τα φέρετρα μετά

Είναι κάτι για το οποίο πολλοί θα χαίρονταν. Οι αμερικάνοι (και όχι μόνον αυτοί!) πεζοναύτες που υπηρέτησαν στον “πόλεμο κατά της τρομοκρατίας” στο ιράκ και στο αφγανιστάν αυτοκτονούν κατά δεκάδες μετά την αποστράτευσή τους, με ρυθμούς γρηγορότερους απ’ τις απώλειες που είχαν οι κατοχικοί στρατοί στα “πεδία της μάχης” - ας την πούμε “μάχη”... Το περιοδικό του αμερικανικού στρατού “us army times” παραδεχόταν στις 26 Απρίλη του 2010 ότι κατά μέσο όρο γίνονται 950 απόπειρες αυτοκτονίας κάθε μήνα από “βετεράνους”. Τρία χρόνια μετά ο γνωστός γερουσιαστής Ron Paul, αναφερόμενος στην αυτοκτονία ενός ακόμα, του Daniel Somers, κατήγγειλε ότι 20 με 22 βετεράνοι των αντιτρομοκρατικών εκστρατειών αυτοκτονούν κάθε μέρα στις ηπα, τον καναδά [1] και αλλού.
Όλοι και όλες που αυτοκτονούν ανήκουν σε μια πολύ ευρύτερη κατηγορία στρατιωτών και αξιωματικών που υπηρέτησαν αυτές τις εκστρατείες και, στη συνέχεια, μετά την επιστροφή τους, βρίσκονται υπό ιατρική επιτήρηση υποφέροντας από μετατραυματικές ψυχολογικές διαταραχές. Για να το πούμε απλά πρόκειται για κάμποσες χιλιάδες “φονικές μηχανές” του πρωτοκοσμικού στρατού (εν προκειμένω κυρίως αλλά όχι μόνο του αμερικανικού) που τρελλάθηκαν μετά απ’ αυτά που έκαναν οι ίδιοι ή είδαν να κάνουν άλλοι σε βάρος των ιρακινών και των αφγανών.

Είναι λογικό να σκεφτεί κανείς ότι αυτή η (και αυτοκτονική) “τρέλα” είναι κάτι σαν “θεία δίκη” - κι ας μην υπάρχει θεός. Αλλά όπως συνέβαινε πάντα έτσι και τώρα (ίσως μάλιστα ακόμα περισσότερο τώρα λόγω του είδους των στρατών και των πολέμων) η απόσταση ανάμεσα στους “διευθυντές” και στους “εκτελεστές” των πιο απάνθρωπων σχεδίων και πράξεων είναι τεράστια. Κι ό,τι συμβαίνει με τους “εκτελεστές” δεν απασχολεί, δεν ενοχλεί ούτε θίγει τους “διευθυντές”, τους “σχεδιαστές”· την ιεραρχία. Συνεπώς, ακόμα κι αν αυτοκτονούσαν χιλιάδες αμερικάνοι “βετεράνοι” των εκστρατειών στο ιράκ και στο αφγανιστάν, πάλι δεν υπήρχε καμία “θεϊκή δικαιοσύνη”, με καμία έννοια. Οι αυτοκτονίες αυτές δεν ισοφαρίζουν με τίποτα τα εγκλήματα που έχουν διαπραχτεί (που διαπράττονται) και δεν παιρνούν την αγχόνη στους κυριλέ λαιμούς.
Έχει λοιπόν μια σημασία να αναδημοσιεύσουμε τμήματα απ’ το γράμμα που άφησε στην οικογένειά του ο Daniel Somers, που αυτοκτόνησε στα 30 του στις 10 Ιουνίου 2013. Είναι μεν γραμμένο απ’ την μεριά των “νικητών” της εκστρατείας στο ιράκ, αλλά περιγράφει τις στρατιές των ηττημένων αυτής ακριβώς της “νικήτριας” μεριάς - την στρατιά που περιλαμβάνει όχι μόνο όσους κατατάχτηκαν (ή κατατάσσονται) αλλά και όσους ανέχτηκαν (και ανέχονται) ή και χειροκροτούν τους εθνικούς ιμπεριαλισμούς.

Ζητάω συγγνώμη που έφτασα σ’ αυτό το σημείο.

Όσο μπορώ να θυμηθώ το κίνητρό μου για να είμαι όρθιος κάθε μέρα, όλον αυτόν τον καιρό, ήταν για να μην αναγκαστείτε να με θάψετε. Αλλά τα πράγματα με μένα γίνονται συνέχεια χειρότερα, και έτσι κατάλαβα ότι το να σας απαλλάξω από μια κηδεία δεν είναι επαρκής λόγος για να ζω. Γιατί η αλήθεια είναι ότι η κατάστασή μου δεν βελτιώνεται, ούτε πρόκειται να βελτιωθεί, κι αντίθετα θα χειροτερεύει όσο περνάει ο καιρός. Κοιτώντας το πράγμα λογικά, είναι καλύτερα απλά να τελειώνω μια ώρα αρχίτερα.
Θα λυπηθείτε ίσως για κάποιον καιρό, αλλά σιγά σιγά θα ξεχάσετε. Κι αυτό είναι καλύτερο απ’ το να σας φορτώνω την μιζέρια μου τα χρόνια και τις δεκαετίες που έρχονται, και να σας ρίχνω μαζί μου... Πραγματικά προσπάθησα να σταθώ όρθιος εδώ και πάνω από δέκα χρόνια. Κάθε μέρα ήταν μια ακόμα προσπάθεια να σας δείξω, υπομένοντας έναν εσωτερικό ανείπωτο τρόμο, ότι υπάρχω μαζί σας. Αλλά η αλήθεια είναι πως ήμουν ένα φάντασμα, που έπιανα όσο λιγότερο χώρο γινόταν, έτσι ώστε να περάσει απαρατήρητη η απουσία μου. Γιατί, κι αυτό είναι αλήθεια, έχω χαθεί εδώ και πάρα πολύ καιρό.
Το κορμί μου δεν είναι τίποτα άλλο από μια φυλακή, μια πηγή πόνου και προβλημάτων. Αυτό που έχω πάθει μου προκαλεί τέτοιο πόνο που ακόμα και τα πιο ισχυρά φάρμακα δεν θα μπορούσαν να μετριάσουν, και δεν υπάρχει θεραπεία. Κάθε μέρα, όλη την ημέρα, μια αγωνία που ουρλιάζει διαπερνά τα νεύρα μου.... Το μυαλό μου είναι μια χωματερή γεμάτη εικόνες απίστευτου τρόμου, ασταμάτησης κατάθλιψης και φόβου.... Απλά πράγματα που ο καθένας μπορεί να κάνει είναι αδύνατα για μένα. Δεν μπορώ να γελάσω ή να κλάψω. Δεν μπορώ να χαρώ τίποτα. Τα πάντα προσπερνούν μπροστά μου μέχρι να ξανακοιμηθώ. Οπότε, το να κοιμηθώ για πάντα, μοιάζει να είναι το μόνο έλεος.

... Η αλήθεια είναι αυτή: την πρώτη φορά που βρέθηκα εκεί, αναγκάστηκα να συμμετάσχω σε πράγματα των οποίων το μέγεθος είναι δύσκολο να περιγραφτεί. Εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Παρότι δεν συμμετείχα σ’ αυτά με τη θέλησή μου, και παρότι η μόνη μου σκέψη ήταν να κάνω ό,τι μπορώ για να τα σταματήσω, είναι μερικά πράγματα απ’ τα οποία κανείς δεν έχει δρόμο γυρισμού. Νοιώθω κάπως περήφανος που προσπάθησα να τα σταματήσω, γιατί το να ξαναζείς κανονικά μετά απ’ την συμμετοχή σου σε τέτοιες πράξεις και καταστάσεις είναι το σημάδι ότι είσαι άρρωστος. Αυτές οι καταστάσεις πάνε πολύ μακρύτερα απ’ όσο νομίζει κανείς.
Το να με αναγκάζουν να κάνω τέτοια πράγματα και ύστερα να με αναγκάζουν να συμμετάσχω στην συγκάλυψή τους είναι κάτι που καμία κυβέρνηση δεν έχει δικαίωμα να απαιτεί.

... Υπάρχει κανάς λόγος ανησυχίας που τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι 22 βεταράνοι αυτοκτονούν κάθε μέρα; Ο αριθμός είναι μεγαλύτερος απ’ τα παιδιά που σκοτώθηκαν στο Sandy Hook, κι αυτό συμβαίνει καθημερινά... Γιατί ο πρόεδρος δεν ασχολείται; Ίσως επειδή δεν μας σκοτώνει κάποιος μεμονωμένος παρανοϊκός αλλά το ίδιο το δικό τους σύστημα, ένα σύστημα απανθρωπιάς, εγκατάλειψης και αδιαφορίας.  Κι έτσι μένουμε σε μια κατάσταση διαρκούς πόνου, μιζέριας, φτώχιας και ατιμίας. Σας διαβεβαιώ ότι όταν ο αριθμός αυτών των βεταράνων που αυτοκτονούν να αρχίσει να μικραίνει, αυτό θα οφείλεται απλά στο γεγονός πως όλοι όσοι σπρώχτηκαν στην άκρη του γκρεμού θα είναι ήδη νεκροί.
Κι όλα αυτά γιατί; Για την θρησκευτική παράνοια του Μπους; Ή για την αυξανόμενη περιουσία του Τσένι και των φίλων του; Γι’ αυτούς καταστράφηκαν οι ζωές μας.

Μετά την πρώτη συμμετοχή μου προσπάθησα να κάνω τα πάντα για να διορθώσω την κατάσταση. Προσπάθησα να ανέβω σε μια θέση μεγαλύτερης εξουσίας και επιρροής, για να μπορώ να εμποδίσω διάφορα. Ξανακατάχτηκα λοιπόν, έχοντας αποφασίσει ότι ο σπουδαιότερος στόχος μου θα είναι να σώσω ζωές. Αλλά η αλήθεια είναι πως όσους κι αν έσωσα αυτό δεν μπορεί να ξαναφέρει στη ζωή εκείνους που δολοφονήθηκαν.
Μετά από όλα αυτά ήλπισα για κάποιον καιρό ότι αυτή η ιστορία με το φιλμ θα μπορούσε να βοηθήσει να παρουσιαστεί η μεγάλη αλήθεια, κι έτσι κάπως να με συγχωρέσουν όλοι αυτοί που τους έβλαψα. Αλλά κι αυτό τώρα πια μου φαίνεται μακρινό. Φοβάμαι ότι, όπως και σε κάθε τι που μπλέκονται άνθρωποι που δεν μπορούν να καταλάβουν επειδή δεν έζησαν τις καταστάσεις, έτσι και ένα τέτοιο φίλμ θα γινόταν ένα πάτημα για τις καριέρες διάφορων.

Η τελευταία σκέψη που με κράτησε για κάποιο διάστημα ζωντανό ήταν η ιδέα μιας τελικής αποστολής. Είναι αλήθεια ότι ένοιωθα μια ανακούφιση όταν έκανα πράγματα που είχαν να κάνουν με την ζωή και τον θάνατο. Ενώ είναι ευχάριστη και παρήγορη η σκέψη ότι κάποιος με τα δικά μου προσόντα, την πείρα και το δολοφονικό ένστικτο μπορεί να κάνει το καλό, η αλήθεια είναι ότι μια τέτοια σκέψη δεν είναι ρεαλιστική. Γιατί πρώτα απ’ όλα θα έπρεπε να έχω οικονομική και επιμελητειακή υποστήριξη σε μια τέτοια αποστολή, και επιπλέον είναι σίγουρο ότι θα πέθαινα με φρικιαστικό τρόπο, θα υπήρχαν διεθνείς επιπλοκές σ’ αυτό, και θα χαρακτηριζόμουν σαν τρομοκράτης απ’ τα μήντια. Όμως τελικά αυτό που στ’ αλήθεια με σταμάτησε είναι πως είμαι πια πολύ άρρωστος για να γίνω αποτελεσματικός στο πεδίο της μάχης.

Κι έτσι πρακτικά δεν μου έμεινε τίποτα. Είμαι εντελώς παγιδευμένος στο πόλεμο για να ζήσω ειρηνικά, και πολύ κατεστραμμένος για να δώσω μια τελευταία μάχη. Παρατημένος απ’ όσους καταφέρνουν να πάρουν τον εύκολο δρόμο, ένα παθητικό. Οπότε, όπως βλέπετε, όχι μόνο για μένα είναι καλύτερα να πεθάνω, αλλά και ο κόσμος θα είναι καλύτερος χωρίς εμένα.
Κι αυτές οι σκέψεις με οδήγησαν σ’ αυτήν την πραγματική τελευταία αποστολή. Δεν είναι αυτοκτονία αλλά ένας λυτρωτικός φόνος. Ξέρω πως να σκοτώνω, και ξέρω πως να σκοτώνω χωρίς ενδιάμεσο πόνο. Θα γίνει γρήγορα και χωρίς να υποφέρω. Και πάνω απ’ όλα θα ελευθερωθώ. Δεν θα πονάω άλλο. Δεν θα βλέπω εφιάλτες. Δεν θα με τυρρανούν οι αναμνήσεις και οι παραισθήσεις. Δεν θα φοβάμαι ούτε θα έχω κατάθλιψη.
Θα είμαι ελεύθερος.
Σας ζητάω να χαρείται για πάρτη μου. Είναι ίσως η καλύτερη απόδραση που θα μπορούσα να ελπίζω για τον εαυτό μου. Σας ζητώ να το αποδεχτείτε και να είστε χαρούμενοι για μένα.

Τι έκανε, λοιπόν, στο “μέτωπο” ο Daniel Somers; Υπηρέτησε πρώτη φορά την διετία 2004 - 2005, σε μια “tactical human - intelligence team” με έδρα την Βαγδάτη, και πήρε μέρος σε περισσότερες από 400 αποστολές, σαν πολυβολητής σε ένα Humvee· πήρε συνεντεύξεις από αναρίθμητους ιρακινούς, από απλούς πολίτες μέχρι τοπικούς ηγέτες και κυβερνητικούς αξιωματούχους· και συμμετείχε στην ανάκριση πολλών δεκάδων ανταρτών και υπόπτων τρομοκρατίας... Την δεύτερη φορά, το διάστημα 2006 - 2007 ο Somers πήρε “προαγωγή” στο “αρχηγείο ειδικών επιχειρήσεων”. Η δουλειά του ήταν αυτή του βασικού αναλυτή για ζητήματα που αφορούσαν τον λίβανο, την συρία, την ιορδανία, το ισραήλ και μέρος της τουρκίας.
Κι ενώ είναι άγνωστο πόσους κατάφερε να σώσει στη δεύτερη θητεία του, είναι εύκολα κατανοητό ότι στην πρώτη έβαλε βαθιά τα χέρια του στον θάνατο των Άλλων. Είτε σαν πολυβολητής, είτε σαν ανακριτής. Κι όλα όσα έκανε (παρά τη θέλησή του, όπως υποστηρίζει) θα συνέθεταν ένα σκληρό κατηγορητήριο σε κάποια δίκη των (αμερικάνων plus συμμαχικών τους) εγκληματιών πολέμου... δίκη για την οποία ο Somers και κάθε Somers ξέρει (ήξερε) ενστικτώδικα αλλά σίγουρα ότι δεν θα γίνει ποτέ.

Έχει μια σημασία ωστόσο ότι μέσα στην (μεταπολεμική) φρίκη του ο Somers φαντάστηκε για τον εαυτό του μια τελευταία λυτρωτική αποστολή: άγνωστο που, αλλά (όπως μπορεί κανείς να καταλάβει απ’ τα μισόλογα) κάτι σαν “αποστολή αυτοκτονίας για καλό σκοπό”. Το αληθινό κίνητρο ακόμα και για φαντασίωση τέτοιου είδους έχει όνομα: μίσος· μίσος απέναντι σε εκείνους που σχεδίασαν, αποφάσισαν, μεθόδευσαν και διέταξαν τις “αντιτρομοκρατικές εκστρατείες”. Κι αφού αυτό το μίσος δεν μπόρεσε να εκδηλωθεί απέναντι στους σωστούς του στόχους, έκανε στροφή 180 μοιρών, και γύρισε εναντίον του ίδιου του Somers.
Πράγμα που μπορεί να δείχνει κάτι όχι για χαρά σε ότι αφορά τις εκατοντάδες αυτοκτονίες των “βετεράνων” του ιράκ και του αφγανιστάν. Μπορεί να δείχνει ότι κάθε τέτοια αυτοκτονία είναι μεγάλη ανακούφιση για τα επιτελεία και την ιεραρχία, στρατιωτική και πολιτική: ένα μίσος εναντίον τους λιγότερο, μια απειλή απόδοσης δικαιοσύνης λιγότερη...

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

1 - Σύμφωνα με το καναδέζικο κανάλι cbc έχουν αυτοκτονήσει 129 καναδοί “βετεράνοι” πεζοναύτες απ’ την αρχή της εκστρατείας στο αφγανιστάν, ενώ το ίδιο διάστημα οι απώλειες του καναδικού στρατού στο “πεδίο της μάχης” ήταν 158 νεκροί.
[ επιστροφή ]