παρατρίχα να πολεμούσαμε!

Διέσχισε την θεαματική επικαιρότητα των ημερών σαν οπτασία, σαν φάντασμα... Όμως είναι αλήθεια, και οφείλουμε να το τονίσουμε: δεν είναι όλα μαύρα amigos!!! Μέσα σ’ αυτήν την παλιοκρίση, κάτω απ’ την μπότα της παλιοτρόικας και της παλιοΜέρκελ, κάτω απ’ τα μούτρα και τα κόλπα των προδοτών πολιτικών (ονόματα δε λέμε), υπάρχει φως. Όχι κανά κεράκι· προβολέας κανονικός. Που φωτίζει την αλήθεια. Ιδού το φως, ιδού και η αλήθεια:

...
Ειδικότερα για την Ελλάδα, η οποία διανύει αισίως τον έκτο χρόνο ύφεσης, η έρευνα καταγράφει 505 πολίτες με περιουσία που υπερβαίνει τα 30 εκατομμύρια δολάρια. Πρόκειται για μία αύξηση της τάξεως του 11%. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, οι πιο πλούσιοι Έλληνες κατόρθωσαν μάλιστα να αυξήσουν τη συνολική τους περιουσία κατά 20%.
...

Ε ναι λοιπόν παλιοάχρηστοι! Μερικοί ανάμεσά μας (με την ευρεία έννοια του “ανάμεσά μας”...) παλεύουν μέσα σε αντίξοες συνθήκες. Και προκόβουν. Απ’ το 2009 ως το 2012 κάποιοι τέτοιοι συμπατριώτες “βιο-παλαιστές” κατόρθωσαν (ναι, περί κατορθώματος πρόκειται) να μεγαλώσουν την πολύ μεγάλη περιουσία τους κατά 20%.

Άμα βάλετε αυτό το κατόρθωμα δίπλα δίπλα με τα μεγέθη των ανέργων (ή όσων δουλεύουν στη “μαύρη”), τους πραγματικούς μισθούς στην πιάτσα, τα άγνωστα μεγέθη των καταθλίψεων και της κατανάλωσης ψυχοφαρμάκων, τότε το πρώτο που πρέπει να αποκλείσετε είναι αυτό: όχι, δεν πρόκειται για μονομερή (και άγριο) ταξικό πόλεμο!!! Καθόλου - καθόλου - καθόλου!!! Είναι γνωστό: στην ελλάδα δεν υπάρχουν τάξεις (πολύ περισσότερο ταξική αντιπαλότητα). Κι αν, τέλος πάντων, οι “πλούσιοι έλληνες” και οι φίλοι τους επιμένουν να θεωρούν εαυτούς τη νικήτρια τάξη, είναι πολύ γελασμένοι. Νικητές ναι - τάξη όχι! Με τίποτα!
Δεν έχει γίνει, ούτε γίνεται ταξικός πόλεμος στην ελλάδα - ξεκαθαρισμένα αυτά. Απλά είναι κάτι ξένοι παλιάνθρωποι που θέλουν “να μας πάρουν τα πετρέλαια” ή δεν ξέρουμε τι. Πέρα απ’ αυτό (την εθνική απελευθέρωση την έχει αναλάβει ο συ.ριζ.α.) εκείνο που συμβαίνει είναι ότι οι καπάτσοι νικούν και οι απάτσι χάνουν. Συμπάθεια για τους “απάτσι”, θαυμασμός για τους “καπάτσοι”: είναι κάτι σα “νόμος της φύσης” ότι οι καλύτεροι (οι πιο βαριά οπλισμένοι δηλαδή) προκόβουν, και οι υπόλοιποι γίνονται λίπασμα... Μπορούμε να πάμε κόντρα σ’ αυτό;

Αφού, λοιπόν, τάξεις αντίπαλες δεν υπάρχουν στην ελλάδα· αφού ταξικός πόλεμος σε βάρος μας δεν γίνεται· αφού μας παίρνουν το σκαλπ από κακό γούστο ή κακό χαρακτήρα και όχι για το συμφέρον τους, μπορούμε να δούμε με ψυχραιμία (και γιατί όχι; ζήλεια!) μερικά μεγέθη της εταιρείας οικονομικών στατιστικών icap, με τίτλο business leaders in greece - ή οι 500 εταιρείες και οι 200 όμιλοι με την μεγαλύτερη κερδοφορία στην ελλάδα. Για το 2012.
Πριν όμως μερικές εξηγήσεις. Μπορεί να αποτελεί έκπληξη ότι υπάρχουν στην ελλάδα, εν μέσω βαθιάς κρίσης, εταιρείες που αυξάνουν τα κέρδη τους (οπότε ανάλογα γεμίζουν τις τσέπες τους οι ιδιοκτήτες και οι μετοχοί τους), αλλά ναι, αυτό είναι αλήθεια! Το ίδιο αλήθεια είναι ότι αυτές οι επιχειρήσεις δεν είναι μόνο 500, αλλά πολύ πολύ περισσότερες. Η icap μιλάει για αυτές με τα μεγαλύτερα κέρδη· όμως έτσι κι αλλιώς γύρω γύρω απ’ αυτές ζουν πολλές ακόμα, μεσαίες και μικρές. Επιπλέον άλλες πολλές μεσαίες και μικρές ζουν και βασιλεύουν (σύμφωνα με τα κυβικά τους) στους ίδιους ή άλλους κλάδους. Φυσικά υπάρχουν επίσης πολλές που δηλώνουν ζημιές - τα στοιχεία της icap προέρχονται απ’ την επεξεργασία δημοσιευμένων ισολογισμών...
Ύστερα, όταν μιλάμε για “εταιρείες” συνήθως έρχεται στο μυαλό η “φίρμα”. Όμως πίσω υπάρχουν πάντα φυσικά πρόσωπα: αφεντικά, διευθυντές, υποδιευθυντές, προσωπάρχες, ρουφιάνοι κλπ. Αυτοί όλοι, που προφανώς παίρνουν μισθούς πολύ ψηλά πάνω απ’ τον “βασικό”, δεν απασχολούν την icap. Όμως κι αυτοί είναι συμπατριώτες, οι οποίοι (για όνομα του θεού!) δεν συμμετέχουν σε κανένα ταξικό πόλεμο.

Αφού δώσουμε την (ίσως περιττή ίσως όχι) πληροφορία ότι απ’ τις 500 πιο κερδοφόρες ελληνικές επιχειρήσεις μόνο οι 67 είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο, ας δούμε ποιές είναι αυτές που καταφέρνουν να πηγαίνουν κόντρα στο κύμα· ή, πιο σωστά, επωφελούνται απ’ την κρίση (χωρίς να κάνουν ή να συμμετέχουν σε κανέναν ταξικό πόλεμο, για να μην ξεχνιόμαστε).
Από τους 500 αυτές εταιρείες, οι 163 είναι βιομηχανίες· 99 είναι εμπορικές· οι 31 είναι τουριστικές· οι 5 τράπεζες· οι 26 ασφαλιστικές· και οι 176 γενικά στον τριτογενή τομέα. Ο συνολικός κύκλος εργασιών των 500 ήταν (το 2012) λίγο πάνω απ’ τα 94 δισ. ευρώ, και τα κέρδη τους μαζεμένα (προ φόρων) 2,5 δισ. ευρώ.
Από τις βιομηχανίες, 6 είχαν το 2012 κέρδη (προ φόρων και αποσβέσεων) πάνω από 50 μύρια ευρώ η κάθε μία, και συνολικά 732 μύρια. Με την σειρά είναι τα ελ.πε., η motor oil, η nestle ελλάς, η αθηναϊκή ζυθοποιία, η καρέλια και η μετκα. Μέσα στην 500άρα των κερδοφόρων, στο τομέα βιομηχανίες, υπάρχουν 3 “πετρελαίου και άνθρακα” (κέρδη σχεδόν 500 μύρια), 52 ειδών διατροφής (κέρδη 430 μύρια), 20 χημικές (φάρμακα, καλλυντικά, απορρυπαντικά - κέρδη 230 μύρια), 11 κατασκευαστικές (κέρδη 135 μύρια) και 12 “μη μεταλλικών ορυκτών” (κέρδη 120 μύρια).
Στο εμπόριο, πρώτη και καλύτερη στα κέρδη για 4η συνεχόμενη χρονιά η γνωστή jumbo (με τους γνωστούς άθλιους μισθούς - κανένας ταξικός πόλεμος!). Ακολουθεί μία χημική / φαρμακοβιομηχανία, η γένεσις - φάρμα, η folli-follie, και 3 σούπερ μάρκετ: αβ βασιλόπουλος, σκλαβενίτης, μασούτης. Αυτές οι 6 είχαν ακαθάριστα κέρδη 443 μύρια. Μέσα στην 500άρα των κερδοφόρων, στον τομέα εμπόριο, υπάρχουν 14 σούπερ μάρκετ / πολυκαταστήματα (κέρδη 313 μύρια), 18 εμπορίου φαρμάκων, καλλυντικών, απορρυπαντικών (κέρδη 276 μύρια), 6 γενικώς εμπορικές (κέρδη 187 μύρια), 12 εμπορίας καυσίμων κλπ (κέρδη 97 μύρια) και 10 εμπορίου ιατρικών, εργαστηριακών και λοιπών μηχανημάτων, αναλώσιμων (κέρδη 78 μύρια).
Στις λοιπές υπηρεσίες, πρώτη είναι η δεη, που είναι και η top στην 500άρα (έχει αυξηθεί καθόλου η τιμή του ρεύματος;) Ακολουθεί ο οπαπ, και 3 τηλεπικοινωνιακές: η cosmote, ο οτε και η vodafone. Αυτή η 5άδα είχε μόνη της μικτά κέρδη 2,65 δισ. ευρώ. Στην 500άρα, στον τομέα λοιπές υπηρεσίες, υπάρχουν 45 επιχειρήσεις “ενέργεια / νερό” (κέρδη 1,8 δισ. ευρώ), 8 τηλεπικοινωνιακές (κέρδη 1,42 δισ.), 3 τζόγος (κέρδη 695 μύρια), 15 μεταφορικές (κέρδη 490 μύρια) και 21 ιατρικών υπηρεσιών (κέρδη 200 μύρια).
Από τράπεζες, στην 500άρα έχει πέσει περονόσπορος (χρεωκοπία δηλαδή). Υπάρχουν μόνο δύο τράπεζες (η icap αναφέρει μόνο την τράπεζα της ελλάδας) και 3 εταιρείες factoring (η icap δεν λέει ονόματα).
Στον τουρισμό η καλύτερα πεντάδα είναι αποκλειστικά εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων, με πρώτες τις olympic και autohellas (hertz).

Δεν είναι λοιπόν (όλα) μαύρα - για τα αφεντικά σίγουρα όχι. Πως επιτυγχάνονται αυτά τα κέρδη; Προφανώς με διάφορους τρόπους. Αύξηση των πωλήσεων, υψηλές τιμές (στα είδη διατροφής ας πούμε...), εξαγωγές (οι πετρελαϊκές). Μήπως και με “συμπίεση των μισθών”; Το παράδειγμα της jumbo με τα εικονικά part time (4ωρα) και τα πραγματικά 200 ευρώ μισθούς τον μήνα δεν είναι ίσως ο κανόνας σε όλες τις κερδοφόρες επιχειρήσεις. Όμως κανόνας είναι η “αντικατάσταση” εργατών με φτηνότερους (χάρη στην απόφαση της 12ης Φλεβάρη για τον βασικό μισθό) όπου αυτό είναι δυνατό, ή το “πάγωμα” των μισθών, ή το να μην πληρώνονται κάν και καν [1]· κανόνας είναι επίσης ο έλεγχος των όποιων σωματείων. [2]
Και τι σημασία έχει να μνημονεύουμε αυτές τις περιπτώσεις “επιτυχημένου επιχειρείν”; Από διάφορες μεριές θα μπορούσε να αξιοποιήσει κανείς τα κατορθώματα του ΜΗ ταξικού ΜΗ πολέμου στην ελλάδα, αλλά εμάς μας ενδιαφέρει ειδικά μία.
Εδώ και περίπου 3 χρόνια, ο προσανατολισμός της μείωσης του εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας με ταυτόχρονη αύξηση του βασικού μισθού, το 30/900 δηλαδή, σκοντάφτει πάντα στο ίδιο θηρίο: στην (υποτιθέμενη) σοφία του δεν βλέπεις; κρίση! τα αφεντικά δεν βγαίνουν!!! Αυτή η μικροαστική κουτοπονηριά που εμφανίζεται μασκαρεμένη σαν “εργατικός ρεαλισμός” αφορά συνήθως τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τα δυστυχισμένα αφεντικά τους. Είναι δύσκολο να έχουμε ακριβή στοιχεία για την κερδοφορία αυτών των επιχειρήσεων (ο σχετικός χάρτινος κατάλογος της icap κάνει έναν περίδρομο λεφτά), όμως εμπειρικά μπορεί να υποστηρίξει κανείς πολλά - και σωστά.
Με τις μεσαιομεγάλες επιχειρήσεις, όμως, τι γίνεται; Δεν είναι μόνο οι 500 “πιο κερδοφόρες” αλλά και οι επόμενες 500 “κάπως λιγότερο κερδοφόρες”, και οι επόμενες... Ούτε αυτών η κερδοφορία είναι επιχείρημα νομιμοποίσης του 30/900; Γιατί δεν θα “άξιζε” σε κάθε μια απ’ αυτές, αρχίζοντας με την μόνιμα πρωταθλητή στην εκμετάλλευση jumbo, η απαίτηση του 30/900;

Φυσικά ακούμε τις “απαντήσεις”. Εκεί όπου η δήθεν “στενότητα” των αφεντικών καταρρέει σαν “εργατικός ρεαλισμός” ενάντια στο 30/900, έρχονται τα υπόλοιπα: η γενική κατάσταση της τάξης, ο φόβος των απολύσεων, η έλλειψη εμπιστοσύνης, τα προδοτικά συνδικάτα. Ή, ακόμα, το και τι να κάνω εγώ γι’ αυτό το ζήτημα αφού δεν το απαιτούν οι ίδιοι; Εκεί που δεν χρειάζεται να μπει κανείς στο λογιστήριο του αφεντικού για να δει εάν θα είχε την καλοσύνη και την δυνατότητα (“να δώσει κάτι παραπάνω”...), μπαίνει στα σκοτεινά δωμάτια της τάξης μας και βρίσκει νυκτερίδες κι αράχνες· αφήνοντας, όμως, προσεκτικά τον εαυτό τον απέξω.
Ναι, η ηττοπάθεια και η μοιρολατρεία είναι άφθονη. Μόνο που είναι χωρισμένη στα δύο. Για τους εκατοντάδες χιλιάδες “ανώνυμους” εργάτες και εργάτριες η ηττοπάθεια και η μοιρολατρεία είναι το καθημερινό τους βασανιστήριο. Για τους πολύ λιγότερους “επώνυμους” (με την έννοια της συμμετοχής σε κάποια “επαναστατική” ή/και “ανατρεπτική” οργάνωση) η ίδια ηττοπάθεια και μοιρολατρεία είναι “γαλβανισμένη” με υπερ-σούπερ επιχειρηματολογία, τσιτάτα από ‘δω κι απο ‘κει, αναιδείς διαπιστώσεις, γραφειοκρατικές ασχολίες· μ’ όλο τον πλούτο της φαντασιακής (δήθεν) πολιτικής, που έχει γίνει σε κάθε παραλλαγή της το χειρότερο είδος ιδεολογίας.
Δεν χρειαζόμαστε ιδιαίτερες γνώσεις κβαντικής φυσικής για να καταλάβουμε ότι για κάθε έναν “φίλο της εργατικής τάξης” που σοφά σοφά καταλήγει στο “ντάξει μωρέ, αλλά αυτά δεν γίνονται” (μιλάμε πάντα για το 30/900) υπάρχουν δυο, και τρεις, και πέντε “κοινοί εργάτες”, κάπου σε μια άγνωστη γωνιά του απέραντου κοινωνικού εργοστάσιου, που επιβεβαιώνουν την ηττοπάθειά τους· μαζί με την κατάθλιψη που τη συνοδεύει. Η χειραγώγηση δεν δουλεύει μόνο “κατ’ ευθείαν”. Δουλεύει και έμμεσα - αλλά το ίδιο αποτελεσματικά.

Ας είναι ήσυχα λοιπόν τα ελληνικά αφεντικά, κι ας απολαμβάνουν τον πλούτο τους ανέμελα. Τα φλέγοντα ζητήματα για την τάξη μας πρέπει να είναι (έτσι μας λένε με τόση επιμονή) το αν “θα μείνουμε ή θα φύγουμε” απ’ την ευρωζώνη ή/και την ε.ε. ή/και το νατο... Τα φλέγοντα ζητήματα για την τάξη μας είναι, χάρη σ’ όλους αυτούς που νοιάζονται για εμάς, το φύλο των αγγέλων και η φύση του αγίου πνεύματος...

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

1 - Κατά την καθεστωτική “καθημερινή”, 1/12/2013, λιγότεροι απ’ τους μισούς μισθωτούς στην ελλάδα πληρώνονται στην ώρα τους...
[ επιστροφή ]