το κλειδί των ευρημάτων

Στη δεκαετία του 1930 ο βέλγος σουρρεαλιστής ζωγράφος Rene Magritte έφτιαξε έναν αριθμό πινάκων με τίτλο το κλειδί των ονείρων. Συνεπής στις Φροϋδικές επιρροές των σουρρεαλιστών, με τα κλειδιά των ονείρων ο Magritte ήθελε να αναπαραστήσει ζωγραφικά την συμβατικότητα ή/και αυθαιρεσία της σχέσης ανάμεσα στη λέξη (στο όνομα) και στο πράγμα. Σε κάθε πίνακά του υπήρχαν 3 ή 5 αντικείμενα και οι αντίστοιχες λέξεις που δεν είχαν σχέση μ’ αυτά· θα μπορούσαν όμως να παραπέμπουν σ’ ένα μεταφορικό νόημα. Όμως για να μην αφήσει να γίνει τέτοια παρανόηση των προθέσεών του, ο Magritte φρόντιζε πάντα να υπάρχει μέσα στη σύνθεση και ένα καρέ / εικόνα πράγματος σε πλήρη αντιστοιχία με την λέξη / όνομα. Μ’ αυτήν την τεχνική ο βέλγος σουρρεαλιστής σκόπευε να παρωθεί τους θεατές στο να αναλογιστούν την εγκυρότητα ή μη των σχέσεων ανάμεσα στο λεκτικό και στο οπτικό υλικό των καθημερινών τους (μας) εμπειριών. Να ξανατοποθετήσουν τη σχέση σημαινόντων και σημαινομένων, λέξεων και αντικειμένων (άρα και σχέσεων, αισθημάτων) στο πεδίο της κοινωνικής σύμβασης αντί να εννοούν τις λέξεις αναπόσπαστο μέρος της “ταυτότητας”, του “είναι” των πραγμάτων.

Εάν, τώρα, σ’ αυτά εδώ τα μέρη και σε αυτούς τους καιρούς, κάποιος υποστήριζε ότι η σχέση ανάμεσα στα λόγια και τις πράξεις της κεντρικής εξουσίας είναι πρόστυχα αυθαίρετη, θα κινδύνευε να κατηγορηθεί όχι σαν σουρρεαλιστής αλλά σαν “αποδομιστής” της κοινωνικής ειρήνης, και εν δυνάμει σαν κάθε είδους εγκληματίας.
Όμως είναι δυνατόν η εικονική νομιμότητα να παράγει η ίδια, με έναν αντεστραμμένα σουρρεαλιστικό τρόπο, την αμφισβήτηση της εγκυρότητάς της· την απόδειξη της αυθαιρεσίας της. Φυσικά το κάνει κατά λάθος· όμως ένας φροϋδιστής θα σημείωνε ότι “δεν υπάρχει κατά λάθος” στον λόγο (άρα ούτε στο λόγο της εξουσίας) παρά μόνο η στιγμιαία και διαφεύγουσα εκδήλωση απωθημένων αληθειών.
Η παρακάτω εικόνα δημοσιεύτηκε στην πάντα πρόθυμη για υπηρεσίες γραφείου τύπου της Κατεχάκη εφημερίδα “καθημερινή”, στις 22 του περασμένου Αυγούστου. Είναι η φωτογραφική επίδειξη των “κολασμένων” ευρημάτων στα στέκια του εμπ (πλην των 3 μεταναστών που κοιμούνταν σε κάποιο απ’ αυτά χωρίς την άδεια της δημόσιας τάξης) και, μορφολογικά, είναι ένα πετυχημένο “κλειδί των ονείρων” της εικονικής νομιμότητας. Με την έννοια πως με ιδιαίτερη περηφάνεια και διδακτικότητα δείχνει τι εγκληματικά κελεπούρια βρέθηκαν.

Όπως και στα αυθεντικά κλειδιά των ονείρων το Magritte, έτσι κι εδώ υπάρχει ένα “κλειδί”. Στους πίνακες του βελγου σουρρεαλιστή το κλειδί ήταν εκείνος ο συνδυασμός εικόνας και λέξης που θα θεωρούνταν σωστός - αυτός βρισκόταν σε κάποιο σημείο του πίνακα. Και ήταν κλειδί αυτό το καρέ επειδή απέτρεπε τους θεατές απ’ το να παρασυρθούν απ’ την ιδέα ότι υπάρχει μια άλλη σχέση (ποιητική, συμβολική) πίσω απ’ τους υπόλοιπους συνδυασμούς λέξεων και εικόνων πραγμάτων. Όχι - έλεγε με το κλειδί του ο Magritte - στο κοινό του, πρέπει να σκεφτείτε την αυθαιρεσία της σύμβασης.
Το “κλειδί” στον αστυνομικό / δημοσιογραφικό πίνακα βρίσκεται κάτω αριστερά. Δείχνει 7 σπρέι, και έχει σαν λεζάντα τις λέξεις: εφτά σπρέι πιπεριού. Αλλά (μόνο οι εντελώς άσχετοι όχι από “σπρέι πιπεριού” αλλά από σπρέι γενικά δεν το καταλαβαίνουν) πρόκειται απλά για σπρέι χρώματος, και μάρκες εταιρειών που φτιάχνουν σπρέι για γκραφιτάδες.
Όμως η εικονική νομιμότητα στις ανακοινώσεις της και στη δημογραφική επίδειξη λέει ιδού εφτά σπρέι πιπεριού. Ενώ σ’ όλα τα υπόλοιπα καρέ φαίνεται (αλλά μόνο “φαίνεται”!) να υπάρχει αντιστοιχία μεταξύ λέξεων / περιγραφών και πραγμάτων, στο κλειδί η αυθαιρεσία (η παρανοϊκή αυθαιρεσία) της εξουσίας παρουσιάζεται γυμνή και καθαρή. “Κατά λάθος” θα έλεγε (η εξουσία)...
Όχι όμως. Όπως στους πίνακες του Magritte η ομαλότητα της σχέσης ενός μόνο ζευγαριού λέξη / εικόνα θα έπρεπε να οδηγεί τους νοήμονες θεατές στην ανακάλυψη και της δικής της συμβατικότητας, έτσι και στον συγκεκριμένο πίνακα της ελληνικής αστυνομίας, με ένα αντεστραμμένο τρόπο, η επιτηδευμένη και επιθετική “ανωμαλία” της σχέσης ενός μόνο ζευγαριού λέξεων / εικόνας, μπορεί και πρέπει να οδηγήσει στην αποκάλυψη της επιτήδευσης και της επιθετικότητας όλων των υπόλοιπων ζευγαριών.
Για παράδειγμα υπάρχει η λεζάντα (πάνω δεξιά) αντιασφυξιογόνες μάσκες και μάσκα του σκι. Υπάρχει μια ολοφάνερη ασυμμετρία στον “οπλισμό”: 8 κράνη αλλά μόνο 2 μάσκες. Συνεπώς, το έξυπνο κοινό, θα πρέπει να συλλάβει το πραγματικό (αστυνομικό) νόημα της εικόνας, και να βρει τις σωστές λέξεις να το περιγράψει: είναι τέρατα! έξι κεφάλια χωρίς μύτες!!
Ύστερα, στην κάτω δεξιά εικόνα, υπάρχει η λεζάντα 160 κοντάρια. Ξανά ασυμμετρία: το πιο εξονυχιστικό κοίταγμα δεν μπορεί να βρει παραπάνω από καμμιά 10αριά. Οπότε, το πραγματικό (αστυνομικό) νόημα είναι: πόσα απίδια βάζει ο σάκος;
Και, τελικά, το μεσαίο αριστερά κουτί: δοχείο με ποσότητα εύφλεκτου υγρού. Το “εύφλεκτο” μπήκε φυσικά για να παραπέμπει σε φωτιά... Όμως το στρουμπουλό, σαν κουμπαράς - γουρουνάκι μπιτόνι (πράσινου χρώματος στην κανονική φωτογραφία) αποπνέει μια ηρεμία, μια οικειότητα, είναι εντελώς άκακο... Ασυμμετρία περιέχοντος και περιεχομένου! Συνεπώς, το πραγματικό - και χαιρέκακο - νόημα θα μπορούσε να είναι: όταν ξεμείνει η γεννήτριά σας τελειώνει και το πάρτυ σας!
Το φιλικό με την εικονική νομιμότητα μάτι, θα υποθέσει πως όλα αυτά έχουν φωτογραφηθεί εκεί που βρέθηκαν. Αλλά όχι: έχουν μεταφερθεί αλλού (προφανώς σε κάποιο γραφείο στην Αλεξάνδρας). Στην πάνω δεξιά εικόνα τα κράνη στο τραπέζι έχουν μπροστά τους τις μάσκες, στην κάτω δεξιά τα σπρέι (“πιπεριού”...). Και το τραπέζι είναι το ίδιο. Φυσικά, η φωτογράφιση σε κατάλληλες συνθήκες, αυτή καθ’ εαυτή, δεν είναι παράλογη. Όμως η συγκέντρωση του επιδεικνυόμενου “υλικού” (που έχει γίνει ακριβώς για την φωτογράφηση) είναι καθαρή σκηνοθεσία. Γιατί προκαλεί, ή πρέπει να προκαλεί (η συγκέντρωση) συνειρμούς “κοινής προετοιμασίας”: αν δεν τα έβρισκε τα κράνη η αστυνομία, κάποια στιγμή οι παλιάνθρωποι θα έμπαιναν (όλοι μαζί...) και θα τα φόραγαν (όλοι μαζί...) και... Ενώ εάν ήταν (φωτογραφημένο) ένα κράνος στη μια άκρη ενός χώρου 200 τετραγωνικών, ένα άλλο παρατημένο στην άλλη άκρη, κλπ, η “συγκέντρωση” - σαν - προετοιμασία δεν θα μπορούσε να υποδειχθεί εικονικά / φωτογραφικά.

Υπάρχει κι ένα δεύτερο επίπεδο λειτουργίας του “κλειδιού” με τα σπρέυ. Τα σπρέυ χρώματος δεν είναι παράνομα, όπως και οτιδήποτε άλλο απ’ τα εικονιζόμενα ευρήματα. Διώκεται ποινικά η κατοχή κράνους; Η κατοχή “κάλυκα όλμου” μήπως; Οι σημαίες; Το μπιτόνι με την βενζίνη; Σύμφωνα με την παλιά αστική λογική όλα αυτά είναι νόμιμα, και σε καμία περίπτωση η κατοχή τους δεν συνιστά “ποινικά κολάσιμη” πράξη, ούτε καν πταίσμα. Ούτε το καθένα μόνο του, ούτε εάν μαζευτούν μαζί. Όμως το “σπρέι πιπεριού”; Χμμμ... Αυτό μπορεί να δείχνει και κάποια επιθετικότητα, οργανωμένη με εξεζητημένο τρόπο, άρα προμελετημένη... Δηλαδή κακοβουλία. Κι αν κάποιος είναι κακόβουλος (επιτέλους! δεν έχει ο καθένας σπρέι πιπεριού”!!!) τότε και με το κράνος, και με το εύφλεκτο υγρό, και με τα κοντάρια, κακό θα πάει να κάνει.
Εν τω μεταξύ, υπάρχουν κι όλα εκείνα που ΔΕΝ πρέπει να περιλαμβάνονται στο πίνακα της αστυνομίας· στην αφήγηση της εικονικής νομιμότητας. Εάν υποθέταμε ότι σε κάποιον απ’ τους ελεγχθέντες χώρους βρίσκονταν επιπλέον 2 ή 3 μισοτελειωμένα αγάλματα, πως θα συνδυαζόταν εικονικά η κακοβουλία (που “πρέπει να αποπνέεται” απ’ τα ευρήματα, άρα η δυνάμει παρανομία, άρα η εδώ και τώρα παρανομία...) με την γλυπτική; Θα έπρεπε το / τα γραφείο / α τύπου της εικονικής νομιμότητας να αρχίσουν ιστορίες: ναι μωρέ, είναι (το παίζουν) καλλιτέχνες, αλλά κατά βάθος είναι παλιάνθρωποι... Ή αν υπήρχαν γκράφιτι (στον ίδιο χώρο) πόσο θα στεκόταν το “πιπέρι” στο κάτω αριστερά κουτάκι; Εν τέλει οι φορητοί υπολογιστές, ο σκληρός δίσκος και το usb, που αναφέρονται (χωρίς να εικονίζονται) στα εγκληματικά ευρήματα, επιστράφηκαν άρον άρον στις φοιτήτριες, και βγήκαν σιωπηλά - απ’ - το - κάδρο. Δεν ταίριαζαν - αλλά εσύ ω κοινό δεν το ξέρεις και δεν θα το μάθεις ποτέ.
Να λοιπόν, συνοψίζοντας, το μικρό παράδειγμα της εικονικής νομιμότητας και των αντιστροφών της: αν και τίποτα δεν είναι παράνομο, ΟΛΑ είναι παράνομα γιατί έτσι λέει το Αφεντικό· αν και όλα φαίνονται αληθινά, τίποτα δεν είναι στη θέση του, και όλα έχουν μπεί στο “ερμηνευτικό πλαίσιο” μιας αστυνομικής επιχείρησης, γεμίζοντας ύποπτα αποσιωπητικά· αφού τίποτα άλλο δεν επιδεικνύεται, το μόνο περιεχόμενο των ελεγχθέντων χώρων ήταν αυτά, άρα μιλάμε για σχεδόν γιάφκες· κάθε κράνος αντιστοιχεί σε ένα κεφάλι, αλλά 8 κράνη μαζί αντιστοιχούν σε σχέδιο και σχεδόν τρομοκρατική οργάνωση· οι σημαίες είναι σημαίες, αλλά κύριος οίδε πόσοι έχουν σκοτωθεί για μια σημαία· και τα σπρέυ; Πιπέρι μαύρο και καυτό, της μάνας του καμάρι...

Αν αυτό είναι το εικονικό μέρος της εικονικής νομιμότητας, υπήρξε - δεν θα γινόταν διαφορετικά - και το λεκτικό της. Στο ναό της δημοκρατίας ο βουλευτής Λαφαζάνης είχε την ιδέα να κατηγορήσει την αστυνομία ότι “μπήκε σαν κλέφτης στο εμπ” - μια ακόμα απ’ τις πάμπολλες λάθος διαγνώσεις της πραγματικότητας εκ μέρους του συ.ριζ.α.: η αστυνομία μπήκε σαν νοικοκύρης! [1] Κανονικά και σύμφωνα με τον (τυπικό) νόμο στις γνωστές ελαστικές χρήσεις του. Απαντώντας στον βουλευτή Λαφαζάνη ο βουλευτής Κεδίκογλου έκανε επ’ ευκαιρία την δική του παρανοϊκή επίδειξη:
... Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι ο συριζα στηρίζει όσους θέλουν να χρησιμοποιούν λοστάρια, κάλυκες όλμων και πρώτες ύλες για μολότοφ...
Είναι σα να πάρει κανείς το οπτικό υλικό της εικονικής νομιμότητας και να το πει μονορούφι, σαν ποιηματάκι. Και έστω ντάξει με τα “λοστάρια”, ντάξει με τις “πρώτες ύλες για μολότοφ”... Οι κάλυκες όλμων όμως πως “χρησιμοποιούνται” για το κακό της πατρίδας; Άδειοι; Γεμισμένοι; Βραστοί; Ψητοί; Ο παρανοϊκός δεν έχει πρόβλημα με τέτοιες ανούσιες λεπτομέρειες. Τα εφφέ είναι που έχουν σημασία: και οι (πολλοί...) “κάλυκες όλμων” μέσα· και οι “μάσκες του σκι”· πως τις ξέχασε;

Ο ανώτερος παρανοϊκός όμως ήταν (είναι) ο ακροδεξιός γιάπης που δουλεύει σαν εκπρόσωπος τύπου του συμπλέγματος της ασφάλειας και πληρώνεται σαν υπουργός. Ο Δένδιας, πανηγύρισε για την απελευθέρωση του εμπ απ’ την κατοχή των στεκιών, και μίλησε για απόδοση των καταληφθέντων [sic] χώρων στην πανεπιστημιακή κοινότητα ύστερα από τριάντα χρόνια...
Όμως δεν υπάρχει κατάληψη, όχι στο εμπ αλλά και σε οποιοδήποτε άλλο πανεπιστημιακό ή μη χώρο, στην ελλάδα, που να είναι ηλικίας 30 χρόνων! Λαθεμένη ενημέρωση του κυρ Νίκου απ’ τους υφιστάμενούς του; Υπερβολή για να τονιστεί το υποτιθέμενο κατόρθωμα; Λάθος; Ναι, λάθος - απ’ αυτά που δείχνουν απωθήσεις και διαταραγμένο ψυχισμό.
Ο Δένδιας ανήκει σ’ αυτούς τους όχι λίγους που διακηρύσσουν ότι έχουν κάνει σκοπό της ζωής τους την διόρθωση των κακώς κειμένων στο ελληνικό κράτος και την ελληνική κοινωνία... Τα οποία κακώς κείμενα έχουν ένα όνομα (πασοκ) και γενεαλογία τις αρχές της δεκαετίας του ‘80. Τα “30 χρόνια” που ξεστόμισε ο κυρ υπουργός δεν αφορούν τους “καταληφθέντες χώρους” αλλά τις χρονολογικές εμμονές του για το - κακό - που - έπαθε - αυτός - ο - τόπος. Γενικά.
Μόνο που και πάλι αποδεικνύεται ένας μικρός, ένα τόσο δα μαθητούδι των γιγάντιων αμερικάνων δασκάλων του, του νεοφιλελευθερισμού και της μηδενικής ενοχής. Στο κάτω κάτω της γραφής δεν μπορεί καν να συγκριθεί σαν όγκος το αμερικανικό κοινό με το ελληνικό εάν πρόκειται για επευφημίες κατορθωμάτων. Ένας απ’ αυτούς τους δασκάλους, ο Charles Murray, διατύπωσε εγγράφως το 1984 ένα σχέδιο ξηλώματος της ως τότε κοινωνικής πολιτικής του αμερικανικού κράτους, καθότι, κατά τον Murray, αντί να βοηθάει τους φτωχούς τους έκανε μαλθακούς και βολεψάκηδες, εμποδίζοντας τους να γευτούν την χαρά της προσπάθειας και της ανέλιξης στην καπιταλιστική ζωή.
Στο Losing Ground: American Social Policy, 1950 - 1980 [2] o Murray ασχολείται μεταξύ άλλων με την ευνοϊκή (και γι’ αυτό κρυφο“ρατσιστική” όπως την χαρακτηρίζει) προνοιακή πολιτική για τους φτωχούς μαύρους των ηπα. Και καταλήγει:

... Η πρότασή μου σχετικά με το φυλετικό ζήτημα στην κοινωνική πρόνοια είναι να αναθεωρήσουμε κάθε νόμο και να ακυρώσουμε κάθε δικαστική απόφαση που με οποιονδήποτε τρόπο προτείνει, απαιτεί η ανταμείβει διαφορετική μεταχείριση σε σχέση με τη φυλή, και έτσι να γυρίσουμε στο δρόμο που εγκαταλείψαμε το 1965...

Αν ο αμερικάνος γκουρού του νεοφιλελευθερισμού / νεοσυντηρητισμού ήθελε το 1984 να ξηλώσει μια 20ετία για να αποδοθεί στους μαύρους προλετάριους η “ελευθερία” που είχαν χάσει λόγω των κρατικών προνοιακών παροχών, γιατί να μην θέλει το ελληνικό εγγόνι του να ξηλώσει μια 30ετία για το καλό της πανεπιστημιακής κοινότητας, την οποία πανεπιστημιακή κοινότητα έζησε σαν δαπ - νδφκ, δηλαδή στη μαύρη σκλαβιά; Οι εμμονές και οι απωθήσεις, παρέα με αυτήν την φονταμενταλιστική και μαζί αναιδή προσήλωση στο καθήκον που χαρακτηρίζει όσους είναι ακροδεξιοί αλλά θέλουν να το παίζουν απλά δουλευταράδες, αυτά ήταν που έβαλαν στο στόμα του μεσαίου παρανοϊκού κυβερνητικού στελέχους την (υποτιθέμενη) 30ετία - και όχι η πραγματική ιστορία. Εξάλλου κάθε ακροδεξιός που σέβεται τον εαυτό του (και ο κυρ Νίκος είναι ένας τέτοιος) δεν μπορεί να αντιληφθεί την ιστορία σαν διαλεκτική εξέλιξη, αλλά μόνο σαν ευτυχή διαστήματα πυγμής και ατυχή διαλείματα χαλαρότητας.

έστω... και λοιπόν;

Η μηδενική ανοχή και η εικονική νομιμότητα δεν εφευρέθηκαν ούτε εφαρμόστηκαν (εφαρμόζονται) άσκοπα. Σκοπός τους ήταν και είναι να χρησιμοποιούνται εναντίον της κοινωνικής αναπαραγωγής όπως αυτή διαρθρώθηκε στο παλιό συμβόλαιο, του κράτους πρόνοιας, στα πιο “αφύλακτα” ή αδύναμα σημεία της· ενόσω ο κύριος όγκος της επιθετικής διάταξης του Αφεντικού θα κονιορτοποιούσε το “κέντρο” της κοινωνικής αναπαραγωγής, με σκοπό να το προσαρμόσει όσο το δυνατόν περισσότερο στην επιχειρηματική λογική. Οι πρωτοπόροι της ριζικής αναδιάρθρωσης των προνοιακών, συμβιβαστικών, διανεμητικών λειτουργιών του αμερικανικού (και του αγγλικού) κράτους, εκεί στα ‘80s, δεν διάλεξαν τυχαία σαν υποκείμενα εγκληματοποίησης τους “φτωχούς” (δηλαδή εκείνους που είχαν τις λιγότερες αρθρώσεις με το μυθικό “κοινωνικό κέντρο”) των μητροπόλεων. Ξηλώνει κανείς το ύφασμα αρχίζοντας απ’ τις άκρες του.
Εννοείται ότι η μηδενική ανοχή και η εικονική νομιμότητα, από μέρος σε μέρος, έχουν τις τακτικές ιδιαιτερότητές τους. Για παράδειγμα στην ελλάδα, όπου η βασική λειτουργική ιδέα του κράτους πρόνοιας ήταν η πολιτική πρόσοδος, η μηδενική ανοχή και η εικονική νομιμότητα χρησιμοποιούν με ιδιαίτερη ένταση την τακτική της συκοφάντησης, της δυσφήμισης, της συντήρησης του συντεχνιασμού των χρόνων της ευδαιμονίας: αααα, να, αυτοί εκεί είναι αλήτες, ρεμπεσκέδες· αυτοί, όχι εσείς... Δεν μας φαίνεται καθόλου παράξενο που τα “ευρήματα της επικινδυνότητας” των καταληψιών εδώ ή εκεί είναι τυπικά ανάλογα με τα “ευρήματα της παθογένειας” του ενός ή του άλλου κλάδου μισθωτών του δημόσιου τομέα: παραχάραξη, διόγκωση, απόκρυψη - και κυρίως παρανοϊκή γενίκευση, αυτό είναι το μοντέλο, αυτή είναι η μέθοδος αποκάλυψης και επίδειξης του “κακού”. 

Όσοι / όσες έχουν εμπλακεί εδώ και χρόνια στην πρακτική των καταλήψεων (για στέγη, για κοινωνικά κέντρα, για συναυλιακές ή θεατρικές δράσεις, για βιβλιοθήκες, κλπ) κι όχι λόγω μόδας ή νεανικού ενθουσιασμού, ξέρουν καλά ότι έχουν κινηθεί σ’ αυτήν ακριβώς την σφαίρα: της κοινωνικής αναπαραγωγής. Προσπαθώντας, με μεγαλύτερη ή μικρότερη επιτυχία, να θεμελιώσουν συγκεκριμένα ανταγωνιστικά και δημιουργικά χαρακτηριστικά (σε ορισμένες πλευρές της κοινωνικής αναπαραγωγής) κυρίως ενάντια στην εμπορευματοποίηση, στην ιδιωτικότητα, στην κατανάλωση, στις πληθωρικές δουλείες του Θεάματος. Αυτά έχουν κουβεντιαστεί ξανά και ξανά, έχουν ειπωθεί δημόσια, έχουν γίνει προκηρύξεις, αφίσες...
Θα ήταν παράλογο να ελπίζει κανείς ότι το κράτος κρίση / αναδιάρθρωση θα έδειχνε οποιαδήποτε ανοχή απέναντι σε τέτοιου είδους αμφισβητήσεις. Το “πρόβλημα”, αν μπορούμε να το θέσουμε έτσι, είναι δικό μας. Και δεν είναι η απλά η υπεράσπιση του ενός ή του άλλου εγχειρήματος· τηρουμένων των αναλογιών, εάν κάποιος νομίζει ότι μόνο αυτό πρέπει να κάνει, δεν διαφέρει ιδιαίτερα από την (ατελέσφορη, τελικά) υπεράσπιση κάθε άλλου μεμονωμένου “παλιού κεκτημένου” μέσα σ’ ολόκληρη την κοινωνική αναπαραγωγή.
Το πρόβλημα, εκτός εισαγωγικών, είναι η ανάδειξη του ενιαίου χαρακτήρα, των κοινών που έχει το σύνολο της κοινωνικής αναπαραγωγής, και μάλιστα όχι σαν θύμα του νεοφιλελευθερισμού / μεταφασισμού (η “θυματοποίηση” είναι αντι-δημιουργική) αλλά σαν ισχυρός και αξιόμαχος αντίπαλος των κρατικών και καπιταλιστικών μεθοδεύσεων του παρόντος και του μέλλοντος. Δεν θέλουμε να συντηρήσουμε κάθε τι απ’ το παρελθόν, επειδή αυτά μάθαμε κι αυτά μας βολεύουν! Δική μας ανάγκη είναι να ξεσκαρτάρουμε (ακόμα και στις “πολιτικές πρακτικές”) ό,τι ξεπεράστηκε, σάπισε, αχρηστεύτηκε· και δικό μας έργο είναι η δημιουργική ανασύνθεση της τάξης μας, των πρακτικών σκοπών της, των μεθόδων της δράσης της. Ποιά είναι η στρατηγική “κόκκινη γραμμή” που ενώνει την δημόσια / κοινωνική υγεία (αλλά όχι αυτό που μάθαμε σαν “δημόσια υγεία”, με όλα τα σκατά του!), την δημόσια / κοινωνική εκπαίδευση (αλλά όχι αυτό που μάθαμε σαν “εκπαιδευτικό σύστημα”, με όλα τα σκατά!), τους δημόσιας / κοινωνικής χρήσης χώρους και χρόνους των πόλεων και της υπαίθρου (αλλά καθόλου τις κρυφές ιδιωτικοποιήσεις τους!), τα δημόσιας / κοινωνικής χρήσης αγαθά (όπως το νερό ή οι μετακινήσεις...), την δημόσια / κοινωνική φροντίδα των “αδύνατων”; Πως θα συνθέσουμε, μαζί με το καίριο ζήτημα του χρόνου και της τιμής της εργασίας, την δική μας “αναδιάρθρωση”, κόντρα σ’ εκείνη των αφεντικών;
Δεν πρόκειται για φιλοσοφίες, για ευχολόγια· αυτά είναι δύσκολα κόλπα, όμως είναι εκείνα που μας περιμένουν από καιρό. Δεν έχει άλλα, εύκολα - αυτά είναι. Διαφορετικά μπορούμε να βρίζουμε όσο θέλουμε, τσάμπα είναι (ως τώρα...) - και να “βγάζουμε το άχτι μας” μοιρολατρικά...

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1 - Πέρα απ’ όσα γράφουμε εδώ, κάτι ακόμα που χρειάζεται αναλυτικότερη παρουσίαση, οπότε τώρα μόνο περιληπτικά θα το πούμε. Οι μεθοδεύσεις της εικονικής νομιμότητας / μηδενικής ανοχής και οι καταστροφές που προκαλούν περιλαμβάνουν και τον εξής εκβιασμό: ή θα πάτε κάτω απ’ τις φτερούγες του συ.ριζ.α., ή είσαστε “εκτός νόμου”.  Δεν το έχετε δει, άραγε, πως αυτό ακριβώς συμβαίνει; Κανένα παραδειγματάκι δεν σας έρχεται στο μυαλό; Μπορεί το κυβερνοφασισταριό να κατηγορεί τον συ.ριζ.α. ότι είναι “πίσω απ’ όλα”, όμως επειδή σαν υπάλληλοι που είναι εκτελούν διαταγές, και επειδή ο συ.ριζ.α. είναι αξιωματική αντιπολίτευση (και θέλει να γίνει κυβέρνηση), υπάρχουν κι άλλοι λογαριασμοί.
Το “ενδιαφέρον” του συ.ριζ.α. έβγαλε τα ματάκια της villa amalias, συμπληρωματικά φυσικά. Σαν καλοί μεσολαβητές οι του συ.ριζ.α. μετέφεραν το ζήτημα της κατάληψης στην “κεντρική πολιτική σκηνή”, στην κεντρική σκηνή του πολιτικού Θεάματος δηλαδή· ανοίγοντας στον δρόμο σε κάθε άλλου είδους μεσολαβητές να αξιοποιήσουν αυτήν την θέση. Είκοσι χρόνια know how για το πως υπερασπιζόμαστε την πρακτική των καταλήψεων εξαφανίστηκαν μπροστά το υπέρλαμπρο φως των κοκορομαχιών στη βουλή, με την villa σαν επιχείρημα ή αντεπιχείρημα, για να κάνουν τόσο η κυβέρνηση όσο και η αντιπολίτευση το κομμάτι τους και τα λογοπαίγνιά τους. Από κοντά και κάθε άλλος καιροσκόπος.
Δεν είμαστε ούτε τόσο “μικροί” ούτε τόσο “αθώοι” για να μην καταλαβαίνουμε και αυτόν τον εκβιασμό. Συνεπώς αφετηριακά ισχύει και για τον συ.ριζ.α. ό,τι και για κάθε άλλη φράξια του κράτους: κάτω τα ξερά σας!
[ επιστροφή ]

2 - Περιλαμβάνεται στην έκδοση της Λέσχης Κατασκόπων του 21ου αιώνα από την μηδενική πολιτική στη μηδενική ανοχή, Ιούνιος του 2003.
[ επιστροφή ]