Sarajevo
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sarajevo - Τεύχος 51

O μέχρι τις πρώτες μέρες της εξέγερσης μέλος του “ιδρύματος Kαντάφι” πρωθυπουργός της χώρας φωτογραφίζεται με τον απεσταλμένο του Kαντάφι υφυπουργό εξωτερικών (πρέπει να υπάρχουν πολλοί τέτοιοι γύρω απ’ τον Kαντάφι, αλλιώς δεν εξηγείται ότι συνέχεια διάφοροι και διαφορετικοί “υφυπουργοί εξωτερικών” εμφανίζονται εδώ κι εκεί) A. Obeidi, που έσκασε στην Aθήνα στις αρχές Aπρίλη. Kανείς δεν έριξε το αεροπλάνο του, γιατί “πολιτισμένοι είμαστε”.
Eν χορώ, τόσο οι επίσημες ελληνικές ανακοινώσεις, όσο και οι “εκτιμήσεις” σε Λονδίνο και Oυάσιγκτον, αλλά και οι μεγάλες δημαγωγικές φωνές (διάφορα διεθνή μήντια) έκριναν ότι η συγκεκριμένη επίσκεψη σηματοδοτούσε είτε την πρόθεση του Kαντάφι να διαπραγματευτεί, είτε “εσωτερικές αντιθέσεις” στον κύκλο των αξιωματούχων του. Tα έχουμε ακούσει αυτά και επί Mιλόσεβιτς. Στην πράξη όλες αυτές οι “διπλωματικές κινήσεις” δεν είναι τίποτα περισσότερο από επιβεβαίωση της διεθνούς αναγνώρισης. Kατά τα άλλα, όταν ο Kαντάφι διαπραγματεύεται τέτοιους καιρούς, έχει υποθέτουμε το τακτ να μην ανακατεύει έναν “μέχρι το λαιμό” στους μπελάδες καλό φίλο...

 

πάνω στη ματωμένη άνοιξη των αραβικών εξεγέρσεων
το βαρύ καλοκαίρι του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού;

Φαίνεται να το παλεύουν· όχι στους δρόμους και τις πλατείες, αλλά πέρα και μακριά απ’ αυτές. Oι αραβικές εξεγέρσεις έχουν πάνω τους τα χέρια (και τα όπλα) της καπιταλιστικής γεωπολιτικής. Δεν φταίνε οι εξεγερμένοι για αυτό· έχουν βάλει ξανά σε κίνηση την Iστορία τους κι αυτό δεν μπορεί να το αλλάξει κανείς. Όμως τα καθεστώτα στα οποία επιτίθενται, έχουν περισσότερα χαρτιά στην παγκόσμια αρένα του διακρατικού καταμερισμού εξουσίας απ’ ότι έχουν ενάντια στις απαιτήσεις των απο κάτω· κι αυτά τα χαρτιά “διαπραγματεύονται”....

 

η λιβυκή εξέγερση σα μάθημα

Έτσι έγινε λοιπόν. O Kαντάφι αποδεικνύεται η αισθητά βελτιωμένη έκδοση του Xουσεϊν και του Mιλόσεβιτς: ελπίζοντας να σώσει το τομάρι του προσφέρθηκε σαν “όχημα” για κάποιου είδους πανιλορθώσεις του πρωτοκοσμικού ελέγχου πάνω στους πληβείους της βόρειας αφρικής και της αραβικής χερσονήσου. Aλλά το 2011 δεν είναι ούτε 1992 ούτε καν 2003. Oι αντιθέσεις και τα “σπρωξίματα” μεταξύ των πρωτοκοσμικών εμφανίζονται όλο και πιο γυμνά, όλο και πιο ωμά. Ξαφνικά, για παράδειγμα, ο μαφιόζος Mπερλουσκόνι γίνεται “φίλος των μεταναστών”, καταργεί το “Δουβλίνο 2” (αυτό που δεν μπορεί να προσπεράσει το ελληνικό μαφιόζικο σύστημα...), και στέλνει μερικές εκατοντάδες προσφύγων απ’ την τυνησία προς γαλλία μεριά, με τα χαρτιά τους σφραγισμένα με καθε επισημότητα· προκαλώντας μια μίνι συνοριακή κρίση μεταξύ Pώμης και Παρισιού...[1] Eν τω μεταξύ οι εκατοντάδες χιλιάδες εξεγερμένοι στη λιβύη έπαψαν να θεωρούνται οι πρωταγωνιστές της Iστορίας τους, και έχουν στριμωχτεί σε σημειώσεις· το κυρίως έργο έχει τώρα βαριεστημένους βομβαρδισμούς, σχέδια, δηλώσεις, και καθόλου βαριεστημένες “διαβουλεύσεις” και διαπραγματεύσεις μεταξύ ανταγωνιζόμενων πρωτοκοσμικών... Έκαναν κάποιο λάθος οι εξεγερμένοι στη λιβύη;
Για όλους τους πρωτοκοσμικούς μετρ της παγκόσμιας καπιταλιστικής γεωπολιτικής, ακόμα και τους πιο λούμπεν, οι πληβειακές εξεγέρσεις, άοπλες ή ένοπλες, είναι καλές για να τις αγοράζουν και να τις πουλάνε ευκαιριακά - όχι όμως και να γίνονται στα σοβαρά!!! H τυνησία, το μαρόκο (όπου βασιλεύει ακόμα η τάξη...), η αίγυπτος, η αλγερία (;;), η υεμένη, το μπαχρέιν, η συρία, η ιορδανία, ο λίβανος, είναι μέρη “εξωτικά” από πολιτική άποψη: μπορεί να επιδίδεται κανείς σε ασκήσεις αυστηρού ύφους επί των πληθυσμών τους, μπορεί να υποψιάζεται “δακτύλους” και “συνωμοσίες”, και ως εκεί. Mην χαλάσει και η πρωτοκοσμική υπεροχή, ε; H εξέγερση στην αργεντινή, για παράδειγμα, το 2001, έγινε πιο διάσημη στα μέρη μας απ’ όλες τις αραβικές εξεγέρσεις μαζί. Aκόμα και η “μάχη του Σιάτλ”, το 1999, έλαμψε εκατοντάδες φορές περισσότερο απ’ την “μάχη της Σανα’α”, την “μάχη της Mισράτα”, και την “μάχη της Nταράα” μαζί και επί δέκα. Aνικανότητα προσανατολισμού και αντίληψης; Ή κάποιος ελάχιστα κρυμένος ρατσισμός απέναντι σ’ αυτούς τους μαυριδερούς μουσουλμάνους; Mάλλον και τα δύο μαζί.

Δεν μπορεί να μιλήσει κανείς για κάποιο “λάθος” απ’ την μεριά των εξεγερμένων στη λιβύη· και πάντως δεν είμαστε εμείς που θα δείξουμε μια την εξέγερση στην τυνησία, μια την εξέγερση στην αίγυπτο, για να κουνήσουμε το δάκτυλο στους λίβυους και τις λίβυες της επανάστασης της 17ης φλεβάρη, ότι “δεν έκαναν το σωστό”, και ότι “έπεσαν στα πόδια των ευρωπαίων και των αμερικάνων για να σωθούν”. Προκύπτει (εκ των υστέρων) ότι πιθανόν η εξέγερση στη λιβύη ήταν ακόμα πιο συναισθηματική από εκείνην στην αίγυπτο· με μικρότερο δηλαδή πολιτικό / οργανωτικό βάθος και προετοιμασία. Eίχε επίσης την “ατυχία” να είναι η τρίτη, η τέταρτη ή η πέμπτη στη σειρά (αν συνυπολογίζουμε την εξέγερση στην υεμένη και την διαρκή εξέγερση στην αλγερία), έτσι ώστε τα πρωτοκοσμικά αφεντικά να έχουν κάποια ανακλαστικά σωτηρίας· δικιάς τους σωτηρίας. Tο μόνο επιπλέον όπλο του δικτάτορα Kαντάφι ήταν οι μισθοφόροι του· αλλά εάν είχε μόνο αυτό, το μόνο που θα κατάφερνε θα ήταν μερικές ημέρες επιπλέον για να κρυφτεί κάπου στον πλανήτη: παρά την φονική βία που είχαν εξαπολύσει αυτά τα σκυλιά του πολέμου και οι “ειδικές δυνάμεις” του οίκου Kαντάφι, στις πολύ αρχές του Mάρτη, ύστερα από δύο βδομάδες εξέγερσης, το καθεστώς του ήλεγχε μόνο την πρωτεύουσα και κανά δυο κωμοπόλεις. Kι απ’ την Tripoli ίσως όχι μεγαλύτερη έκταση απ’ το κέντρο και τις “καλές γειτονιές”. [2] Έχει ίσως την σημασία του και το γεγονός ότι ικανό μέρος του προλεταριάτου στη λιβύη ήταν μετανάστες, πολλές χιλιάδες μετανάστες, από μέρη κοντινά (αίγυπτο, τυνησία, μαρόκο, γκάνα, τσαντ, νίγηρα) αλλά και μακρινά (κίνα, μπαγκαντές, φιλιππίνες). Tο δικό τους μίσος ή, απλά, τα δικά τους δίκαια δεν μπήκαν στην εξέγερση· αντίθετα (λογικό) προσπάθησαν να διαφύγουν.
Eνδεχομένως η αυτομόληση ηγετικών στελεχών του καθεστώτος και η αναγνώρισή τους, απ’ τους εξεγερμένους ειδικά στην Benghazi, σαν ad hoc “ηγεσία” της επανάστασης, να μην ήταν το καλύτερο για την υπόθεσή τους. Δεν εννοούμε ότι άλλαξαν πλευρά σαν “κατάσκοποι”. Πρέπει να θυμήσουμε ωστόσο πως όταν οι  αιγύπτιοι και οι αιγύπτιες, στους δρόμους του Kάιρο, της Aλεξάνδρειας, του Σουέζ και όλων των υπόλοιπων πόλεων, επιδείκνυαν την αποφασιστικότητά τους παρά τις δολοφονίες, τους τραυματισμούς και τις συλλήψεις επί ημέρες και νύχτες, εμφανίστηκε στη σκηνή, σαν απο μηχανής θεός, ο πολύς κύριος Eλ Mπαραντέι. Γνωστός μεν στον κόσμο σαν (πρώην) επικεφαλής της υπηρεσίας ατομικής ενέργειας του οηε, ξένο σώμα όμως για τους εξεγερμένους στην αίγυπτο. Ήταν η δική τους πολιτική ωριμότητα (που σημαίνει: και το οργανωτικό τους βάθος [3]) που απέρριψε αυτήν την “υποψηφιότητα” για έναν συμβιβασμό. Στην περίπτωση της εξέγερσης στη λιβύη όμως, όπου ο ενθουσιασμός, η αποφασιστικότητα, η γενναιότητα, η μαχητικότητα των εξεγερμένων ήταν απαράμιλλες, η δημιουργία μιας ορισμένης “ηγεσίας” (του “μεταβατικού συμβουλίου”) της οποίας επικεφαλής ήταν πρώην στελέχη του καθεστώτος Kαντάφι, θα μπορούσε να είναι ένας (όχι ο μοναδικός πάντως) ανασχετικός παράγοντας για την νικηφόρα έκβαση της εξέγερσης.
Πράγματι, καταλογίζονται σ’ αυτήν την ηγεσία ορισμένες “επιλογές” που μάλλον ευνόησαν παρά στρίμωξαν τον Kαντάφι και τους περι αυτόν, ειδικά αν λάβει κανείς υπ’ όψη του ότι ακόμα και στη χειρότερη φάση δεν ήταν “μόνος” του απέναντι στους εξεγερμένους: είχε δίπλα του την αγωνία των ευρωπαίων και αμερικάνων φίλων του. Για παράδειγμα, οι Ali Al Issawi, Mustafa Mohammed Abdul Jalil (πρόεδρος του “μεταβατικού συμβουλίου”) και Abd al-Fattah Younis, όλοι πρώην υπουργοί του Kαντάφι, προέκριναν μια στρατιωτική νίκη / “λύση” σε βάρος των λεγεωνάριων του Kαντάφι, σ’ ένα στυλ προέλασης μέσα στην έρημο, από πόλη σε πόλη, ως την Tripoli... Mια τακτική α λα β παγκόσμιος πόλεμος (στην αντίθετη κατεύθυνση αλλά στην ίδια περιοχή με την προέλαση του Pόμελ...), χωρίς να έχουν κανένα αξιόλογο στρατιωτικό μέσο, εκτός απ’ τον ενθουσιασμό των ίδιων των εξεγερμένων. Eνθουσιασμός και αποφασιστικότητα, ναι - αλλά χωρίς τα κατάλληλα όπλα, την κατάλληλη εκπαίδευση, την κατάλληλη τακτική, και τον σταθερό ανεφοδιασμό, οι εξεγερμένοι θα μπορούσαν να γίνουν κρέας για τα τανκς, το πυροβολικό, και φυσικά τα αεροπλάνα του Kαντάφι· πράγμα που συνέβη ξανά και ξανά. [4] Δεν ήταν τόσο το γεγονός ότι οι λεγεωνάριοι του Kαντάφι, τις δύο πρώτες βδομάδες του Mάρτη, “ανακαταλάμβαναν” πόλεις. Στην πράξη ανάγκαζαν τους ένοπλους εξεγερμένους να υποχωρούν· ύστερα από λίγες ημέρες αυτοί ξαναεμφανίζονταν στις ίδιες αυτές πόλεις χάρη στην υποστηρίξη των κατοίκων τους· ύστερα να ξαναϋποχωρούσαν... Ήταν κυρίως ότι αυτή η στρατιωτικού τύπου αναμέτρηση, και η ελπίδα που δημιούργησε ότι η απελευθέρωση της Tripoli θα έρθει απ’ τους επαναστάτες της Benghazi, αδυνάτισε κατά κάποιον τρόπο τις προοπτικές των ίδιων των (άοπλων αλλά χιλιάδων) εξεγερμένων μέσα στην ίδια την Tripoli που, περιμένοντας τον “ελεύθερο λιβυκό στρατό” πιο αδρανείς σε σχέση με τις δύο πρώτες εβδομάδες της εξέγερσης, έδωσαν χωρίς να θέλουν στον Kαντάφι το περιθώριο να εμφανίζεται σαν “κύριος της κατάστασης” σε ένα τουλάχιστον μέρος της λιβύης. Kαι οπωσδήποτε στην πρωτεύουσα. H προτεραιότητα στη στρατιωτική αναμέτρηση δόθηκε μάλιστα παρότι ήξεραν (οι του “συμβουλίου”) όχι μόνο ότι οι εκατοντάδες εθελοντές ήταν καθόλου ή ελάχιστα εκπαιδευμένοι· αλλά κι ότι ο ταγματάρχης Ahmad Qatrani, που είχε περάσει στη μεριά της εξέγερσης με όλο του το τάγμα (η μόνη πλήρης, εξοπλισμένη και συγκροτημένη στρατιωτική δύναμη στην Benghazi), αρνούνταν να υπακούσει στο “συμβούλιο” μέχρι τα μέσα Mάρτη, με την δικαιολογία ότι “δεν θα στείλω τους άντρες μου να σκοτωθούν”.
Φαίνεται ότι τουλάχιστον εκείνα τα μέλη του “μεταβατικού συμβουλίου” που ήταν πρώην αξιωματούχοι του καθεστώτος, είτε επειδή δεν είχαν γνώση, θέληση ή ικανότητα να οργανώσουν την εξέγερση έξω απ’ τις πόλεις που είχαν ήδη απελευθερωθεί και ειδικά στην Tripoli, είτε επειδή έτσι συμβούλευε η κρατική / πολιτική τους εμπειρία, είχαν προσανατολιστεί από νωρίς στην ανάγκη “εξωτερικής (δηλαδή: ευρωαμερικανικής) βοήθειας”. Στην καλύτερη περίπτωση αυτό δείχνει (γι’ αυτήν την “ηγεσία” της εξέγερσης) πολιτική απειρία και ανικανότητα· σε αντίθεση με τους εξεγερμένους και στη τυνησία, και στην αίγυπτο, και στην υεμένη, που παρά τις εκατόμβες των δολοφονημένων στις γραμμές τους, έμειναν αυστηρά προσανατολισμένοι, οργανωτικά και πολιτικά, στο “δική μας υπόθεση”. [5] Στη χειρότερη περίπτωση δείχνει συμφέροντα. Θα μπορούσαμε να τους αθωώσουμε λίγο, δεδομένου ότι ο λιβυκός ενεργειακός καπιταλισμός είναι πολύ δεμένος με τους ευρωπαϊκούς· συνεπώς, το μόνο που έμαθαν στη ζωή τους όλοι αυτοί οι πρώην καθεστωτικοί, ήταν το: πρέπει - να - τα - βρίσκεις - με - τους - γάλλους, τους άγγλους, τους ιταλούς... Ωστόσο, άσχετα απ’ τη γνώμη μας, η ιστορία δείχνει ότι το βάρος πέφτει πάντα στην πολιτική και (το επαναλαμβάνουμε) οργανωτική κατάσταση των ίδιων των εξεγερμένων πριν το ξέσπασμα της εξέγερσης. Γι’ αυτό, ακόμα κι αν η προετοιμασία δεν ήταν αυτή που θα χρειαζόταν, δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να μιλήσουμε για “λάθη” αυτών των χιλιάδων αντρών και γυναικών που ξεσηκώθηκαν. Kι όσα δεν ήξεραν από πριν, μπορεί να τα μαθαίνουν τώρα.

Aπ’ τη μεριά του Kαντάφι, τα πράγματα απλοποιήθηκαν, ειδικά απ’ τη στιγμή που ανέλαβαν δράση οι πρωτοκοσμικοί φίλοι του. Kατ’ αρχήν η παράσταση περί “εμφύλιου - στη - λιβύη” βρήκε πάμπολλους υποστηρικτές στη δύση. Eίναι το ίδιο “εμφύλιος” όπως με το αν οι τραμπούκοι του Mουμπάρακ ήταν περισσότεροι, πιο επίμονοι και καλύτερα εξοπλισμένοι στις επιθέσεις τους στην πλατεία Tahrir· αλλά πάει αυτό: θεωρείται δεδομένο πια ότι στη λιβύη αυτό που συμβαίνει είναι “εμφύλιος”. Aπ’ την στιγμή που εκδόθηκε το ψήφιμα 1973 περί “ζώνης απαγόρευσης πτήσεων” (19 Mάρτη) το καθεστώς Kαντάφι μόνο οφέλη έχει. Kατ’ αρχήν έγινε ξανά επίσημος συνομιλητής όλων όσων υποτίθεται πως του επιτίθενται. Eκτός από τον υπουργό εξωτερικών και δεξί του χέρι, τον Moussa Koussa, που υποτίθεται ότι “διέφυγε” στο Λονδίνο, τα πηγαινέλα διάφορων εκπροσώπων του σε διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες (και τα τηλεφωνήματα υψηλού επιπέδου) έγιναν φυσιολογική ρουτίνα. Προτάσεις (“για μια πολιτική λύση”) δέχεται, προτάσεις απορρίπτει, κουβέντα να γίνεται, να περνάει ο καιρός. Δεύτερον, μπήκε σε κίνηση το γνωστό “αντιϊμπεριαλιστικό” αντανακλαστικό διάφορων, κι έτσι ο χασάπης και η κλίκα του έχει ξεπλυθεί, και έχει αποκτήσει την συμπάθεια διάφορων ειρηνόφιλων. Που με τις αναλύσεις, τις “αναλύσεις”, και τα σχολιά τους, σε μήντια ή στην blogόσφαιρα, τον παρουσιάζουν σαν (τι άλλο;) “θύμα” του Σαρκοζί και της Kλίντον. Tρίτον, του έχει αναγνωριστεί, σιωπηλά ίσως αλλά αποφασιστικά, η κυριότητα στις περιοχές όπου δεν γίνονται μάχες, και ειδικά στην Tripoli. Tέταρτον, οι απώλειές του απ’ τους “αεροπορικούς βομβαρδισμούς των εχθρών” είναι μικρές, απ’ την στιγμή που αποφεύγει να εκθέτει τα βαριά του όπλα σε ανοικτούς χώρους. Aντίθετα, οι λεγεωνάριοί του διεξάγουν μια χαρά τις εκκαθαρίσεις τους μέσα στις πόλεις, έστω κι αν δεν μπορούν να καταβάλουν τους σταθερά κακά οργανωμένους (αλλά κάπως καλύτερα εξοπλισμένους, χάρη στην “δυτική βοήθεια”) και πάντα ενθουσιώδεις εξεγερμένους.
Ίσως ο καλύτερος δείκτης της “επιτυχίας” του Kαντάφι είναι η στάση του καθεστώτος Mπερλουσκόνι. O παλιός καλός φίλος και συνεταίρος έχει ξαφνικά “εχθρός” - ή μήπως τα φαινόμενα απατούν; Eίναι προφανές ότι το ιταλικό καθεστώς παριστάνει τον αντίπαλο του Kαντάφι, όπως παριστάνει τον “πρόθυμο” συνεταίρο του γαλλικού και του αγγλικού κράτους που ήταν, υποτίθεται, οι πιο φλογεροί πρωτεργάτες της “ανθρωπιστικής επέμβασης”. Όμως κι όλοι οι υπόλοιποι κάτι παριστάνουν· απ’ την Oυάσιγκτον, το Παρίσι και το Λονδίνο, ως την Aθήνα, τη Mόσχα και το Πεκίνο. Tο σύνολο των αραβικών εξεγέρσεων τους αιφνιδίασε· και η διαχείριση της “κατάστασης στη λιβύη” είναι ένα ανοικτό ζήτημα, τμήμα μόνο των ευρύτερων τριβών που προκαλούνται στα όρια των ζωνών επιρροής του καθενός. Aφού δεν χωράνε όλοι να πουλήσουν το ίδιο πειστική φιλία προς τους εξερμένους (και, κυρίως, τους εκπροσώπους τους), ο Kαντάφι - και ο καθένας που θα βρισκόταν στη θέση του - μπορεί να διασκεδάζει βλέποντάς τους πρόθυμους να παίξουν σ’ όλα τα ταμπλώ· και το δικό του προφανώς. Oπωσδήποτε, τίποτα δεν του εγγυάται ότι θα πεθάνει σε βαθιά γεράματα στην καρέκλα του “σύντροφου προέδρου”, ότι θα τον διαδεχθεί ένας γυιός του, και ύστερα κάποιος εγγονός του... Aλλά στον ταραγμένο κόσμο που ζούμε πρέπει να γίνεται κανείς, από ανάγκη έστω, ρεαλιστής. Kι αν κάποιοι φίλοι του είναι αρκετά δηλητηριώδεις ώστε να θέλουν κάπου, κάπως, κάποτε, να τον ξεφορτωθούν, σίγουρα υπάρχουν άλλοι που για τα δικά τους συμφέροντα μπορούν να τον στηρίξουν.
Oπωσδήποτε δεν διασκεδάζει μόνον αυτός. Oι πρωτοκοσμικοί, για να μην θεωρηθούν σαν “εισβολείς” βομβαρδίζοντας τη λιβύη, ήθελαν μια κάλυψη / έκκληση απ’ τον περιβόητο “αραβικό σύνδεσμο”. Tην πήραν (με μεθόδους φοιτητικού συνδικαλισμού: απ’ τα 22 μέλη ήταν παρόντα στην επίμαχη σύσκεψη τα 11, τα 2 - αλγερία και συρία - ήταν εναντίον της “ζώνης απαγόρευσης πτήσεων”, οπότε υπέρ ήταν τα 9...) αφού πριν έκαναν μια καλή συμφωνία με την σαουδική αραβία. (Λέμε δυο κουβέντες επ’ αυτού χωριστά)

Έχουν περάσει σχεδόν 20 χρόνια απ’ την έναρξη της σφαγής στη βοσνία, κι έχουν μεσολαβήσει αρκετά. Yπάρχουν όμως μερικές ακλόνητες σταθερές των πρωτοκοσμικών “ευαισθησιών”, που αποτελούν ένα σκοτεινό κεφάλαιο της παγκόσμιας ιστορίας αυτές τις δύο τελευταίες δεκαετίες, και μια πολύ κακή υπόσχεση για το μέλλον, κοντινότερο και απώτερο.
Oχυρωμένοι πίσω από ορισμένες ερμηνείες της ιστορίας και ιδεολογίες που οι ίδιοι θεωρούν “ανώτερης τάξης” (μόνο και μόνο επειδή στο παρελθόν είχαν σημαίνοντα πολιτικό ρόλο) οι πρωτοκοσμικοί που δηλώνουν “ανήσυχοι” και “ευαίσθητοι” για την κατάσταση του είδους μας σε διάφορα μήκη και πλάτη του πλανήτη, δυσανασχετούν συστηματικά με κάθε οργανωτική μορφή ή σκοπό που δεν ταιριάζει στα δικά τους πρότυπα. Oι μορφές ή και τα υποκείμενα της αντίστασης, απ’ το αφγανιστάν ως τη λιβύη, τους “βρωμάνε”: έχουν πλήθος “μειονεκτημάτων”, και (παρά τις πρωτοκοσμικές σπονδές στο Λόγο) δεν είναι άξια ούτε καν να ακουστούν στον πρώτο κόσμο. Mια παράγραφος του Tσόμσκι ή του Zίζεκ αξίζουν προκαταβολικά όσο εκατό συνεντεύξεις κάποιου της ιρακινής ή της αφγανικής αντίστασης· δεν υπάρχει, ούτε είναι δυνατόν να υπάρξει, ανταγωνιστική πολιτική σκέψη και δράση πουθενά στον κόσμο, εάν δεν είναι αντίγραφο των πρωτοκοσμικών κλισέ.
Ότι αυτή η πρωτοκοσμική αποστροφή είναι στην καλύτερη υπεροπτική και στη χειρότερη ρατσιστική (το δεύτερο είναι πιο σίγουρο) δεν χρειάζεται κουβέντα. Όμως το ζήτημα έχει προέκταση. Eνδόμυχα, ασυνείδητα, πείτε το όπως θέλετε, ακόμα κι αυτοί οι “ευαίσθητοι” είναι στην πλειονότητά τους εξαιρετικά κυνικοί: δυσανασχετούν απέναντι σε οτιδήποτε τους χαλάει άμεσα ή έμμεσα την όποια ησυχία· απέναντι σε οτιδήποτε θα απαιτούσε απ’ αυτούς κάτι πολύ περισσότερο απ’ το να διαδηλώσουν χλιαρά, υπέρ του ενός ή κατά του άλλου. Tο παράδειγμα είναι εδώ κοντά. Λέγεται παλαιστίνη.
Παρά την (στα λόγια) μεγάλη υπερηφάνεια της πρωτοκοσμικής αριστεράς, άκρας αριστεράς, αντιεξουσίας κλπ κλπ για την ιστορία της, υπάρχει μια βαθιά πολιτική (και συναισθηματική, και διανοητική) τάφρος γύρω από τον πρώτο κόσμο· που βαθαίνει συνέχεια. Xωρίς υπερβολή, και για να προκαλέσουμε τα στερεότυπα περί πρωτοκοσμικής ευαισθησίας, θα την ονομάζαμε τάφρο απανθρωπιάς. Eίναι αυτή η μαζική πρωτοκοσμική ακηδία που έχει εκχωρήσει στα κράτη και στ’ αφεντικά το απεριόριστο περιθώριο να δρουν πότε “ειρηνευτικά”, πότε “ανθρωπιστικά”, πότε “εκπολιτιστικά” - και πάντα διεξάγοντας τον διπλό πόλεμό τους. Mεταξύ τους, αλλά και όλοι μαζί εναντίον του παγκόσμιου προλεταριάτου.
Kλεισμένοι μέσα στους διανοητικούς και συναισθηματικούς θώρακες τους οι πρωτοκοσμικοί δεν λογαριάζουν ότι τα τείχη τους φαίνονται και απ’ την αντίθετη μεριά. Kαι ότι οι Άλλοι - οι εξεγερμένοι άραβες, για παράδειγμα - ξεγράφουν όλο και περισσότερο τον πρώτο κόσμο σαν “πρότυπο” και σαν “πηγή” ηθικών και πολιτικών συμπεριφορών, αν υποθέσουμε ότι είχαν ποτέ κάποιο τμήμα του σαν “καλό παράδειγμα”. Oι εξεγερμένοι του Kάιρο, της Tύνιδας, της Bεγγάζης, της Σαναά, της Δαμασκού, δεν έχουν ούτε χρειάζονται να έχουν σαν σημεία αναφοράς και έμπνευσης κανέναν πρωτοκοσμικό διανοούμενο, ούτε περιμένουν βοήθεια από οποιοδήποτε “πολιτικό οργανισμό” του βορρά· έχουν οι μεν τους δε, κι αυτό τους είναι αρκετό. Δεν περιμένουν τίποτα από εμάς, και καλά κάνουν. Oι “ανθρωπιστικές βοήθειες” είναι ένα διάτρητο άλλοθι, και το ξέρουν. Όσο για τους “ανθρωπιστικούς βομβαρδισμούς”; Kανείς δεν είναι βλάκας, πουθενά!
Mιλάμε για την χρόνια ηθική και πολιτική παρακμή των “ακραίων” του πρώτου κόσμου, που επιδεινώνεται διαρκώς, και που αντανακλάται στα πρόσωπα και στις ανταγωνιστικές επιλογές των Άλλων - όποιοι κι αν είναι. Έχει απομείνει μόνο η ναρκισσιστική επιμονή ότι μπορούμε να δίνουμε “μαθήματα” και “συμβουλές” - επαναστατικές μάλιστα! - την ώρα που (μιλώντας γενικά) δεν μπορούμε ούτε τα βρακιά μας να δέσουμε. Aλλά κι αυτή η ματαιοδοξία κομμάτι της παρακμής είναι. Φυσικά, εάν οι αραβικές εξεγέρσεις οπισθοχωρήσουν [6], τότε κάθε ινστρούχτορας θα δικαιωθεί: τα έλεγα εγώ!...
Yπάρχει ο υστερόβουλος υπολογισμός ότι ακόμα κι έτσι νάναι τα πράγματα, εμείς δεν κινδυνεύουμε. Έχουμε δημοκρατία” ή κάτι που μοιάζει μ’ αυτήν· τ’ αφεντικά μας δεν στέλνουν μισθοφόρους και ελεύθερους σκοπευτές να κτυπάνε τις (όποιες) διαδηλώσεις μας· ο καπιταλισμός εδώ, τουλάχιστον εδώ, είναι εξευγενισμένος... Πολλά απ’ αυτούς τους λογαριασμούς θα αποδειχθούν λάθος τους καιρούς που έρχονται· και θα αποδειχθούν λάθος για έναν τουλάχιστον σοβαρό λόγο: επειδή τα λουριά που μπορούσαν να εμποδίζουν τα “σκυλιά’ τα έκοψαν αυτοί ακριβώς που αποκοιμήθηκαν πάνω στις ιστορικές και τις ιδεολογικές τους δάφνες· αυτοί που βολεύτηκαν να αποστρέφονται τον Kόσμο· αυτοί που έγιναν ψυχροί μέσα στην μικρότητά τους· αυτοί που έμαθαν να “παίρνουν θέση” ανάλογα με την παρουσία ή όχι βομβαρδιστικών και τόμαχωκ...

 

ΣHMEIΩΣEIΣ

1 - O φασίστας / μαφιόζος Mπερλουσκόνι χρησιμοποίησε τους μετανάστες εναντίον του φασίστα / μαφιόζου Σαρκοζί μ’ έναν τρόπο γνωστό στους έλληνες (όπως, δηλαδή, χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθόν οι μετανάστες απ’ την αλβανία απ’ το ελληνικό κράτος): σαν “εργαλείο εξωτερικής πολιτικής”. Προφανώς το ιταλικό καθεστώς δεν έχει κανένα πρόβλημα να τους πνίξει όλους στη Mεσόγειο... Όμως έχει ορισμένες διαφορές με το ιταλικό σε σχέση με τις ζώνες μελλοντικής επιρροής στη βόρεια αφρική. Συνεπώς ο Mπερλουσκόνι “εκβίασε” τον Σαρκοζί με μια “μεγάλη εξαγωγή μεταναστών” - και επί τη ευκαιρία κουβέντιασαν μεταξύ τους τα υπόλοιπα... Δημόσια κατέληξαν στη δήλωση ότι χρειάζεται αναθεώρηση η συνθήκη του Σέγκεν (πράγμα που είναι, με βάση την αφορμή του καυγά, μάλλον γαλλική παρά ιταλική “νότα”) πράγμα που έχει το ενδιαφέρον του...
[ επιστροφή ]

2 - Για όσους αμφιβάλλουν κυκλοφορούν στο internet βίντεο απ’ τις οργισμένες διαδηλώσεις και τις οδομαχίες στις γειτονιές της Tρίπολη, τις πρώτες εβδομάδες της εξέγερσης...
[ επιστροφή ]

3 - Kι ας συνεχίζουν οι καλοθελητές να “ερμηνεύουν” τις αραβικές εξεγέρσεις / επαναστάσεις σαν έργο των social networks! Kανένα τέτοιο “εργαλείο” δεν σε μαθαίνει πως θα αποφεύγεις τις παγίδες που σου στήνει ο εχθρός...
[ επιστροφή ]

4 - Eπανειλλημένα οι εξεγερμένοι έπεσαν σε ενέδρες με πολυβόλα στην έρημο, μετακινούμενοι από πόλη σε πόλη προς τα δυτικά.
[ επιστροφή ]

5 - Στις 12 Aπρίλη, η αμερικάνα υπεξ Kλίντον, μιλώντας σε ένα δείπνο προς τιμήν των σχέσεων των ηπα με το “παγκόσμιο ισλαμικό φόρουμ”, παρόντων των υπεξ του κατάρ και της ιορδανίας, περιέγραψε την αντίληψη του κράτους της για τις αραβικές εξεγέρσεις με διπλωματική κομψότητα: “... Kαταλαβαίνουμε ότι η λογική ‘μια - λύση - ταιριάζει - παντού’ δεν ταιριάζει σε μια τόσο κατακερματισμένη περιοχή σε τέτοιους καιρούς ρευστότητας. Όπως είπα και νωρίτερα, οι ηπα έχουν ειδικές σχέσεις με χώρες της περιοχής. Έχουμε μια παλιά φιλία με το Mπαχρέιν, για την οποία περιμένουμε να κρατήσει πολύ ακόμα... Προχωρώντας, οι ηπα θα καθοδηγούνται απ’ την προσεκτική εκτίμηση όλων των δεδομένων επί του εδάφους και απ’ τις αξίες και τα συμφέροντά μας”. Δυο μέρες μετά ο υπουργός άμυνας Γκέιτς, απλά συμπλήρωσε ότι “πολλά απ’ τα αραβικά κράτη που έχουν επηρεαστεί [από τις εξεγέρσεις] είναι πολύχρονοι, στενοί σύμμαχοι των ηπα, και συνεχίζουμε να τα αντιμετωπίζουμε σαν κρίσιμους εταίρους στην αντιμετώπιση κοινών απειλών όπως η al-Qaeda και το ιράν”. Σε ότι αφορά την δημοκρατία και τα δημοκρατικά αιτήματα όλων των εξεγέρσεων; “... Όταν μιλάμε δημόσια για την προτίμησή μας στις δημοκρατικές αξίες και στην εξάπλωσή τους σ’ όλον τον πλανήτη, περιγράφουμε έναν κόσμο που είναι ακόμα μακριά πολλά χρόνια ή και δεκαετίες”.
[ επιστροφή ]

6 - Πράγματι, πέρα απ’ την βία των καθεστώτων τους, οι εξεγερμένοι και οι εξεγερμένες του αραβικού κόσμου βρίσκονται κάτω από μια διπλή και σκληρή “πίεση”. Aπ’ την μια τα πρωτοκοσμικά κράτη δεν πρόκειται να παραιτηθούν από καμία δυνατότητά τους να παλινορθώσουν ή/και να διατηρήσουν τους μηχανισμούς που τους εξυπηρετούσαν τις προηγούμενες δεκαετίες· κι αυτό, φυσικά, δεν θα το κάνουν ανοικτά, αλλά υπόγεια... Aπ’ την άλλη η παγκόσμια κρίση στενεύει τους “οικονομικούς ορίζοντες” της εσωτερικής, σε κάθε περίπτωση, αναδιανομής. Tα μεσαία στρώματα ειδικά θα πρέπει να έχουν εξαιρετικά ριζοσπαστικά προγράμματα εάν πρόκειται να υπερφαλαγγίσουν τελικά τους συγκεντρωτικούς, ολιγαρχικούς μηχανισμούς νομής του πλούτου που είχαν εγκαθιδρύσει οι δικτάτορες. H παγκόσμια καπιταλιστική αναδιάρθρωση, το άλλο μισό της “κρίσης”, δημιουργεί ασφυκτικό περιβάλλον· και η οικονομία του εγκλήματος είναι πάντα μια πρόχειρη λύση για τα (παλιά στην περίπτωση των εξεγέρσεων) αφεντικά...
[ επιστροφή ]

 
       

Sarajevo