Για την Καταστασιακή Διεθνή το Βορειοδυτικό Πέρασμα ήταν η αλληγορία του περάσματος σε μια καινούργια επανστατική διαδικασία. Για τη γεωγραφία του εμπορίου το Βορειοδυτικό Πέρασμα ήταν μια παλιά ελπίδα και ένα νεκροταφείο: το 1845 δύο αγγλικά πολεμικά, το Erebus και το Terror, υπό τον sir John Franklin, προσπάθησαν να πλεύσουν βόρεια του κόλπου του Baffin, σε μια διαδρομή που μπορούσε να ενώσει τον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό. Ο απόλπλους των δύο πλοίων ήταν η τελευταία φορά που κάποιοι είδαν τον Franklin και τα 128 μέλη του πληρώματος των δύο πλοίων: χάθηκαν παγιδευμένοι, άγνωστο που, μέσα στους πάγους.
Όμως οι πάγοι του Βορειοδυτικού Περάσματος λιώνουν εδώ και καιρό, και η πλεύση είναι δυνατή· αν και όχι χωρίς κινδύνους. Η ναυσιπλοΐα έχει αυξηθεί αξιοσημείωτα: το 2010 πέρασαν 4 πλοία, το 2013 πέρασαν 71. Και για πρώτη φορά στην ιστορία αυτού του είδους μεταφορών, πέρασε ένα πλοίο μεταφοράς υγροποιημένου αερίου. Η διαδρομή του από τη νορβηγία στην ιαπωνία κράτησε 9 ημέρες, το μισό του συνηθισμένου ταξιδιού μέσω της διώρυγας του Σουέζ. Ωστόσο η πλεύση, για να θεωρείται ασφαλής, χρειάζεται ακόμα δουλειά. Λείπουν οι ακριβείς χάρτες, και τα περισσότερα πλοία χρειάζονται την (δαπανηρή) υποστήριξη παγοθραυστικών, για κάθε ενδεχόμενο.
Μιας και το λιώσιμο των πάγων δεν πρόκειται να αντιστραφεί τα επόμενα χρόνια (αυτή είναι η πρόβλεψη των ειδικών) η κίνηση στο Βορειοδυτικό Πέρασμα θα αυξηθεί. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να ανοίξουν καινούργια λιμάνια, ακόμα και ναυπηγεία - καλό για την ανατολική ρωσία και την ανατολική ασία, αλλά όχι και για τους πάντες στον καπιταλιστικό πλανήτη.
Επιπλέον, η εκμετάλλευση των πρώτων υλών της αρκτικής έχει γίνει ευκολότερη, και θα γίνει ακόμα περισσότερο· σε σύγκριση με το παρελθόν. Είτε είναι μύθος είτε όχι, κατά τη γεωγραφική υπηρεσία του αμερικανικού στρατού, το υπέδαφος της αρκτικής έχει πολύ πετρέλαιο (το 13% των παγκόσμιων αποθεμάτων) και φυσικό αέριο (το 30% των παγκόσμιων αποθεμάτων). Έχει επίσης σημαντικές ποσότητες άνθρακα και σιδήρου. Ίσως πιο σημαντικό απ’ όλα αυτά είναι ότι ο “ουρανός” της αρκτικής ελέγχει σύντομες (και κρίσιμες) πυραυλικές τροχιές μεταξύ του αμερικανικού εδάφους και του ρωσικού· αλλά και του κινέζικου.
Μια καινούργια ήπειρος, κυριολεκτικά. Προς κατάκτηση. Με την εξαίρεση των θαλάσσιων βυθών του πλανήτη (καθόλου ασήμαντοι!!!) η αρκτική είναι απ’ τα ελάχιστα εδάφη που έμειναν αδιάθετα στους προηγούμενους ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Υπάρχει και η ανταρκτική - αλλά η αρκτική είναι τώρα περισσότερο διαθέσιμη από ποτέ. Και οι “ενδιαφερόμενοι” είναι πολλοί. Κατ’ αρχήν κράτη που συνορεύουν με τον αρκτικό κύκλο, με την κλασσική γεωγραφική έννοια: η νορβηγία, η σουηδία, η ισλανδία, η φινλανδία, η ρωσία, οι ηπα (λόγω αλάσκας), ο καναδάς, η δανία (ναι, η μικρή δανία! μικρή αλλά εκπροσωπεί την γροιλανδία). Και ύστερα κράτη κάθε άλλο παρά “πολικά”, όπως η ιαπωνία, η κίνα και η ινδία. Τι στην ευχή; Ο “άξονας περιστροφής της γης” και τα πέριξ δεν είναι παγκόσμια περιουσία;
Μέσα σ’ αυτό το σπρωξίδι για παγωμένα οικόπεδα, όπου αποκλείεται μια ειρηνική μοιρασιά να ικανοποιήσει τους περισσότερους, η Μόσχα προβάλει με τα ισχυρότερα επιχειρήματα. Σύμφωνα με την συνέλευση του οηε, του 1982, για το “δίκαιο των θαλασσών”, εάν ένα κράτος αποδείξει ότι ο επίμαχος βυθός είναι προέκταση των χερσαίων γεωλογικών στρωμάτων της επικράτειάς του, παίρνει την κυριότητά του. [1Είναι ένας διεθνής νόμος που κάνει τους έλληνες πατριωτο/εθνικο/φασίστες να ανατριχιάζουν. Γιατί; Επειδή είναι εύκολο στο τουρκικό κράτος να αποδείξει ότι ο βυθός του ανατολικού αιγαίου (εκεί που εξέχουν νησιά όπως η χίος, η σάμος, η ικαρία, και τα δωδεκάνησα) είναι προέκταση του γεωλογικού φλοιού της δυτικής τουρκίας. Και τότε ποια αοζ και ποια λούσα; Άστο καλύτερα!!! Ας λένε (οι ντόπιοι δημαγωγοί) “τα εθνικά δίκαια σύμφωνα με τη διεθνή νομοθεσία” και κανείς να μην ρωτάει ποια είναι αυτή....] Η ρωσία υποστηρίζει (και λέει ότι έχει αποδείξεις) ότι το υποθαλάσσιο φαράγγι Lemonosov είναι προέκταση του ηπειρωτικού εδάφους της... Μόνο που αυτό το φαράγγι διατρέχει όλη την αρκτική χωρίζοντας την στα δύο, και περνάει απ’ τον βόρειο πόλο... Αν είναι να μπει άγαλμα του Πούτιν πάνω στο “παλούκι” (στον “άξονα της γης” που, βέβαια, δεν έχει φυσική υπόσταση...) ζήτω που καήκαμε σκέφτονται οι υπόλοιποι ανταγωνιστές.
Ο καναδάς και η δανία ισχυρίζονται ότι το φαράγγι Lemonosov είναι δικό τους. Αλλά, εννοείται, δεν τα βρίσκουν ούτε μεταξύ τους. Το περασμένο καλοκαίρι η κυβέρνηση της Οττάβα οργάνωσε μια εντελώς ανθρωπιστική αποστολή, να βρεθούν τα απομεινάρια των πλοίων του Fraklin, και των πληρωμάτων του. Η αποστολή ήταν πετυχημένη, καθώς τα απομεινάρια βρέθηκαν όντως στα στενά της Victoria, αλλά η Οττάβα δεν πέθαινε να κάνει την κηδεία των γενναίων βρετανών του 19ου αιώνα. Αντίθετα κατέλαβε στρατιωτικά μια αμφισβητούμενης εθνικής ιδιοκτησίας βραχονησίδα, με το όνομα Hans, που βρίσκεται μεταξύ του νησιού Ellesmere και της γροιλανδίας: πρόκειται γι’ αυτά που όταν τα κάνει η κίνα είναι “ντροπή και αίσχος για την ανθρωπότητα”, όταν όμως τα κάνουν τα δυτικά κράτη σχεδόν δεν μαθαίνονται. Η στρατιωτική κατάληψη του νησιού Hans μαθεύτηκε πάντως στην δανία. Και προκάλεσε διαδηλώσεις με κεντρικό σύνθημα “λευτεριά στο νησί Hans”....
Η Ουάσιγκτον προσπαθεί να χωθεί κι αυτή ως ιδιοκτήτρια, αλλά έχει ένα πρόβλημα. Δεν έχει υπογράψει την σύμβαση για το “δίκαιο της θάλασσας”, κι ας έχουν περάσει 30τόσα χρόνια. Συνεπώς δεν μπορεί να επικαλεστεί τη γεωλογική συνέχεια της Νεβάδα με το φαράγγι Lemonosov. Νο problem. Έχει συμμαχήσει με την Οττάβα για να διεκδικήσουν την “θάλασσα Beaufort” και, φυσικά, έχει φτιάξει κάτι σαν “αρκτικό στρατηγείο”. Στρατιωτικές ασκήσεις στην περιοχή (για εξοικείωση...) έκανε πρόσφατα και η νορβηγία, με 16.000 στρατιώτες· βασικά νατοϊκούς, δηλαδή πάλι Ουάσιγκτον. Η Μόσχα, φυσικά, καθόλου δεν μένει πίσω. Και “ψυχρές βάσεις” διαθέτει στην περιοχή, και το στρατιωτικό know how της το βελτιώνει, όχι μόνο με ασκήσεις αλλά και με τεχνολογικές βελτιώσεις: το κρύο είναι πάντα κρύο.
Οπωσδήποτε οι “κακές”προβλέψεις είναι εύκολες. Το γεγονός είναι ότι υπάρχουν πολλοί “μάγκες” για το παγωμένο σαλόνι της αρκτικής. Άλλους καιρούς, με πιο προφανή ισορροπία δυνάμεων και πιο προφανή την διάθεση “ας πάρω κάτι προκειμένου να μην πάρω τίποτα λόγω εκκρεμοτήτων” θα μπορούσαν να κάνουν μια κάποια μοιρασιά. Αλλά τώρα έχουν προστεθεί αβεβαιότητες και πειρασμοί. Και είναι αναμενόμενο αστείο το να πει κάποιος ότι για την αρκτική προβλέπεται “ψυχρός πόλεμος”...
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
1 - Είναι ένας διεθνής νόμος που κάνει τους έλληνες πατριωτο/εθνικο/φασίστες να ανατριχιάζουν. Γιατί; Επειδή είναι εύκολο στο τουρκικό κράτος να αποδείξει ότι ο βυθός του ανατολικού αιγαίου (εκεί που εξέχουν νησιά όπως η χίος, η σάμος, η ικαρία, και τα δωδεκάνησα) είναι προέκταση του γεωλογικού φλοιού της δυτικής τουρκίας. Και τότε ποια αοζ και ποια λούσα; Άστο καλύτερα!!! Ας λένε (οι ντόπιοι δημαγωγοί) “τα εθνικά δίκαια σύμφωνα με τη διεθνή νομοθεσία” και κανείς να μην ρωτάει ποια είναι αυτή....
[ επιστροφή ]
