σημεία και τέρατα των καιρών:
γ μέρος

Έμεινε κουσούρι η μούτζα...

σκόρπιες παρατηρήσεις

Η post 6η/5ου “αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης” μας φαίνεται τόσο σικέ ώστε η καχυποψία μας φτάνει στο σημείο του κάντο να φανεί σαν ατύχημα. Ποιό; Το οτιδήποτε. Πράγματι, ένα “ατύχημα” με αλυσιδωτές συνέπειες και υποχρεωτικές κινήσεις απαλλάσσει τους πάντες από τις “πολιτικές ευθύνες”.
Γιατί μιλάμε για “σικέ αδυναμία”; Επειδή ένα κόμμα (η δημαρ) δήλωσε διατεθειμένο να συγκυβερνήσει με άλλα δύο (πασοκ, νδ) πάνω σ’ ένα σχέδιο “επαναδιαπραγμάτευσης”, βάζοντας όμως σαν όρο να συμμετάσχει επίσης ένα άλλο κόμμα - ο συ.ριζ.α.! Παρότι στην κοινωνία του θεάματος οτιδήποτε γίνεται αντιληπτό εντελώς επιφανειακά, η απαίτηση / όρος της δημαρ είναι σκάνδαλο απ’ την άποψη της κοινοβουλευτικής πρακτικής, ειδικά στις περιπτώσεις σχηματισμού κυβερνήσεων συνεργασίας. Και το σκάνδαλο έγινε ακόμα μεγαλύτερο (ταυτόχρονα όμως και “μη σκάνδαλο”) όταν και τα υπόλοιπα κόμματα του συνεταιρισμού υιοθέτησαν την ιδέα, αντί να στραφούν εναντίον της δημαρ κατηγορώντας την για “ανευθυνότητα”.
Ο φλύαρος νομικός και πρόεδρος του πασοκ έσπευσε να δώσει μια (μάλλον γελοία επί της ουσίας) δικαιολόγηση της άποψης ότι ενώ πασοκ - νδ - δημαρ είχαν την αναγκαία κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα έπρεπε να συμμετάσχει (έστω και παθητικά, με “ψήφο ανοχής”) και ο συ.ριζ.α: για λόγους νομιμοποίησης (λέει) σε σχέση με τα αντιμνημονιακά αισθήματα του πληθυσμού. Τι θα συνέβαινε όμως εάν είτε το πασοκ είτε η νδ είχαν πάρει λίγους ψήφους παραπάνω και έβγαζαν 151 ή 152 βουλευτές; Θα έλεγαν “μπορούμε να κάνουμε κυβέρνηση αλλά δεν την κάνουμε γιατί δεν συμμετέχει η δημαρ και ο συριζα”; Ή μήπως δεν έπρεπε να φτάσουν σε τέτοιο σκορ για να παιχτεί το θέατρο της ακυβερνησίας; Και τι “νομιμοποίηση” παρέχεται όταν οποιοδήποτε κόμμα κάνει την Τετάρτη στροφή 180 μοιρών στη γραμμή με την οποία ψηφίστηκε την Κυριακή, για να συμμετάσχει σε κάτι (μια κυβέρνηση) στο οποίο, τελικά, δεν είναι απαραίτητο καν και καν να συμμετάσχει; Και τελικά, τι νόημα έχει το bonus των 50 εδρών (στο πρώτο κόμμα) αν όχι για να σχηματίζονται κυβερνήσεις “κοινωνικής μειοψηφίας”;

Υπό το πρίσμα της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, η δημιουργία κυβέρνησης είναι (κανονικά) τόσο αναγκαία και επείγουσα (και τόσο εύκολο να σερβιριστεί προπαγανδιστικά σαν τέτοια) ώστε οποιοσδήποτε συνδυασμός μπορεί να φτιαχτεί γι’ αυτό το σκοπό - και το όποιο “πολιτικό κόστος” είναι τόσο μακρινό, ώστε... Αυτά είναι κοινότυπα - εκτός εάν! Εκτός εάν μια περίοδος α-κυβερνησίας ήταν επιθυμητή από διάφορες μεριές. Τόσο απ’ τα ντόπια αφεντικά, κυκλώματα και μηχανισμούς, όσο και απ’ τα διεθνή.
Ακούγεται μακιαβελικό, συνωμοσιολογικό, αλλά δεν είναι. Έχουμε πάντα σαν δείκτη την κατάσταση των ελληνικών τραπεζών (που, υποστηρίζουμε, είναι η καρδιά και το νούμερο 1 ζήτημα της διαχείρισης της κρίσης α λα ελληνικά). Ουσιαστικά είναι χρεωκοπημένες. Οι τιμές των μετοχών τους έχουν καταβαραθρωθεί τόσο, ώστε όλες μαζί αξίζουν ένα ποσοστό μονάχα της “βοήθειας” που λαμβάνουν. Εάν μετά τις εκλογές της 6ης Μάη σχηματιζόταν κυβέρνηση, θα έπρεπε να έχει προχωρήσει το σχέδιο για την αναδιάρθρωσή τους, το οποίο περιλαμβάνει κεντρικά ένα είδος “αύξησης μετοχικού κεφαλαίου”, στο οποίο θα συμμετάσχει οπωσδήποτε και το κράτος. Επειδή δεν έγινε κυβέρνηση, αυτό το σχέδιο τρενάρει, καθυστερεί, και οι ημερομηνίες των τελικών αποφάσεων μετατίθενται για κάμποσους μήνες. Οι ντόπιοι τραπεζίτες μόνοι τους, αν θεωρούσαν προς το συμφέρον τους την κανονική πρόοδο του σχεδίου για την αναδιάρθρωσή τους, θα ήταν αρκετοί για να επιβάλλουν την δημιουργία κυβέρνησης (η οποία, το ξαναθυμίζουμε, ήταν αριθμητικά / κοινοβουλευτικά εφικτή, ακόμα κι αν τελικά χρειαζόταν η “αποστασία” λίγων βουλευτών απ’ τους καμμένους έλληνες....) Αλλά δεν έκαναν κάτι τέτοιο, ούτε καν διαμαρτυρήθηκαν για τις καινούργιες εκλογές, σχεδόν ενάμισυ μήνα μετά τις προηγούμενες. Γιατί αυτό; Εκτιμάμε επειδή αυτή η καθυστέρηση (συμπεριλαμβανόμενης, άρα, της όποις ακυβερνησίας) τους βολεύει.
Γιατί τους βολεύει; Δεν είμαστε σίγουροι. Όμως έχει φανεί στον ορίζοντα η ισχυρή πιθανότητα να “χάσουν” την διοίκηση των τραπεζών τους (δηλαδή τον έλεγχο πάνω σ’ αυτές) όχι μόνο εξαιτίας της αναγκαστικής ισχυρής εμπλοκής του κράτους, αλλά και απ’ την αντίθετη μεριά: απ’ την ορμητική είσοδο στην μετοχική σύνθεση των ελληνικών τραπεζών ιδιωτικού χρήματος από διάφορες φράξιες του εγκλήματος. Αναφέρεται, για παράδειγμα, ότι η ουκρανική μαφία είναι έτοιμη να “μπει” σε (δηλαδή “να πάρει”) μία τουλάχιστον ελληνική τράπεζα - απ’ τις “μεγάλες”. Από δίπλα είναι και τα διάφορα αραβικά funds.
Είναι, προφανώς, διαφορετικό πράγμα να έχεις πελάτες τους βαρώνους του οργανωμένου εγκλήματος, και είναι εντελώς άλλο να γίνονται τα κανονικά αφεντικά μιας ή περισσότερων τραπεζών. Όμως η ομαλή πορεία της περιβόητης “ανακεφαλαιοποίησης” των ελληνικών τραπεζών περνάει υποχρεωτικά απ’ την “εισροή ιδιωτικών κεφαλαίων”. Εάν οι τωρινοί κυρίως μέτοχοι, που φτιάχνουν και την διοίκηση, δεν έχουν ή δεν μπορούν να ρίξουν τέτοιες μεγάλες ποσότητες χρήματος, θα βρεθούν ίσως άλλοι, που θα το κάνουν φυσικά για δικό τους λογαριασμό. Μήπως προσπαθούν να “κερδίσουν χρόνο” απέναντι σ’ αυτό το ενδεχόμενο οι ντόπιοι τραπεζίτες (με άγνωστο, φυσικά, το τέλος...) και μήπως είναι αυτός ο λόγος που δεν είχαν καμία αντίρρηση στην “έμπνευση” της δημαρ να θέλει οπωσδήποτε... το αδύνατο, πετώντας την μπάλα μακρυά, με την συμφωνία και των υπόλοιπων;

Το ζήτημα των τραπεζών (και του μέλλοντός τους) δεν αφορά άμεσα την οποιαδήποτε κυβέρνηση. Το λέμε με την έννοια ότι η ιδέα της πλήρους κρατικοποίησής τους σημαίνει, πλέον, προσθήκη άλλων 100 δισ. ευρώ (τουλάχιστον) στο κρατικό χρέος - τα διεθνή χρέη των ελληνικών τραπεζών είναι τεράστια. Εν τω μεταξύ οι αποσύρσεις καταθέσεων, ακόμα κι αν δεν έχουν ρυθμό πανικού, κόβουν τα πόδια σ’ αυτά τα ιδρύματα. Αλλά με τις τωρινές συνθήκες δεν υπάρχει περίπτωση να αυξάνονται αυτές οι καταθέσεις. Οι προηγούμενες κυβερνήσεις πήραν όλα τα μέτρα που μπορούσαν για να κρατήσουν ζωντανή την “ρευστότητά” τους: για παράδειγμα επέβαλαν καθολικά την πληρωμή των μισθών στον ιδιωτικό τομέα μέσω τραπεζών (δήθεν για να καταπολεμηθεί η “μαύρη εργασία” - χα!) Αλλά δεν φαίνεται τίποτα ικανό να ανακόψει τον “μαρασμό” των ελληνικών τραπεζών, όσο συνεχίζεται η ύφεση. Εάν ο ντόπιος τραπεζικός ιμπεριαλισμός δεν ήταν το κέντρο της επιλογής του ευρώ, η κατάσταση των τραπεζών θα είχε μεν την σημασία της, αλλά όχι αυτήν που έχει τώρα.

Ούτε και οι ευρωπαίοι “σωτήρες” φάνηκαν να στεναχωριούνται με την ελληνική ακυβερνησία. Το ευρώ έπεσε στην ισοτιμία του με το δολάριο (θαυμάσια νέα για τις εξαγωγές εκτός ζώνης του ευρώ)· και η φλυαρία για το τι θα έπρεπε και τι δεν θα έπρεπε να κάνουν οι έλληνες ψηφοφόροι στις 17 Ιούνη μάλλον έχει εντείνει την δυνατότητα να συμβεί κάποιο “ατύχημα”, είτε ως τότε είτε μετά, παρά το αντίθετο. Εν τέλει, η αναστολή του δανείου για τα λειτουργικά έξοδα του ελληνικού κράτους, θα μπορούσε να είναι απλά η αρχή ενός “μεταβατικού σχεδίου”, όπου η Αθήνα παίρνει δανεικά μόνο για να πληρώνει τα προηγούμενα δανεικά της, και τα υπόλοιπα “τα βγάζει πέρα μόνη της”.
Δεν θέλουμε να κάνουμε αυστηρές προβλέψεις. Όμως τα ίδια λαρύγγια που επί μήνες ωρύονταν περί “κατοχικών κυβερνήσεων”, τα ίδια τώρα ευαγγελίζονται μια “απελευθερωτική κυβέρνηση”... Παραλείποντας, όμως, να μας εξηγήσουν τι σόι black out είναι αυτό που έχουν πάθει οι (“ξένοι”) τύραννοι και δεν επιβάλλουν τις κυβερνήσεις που θέλουν. Το επαναλαμβάνουμε: οι 155 ή και 160 βουλευτές για να στηρίξουν μια κυβέρνηση (ολίγον επαναδιαπραγμάτευσης και πολύ εφαρμογής) ήταν διαθέσιμοι - πάντα για τους λόγους που ήταν και τα δύο προηγούμενα χρόνια: επειδή, διαφορετικά, “δεν θα μπορούμε να πληρώσουμε μισθούς και συντάξεις”, κλπ κλπ. Η εαρινή εξαφάνιση όλων αυτών των επειγουσών αναγκών δεν είναι υπόκληση στο μεγαλείο της δημοκρατίας και της “θέλησης του λαού”. Κάτι άλλο είναι, που πιθανόν μας διαφεύγει...