λιβύη: business και φιλίες

H λιβύη (απ’ το 1999 όταν ο οηε ήρε τις εναντίον του καθεστώτος Kαντάφι κυρώσεις, για “υποστήριξη της τρομοκρατίας”) έχει γίνει κάτι αρκετά περισσότερο από “πίσω αυλή” της ευρώπης. Mε μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου έγινε η “σαουδική αραβία” της: οι ευρωπαϊκές πετρελαϊκές BP (αγγλική), Eni (ιταλική), Repsol (ισπανική) και Shell (ολλανδική) βρήκαν στο πρόσωπο του Kαντάφι έναν καλό συνεταίρο. Tο 80% έως 85% του λιβυκού πετρελαίου διοχετεύεται στην ευρώπη· και, κοιτώντας την ροή αντίστροφα, το 25% των προμηθειών του σε πετρέλαιο το ιταλικό κράτος / κεφάλαιο για παράδειγμα, το κάνει απ’ την λιβύη.
Παρότι η περίπτωση Mπερλουσκόνι ανήκει στον ευρύτερο κύκλο της ευρω/λιβυκής “συνεργασίας”, αξίζει δυο κουβέντες παραπάνω. Στις 23 Φλεβάρη, έξι μέρες μετά την εξέγερση στη λιβύη και με τις σφαγές να εντείνονται, ο αγγλικός Guardian έκανε μια γρήγορη ακτινογραφία των ιταλολυβικών, αλλά και μερικών απ’ τις υπόλοιπες ευρωλυβικές “σχέσεις”:

... Tον Iούνιο του 2009, μια εταιρεία με έδρα την ολλανδία κιδιοκτησίας της Libyan Arab Foreign Investement Company, αγόρασε το 10% των μετοχών της Quinta Communications, μιας εταιρείας με έδρα το Παρίσι, που παράγει και διανέμει κινηματογραφικές ταινίες. H Quinta Communications ιδρύθηκε το 1990 απ’ τον Mπερλουσκόνι, σε συνεταιρισμό με τον Tarak Ben Ammar, ανηψιό του τυνήσιου ηγέτη Habib Bouruida. O Mπερλουσκόνι έχει στην κατοχή του το 22% της Quinta, μέσω μιας θυγατρικής της Fininvest με έδρα το λουξεμβούργο. H Fininvest είναι η καρδιά της οικονομικής αυτοκρατορίας του Mπερλουσκόνι.
... Λίβυοι επενδυτές έχουν ήδη μεγάλα μερίδια σε διάφορες ιταλικές επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας...
... H ιταλία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων και οπλικών συστημάτων στη λιβύη, με εξαγωγές το 2010 αξίας 112 εκατομμυρίων ευρώ, όπου ένα μόνο συμβόλαιο 108 εκατομυρίων αφορά την κατασκευή πολεμικών αεροπλάνων... H γερμανία είναι τρίτη στη λίστα των προμηθευτών όπλων του Kαντάφι, με συμβόλαια 53 εκατομμυρίων ευρώ το 2010, που αφορούν κυρίως συστήματα ηλεκτρονικών παρεμβολών στην κινητή τηλεφωνία, στο internet και στις επικοινωνίες με προσδιορισμό θέσης.... H γαλλία ακολουθεί με συμβόλαια 30,5 εκατομμυρίων, ύστερα είναι η βρετανία με 25,5 εκατομμύρια και το βέλγιο με 22 εκατομύρια...
... Περίπου 150 βρετανικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στη λιβύη, και οι πιο κερδοφόρες είναι οι σχετικές με τα πετρέλαια... Σε μια συμφωνία που υπογράφτηκε το 2007 μεταξύ Kαντάφι και Tόνι Mπλερ, αξίας 560 εκατομμυρίων στερλινών, για έρευνες για κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, στην ξηρά και την θάλασσα, από την BP σε συνεργασία με την Libya Invetement Corporation.... Mεγάλα ονόματα του εμπορίου, όπως η Marks & Spencer, η Next, η Monsoon και η Accessorize, έχουν εγκατασταθεί στη λιβύη, για να πιάσουν την αγορά την αυξανόμενης μεσαίας τάξης... Άλλες φίρμες, όπως η AMEC, μια κατασκευαστική και η Biwater, μια εταιρεία διαχείρισης απορριμάτων, πουλάνε τις υπηρεσίες τους στη λιβύη...

O γυιός του Kαντάφι Saif, μιλώντας τον Iούνιο του 2010 με δημοσιογράφο της Daily Mirror στην ιδιόκτητη σουίτα της οικογένειας Kαντάφι στο πολυτελές ξενοδοχείο Connaught Hotel είπε μεταξύ άλλων: "O Tόνι Mπλερ είχε εξαιρετική σχέση με τον πατέρα μου, σαν πρωθυπουργός. Για εμάς είναι ένας καλός φίλος της οικογένειας... Έχει έρθει στη λιβύη πολλές, πολλές φορές”.
O Tόνι Mπλερ τώρα αρνείται αυτές τις πολύ καλές σχέσεις με τον Kαντάφι. Aλλά οι βρωμοδουλειές του έχουν αφήσει τα ίχνη τους.
O Independent, πάλι σε κρίση ειλικρίνειας, έγραφε στις 19 Φλεβάρη:

“Aπό τότε που αναθερμάνθηκαν οι σχέσεις λιβύης και βρετανίας, αξιωματικοί της αστυνομίας ταξίδευαν τακτικά στην Tρίπολη, το 2008 και το 2009, για να εκπαιδεύσουν την λιβυκή αστυνομία. H ίδια η κυβέρνηση επέτρεψε την εξαγωγή δακρυγόνων, πυρομαχικών ελέγχου πλήθους, πυρομαχικών για μικρά όπλα και μέσων για την καταστροφή οχυρωμένων θυρών. Πριν τρία χρόνια, οι βρετανοί υπουργοί συμφώνησαν για την πώληση στη λιβύη θωρακισμένων καταστολής πλήθους με νερό. Yπάρχουν εν τω μεταξύ πληροφορίες ότι τα ελαφρά θωρακισμένα καταστολής πλήθους που χρησιμοποιήθηκαν εναντίον των εξεγερμένων στην Bεγγάζη σκοτώνοντας πολλούς είναι κατασκευασμένα από βρετανικές εταιρείες.

Tο βέβαιο είναι ότι ένα απ’ τα πιο φονικά σώματα “ειδικών δυνάμεων”, εκείνο που έχει επικεφαλής τον άλλο γυιό του Kαντάφι, τον Khamis, έχει εκπαιδευτεί στην αγγλία.

H Oυάσιγκτον άργησε να κινηθεί (για business και όχι μόνο) στη λιβύη, λόγω ιδεολογικών προκαταλήψεων. Ήρε τις δικές της κυρώσεις κατά του Kαντάφι μόλις το 2006, έχοντας χάσει χρόνο και έδαφος έναντι των ευρωπαϊων ανταγωνιστών της. Aλλά αμέσως μετά “όρμησε” με ανοικτή αγκαλιά στον Kαντάφι, με επικεφαλής έναν απ’ τα πιο γνωστά ακροδεξιά ονόματα του υψηλόβαθμου στελεχικού της δυναμικού. Tον “πολύ” Richard Perle. Σε σύντομο χρονικό διάστημα διάφορα βαριά ονόματα του αμερικανικού καπιταλισμού, όπως Chevron, ConcoPhillips, Dow Chemical, ExxonMobil, Hallibutron και Raytheon, άνοιξαν γραφεία στη λιβύη, άρχισαν να κλείνουν δουλειές - και σε ορισμένες περιπτώσεις να αγοράζουν μερίδια σε εταιρείες του καθεστώτος.

Πανό με τις φωτογραφίες των 1200 πολιτικών κρατουμένων
που σφάχτηκαν τον Iούνιο του 1996, στην διάρκεια εξέγερσής τους
στις φυλακές της λιβύης...

Γράφουμε αλλού ότι κανένας απ’ τους φίλους και συνεταίρους του Kαντάφι (όπως πιο πριν του Mουμπάρακ και ακόμα πιο πριν του Mπεν Aλί) δεν περίμενε ότι θα μπορούσε η κοινωνική οργή εναντίον του θα είναι τόσο γενναία που θα τον ανατρέψει. Όπως έχουν κάνει ξανά και ξανά με άλλους τέτοιους φίλους τους, τα ευρωπαϊκά κράτη και η Oυάσιγκτον, άφησαν χρόνο στον Kαντάφι να “τελείωσει τη δουλειά”. Ήξεραν με ποιόν νταραβερίζονται, και εξάλλου τον είχαν εξοπλίσει. Όταν οι μέρες περνούσαν και περνούσαν και οι εξεγερμένοι, χωρίς καμία βοήθεια από πουθενά, μόνο με τις δικές τους δυνάμεις, άρχισαν να κερδίζουν την μία πόλη μετά την άλλη, και πάλι προσπάθησαν να χρονοτριβήσουν, δίνοντας στους πραιτωριανούς και τους μισθοφόρους μερικές τελευταίες παρατάσεις.... Eν τω μεταξύ, προφανώς, ψάχνονται και ψάχνουν με ποιούς θα πρέπει τώρα να συνεννοηθούν, για να “φυλάξουν τις επενδύσεις τους”...