυτόνομοι ονομάζουμε προσοδισμό. Με ανύπαρκτες τις κοινωνικές / ταξικές αντιθέσεις και αδιάφορους τους α λα ελληνικά μηχανισμούς μεσολάβησης και αποκλεισμού, το συμπέρασμα είναι αβίαστο: το ελληνικό σύμπλεγμα κράτους / κεφάλαιου / κοινωνίας είναι μια χαρά! Πρέπει να το επαινεί κανείς, ακόμα πιο έντονα αν θέλει να (το) κυβερνήσει, με το αζημίωτο φυσικά. Ποιό είναι το μοναδικό πρόβλημά του; Το ότι το επιβουλεύονται οι “ξένοι”. Οι οποίοι “ξένοι”, παρεπιπτόντως, είναι οι ίδιοι μ’ αυτούς που “έστειλαν” τα 72 δισ. ευρώ απ’ το 1981 και μετά...
Υπάρχει μια διπλή απώθηση της σκληρής πραγματικότητας εδώ, απώθηση και αντιστροφή μαζί, και είναι ριζική. Απ’ την μια μεριά, ο διαταξικός ελληνικός “λαός”, που αρχίζει απ’ τους άνεργους και φτάνει ως τους αρχιεπισκόπους, τους “μικρομεσαίους” εργοδότες και τα μεγάλα αφεντικά, είναι ο.κ. Απ’ την άλλη μεριά, οι “ξένοι”, και πιο συγκεκριμένα οι “ευρωπαίοι” (οι “ηγέτες”, όχι οι “λαοί”) είναι εχθροί. Το εύκολο, για τους δεύτερους, είναι να αποκαλύψεις ότι είναι νεοφιλελεύθεροι. Είναι! Το δύσκολο είναι να παραδεχτείς πως μέσα σ’ αυτούς που εκπροσωπείς και υπερασπίζεσαι είναι όχι μόνο πάμπολλα νεοφιλελεύθερα αφεντικά της πράξης, αλλά και ακόμα χειρότερα υποκείμενα “δικών τους” (συχνά αντιεργατικών / αντικοινωνικών) συμφερόντων. [4Και πάλι ένα μικρό παράδειγμα. Όταν τέθηκε (απ’ τους πάνκακους δανειστές) ζήτημα “απελευθέρωσης” των ιδιωτικών αστικών μεταφορών, δηλαδή των ταξί, οι ιδιοκτήτες τους αντέδρασαν με τους τρόπους που υποθέτουμε πως όλοι θυμούνται. Οι εργαζόμενοι οδηγοί των ταξί, αυτοί (κι αυτές) που δουλεύουν δηλαδή σ’ αυτούς τους ιδιοκτήτες, κάτι είπαν χαμηλόφωνα, ότι είναι υπέρ αυτής της “απελευθέρωσης” - η φωνή τους χάθηκε κάτω από, υποθέτουμε, πολύ σοβαρές απειλές... Και οι ιδιοκτήτες και οι εργάτες οδηγοί καταλάβαιναν τι σήμαινε η “απελευθέρωση”: την δημιουργία εταιρειών ταξί, με κανονική εταιρική (καπιταλιστική) λειτουργία, και μεταξύ τους ανταγωνισμό ως προς τις τιμές... Στο ελάχιστο διάστημα που ακούστηκαν οι εργάτες / οδηγοί, πρόλαβαν να πουν και τον βασικό λόγο για τον οποίο ήταν (είναι) υπέρ της δημιουργίας κανονικών εταιρειών ταξί: σε μια τέτοια περίπτωση θα είναι (πλέον!) κανονικά ασφαλισμένοι, θα έχουν σωματείο (τυπικά υπάρχει και τώρα αλλά ποιός θα τα βάλει με την μαφία;), θα έχουν κανονικά ωράρια, κλπ. Από καπιταλιστική αποψη η δημιουργία εταιρειών ταξί λέγεται “συγκέντρωση κεφαλαίου”. Αλλά με βάση τις πραγματικές συνθήκες εργασίας των εργατών / οδηγών ταξί σήμερα, με την “μικρομεσαία διαποσρά κεφαλαίου”, αυτή η “συγκέντρωση” είναι προτιμότερη γι’ αυτούς και τα συμφεροντά τους• και, πάντως, δεν είναι συμφωνία “ταξικής ειρήνης”!
Οι “μικρομεσαίοι” ιδιοκτήτες των ταξί νίκησαν, βγάζοντας τον δικό τους υπουργό (τον βορΒορίδη) που έφτιαξε ένα δήθεν νόμο για την δήθεν “απελευθέρωση” που άφησε την κατάσταση όπως ήταν. Ποιά είναι η κατάσταση; Ότι οι εργάτες / οδηγοί πληρώνουν οι ίδιοι όλη την ασφάλισή τους στο ικα (που μπορεί να είναι για 2 μέρες τον μήνα...), απ’ την τσέπη τους, αλλά αυτήν την ασφάλιση φαίνονται πως την πληρώνουν οι ιδιοκτήτες! Και την δηλώνουν, σαν ποσό, στα δικά τους έξοδα. Σε απλά ελληνικά τα “μικρομεσαία” αφεντικά κλέβουν τους εργάτες τους, κι αυτό λέγεται “νίκη κατά της τρόικας”. Εννοείται ότι αυτό το καθεστώς άγριας εργασιακής εκμετάλλευσης προστατεύεται και απ’ τις υπηρεσίες του υπ. εργασίας, και την τροχαία...]
Υποτίθεται ότι αναλαμβάνοντας τις καρέκλες κάποιοι μέσα στην φαιορόζ κυβέρνηση είχαν ένα σχέδιο: δεν θα πλήρωναν μια δόση προς την ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα (όχι από έλλειψη χρημάτων αλλά σαν μέσο πίεσης) πιστοί “στη νωπή εντολή του ελληνικού λαού”, για να γίνει αναγκαστική επαναδιαπραγμάτευση των όρων αποπληρωμής (ή και του ύψους) του ελληνικού χρέους. Πρώτη φάση ενός τέτοιου σχεδίου ήταν η διεθνής εκστρατεία γοητείας του νέου υπ.οικ. Ακριβώς, όμως, επειδή η σχέση των κυβερνώντων με την σκληρή πραγματικότητα κινούνταν μεταξύ αδιαφορίας και απώθησης, τους διέφευγαν (αυτό προκύπτει απ’ τα γεγονότα) δύο “λεπτομέρειες”. Πρώτον πως ο λαός που τους θαύμαζε και τους χειροκροτούσε και τους παρότρυνε στο θέατρο της δήθεν “σκληρής διαπραγμάτευσης”, την ίδια στιγμή απέσυρε τις καταθέσεις του απ’ τις τράπεζες - τυπική διπλοπρόσωπη μικροαστική ηθική, καθόλου ξένη όμως στη μάζα των ψηφοφόρων και του συ.ριζ.α. Και δεύτερον, ότι ο ένας απ’ τους τρεις δανειστές (που θα έπρεπε να γονατίσουν μπροστά στην θεϊκή εφαρμογή της “θεωρίας παιγνίων” απ’ τους έλληνες κυβερνήτες) ήταν ο ίδιος που εγγυόταν (και συνεχίζει να εγγυάται ως την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές) την εύρυθμη λειτουργία των ελληνικών τραπεζών, ακόμα περισσότερο όταν υποφέρουν από εκροή καταθέσεων [5Για όσους / όσες ενδιαφέρονται για τέτοιου είδους νούμερα, που έχουν ορισμένες πολιτικές συνέπειες, ιδού:
- Στα τέλη Οκτώβρη του 2014 οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες ήταν 164,496 δισ.
- Στα τέλη Νοέμβρη ήταν 164,296 δισ. (εκροή 200 μύρια)•
- Στα τέλη Δεκέμβρη ήταν 160,285 (εκροή 4 δισ. και κάτι)•
- Στα τέλη Γενάρη 2015 (εκλογές...) ήταν 148,042 (εκροή 12 δισ. και κάτι)•
- Στα τέλη Φλεβάρη ήταν 140,468 (εκροή σχεδόν 8 δισ.)•
- Στα τέλη Μάρτη ήταν 138,556 (εκροή σχεδόν 2 δισ.)•
- Στα τέλη Απρίλη ήταν 133,653 (εκροή σχεδόν 5 δισ.).
Με πλάγια τονίζουμε το κρίσιμο δίμηνο Γενάρη - Φλεβάρη.]: η ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα.
Ενώ, λοιπόν, η εκστρατεία γοητείας φαινόταν να εξελίσσεται όμορφα και ωραία, κι ενώ ο νέος υπ.οικ. είχε κάνει διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες πασαρέλα της ευφυίας και του αντισυμβατικού ντυσίματός του, προς τα τέλη του Φλεβάρη οι έλληνες κυβερνήτες βρέθηκαν μπροστά στο εξής πολύ σκληρό και πολύ πραγματικό “fact”, κομμάτι πραγματικότητας δηλαδή, το οποίο ως εκείνη τη στιγμή απωθούσαν μαγεμένοι και οι ίδιοι απ’ την γοητεία τους. Κάποιοι θα πρέπει να τους είπαν, ευγενικά και κατηγορηματικά: ω όμορφοι και έξυπνοι έλληνες κυβερνήτες, η παράταση της ισχύος του τρέχοντος μνημονίου τελειώνει σε λίγες ημέρες, στα τέλη του μήνα... Εάν συνεχίσετε να λέτε ότι “μνημόνιο” δεν υπάρχει, “αξιολόγηση” δεν υπάρχει, “τρόικα” δεν υπάρχει, κλπ, τότε απ’ την 1 Μάρτη η εκτ θα πρέπει να σταματήσει τον ela, δηλαδή την συντήρηση των τραπεζών σας. Δείτε όμως: οι καταθέτες σας τις αδειάζουν. Συνεπώς, αν “μνημόνιο” κλπ δεν υπάρχει, τότε θα πρέπει να επιβάλλεται άμεσα περιορισμούς στην κίνηση του χρήματος, στις αναλήψεις απ’ τις τράπεζες, κλπ. Μάλλον θα γίνει χαμός, αλλά αν θέλετε το κάνετε... Αλλιώς, θα πρέπει να υπογράψετε με τα δικά σας χεράκια ένα καινούργιο χαρτί, ότι μνημόνιο υπάρχει, αξιολόγηση εκκρεμεί και τρόικα επίσης υπάρχει, για να πάρετε μια ακόμα παράταση, πόση θέλετε; να πούμε 4 μήνες; αυτό λοιπόν, μια παράταση μέχρι τέλους Ιούνη. Και μεις θα συνεχίσουμε να συντηρούμε τις τράπεζες σας...
Το υποτιθέμενο μεγαλοφυές σχέδιο του “πολιτικά ορθού” εκβιασμού των δανειστών κατέρρευσε, λοιπόν, “σε μια στιγμή”. Γιατί; Επειδή ήταν παντελώς άσχετο με την πραγματικότητα. Ακόμα κι αν οι έλληνες δεν άδειαζαν τις τράπεζες νωρίτερα, την στιγμή που θα ανακοινωνόταν η τεχνική χρεωκοπία που πρόβλεπε το σχέδιο θα το έκαναν μαζικά. Οι ξιπασμένοι της κυβερνοαριστεράς (το είπαμε) τις πραγματικές συντεταγμένες των κοινωνικών / μικροαστικών συμπεριφορών τις αγνοούν. Κάπου, επίσης, έχει πάρει τ’ αυτί τους την θεωρία του χάους· αλλά μπροστά στην ομορφιά της “θεωρίας παιγνίων” τι να πει και το χάος;
Έτσι υπογράφτηκε η περιβόητη συμφωνία της 20ης Φλεβάρη, χάρη στην οποία δεν επιβλήθηκαν περιορισμοί στις αναλήψεις τότε...
Όταν, όμως, η βασική σου “πολιτική” είναι το ψέμα που απωθεί την πραγματικότητα, δεν μπορείς να αλλάξεις. Εκείνο το ίδιο βράδυ, της 20ης Φλεβάρη, μετά την υπογραφή, ο ημίθεος κύριος Γιάνης έδωσε συνέντευξη τύπου, στις Βρυξέλες. Η συνέντευξη μεταδόθηκε σε πραγματικό χρόνο και απ’ τα ελληνικά μήντια, κανάλια και μερικούς ρ/σ.
Περιχαρής ο κύριος Γιάνης (τι είχε πετύχει; αυτό φάνηκε απ’ τις απαντήσεις του) σε ερώτηση έλληνα δημοσιογράφου για το αν “υπάρχει μνημόνιο” μετά την συμφωνία εκείνη, απάντησε απερίφραστα πως όχι, μνημόνιο τέλος. Το αμέσως επόμενο δίλεπτο, απαντώντας στις ίδιες ερωτήσεις μη ελλήνων δημοσιογράφων, που είχαν γίνει στα αγγλικά, απάντησε (στα αγγλικά) στον έναν ναι, ισχύει το μνημόνιο, και στον άλλον ε, δεν μπορώ να σας πω ότι ισχύει ή δεν ισχύει... Στον ίδιο τόπο, στον ίδιο χρόνο, ο ίδιος άνθρωπος απαντούσε στην ίδια ερώτηση με τρεις διαφορετικούς τρόπους: ναι, όχι, είναι φλου... Κι αυτό αδιαφορώντας για το ότι αυτές οι απαντήσεις είναι δημόσιες. Αδιαφορώντας, σα να λέμε, για την πραγματικότητα....
Είναι γνωστό ότι η συμφωνία της 20ης Φλεβάρη προκάλεσε γκρίνιες στο κόμμα της κυβερνοαριστεράς... Είναι γνωστό ότι, για παράδειγμα, ο σοφός γέρων του κόμματος βγήκε και ζήτησε συγγνώμη απ’ τον λαό... Επί ένα μήνα το προσωπικό της φαιορόζ κυβέρνησης συνέχισε όμως την απώθηση. Όχι, δεν υπογράφτηκε παράταση του μνημονίου Β... Όχι, δεν θα γίνει καμία αξιολόγηση... Όχι, δεν υπάρχει τρόικα, μόνο “εκπρόσωποι των θεσμών” (στους οποίους θα βγάλουμε το λάδι)... “Δημιουργική ασάφεια”: ο κύριος Γιάνης άρχισε να δίνει δωρεάν διαλέξεις για το πως 18 υπ.οικ. της ευρωζώνης, ο διοικητής της ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας, και διάφοροι άλλοι παρόμοιοι, προσπαθούν να κρύψουν την δήθεν ήττα τους στις 20 Φλεβάρη (τι ήττα; ξεφτίλα θα την έλεγε κανείς) “παίζοντας με τις λέξεις”...
Χρειάστηκε να περάσει ένας μήνας για να δοκιμάσει ο πρωθ. πια, αυτοπροσώπως, ό,τι είχε απομείνει απ’ το φοβερό και τρομερό σχέδιο που είχε αποτύχει (αλλά η απώθηση το κρατούσε ακόμα “ζωντανό”): να απειλήσει δηλαδή, ότι η Αθήνα δεν θα πληρώσει μια δόση, αν... αν δεν γίνει “πολιτική διαπραγμάτευση”· που τώρα είχε συρρικνωθεί σε συνάντηση δική του με τους πρωθυπουργούς γαλλίας και γερμανίας. Αντί γι’ αυτό, τον κάλεσαν σε μια κουβέντα με 7 συνομιλητές· και προσπάθησαν να τον επαναφέρουν στην πραγματικότητα. Στις 20 Μάρτη φάνηκε ότι τουλάχιστον ο έλληνας πρωθυπουργός “κάτι άρχισε να καταλαβαίνει”.
Δεν θα ξαναθυμίσουμε γεγονότα που τα έχουμε καταγράψει σε προηγούμενα τεύχη του Sarajevo (γεγονότα που θα έπρεπε να θυμάται ο καθένας, αλλά σε κοινωνία του ώριμου θεάματος ζούμε, οπότε...). Οι αναφορές στη συμφωνία της 20ης Φλεβάρη και στη σημασία της (όπως και οι διαλέξεις περί “δημιουργικης ασάφειας”) αραίωσαν απ’ την ελληνική επικαιρότητα τον Μάρτη. Και τον Απρίλη. Ώσπου στις 24 του μήνα ένα άλλο στέλεχος της φαιορόζ κυβέρνησης, ο κυρ Ευκλείδης, την ξανάβγαλε στον αφρό, σε διαφορετικό όμως στυλ. Δίνοντας συνέντευξη στον καθεστωτικό αντ1, είπε:
... Εμείς κάναμε ένα λάθος, όταν μπήκε η υπογραφή στη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, ότι δεν σιγουρέψαμε πως αυτή η συμφωνία θα ήταν το σήμα προς την ΕΚΤ για να αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για τη ρευστότητα...
Η δημαγωγία θεώρησε ότι λέγοντας αυτά ο κυρ Ευκλείδης “έχωνε” τον κυρ Γιάνη... Πράγμα που μπορεί να ίσχυε ή όχι, ήταν όμως δευτερεύον. Το πρωτεύον ήταν πως ο κυρ Ευκλείδης ξεφούρνιζε ένα καινούργιο ψέμα: ό,τι, δηλαδή, η εκτ “δεν έδωσε λεφτά” μετά την συμφωνία· ενώ η αλήθεια είναι ότι εκτ συνέχισε να κάνει εκείνο που είχε την ευθύνη να κάνει, δηλαδή να δανείζει τις ελληνικές τράπεζες για να συνεχίσουν να υπάρχουν...
Ενός ψέματος δοθέντος, μύρια έπονται. Απ’ τις 25 Απρίλη και μετά άρχισε ένα καινούργιο παραμύθι απ’ την κυβερνοαριστερά και το κόμμα της, που πατούσε πάνω στο ψέμα του κυρ Ευκλείδη: υπογράψαμε αλλά μας ξεγέλασαν!!! μας είχαν υποσχεθεί (προφορικά) λεφτά για να υπογράψουμε και δεν μας τα έδωσαν!!!! [6Ψέμματα / απώθηση πάνω σε ψέμματα / απώθηση. Συνεντευξιαζόμενος στον φιλικό “ενικό” του φίλου Χατζηλικολάου στις 27 Απρίλη, ο πρωθυπουργός δήλωσε:
... Εγώ ο ίδιος πήρα από τον πρόεδρο του Eurogroup [Ντάιζεμπλουμ] δέσμευση στις 20 Φεβρουαρίου - όταν συμφωνήσαμε στην παράταση της δανειακής σύμβασης - ότι θα αποκαταστήσει η ΕΚΤ το θέμα. Το λάθος ήταν ότι τον πιστέψαμε και δε ζητήσαμε έγγραφη επιβεβαίωση...
Ποιό ήταν το “θέμα” που κατά τον κυρ Αλέξη του υποσχέθηκε ο καταραμένος Ντάιζεμπλουμ ότι θα “αποκατασταθεί”; Τι είπε επ’ αυτού στην ίδια συνέντευξη; Η αύξηση του ορίου (δανεισμού μέσω εντόκων) απ’ τα 9 δισ. στα 15 δισ.... Αυτό είπε. Μόνο που το όριο είναι από καιρό ... 15 δισ.!. Μόνο που το ήξερε ότι το όριο έχει καλυφθεί, απ’ τις 11 Γενάρη (του 2015), πριν τις εκλογές δηλαδή, ύστερα από ανακοίνωση του υπ.οικ.!.. Μόνο που στις 20 Φλεβάρη (και στις 21 και στις 22 και στις 23...) τα χοντρομάσαγε ως προς τι έχει υπογραφτεί τελικά... Μόνο που ξέχασε να κάνει θέμα την υπόσχεση στις 21, στις 22, στις 23 Φλεβάρη... και Μάρτη. Μόνο που (κι αυτό δεν είναι εσωτερικό ζήτημα) το να κατηγορείς δημόσια κάποιον απ’ τον οποίο περιμένεις κάτι (εν προκειμένω τον πρόεδρο του eurogroup) σαν ψεύτη και απατεώνα, και μάλιστα χωρίς αποδείξεις, σημαίνει ότι πηγαίνεις γυρεύοντας για καυγά...] Δεν χρειάζεται, αλλά θα το πούμε: ο κυρ Ευκλείδης ούτε είχε πει ούτε είχε υπαινιχτεί κάτι για εξαπάτηση. Είπε κάναμε λάθος που...
Το ότι χρειάστηκαν δύο ολόκληροι μήνες (απ’ τις 20 Φλεβάρη ως τις 24/25 Απρίλη) για να εκδηλωθεί η ιερή αγανάκτηση για την “κοροϊδία των ξένων” θα έπρεπε να βάλει πολλούς ψύλλους στα αυτιά των πάντων - αλλά ποιός ασχολείται; Οι “ξένοι” είναι εξ ορισμού “κακοί”. Βέβαια, στην 4η παράγραφο της ρημαδοσυμφωνίας της 20ης Φλεβάρη το λέει ρητά ότι “οποιαδήποτε εκταμίευση θα γίνει μόνο μετά την έγκριση των συμπερασμάτων της αξιολόγησης” - αλλά ποιός διαβάζει τις συμφωνίες; Καλύτερα τα παραμύθια.
Τι θα έπρεπε (κατά την Αθήνα) να κάνει επιπλέον η εκτ; Να της επιτρέψει να δανειστεί ακόμα περισσότερα απ’ τις ελληνικές τράπεζες, μέσω τρίμηνων και εξάμηνων έντοκων γραμματίων. Δεν το έκανε. Γιατί; Μπορεί για διάφορους λόγους, αλλά σίγουρα και γι’ αυτόν: η διοίκηση εκτ και οι πάντες που ασχολούνται με το “ελληνικό πρόβλημα” είχαν καταλάβει πια ότι οι έλληνες (κυβερνήτες πρώην και νυν, μαζί με τους οπαδούς τους) κοροϊδεύουν. Μπορεί και τους εαυτούς τους. Αλλά οι διακρατικές σχέσεις δεν είναι συμβούλιο φιλόπτωχου ταμείου.
Η πραγματικότητα είναι σκληρή.
Όλα τα θεωρήματα και οι παραδοχές που έκανε η κυβερνοαριστερά σαν αξιωματική αντιπολίτευση και σαν κυβέρνηση ήταν και είναι εκτός πραγματικότητας. Υποστήριξε ότι οι προηγούμενοι ήταν αιχμάλωτοι των σκανδάλων τους και γι’ αυτό υπέγραφαν τις συμφωνίες... Υποστήριξε ότι αυτή, σαν κυβέρνηση, θα βάλει τα δυο πόδια σ’ ένα παπούτσι (των πάνκακων δανειστών)... Υποστήριξε ότι στην ευρώπη φοβούνται πολύ μην πάθει κάτι η ελλάδα... Υποστήριξε ότι η Μόσχα θα στείλει πολλούς παράδες, με πρώτη ευκαιρία... Υποστήριξε ότι όλος ο κόσμος, το σύμπαν ολόκληρο, θα κάνει τα πάντα για να βρει το δίκιο της η ελλάδα... Υποστήριξε ότι ο “λαός” έχει δίκιο στα πάντα του, και ότι θαυμάζει πηγαία τους καινούργιους κυβερνήτες του... Υποστήριξε ότι “θα διαπραγματευτεί σκληρά”...
Υπάρχει μια κουβέντα που λέει ότι αν ανέβεις σε λάθος τραίνο, όλοι οι σταθμοί είναι λάθος. Προσθέτουμε κι αυτή την παραλλαγή: αν οδηγείς ένα φανταστικό τραίνο, όλοι οι σταθμοί είναι φανταστικοί.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1 - Μιλώντας σε συνέδριο της εφ. “ναυτεμπορική”.
[ επιστροφή ]
2 - Τάδε έφη Βάλντις Ντομπρόβσκις, αντιπρόεδρος της ευρωπαϊκής επιτροπής (κάτω απ’ τον Γιούνκερ δηλαδή) σε συνέντευξη στην καθεστωτική “καθημερινή” 31 Μάη 2015. Ο υπολογισμός του συνολικού ποσού σε ευρώ περιλαμβάνει φυσικά νομισματική αναγωγή· το ευρώ δεν υπήρχε στα ‘80s και στα ‘90s.
[ επιστροφή ]
3 - Ασχολήθηκε... απ’ την μεριά του χρηματοδοτούμενου, σε επιχειρήσεις, πανεπιστήμια, μκο, κλπ...
[ επιστροφή ]
4 - Και πάλι ένα μικρό παράδειγμα. Όταν τέθηκε (απ’ τους πάνκακους δανειστές) ζήτημα “απελευθέρωσης” των ιδιωτικών αστικών μεταφορών, δηλαδή των ταξί, οι ιδιοκτήτες τους αντέδρασαν με τους τρόπους που υποθέτουμε πως όλοι θυμούνται. Οι εργαζόμενοι οδηγοί των ταξί, αυτοί (κι αυτές) που δουλεύουν δηλαδή σ’ αυτούς τους ιδιοκτήτες, κάτι είπαν χαμηλόφωνα, ότι είναι υπέρ αυτής της “απελευθέρωσης” - η φωνή τους χάθηκε κάτω από, υποθέτουμε, πολύ σοβαρές απειλές... Και οι ιδιοκτήτες και οι εργάτες οδηγοί καταλάβαιναν τι σήμαινε η “απελευθέρωση”: την δημιουργία εταιρειών ταξί, με κανονική εταιρική (καπιταλιστική) λειτουργία, και μεταξύ τους ανταγωνισμό ως προς τις τιμές... Στο ελάχιστο διάστημα που ακούστηκαν οι εργάτες / οδηγοί, πρόλαβαν να πουν και τον βασικό λόγο για τον οποίο ήταν (είναι) υπέρ της δημιουργίας κανονικών εταιρειών ταξί: σε μια τέτοια περίπτωση θα είναι (πλέον!) κανονικά ασφαλισμένοι, θα έχουν σωματείο (τυπικά υπάρχει και τώρα αλλά ποιός θα τα βάλει με την μαφία;), θα έχουν κανονικά ωράρια, κλπ. Από καπιταλιστική αποψη η δημιουργία εταιρειών ταξί λέγεται “συγκέντρωση κεφαλαίου”. Αλλά με βάση τις πραγματικές συνθήκες εργασίας των εργατών / οδηγών ταξί σήμερα, με την “μικρομεσαία διαποσρά κεφαλαίου”, αυτή η “συγκέντρωση” είναι προτιμότερη γι’ αυτούς και τα συμφεροντά τους· και, πάντως, δεν είναι συμφωνία “ταξικής ειρήνης”!
Οι “μικρομεσαίοι” ιδιοκτήτες των ταξί νίκησαν, βγάζοντας τον δικό τους υπουργό (τον βορΒορίδη) που έφτιαξε ένα δήθεν νόμο για την δήθεν “απελευθέρωση” που άφησε την κατάσταση όπως ήταν. Ποιά είναι η κατάσταση; Ότι οι εργάτες / οδηγοί πληρώνουν οι ίδιοι όλη την ασφάλισή τους στο ικα (που μπορεί να είναι για 2 μέρες τον μήνα...), απ’ την τσέπη τους, αλλά αυτήν την ασφάλιση φαίνονται πως την πληρώνουν οι ιδιοκτήτες! Και την δηλώνουν, σαν ποσό, στα δικά τους έξοδα. Σε απλά ελληνικά τα “μικρομεσαία” αφεντικά κλέβουν τους εργάτες τους, κι αυτό λέγεται “νίκη κατά της τρόικας”. Εννοείται ότι αυτό το καθεστώς άγριας εργασιακής εκμετάλλευσης προστατεύεται και απ’ τις υπηρεσίες του υπ. εργασίας, και την τροχαία...
[ επιστροφή ]
5 - Για όσους / όσες ενδιαφέρονται για τέτοιου είδους νούμερα, που έχουν ορισμένες πολιτικές συνέπειες, ιδού:
- Στα τέλη Οκτώβρη του 2014 οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες ήταν 164,496 δισ.
- Στα τέλη Νοέμβρη ήταν 164,296 δισ. (εκροή 200 μύρια)·
- Στα τέλη Δεκέμβρη ήταν 160,285 (εκροή 4 δισ. και κάτι)·
- Στα τέλη Γενάρη 2015 (εκλογές...) ήταν 148,042 (εκροή 12 δισ. και κάτι)·
- Στα τέλη Φλεβάρη ήταν 140,468 (εκροή σχεδόν 8 δισ.)·
- Στα τέλη Μάρτη ήταν 138,556 (εκροή σχεδόν 2 δισ.)·
- Στα τέλη Απρίλη ήταν 133,653 (εκροή σχεδόν 5 δισ.).
Με bold τονίζουμε το κρίσιμο δίμηνο Γενάρη - Φλεβάρη.
[ επιστροφή ]
6 - Ψέμματα / απώθηση πάνω σε ψέμματα / απώθηση. Συνεντευξιαζόμενος στον φιλικό “ενικό” του φίλου Χατζηλικολάου στις 27 Απρίλη, ο πρωθυπουργός δήλωσε:
... Εγώ ο ίδιος πήρα από τον πρόεδρο του Eurogroup [Ντάιζεμπλουμ] δέσμευση στις 20 Φεβρουαρίου - όταν συμφωνήσαμε στην παράταση της δανειακής σύμβασης - ότι θα αποκαταστήσει η ΕΚΤ το θέμα. Το λάθος ήταν ότι τον πιστέψαμε και δε ζητήσαμε έγγραφη επιβεβαίωση...
Ποιό ήταν το “θέμα” που κατά τον κυρ Αλέξη του υποσχέθηκε ο καταραμένος Ντάιζεμπλουμ ότι θα “αποκατασταθεί”; Τι είπε επ’ αυτού στην ίδια συνέντευξη; Η αύξηση του ορίου (δανεισμού μέσω εντόκων) απ’ τα 9 δισ. στα 15 δισ.... Αυτό είπε. Μόνο που το όριο είναι από καιρό ... 15 δισ.!. Μόνο που το ήξερε ότι το όριο έχει καλυφθεί, απ’ τις 11 Γενάρη (του 2015), πριν τις εκλογές δηλαδή, ύστερα από ανακοίνωση του υπ.οικ.!.. Μόνο που στις 20 Φλεβάρη (και στις 21 και στις 22 και στις 23...) τα χοντρομάσαγε ως προς τι έχει υπογραφτεί τελικά... Μόνο που ξέχασε να κάνει θέμα την υπόσχεση στις 21, στις 22, στις 23 Φλεβάρη... και Μάρτη. Μόνο που (κι αυτό δεν είναι εσωτερικό ζήτημα) το να κατηγορείς δημόσια κάποιον απ’ τον οποίο περιμένεις κάτι (εν προκειμένω τον πρόεδρο του eurogroup) σαν ψεύτη και απατεώνα, και μάλιστα χωρίς αποδείξεις, σημαίνει ότι πηγαίνεις γυρεύοντας για καυγά...[ επιστροφή ]
