Θα αρχίσουμε ανάποδα, διακινδυνεύοντας μια εκτίμηση: η Ουάσιγκτον, που προσπαθεί να εφαρμόσει και στην ουκρανία την άλλου πετυχημένη (για τα συμφέροντά της) τακτική της καμμένης γης, κινδυνεύει να εγκλωβιστεί σε ένα ορισμένο αδιέξοδο. Τα μέσα της είναι εκ των πραγμάτων περιορισμένα: παραστρατιωτικά και οικονομικά. Απέναντι, όμως, στις κινήσεις της Μόσχας η Ουάσιγκτον έχει το μειονέκτημα ότι δεν είναι καθόλου εύκολο να αναδιπλωθεί, χωρίς να μεταφραστεί η αναδίπλωση σε ήττα. Το καθεστώς Πούτιν δείχνει να έχει μεγαλύτερη ποικιλία στόχων, άμεσων, μεσοπρόθεσμων, μακροπρόθεσμων· και μ’ αυτή την έννοια μεγαλύτερη γκάμα ελιγμών.
Ας δούμε ορισμένα δεδομένα.
big in japan
Τις ίδιες ημέρες που ο αμερικάνος αντιπρόεδρος Μπάιντεν πετούσε στο Κίεβο, για να ενθαρρύνει τους αδύναμους πραξικοπηματίες, ο αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα ετοίμαζε τις βαλίστες του για μια μίνι περιοδεία στην ανατολική ασία. Η δηλωμένη προτεραιότητα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στον ειρηνικό δεν είναι αδικαιολόγητη. Στις φιλιππίνες (και στην αυστραλία, και αλλού) το αμερικανικό πεντάγωνο μεγαλώνει και εμπλουτίζει τις βάσεις του, προσπαθώντας να παίξει ένα πολιτικό / διπλωματικό “παιχνίδι” αποτροπής της δηλωμένης πρόθεσης του Πεκίνου να απλώσει την επιρροή του στη θάλασσα, και μέσω θαλάσσης.
Η μικρή (μεν αλλά με μεγάλες συνέπειες) κλιμάκωση των αμερικανικών προσπαθειών να κρατήσουν το Πεκίνο μακριά απ’ τους συμμάχους τους, ήρθε στις 24 Απρίλη, όταν ο Ομπάμα δήλωσε ότι η υπεράσπιση της ιαπωνικής δικαιοδοσίας πάνω στις νησίδες Sudoku (Diaoyu για το Πεκίνο) εμπίπτει στις αρμοδιότητες της αμερικανικής στρατιωτικής συμμαχίας με το Τόκιο. Θυμίζουμε ότι οι συγκεκριμένες βραχονησίδες αποτελούν αντικείμενο (κατά καιρούς) θερμών αντιπαραθέσεων μεταξύ του κινεζικού και του ιαπωνικού ιμπεριαλισμού, με τον πρώτο να έχει τα περισσότερα ιστορικά επιχειρήματα ιδιοκτησίας.
Η δήλωση του Ομπάμα έγινε στη διάρκεια κοινής συνέντευξης τύπου με τον ιάπωνα πρωθυπουργό Σίνζο Άμπε· πρόκειται για τον επικεφαλής της πιο “δεξιάς” και μιλιταριστικής ιαπωνικής κυβέρνησης μετά τον β παγκόσμιο πόλεμο. Το γεγονός ότι, στην ίδια δήλωση, ο Ομπάμα πρόσθεσε ότι οι ηπα δεν παίρνουν θέση πάνω στην κυριότητα των νησίδων ήταν, απλά, η ηχώ μιας πολύ φτηνής προσπάθειας να κατευναστούν οι άμεσες αντιδράσεις του κινεζικού καθεστώτος [1Η κυβερνητική εφημερίδα του Πεκίνου “china daily” σήκωσε το γάντι, απαντώντας στους αμερικανικούς ισχυρισμούς. Κατηγόρησε τον Ομπάμα ότι “δηλώνοντας ότι οι βραχονησίδες ανήκουν στην ιαπωνική επικράτεια ηθελημένα αγνόησε στην “δήλωση του Καΐρου”, την “συμφωνία του Πότσδαμ” και τους όρους της παράδοσης της ιαπωνίας στο τέλος του β παγκόσμιου”. Για να καταλήξει ότι ο Ομπάμα “εσκεμμένα έδεσε τις ηπα στους πολεμικούς σχεδιασμούς του Άμπε”.]: όλοι ξέρουν τι βρίσκεται σε εξέλιξη στην ανατολική ασία· επιπλέον το Πεκίνο δεν περιλαμβανόταν στο προεδρικό tour, που “περιορίστηκε” στην ιαπωνία, τη νότια κορέα, τη μαλαισία και τις φιλιππίνες.
Φυσικά, δηλώνοντας ότι ο αμερικανικός στρατός “εγγυάται” τις ιαπωνικές αξιώσεις επί των συγκεκριμένων βραχονησίδων, ο Ομπάμα απευθυνόταν σε πολλούς περισσότερους: αμφισβητήσεις και διεκδικήσεις βραχονησίδων στην ευρύτερη περιοχή είναι πολλές, και σε αρκετές το Πεκίνο είναι η μία πλευρά. Επιπλέον, διάφορες “φιλοαμερικανικές” κυβερνήσεις στην περιοχή διαμαρτύρονται ότι οι ηπα “δεν κάνουν αρκετά” για να τις υποστηρίξουν... Και η αλήθεια είναι ότι ενώ η Ουάσιγκτον έχει κάθε συμφέρον να αντιμετωπίζει όσους δηλώνουν αντι-κινέζοι σαν ενιαίο μπλοκ, υπάρχουν εσωτερικές αντιθέσεις στην ανατολική ασία, όταν τα ζητήματα δεν αφορούν το Πεκίνο. Για παράδειγμα η οικονομική / εμπορική “trans-pasific partnership” (ζώνη ελεύθερου εμπορίου) που προωθεί η Ουάσιγκτον σκοντάφτει (και) στον ιαπωνικό καπιταλισμό και στα συμφέροντά του. Το Τόκιο δεν θέλει να “απελευθερώσει” την εσωτερική του αγορά, καταργώντας διάφορους δασμούς στις εισαγωγές.
Η απάντηση του Πεκίνου, στις επίσημες και ανεπίσημες εκδοχές της, ήταν το πνεύματος: να μην ανακατεύεται η Ουάσιγκτον στις διακρατικές διαφωνίες της περιοχής· και, επιπλέον, να μαζέψει τον αντι-σινισμό της. Φυσικά αυτά είναι λόγια. Και η ένταση παραμένει ως τώρα χαμηλή. Αλλά η μεθόδευση (και τα όποια προβλήματα) της αμερικανικής ηγεμονίας στο μέτωπο που θεωρεί το κυριότερο είναι εκεί.
Υπ’ αυτό το πρίσμα μπορεί να (ξανα)δει κανείς την επέμβαση της Ουάσιγκτον στην ουκρανία, στην προοριζόμενη “γέφυρα” μεταξύ Μόσχας και ευρώπης· Βερολίνου και συμμάχων. Την στρατηγική συμμαχία Μόσχας - Πεκίνου η Ουάσιγκτον δεν μπορεί να την σπάσει. Τι θα συνέβαινε όμως εάν αυτός ο άξονας συμπληρωνόταν με ευρωπαϊκή συμμετοχή;
Συνεπώς, ενόσω ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός προσπαθεί να περιορίσει τον κινεζικό στον ειρηνικό, έχει ανοίξει ένα δεύτερο μέτωπο στον αρμό του ρωσικού και του ευρωπαϊκού. Σε πρώτη φάση το σχέδιο δούλεψε: χρηματοδοτώντας και εκπαιδεύοντας μερικές εκατοντάδες φασίστες, η Ουάσιγκτον έκανε κουρελόχαρτο την συμφωνία της 21 Φλεβάρη, ταπείνωσε την γερμανική “ουκρανική” πολιτική, έριξε τον προαλειφόμενο για πρόεδρο αγαπημένο του Βερολίνου πυγμάχο στα αζήτητα [2Για την ακρίβεια, πίσω στα ρίνγκ. Ο πολύς Klitschko, αφού παραιτήθηκε απ’ την προεδρική υποψηφιότητά του υπέρ του “βασιλιά της σοκολάτας”, ετοιμάζεται να γυρίσει στην παλιά του δουλειά. Το Βερολίνο θα πρέπει να βγει και να φωνάξει: “επενδύσαμε τόσα λεφτά!!!” Για να γίνει ένας μποξέρ πάλι μποξέρ...], και ανάγκασε την “εξωτερική πολιτική της ε.ε.” προς την Μόσχα να γίνει, θέλοντας και μη (μερικά κράτη θέλοντας αλλά τα σημαντικότερα με το ζόρι), ουρά της αμερικανικής.
Όμως αναλαμβάνοντας επίσημα την “τύχη” των ουκρανών πραξικοπηματιών, η Ουάσιγκτον είναι πια υποχρεωμένη να χάσει την πρωτοβουλία των κινήσεων, και να παρακολουθεί (“αντιδρώντας”) τους ελιγμούς της Μόσχας. Πρώτο, και πιο ανώδυνο επεισόδιο η Κριμαία: υποστηρίξαμε (και εξακολουθούμε...) ότι η προσάρτηση της Κριμαίας ήταν αναμενόμενη, οπότε χρησιμοποιήθηκε απ’ την Ουάσιγκτον σαν μια ευκαιρία εύκολης “επίδειξης πυγμής” μέσω του πρώτου κύματος “κυρώσεων” κατά της Μόσχας.
Ύστερα ήρθε η σειρά της ανατολικής, και κατ’ αρχήν της νοτιοανατολικής ουκρανικής επικράτειας. Αντιγράφοντας σχεδόν βήμα προς βήμα την τακτική των φασιστών απ’ τα τέλη του 2013 ως τον Φλεβάρη του 2014, οι “αντι-coup” πολίτες διάφορων μικρότερων ή μεγαλύτερων πόλεων άρχισαν να καταλαμβάνουν κυβερνητικά κτίρια και αστυνομικά τμήματα, να οχυρώνονται, να εμφανίζουν σιγά σιγά όπλα... έως και αντιαρματικές ρουκέτες. Ο ρωσικός στρατός δεν έχει μπλεχτεί ως τώρα φανερά στην υπόθεση, αλλά δεν χρειάζεται πολύ σοφία: δεν μετατρέπονται οι νοικοκυραίοι σε αντάρτες πόλης έτσι, σε μια νύχτα. Η εκπαίδευση, η οργάνωση, η επιμελητεία, ακόμα και η “διακριτική” συμμετοχή αξιωματικών των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών και του στρατού μας φαίνεται κάτι παραπάνω από δεδομένη.
Πάνω: χάρτης της επέκτασης του νατο μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου. Κάτω: πλάνο απ’ τις διαπραγματεύσεις στη Γενεύη. Διακρίνεται ακριβώς στο κέντρο η κυρία “να πάει να γαμηθεί η ε.ε.”
not so big in ukraine
Απέναντι σ’ αυτές τις εξελίξεις, τι θα μπορούσε να κάνει η Ουάσιγκτον; Το έχουμε υποστηρίξει ήδη: το χάος στην ουκρανία βολεύει. Αλλά αυτό το χάος έχει πλέον πατρώνα που δεν μπορεί να κρυφτεί. Μία ο επικεφαλής της cia, που νόμιζε (;) ότι θα περάσει απαρατήρητος απ’ την fsb, και ύστερα φανερά ο Μπάιντεν, έχουν προσπαθήσει να σπρώξουν το καθεστώς στο Κίεβο σε μια αιματηρή “αποκατάσταση της νομιμότητας” στις ανατολικές περιφέρειες· σ’ έναν εμφύλιο χωρίς τέλος. Αλλά με την εξαίρεση των “ντυμένων στα χακί” ουκρανών φασιστών, κάποιων μισθοφόρων και κάποιων τμημάτων των μυστικών υπηρεσιών, η υπόλοιπη στρατοαστυνομική δύναμη που έχει σταλεί για να καθαρίσει, δεν δείχνει ιδιαίτερο ζήλο. Υπάρχουν μάλιστα εκατοντάδες αυτομολήσεις, προς την μεριά των “αντι-coup” φιλορωσων. Ώσπου στις 30 Απρίλη ο διορισμένος “πρόεδρος” Olexander Turchynov το παραδέχτηκε δημόσια:
... Θέλω να πω με ειλικρίνεια ότι οι σημερινές δομές ασφαλείας είναι ανίκανες επιχειρησιακά να πάρουν τον έλεγχο της κατάστασης στις περιφέρειες του Donetsk και του Luhansk.... Σήμερα οι αρχές δεν έχουν τον έλεγχο της κατάστασης στο Slaviansk, ούτε επίσης στην υπόλοιπη περιοχή του Donetsk...
Αυτά μετά από αρκετές βδομάδες απειλών περί “πάταξης των τρομοκρατών”, στρατιωτικές συγκεντρώσεις και κινήσεις, αμερικανικούς επαίνους· και μια διεθνή συμφωνία, στις 17 Απρίλη, που έγινε επίσης κουρέλι. [3Στις 17 Απρίλη, στη Γενεύη, εκπρόσωποι των ηπα, της ε.ε., της ρωσίας και του ουκρανικού καθεστώτος, κατέληξαν σε μια συμφωνία που ήταν σχεδόν επανάληψη εκείνης της 21 Φλεβάρη, χωρίς Γιανούκοβιτς αυτή τη φορά. Η συμφωνία προέβλεπε τον (εθελοντικό) αφοπλισμό όλων των “ερασιτεχνών” και εθελοντών (δηλαδή τόσο των φασιστών όσο και των “αντι-coup”), και την συγκρότηση “εθνικής επιτροπής” για την αλλαγή του συντάγματος. Ταυτόχρονα με αυτή τη γενική συμφωνία, αποφασίστηκε και μια εκεχειρία, παρότι (υποτίθεται ότι) είχε ξεκινήσει η “αντιτρομοκρατικη εκστρατεία” του Κιέβου.
Θα σχολίαζε κανείς (κι αυτό το έκαναν διάφορα αμερικανικά καθεστωτικά μήντια...) ότι η συμφωνία της 17ης Απρίλη ήταν κομμένη και ραμένη στις θέσεις της Μόσχας• πράγμα περίεργο εάν επρόκειτο να εφαρμοστεί. Αλλά δεν επρόκειτο. Η “ειρήνη” κράτησε 4 ημέρες. Την Δευτέρα (του Πάσχα) 21 Απρίλη, μια δεκάδα φασίστες του “δεξιού τομέα” επιτέθηκαν σ’ ένα οδόφραγμα στο Luhansk, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ένας φασίστας και τρεις “αντι-coup”. H Μόσχα κατηγόρησε αμέσως το Κίεβο και τον προστάτη του (την Ουάσιγκτον) για παραβίαση των συμφωνημένων, κι αυτό ήταν όλο κι όλο το βάρος της συμφωνίας της 17ης Απρίλη.]
Κάθε απειλή περί “εκκαθάρισης” καταλήγει ως τώρα στην κατάληψη περισσότερων κτιρίων (διοικητικών, μήντια) σε διάφορες πόλεις. Κι όταν, μετά το Πάσχα και την επίσκεψη Μπάιντεν, ο Turchynov κήρυξε ένα είδος “γενικής επίθεσης στους στασιαστές / τρομοκράτες”, η Μόσχα ξεκίνησε καινούργιες στρατιωτικές ασκήσεις φέρνοντας τα τεθωρακισμένα της δύο χιλιόμετρα μακριά απ’ τα ρωσο-ουκρανικά σύνορα. Προφανώς δεν υπήρχε καθόλου σπουδαίο ηθικό σ’ αυτούς που πήραν τις εντολές της “γενικής επίθεσης” με μόνο την ιδέα ότι ρίσκαραν να βρεθούν μπροστά στο ρωσικό στρατό...
Τι επιδιώκει η Μόσχα με τις σαφώς προκλητικές κινήσεις των υποστηρικτών της στην ανατολική ουκρανία; Υποστηρίζουμε ότι το πρώτο είναι η ακύρωση των εκλογών της 25ης Μάη. Κι αυτό δεν είναι καν κρυφό. Για τον ρωσικό ιμπεριαλισμό, το πραξικόπημα της 21ης / 22ας Φλεβάρη δεν πρέπει να νομιμοποιηθεί επ’ ουδενί· και αν γίνουν αυτές οι εκλογές “κανονικά” (τα εισαγωγικά σημαίνουν παράσταση κανονικότητας) τότε θα υπάρχει μια κάποια κυβέρνηση την οποία η Μόσχα δεν θα μπορεί να κατηγορεί σαν παράνομη.
Το δεύτερο είναι ότι “τραβώντας το σκοινί” με έμμεσο τρόπο, η Μόσχα σέρνει την αμερικανική τακτική (και την επίσημη υιοθεσία των πραξικοπηματιών) στα όριά της. Με την έννοια των διαφωνιών (γι’ αυτή την τακτική, όπως και συνολικά για την αμερικανικη εμπλοκή) διαφόρων ευρωπαϊκών πρωτευουσών: του Βερολίνου, αλλά και της Ρώμης και άλλων. Η Ουάσιγκτον προσπαθεί να εγκλωβίσει τον κεντροευρωπαϊκό καπιταλισμό / ιμπεριαλισμό σε μια αλληλλουχία “οικονομικών κυρώσεων” κατά της Μόσχας, αλλά η τελευταία τέτοια προσπάθεια, στα τέλη του Απρίλη, έδειξε ολοφάνερα δύο πράγματα. Πρώτον, ότι τα ευρωπαϊκά αφεντικά δεν μπορούν (και δεν θέλουν) να παίξουν αυτό το παιχνίδι, ειδικά με τους αμερικανικούς όρους, αφού έχουν πολύ πιο σημαντικές δοσοληψίες με την Μόσχα σε σχέση με τους αμερικάνους. Και δεύτερον, ότι το αμερικανικό καθεστώς, διστάζει να εμφανιστεί μόνο του (χωρίς την ε.ε. αλλά και την ιαπωνία, που επίσης συμμετέχει στο παιχνίδι των κυρώσεων) σαν ο “τιμωρός του μισότρελου Πούτιν”, για όσο καιρό προωθεί την παράσταση “όλος ο κόσμος κατά της ρωσίας”. Το παραδέχτηκε, άλλωστε, δημόσια και ο Ομπάμα:
... Εάν επιβάλλουμε μόνοι μας τις κυρώσεις που θέλουμε, όλοι θα θεωρήσουν ότι πρόκειται για διένεξη ηπα - ρωσίας... Γι’ αυτό θέλουμε και την ε.ε. μαζί μας...
Φυσικά, οι ηπα “θέλουν την ε.ε. μαζί τους” όχι μόνο επειδή η μοναξιά θα τις εκθέσει, αλλά (κυρίως) επειδή ο στόχος της επέμβασης στην ουκρανία είναι ακριβώς αυτός: να περιοριστεί δραστικά οποιαδήποτε ανεξάρτητη εκδήλωση του ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού, και ακόμα περισσότερο η συμμαχία του με τον ρωσικό!
Αυτό εννοούμε σαν “σύρσιμο της αμερικανικής τακτικής στα όριά της”. Όπως, εξαιρετικά φτηνά, χρησιμοποιώντας μερικές χιλιάδες φασίστες, η Ουάσιγκτον κατάφερε να σπάσει την “μοιρασιά” της ουκρανίας που μαγειρευόταν (για να πούμε περιπαικτικά) πίσω απ’ την πλάτη της, με τον ίδιο φτηνό τρόπο, χρησιμοποιώντας μερικές χιλιάδες φιλο-ρώσους της ανατολικής ουκρανίας, η Μόσχα επιχειρεί να τεντώσει και να σπάσει την υπαγωγή της ευρωπαϊκής πολιτικής στην αμερικανική.
Αξίζει, επ’ αυτού, να μεταφέρουμε εδώ την τελευταία συνέντευξη του κυρίου “χυμένο γάλα” γερμανού υπ.εξ. Frank-Walter Steinmeier, στις 28 Απρίλη, στην ηλεκτρονική έκδοση του καθεστωτικού spiegel. Προτείνουμε να διαβάσετε “πίσω απ’ τις γραμμές” προσέχοντας όχι μόνο τις απαντήσεις, αλλά και τις ερωτήσεις:
spiegel: Υπουργέ Steinmeier, καταλαβαίνετε γιατί υπάρχει κόσμος που φοβάται το ξέσπασμα ενός πολέμου με την ρωσία;
Steinmeier: Έχουμε όλοι την αίσθηση ότι τα γεγονότα των τελευταίων μηνών [σ.S.: “...τελευταίων μηνών”: μαζί με το “χυμένο γάλα” δηλαδή...] μπορεί να οδηγήσουν σε μια τομή, σ’ ένα σταυροδρόμι για την ευρώπη. Καταλαβαίνω γιατί κάτι τέτοιο μπορεί να φοβίζει τον κόσμο - κανένας δεν μπορούσε να προβλέψει πόσο γρήγορα έχουμε γλυστρήσει στην χειρότερη κρίση απ’ το τέλος του ψυχρού πολέμου. Αυτοί που θυμούνται την πτώση του τείχους του Βερολίνου ξέρουν τι καταφέραμε αυτά τα 25 χρόνια. [σ.S.: και ο Πούτιν το ίδιο θυμίζει...] Τα οφέλη που πετύχαμε σ’ ολόκληρη την ευρώπη, απ’ την άποψη της ειρήνης, της ελευθερίας και της ευημερίας, τώρα κινδυνεύουν. Γι’ αυτό ακριβώς είναι σημαντικό να πάρουμε κάθε δυνατό μέτρο για να εμποδίσουμε την επιδείνωση της κατάστασης.
spiegel: Για πολύ καιρό μια στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ δυτικής και ανατολικής ευρώπης ήταν εκτός συζήτησης. Πιστεύεται ότι αυτό εξακολουθεί να ισχύει;
Steinmeier: Δεν θέλουν να ακούσω κουβέντα για στρατιωτική κλιμάκωση μεταξύ δύσης και ανατολής. Πάντως ένα πράγμα είναι καθαρό: αν τώρα παρθούν λάθος αποφάσεις, θα καταστρέψουν δεκαετίες δουλειάς για την εμπέδωση της ελευθερίας και της ασφάλειας στην ευρώπη. Κανένας που έχει μυαλό δεν μπορεί να θέλει στα σοβαρά κάτι τέτοιο. Γιατί θα πληρώσουμε το τίμημα στην ευρώπη - όλοι μας, χωρίς εξαίρεση. [σ.S: να υποθέσουμε ότι αυτό είναι σπόντα σε “ελαφρόμυαλους” μέσα στην ευρώπη; Την Βαρσοβία και τα βαλτικά κράτη ίσως; Ας το υποθέσουμε...]
spiegel: Η ρωσική ηγεσία παίζει με τη φωτιά;
Steinmeier: Παίζει, σε κάθε περίπτωση, ένα επικίνδυνο παιχνίδι που μπορεί να έχει δραματικές συνέπειες, ειδικά για την ρωσία. Οι αγορές χρήματος ετοιμάζουν ήδη την ετυμηγορία τους: οι μετοχές και τα ομόλογα στο χρηματιστήριο της Μόσχας έχουν πέσει πολύ. Η προοπτική της ανάπτυξης έχει εξαφανιστεί. Πολλοί ρώσοι δημόσια χειροκροτούν την ηγεσία τους, την ίδια στιγμή που βγάζουν άγνωστες ποσότητες χρήματος έξω απ’ την ρωσία. Κι όλα αυτά χωρίς να λάβουμε υπ’ όψη τις εξωτερικές επενδύσεις που χρειάζεται επειγόντως η ρωσία, για τον εκσυγχρονισμό της. Αυτό το εθνικιστικό μεθύσι μπορεί να καταλήξει σ’ ένα άσχημο hangover.
spiegel: Γιατί η κατάσταση στην ανατολική ουκρανία είναι τόσο θολή και χαοτική;
Steinmeier: Το 1991, η ουκρανία κληρονόμησε μια δύσκολη κατάσταση, γινόμενη ανεξάρτητη. Βρίσκεται στα σύνορα ανάμεσα στην ανατολή και την δύση, με περιοχές που έχουν εντελώς διαφορετική ιστορία, με πληθώρα άλυτων εθνοτικών, θρησκευτικών, κοινωνικών και οικονομικών συγκρούσεων. Δεν μου κάνει εντύπωση που αν κουρντιστεί το ελατήριο μπορεί να σπάσει. Επιπλέον υπάρχουν εκεί επι τόπου άνθρωποι που στη διάρκεια αυτής της κρίσης δεν μας δείχνουν τα πραγματικά τους κίνητρα ή τις πράξεις τους, και άλλοι που παίζουν με σημαδεμένα χαρτιά. [4Επειδή αυτή φράση είναι σημαντική, μεταφέρουμε επι λέξει την αγγλική διατύπωση: "Now there are people on location there during this crisis who aren't revealing their true motives or deeds to us, and others who are playing with loaded dice".]
spiegel: Έχετε κάποια ιδέα του τι σχεδιάζει ο Βλαδιμίρ Πούτιν κοντοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα;
Steinmeier: Ο καθένας μπορεί να κρίνει κατά πόσο το Κρεμλίνο έχει ένα κυρίως σχέδιο ή για το εάν η ρωσική ηγεσία λαμβάνει αποφάσεις αυτοσχεδιάζοντας. Αλλά μου φαίνεται καθαρό ότι όταν ο πρόεδρος Viktor Yanukovych έφυγε πανικόβλητος απ’ το Κίεβο στις 21 Φλεβάρη, υπήρξε μια δυναμική της οποίας τις συνέπειες πρέπει τώρα να αντιμετωπίσουμε. Το ότι η αλυσίδα των γεγονότων που ακολούθησαν είχε - τουλάχιστον κοντοπρόθεσμα - μεγάλη λαϊκή αποδοχή κάνει πιο περίπλοκα τα πράγματα. [σ.S.: προφανώς δεν υπάρχει αυτοκριτική... Αλλά η 21η Φλεβάρη εξακολουθεί να βρυκολακιάζει...]
spiegel: Θα αναθεωρήσει η γερμανία και το νατο τον σχεδιασμό στρατηγικής άμυνας και τις προτεραιότητες εξοπλισμών;
Steinmeier: Δεν υπάρχει στρατιωτική λύση στη σύγκρουση στην ουκρανία. Ακόμα κι αν αυτό ενοχλεί μερικές φορές, είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι μόνο η εντατική διπλωματικη δουλειά μπορεί να μας φέρει κοντά σε μια λύση. Γι’ αυτό επιμένω - με όλη μου τη δύναμη - ότι ο οοσα πρέπει να φέρει σε πέρας την αποστολή του, σαν μέρος της συμφωνίας της Γενεύης. Φυσικά, αυτό δεν μας εμποδίζει σαν μέλη του νατο να συμπεριλάβουμε τις τελευταίες εξελίξεις στον κοινό σχεδιασμό μας. Αυτό ήταν πάντα το καθήκον των υπουργών εξωτερικών στα περισσότερα απ’ τα συμβούλια του νατο.
spiegel: Κατά τη γνώμη σας θα είναι η ευρώπη ή οι ηπα που θα βγουν απ’ αυτήν την σύγκρουση με γεωπολιτικά κέρδη;
Steinmeier: Δυστυχώς δεν έχω κρυστάλλινη σφαίρα. Αλλά προειδοποιώ ενάντια στην αναζήτηση νικητών και ηττημένων στη διάρκεια μιας κρίσης που βασίζεται σε αντιλήψεις του 19ου αιώνα ή των αρχών του 20ου. Σφαίρες επιρροής, γεωπολιτικές περιοχές, ηγεμονία, φιλοδοξίες κυριαρχίας... αυτά δεν είναι στοιχεία της δικής μας εξωτερικής πολιτικής· αν και θα πρέπει να μπορούμε να λαμβάνουμε υπ’ όψη μας το γεγονός ότι άλλοι σκέφτονται μ’ αυτόν τον τρόπο. Όποιος νομίζει ότι ο πόλεμος επιτρέπει νίκες διαρκείας στην εποχή μας, θα πρέπει να διαβάσει την ευρωπαϊκή ιστορία και να πάρει τα σωστά μαθήματα.
