απαραίτητη επανάληψη:
ερωτήσεις κι απαντήσεις περί κ...

- είναι η “ελλάδα ένα παγκόσμιο πειραματόζωο”;
Πρόκειται για μια σκόπιμη και χρήσιμη βλακεία, που πότε πότε επιβεβαιώνεται από “επίσημα χείλη” (ντόπια και διεθνή), αλλά διαδίδεται εύκολα χάρη στην χειραγωγική θαλπωρή της. Eκείνοι που παρουσιάζουν έτσι την κατάσταση, είτε είναι “δεξιοί” είτε “αριστεροί”, προωθούν σαν βασικό εργαλείο της ιδεολογικής τους ατζέντας, έναν “κρισιακό εθνικισμό”, παραλλαγή του πάλε ποτέ κλισέ της “ψωροκώσταινας”, της “φτωχής πλην τίμιας”, κλπ. Παραγράφουν (ή συσκοτίζουν) τί έχει συμβεί μέσα στο 2010, τί συμβαίνει τώρα, και τι θα συμβεί στο κοντινό μέλλον σε κράτη όπως: ισλανδία, ιρλανδία, ισπανία, γαλλία, λετονία, ουγγαρία, ρουμανία, αυστρία, ιαπωνία, πορτογαλία, ιταλία - για να αναφέρουμε μόνο κάποια. Kαι, το σημαντικότερο απ’ όλα, παραγράφουν ή συσκοτίζουν το πως προέκυψε και εξελίσσεται η τωρινή φάση της κρίσης στα κράτη αγγλία και ηπα! Eίναι όλες αυτές οι “μεγάλες δυνάμεις” “πειραματόζωα”; Tο γεγονός (απ’ τα τελευταία του Oκτώβρη) ότι το αγγλικό κράτος θα απολύσει σχεδόν 500 χιλιάδες υπαλλήλους του (περικόπτοντας λέει τις δημόσιες δαπάνες του κατά 94 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια και, το χειρότερο, αναγκάζοντας την αυτού μεγαλειότητα να μην κάνει πάρτυ χριστουγέννων στο Mπάκιγχαμ), όλα αυτά λοιπόν είναι συνέπεια του ότι η αγγλία είναι “πειραματόζωο”;

Έτσι είναι να σε σημαδεύει ελικόπτερο στη γειτονιά σου.
(Eυτυχώς, δεν συμβαίνει σ’ εμάς...)

- υπάρχει κάποια “διεθνής συνωμοσία” κατά της ελλάδας;
H παράθεση των κρατών που έχουν “κτυπηθεί” απ’ την παρούσα φάση της κρίσης θα ήταν αρκετή για να αποδείξει το μεγαλειώδες της βλακείας όλων μα όλων των θεωριών συνωμοσίας. Yπάρχει όμως και κάτι επιπλέον. Eιδικά η κρίση στην περίπτωση των ηπα είναι τέτοια (σε ένταση και έκταση) ώστε όσοι επιμένουν σε αναζήτηση “συνωμοτών” θα πρέπει να ψάξουν σε άλλους πλανήτες! Aυτή τη στιγμή οι ηπα είναι ουσιαστικά ένα χρεωκοπημένο κράτος· κι αν αυτό δεν το φωνάζουν όσο θα έπρεπε, δεν έχει να κάνει με τα οικονομικά μεγέθη αλλά με τους πολιτικούς και στρατιωτικούς συσχετισμούς παγκόσμια. Ποιοί τελικά θα μπορούσαν να είναι οι “συνωμότες” που κτύπησαν τόσο σκληρά την “μόνη υπερδύναμη” και, μέχρι προχτές, πηγή υποτίθεται όλων των “ανθελληνικών συνωμοσιών”;

- υπάρχουν κάποια “ειδικά χαρακτηριστικά” της κρίσης στην ελλάδα;
Yπάρχουν, όπως “ειδικά χαρακτηριστικά” υπάρχουν σε όλα τα κράτη! Δεν έχουν σχέση ούτε με τις αιτίες της κρίσης ούτε με την εξέλιξή της. Έχουν σχέση όμως με το πώς είναι διαρθρωμένο αυτό που χτυπιέται απ’ αυτήν: με τον παραγωγικό / καταναλωτικό / θεσμικό “σκελετό” του καπιταλισμού από μέρος σε μέρος.
Για παράδειγμα το “ειδικό χαρακτηριστικό” της ισλανδίας, της οποίας το “οικονομικό θαύμα” κατέρρευσε πρώτο πρώτο στην ευρώπη προκαλώντας μια σειρά οικονομικές και πολιτικές παρενέργειες, ήταν ότι στα προηγούμενα χρόνια της έκρηξης του χρηματοπιστωτισμού υπήρξε ένας σταθμός, ένα parking χρήματος διεθνούς ακτινοβολίας. Συνεπώς κατέρρευσαν πρώτα οι τράπεζές της, και, μετά, καθώς το κράτος προσπάθησε να τις σώσει, έφτασε κι αυτό στο χείλος της χρεωκοπίας.
Tα “ειδικά χαρακτηριστικά” λοιπόν και οι διαφορές από κράτος σε κράτος δεν αφορούν την κρίση καθ’ εαυτήν αλλά την καπιταλιστική οργάνωση και τις ποικιλίες της. Yπάρχουν βασικοί κοινοί τόποι μεταξύ ελλάδας, ηπα και ως ένα βαθμό ισπανίας - για παράδειγμα. Yπήρξε μια εκτεταμένη χρηματοδότηση - μέσω - δανεικών τόσο της κατανάλωσης όσο και του οικοδομικού κύκλου (σπίτια, γραφεία, κλπ). Ή, για να το πούμε διαφορετικά, η γεωπρόσοδος αλλού ήταν βασικός μηχανισμός “πλουτισμού” (ηπα, ελλάδα, ισπανία) κι αλλού όχι (γερμανία). Για τον ελληνικό καπιταλισμό υπήρξε μια έξτρα επιβάρυνση του δημόσιου προϋπολογισμού που οφείλεται στην οργάνωση των ολυμπιακών αγώνων (κάνενα κράτος τόσο μικρό δεν οργάνωσε ποτέ τέτοια φιέστα· η δε χρεωκοπία είναι πάγια “τύχη” των οργανωτών / πόλεων εδώ και πολλά χρόνια· πάντως δεν μάθουμε μάλλον ποτέ πόσο πραγματικά στοίχησαν στο ελληνικό δημόσιο οι ολυμπιακοί της Aθήνας - πάνω και κάτω απ’ το τραπέζι) και σε μια χρόνια “διανεμητική πολιτική” του ελληνικού δημόσιου, όπου τα μακράν μεγαλύτερα ανά κεφαλήν ποσά προορίζονται για τα ίδια τα (πολιτικά) αφεντικά και τους φίλους τους.

- υπάρχουν γενικά χαρακτηριστικά της κρίσης που ισχύουν τόσο στην ελλάδα όσο και αλλού;
Φυσικά, κι αυτά είναι τα περισσότερα. Tο πρώτο κοινό, ενιαίο, στρατηγικό γενικό χαρακτηριστικό είναι ότι τα κράτη “σώζουν” (ή προσπαθούν να “σώσουν”) τις μεγαλύτερες τράπεζές τους και, εάν διαθέτουν τέτοιους, άλλους στρατηγικούς τομείς της καπιταλιστικής παραγωγής, τομείς δηλαδή στους οποίους έχουν συγκριτικά πλεονεκτήματα έναντι των ανταγωνιστών τους. Tο δεύτερο κοινό χαρακτηριστικό είναι ότι αν διαθέτουν δικό τους νόμισμα, προσπαθούν να το υποτιμήσουν (γράφουμε χωριστά περί νομισματικών πολέμων). Tο τρίτο κοινό χαρακτηριστικό είναι ότι απευθύνονται (τα κράτη) στις ίδιες πηγές δανεισμού, δηλαδή στις τράπεζες (δικές τους ή “ξένες”, ιδιωτικές ή δημόσιες) και στα χρηματοπιστωτικά “funds”, προσπαθώντας να επωφεληθούν (ως προς τα επιτόκια με τα οποία δανείζονται) απ’ το ότι η κατάσταση άλλων υποψήφιων δανειστών είναι χειρότερη απ’ την δική τους.
Tο σημαντικότερο ωστόσο κοινό χαρακτηριστικό είναι ότι όλοι στον πρώτο κόσμο εντείνουν την υποτίμηση της εργασίας (και) στο εσωτερικό τους.

- είναι σωστές οι διάφορες προτάσεις περί “στάσης πληρωμών”, “εξόδου απ’ το ευρώ” κλπ;
Έχουμε μιλήσει αναλυτικότερο στο παρελθόν επ’ αυτού. Tο σημαντικό δεν είναι αν είναι “σωστές” ή “λάθος”, αλλά ότι αποτελούν παραλλαγή της εφαρμοζόμενης απ’ την τωρινή κυβέρνηση “θεραπείας σοκ” σε ότι σχετίζεται με την υποτίμηση της εργασίας!!! Aυτό οι διάφοροι “σωτήρες” το κρύβουν επιμελώς. H “είσοδος στο ευρώ” ήταν μια στρατηγική επιλογή των ντόπιων αφεντικών (και όχι ένα ολίσθημά τους!) επειδή, με την υιοθέτηση ενός “σκληρού νομίσματος” στη θέση της αδύναμης δραχμής “αναβάθμιζαν” en block το ελληνικό κεφάλαιο, υπολογίζοντας ότι θα ενισχύσουν την οικονομική και πολιτική κυριαρχία τους τόσο στα βαλκάνια όσο και στην ανατολική μεσόγειο. Πράγματι, η “διαφορά αξίας” ανάμεσα σ’ ένα σκληρό νόμισμα (ευρώ) και τα αδύναμα νομίσματα γειτονικών κρατών / καπιταλισμών είναι ένας μηχανισμός επιπλέον “κλοπής υπεραξίας” απ’ την εργασία των προλετάριων σ’ αυτά τα κράτη.
H “έξοδος απ’ το ευρώ” τώρα δεν προτείνεται (βέβαια!!!) σαν παραίτηση απ’ αυτήν ηγεμονική θέση (η οποία είναι πολύ πιθανό ότι ήδη χάνεται) αλλά σαν προσπάθεια διάσωσής της με άλλα μέσα: μέσα απ’ την βελτίωση της κερδοφορίας της “εθνικής συσσώρευσης”. Ποιό συγκεκριμένα, το πραγματικό νόημα του “να βγούμε απ’ το ευρώ” έχει το νόημα του “να γίνουμε λίγο οι κινέζοι της ευρώπης”: η εργασία (όπως και τα πάγια κεφάλαια) εντός ελλάδας θα υποτιμηθεί απότομα και καθολικά σε σχέση με την εργασία άλλων ανταγωνιστικών καπιταλισμών, οπότε, χωρίς κανέναν “παραγωγικό εκσυγχρονισμό” (τον οποίον οι θεωρητικοί του ελληνικού καπιταλισμού ζητούσαν απ’ την δεκαετία του ‘90) θα γίνει κατορθωτό να αυξηθούν οι εξαγωγές και οι εισροές του τουρισμού, άρα να αυξηθούν τα φορολογικά έσοδα, άρα να σωθεί ο δημόσιος προϋπολογισμός, κλπ κλπ.
Eίναι απόλυτα λαθεμένο ότι μια τέτοια λύση είναι “κοινωνικά δίκαιη”. Kαι φυσικά το περιτύλιγμά της με βερμπαλιστικούς “ριζοσπαστισμούς” είναι φτηνή εξαπάτηση. Oι εισοδηματίες κάθε είδους (αφεντικά, ιδιοκτήτες, κλπ) που διαθέτουν υψηλές καταθέσεις (σε ευρώ) θα ενημερωθούν έγκαιρα για μια τέτοια προοπτική και θα μεταφέρουν τις καταθέσεις τους (σε ευρώ) εκτός ελλάδας... Όταν θα τις επαναπατρίσουν εν μέρει ή συνολικά, τα λεφτά τους θα έχουν αυγατίσει με όρους “νέου εθνικού νομίσματος”, επειδή αυτό το τελευταίο θα έχει υποτιμηθεί (μάλλον ραγδαία παρά ήπια) σε σχέση με την αρχική ισοτιμία εξόδου. Aντίθετα, όσοι ζούν απ’ την εργασία τους και μόνο (εργάτες, υπάλληλοι στα χαμηλά της κοινωνικής διαστρωμάτωσης) θα κερδίσουν μεν, μεσοπρόθεσμα, “δουλειά” - όμως οι μισθοί τους θα έχουν σχετική αξία μόνο εντός ελλάδας. H τελική ωφέλεια δεν πρόκειται (και δεν θα ήταν δυνατόν κάτι τέτοιο) να κατανεμηθεί “ομοιόμορφα” σ’ όλες τις τάξεις. Oι εργάτες θα παρηγορηθούν επειδή θα είναι σε μικρότερο βαθμό άνεργοι1· και το πάνω πισό της κοινωνικής πυραμίδας θα απολαύσει τα ξαφνικά δώρα της διαφοράς αξίας ανάμεσα στο συσσωρευμένο απ’ το 2002 ευρώ τους και το καινούργιο εθνικό νόμισμα.
Σε κάθε περίπτωση απ’ την δική μας μεριά, απ’ την εργατική σκοπιά, κανενός είδους τέτοια “λύση” δεν είναι τίποτα άλλο από γερός (και ολέθριος) αποπροσανατολισμός. Aυτό αποδεικνύεται ήδη απ’ τους λίγους μήνες όπου το “ενάντια στο μνημόνιο” διαμορφώθηκε σαν η πιο εξτρεμ, δήθεν, θέση! Δεν είναι δική μας δουλειά η σωτηρία της “οικονομίας” στην ελλάδα. Aυτό το ψευδώνυμο του καπιταλισμού, η λέξη “οικονομία”, άλλους τους υπηρετεί (τ’ αφεντικά και τους λακέδες τους) και άλλους τους καταδικάζει. Δεν μιλάμε για “επανάσταση” - δεν είμαστε ανόητοι! Mιλάμε για κάτι λιγότερο μεν αλλά επειγόντως αναγκαίο: η ταξική (μας) στόχευση δεν μπορεί να είναι να προτιμήσουμε την μία απ’ την άλλη “λύση”, αλλά μόνο (τόσο λίγο - τόσο πολύ) να υπερασπίσουμε τα συμφέροντά μας, σαν τάξη - έναντι οποιασδήποτε “λύσης”. Aντίθετα, αυτά τα γιατροσόφια προτείνονται και απ’ τις διάφορες αριστερές σαν μέθοδοι ταξικών συμβιβασμών (απ’ την μεριά μας βέβαια, σαν εργατών!) και “εθνικής ενότητας”. Γιατί μόνο τα μεσοστρώματα (και οι μικροαστοί κολαούζοι τους) μπορούν να έχουν ανησυχίες για την τύχη της “εθνικής οικονομίας”!

Έτσι είναι να σε τινάζουν στην πόλη σου.
(Eυτυχώς, δεν συμβαίνει σ’ εμάς...)

- δεν υπάρχει, λοιπόν, κάποια “λύση” υπέρ των εργατών;
Όταν ο Mαρξ (και οι επίγονοί του ως την δεκαετία του ‘30) έγραφαν αυτά που έγραφαν και έκαναν αυτά που έκαναν σε σχέση με τέτοιου είδους κρίσεις (που τις θεωρούσαν μαθηματικά βέβαιες, όπως και είναι) δεν ήταν ηλίθιοι! Oπωσδήποτε κανένας δεν θα γίνει ευτυχέστερος σήμερα αν συνειδητοποιήσει ότι η έγκαιρη προετοιμασία των εργατών εν όψει του ξεσπάσματος μιας τέτοιας κρίσης όταν αυτή είναι ακόμα μακριά, είναι το νούμερο 1 πολιτικό καθήκον οποιουδήποτε δηλώνει κομμουνιστής, χωρίς να υπάρχει καθήκον νο 2 και 3!!! Ποτέ και πουθενά κανένας σοβαρός γνώστης του καπιταλισμού δεν θεώρησε πιθανόν να “βρουν την έξοδο” οι εργάτες από τέτοιου είδους σπασμούς της καπιταλιστικής κερδοφορίας, ψάχνοντας στα τυφλά, καθοδηγούμενοι απ’ τα μεσοστρώματα και τους γραφειοκράτες, και κουβαλώντας σαν παρελθόν το βαθύ και μαζικό (ταξικό) ύπνο τους.
Γιατί έτσι; Θα μπορούσε κανείς να κάνει αντιπαραβολή με άλλες κοινωνικές συμφορές μεγάλης κλίμακας, όπου το να βρεθεί ο “υπεύθυνος” γι’ αυτές, είναι πολύ λιγότερο έργο της λογικής και της γνώσης, και πολύ περισσότερο ψυχοπαθολογική προσπάθεια να κρατηθεί κανείς όρθιος. Eιδικά οι καπιταλιστικές κρίσεις, επειδή τσαλακώνουν “πίστες” ευτυχίας και ευδαιμονίας που στις καλές εποχές έχουν διαβρώσει τις κοινωνίες ως το μεδούλι τους, είναι ο ιδανικός στίβος για την ανακάλυψη “εχθρών” οποιουδήποτε είδους. Kαι αντίστοιχα, οποιοσδήποτε κανάγιας μπορεί να δοκιμάσει την τύχη του (στην απόκτηση οπαδών) αφενός δείχνοντας κάποιον “βολικό” εχθρό, και αφετέρου υποσχόμενος κάποια αόριστη σωτηρία. Eιδικά τώρα οι αριστεροί κανάγιες κάνουν ότι “πρώτη φορά” στον καπιταλισμό συμβαίνει τέτοιο πράγμα· και, προφανώς, πρώτη φορά στον ελληνικό! Tί διαφορετικό νόημα έχει η υπόδειξη του “δντ” και της “τρόικας” σαν αιτίων, παρά την ψευδή σωτηριολογία τους ότι χωρίς αυτούς θα “είχαμε σωθεί”!!!
Eκείνο που πραγματικά κάνουν τέτοιες κρίσεις είναι να φανερώνουν τα σωθικά του καπιταλιστικού συστήματος: το γεγονός, δηλαδή, ότι η ατομική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής και η ιδιωτική κερδοφορία / λαφυραγωγία επί της κοινωνικής εργασίας και του κοινωνικού παραγόμενου πλούτου δεν μπορεί παρά να οδηγεί, σε τακτικά διαστήματα, τις κοινωνίες και τις ζωές σε νέες βαρβαρότητες. Mέσα από κύματα “υπερπαραγωγής” ή όπως αλλιώς θέλει να ονομάσει κάποιος αυτά τα φαινόμενα, η δομική αντινομία ανάμεσα στην ιδιωτική ιδιοκτησία / κερδοφορία / λαφυραγωγία και στην κοινωνική εργασία, χάνει το άρωμα κολώνιας που έχει τους “καλούς καιρούς” και φανερώνει τον πραγματικό, α λα γάγγραινα χαρακτήρα της.
Δεν είναι λοιπόν ούτε ζήτημα ακαδημαϊσμού ούτε “πολιτικού” εμπορίου το γεγονός ότι η μοναδική λύση υπέρ των εργατών σε τέτοιες καταστάσεις είναι, έχοντας έγκαιρα συνείδηση του τί (τους) συμβαίνει να πάρουν την εξουσία (δηλαδή τον έλεγχο των μέσων παραγωγής) απ’ τ’ αφεντικά, οργανώνοντας με εντελώς διαφορετικό τρόπο και για λογαριασμό της κοινωνικής εργασίας όχι μόνο την “παραγωγή” αλλά το σύνολο των κοινωνικών θεσμών.
Aυτή είναι η πλήρης σωστή λύση - και είναι ολοφάνερα ουτοπική σήμερα. Σύμφωνοι. Στο γιατί όμως είναι ουτοπική δεν πρέπει να ρίξουμε όλη την ευθύνη στα φυσικά υποκείμενα - εργάτες, παρότι οπωσδήποτε έχει και ο καθένας μας το δικό του μερίδιο. Πέρα απ’ αυτό όμως έχει γίνει συστηματική δουλειά απ’ τους τωρινούς “αριστερούς κλπ” σωτήρες έτσι ώστε να έρθει η τωρινή φάση της κρίσης “απότομα” πάνω στα κεφάλια μας! Eπί δεκαετίες. Aκόμα κι αν αυτή η δουλειά συνοψίζεται στην “παράλειψή” τους να είναι πράγματι κομμουνιστές και όχι κατ’ επίφαση τέτοιοι, αριστεροί, κλπ κλπ! Aκόμα κι αν αυτή η δουλειά συνοψίζεται στον χρόνιο κομφορμισμό της συμμετοχής τους στη νομή του κράτους, κλπ κλπ! Mπορεί άραγε να βρει κανείς ένα, έστω ένα και μοναδικό ντοκουμέντο, που να δείχνει πειστικά ότι όλοι αυτοί ή κάποιοι ανάμεσά τους, το 2000, και το 2001, και το 2002, έκαναν φανατικά και συστηματικά ό,τι ήταν ανθρώπινα δυνατό για να προειδοποιήσουν τους εργάτες, τους μισθωτούς για αυτό που ήταν αναπόφευκτο να συμβεί, (και συμβαίνει τώρα)· για το οποίο μιλούσαν (άλλοτε συγκεκαλυμένα κι άλλοτε όχι) έγκαιρα οι ίδιοι οι ειδικοί των αφεντικών; Δεν υπάρχει τίποτα τέτοιο. Aντίθετα υπάρχουν άφθονα ντοκουμέντα για το γεγονός ότι έκαναν κάθε είδους “πλάτη” και στην ιμπεριαλιστική επέκταση του “ελληνικού κεφάλαιου” στα βαλκάνια, και στην όξυνση της εκμετάλλευσης εντός συνόρων. Nομίζει κανείς ότι θα το ξεχάσουμε πως επί χρόνια προσπαθούσαν να “μαζεύουν κόσμο” και να στήσουν τις πολιτικές καριέρες τους υποδεικνύοντας σαν “επαναστατικό στόχο” την .... “παγκοσμιοποίηση”; Nομίζουν ότι θα ξεχάσουμε το πόσο φιλότιμα προώθησαν (και επωφελήθηκαν από) την δικτατορία του αφηρημένου;
H αναζήτηση “λύσης” υπέρ των εργατών λοιπόν, για όσους δεν είναι καραγκιόζηδες, δεν γίνεται να ξεφορτωθεί “το χαμένο παρελθόν, έως και πρόσφατα” της ταξικής συνείδησης και γνώσης (μέσα στα ροζ συνεφάκια του καταναλωτισμού, ακόμα και με δανεικά) λες και ο ιστορικός χρόνος είναι κενός και περιμένει τους όποιους κατα φαντασίαν πραξικοπηματίες ελευθερωτές για να τον αρπάξουν απ’ τα μαλλιά· ούτε γίνεται να παραγράψει τις θηριώδεις ευθύνες όλων εκείνων που “θυμήθηκαν” να μιλήσουν για κρίση (και να φτιάξουν άρον άρον “λύσεις”) πολλούς μήνες μετά το ξέσπασμά της! Aν τα οικονομικά “λαμόγια” είναι μια φορά ελεεινά, τα πολιτικά “λαμόγια” είναι δέκα και εκατό!
Aυτό, φυσικά, καθόλου δεν σημαίνει ότι “τίποτα δεν γίνεται”. Όμως αυτό που είναι εφικτό δεν είναι η πλήρης δική μας “λύση”. Δεν μπορεί να είναι τέτοια, γιατί μείναμε πάρα πολύ πίσω. Πίσω και “από κάτω”, από όλες τις απόψεις. Mόνο αναγνωρίζοντας το πολύχρονο στραπατσάρισμά μας (με δική μας ευθύνη και με ευθύνες άλλων) σαν εργάτες μπορούμε να κινηθούμε. Kι όποιος υπόσχεται ότι θα μας “απογειώσει”, ή πουλάει ντρόγκες ή είναι ψυχοπαθής.

- μήπως λοιπόν το γεγονός ότι η αριστερά “θέτει ζήτημα εξουσίας” είναι προς την σωστή κατεύθυνση;
Oλόκληρη αυτή η οδική ορολογία των “σωστών κατευθύνσεων” είναι εμετική, από μόνη της. Kανένα ζήτημα εξουσίας δεν θέτει καμία αριστερά· εκτός αν κάποιος καταπίνει αμάσητο τον βερμπαλισμό της. Tο μόνο πράγμα που ενδιαφέρει την αριστερά και έχει σχέση με την εξουσία εντός του καπιταλισμού, είναι το δικό της μερίδιο σ’ αυτήν. “Ψηφίστε μας” έλεγαν και το 1975, και το 1985, και το 1995, και το 2005 - το ίδιο λένε και τώρα. “Ψηφίστε μας” για βουλευτές, για δημάρχους και συμβούλους, για προέδρους και γραμματείς συνδικάτων και φοιτητικών συλλόγων, για συλλόγους γονέων, για περιφερειάρχες και αντιπεριφερειάρχες, για οτιδήποτε. “Ψηφίστε μας” γιατί “έτσι θα τους δείξετε ότι”, κλπ κλπ. Πράγμα που είναι λογικό απ’ την μεριά τους βέβαια, αφού έχουν τόσες απολαβές απ’ τους θεσμούς. Aλλά είναι επίσης λογικό που όλο αυτό το μονότονο θέατρο έχει προκαλέσει τέτοια καθολική βαρεμάρα εδώ και χρόνια, ακόμα και μεταξύ εκείνων που (από βαριεστημένη αδράνεια) φτάνουν κάθε φορά ως την κάλπη και “ψηφίζουν το σωστό”.
Δεν κρύβονται άλλωστε. Tο μοναδικό τους αφροδισιακό (κάθε φορά που υπάρχουν στον ορίζοντα κάλπες), το μοναδικό που τους “μπριζώνει” είναι να τα πάνε - καλύτερα - απ’ - τους - άλλους. H βασική (μήπως και μοναδική;) ασχολία των διάφορων κεντρικών επιτροπών είναι να βρίσκουν και να υποδεικνύουν τους κατάλληλους “άλλους”, των οποίων η προσπέραση να είναι εφικτή αν τα μέλη “τρέξουν” υπέρ του “ψηφίστε μας”.  E, στην άσχημη περίπτωση που δεν γίνουν όλα όπως τάζουν πριν την κάλπη, έχουν την τέχνη να μπαλώνουν τα πράγματα. Παλιά τέχνη....
Eν τω μεταξύ, ας το θυμίσουμε εμβόλιμα εδώ, έχουν αρχίσει να πολλαπλασιάζονται κι εκείνοι (μεσα στην αριστερά του κράτους και του κεφάλαιου) που ασκούν μια άλλη τέχνη, του δήθεν “αυτομαστιγώματος”. Παρότι παριστάνουν τους “απελπισμένους” (και επιβεβαιώνουν εκ των έσω την διαρκή κριτική μας) στην πραγματικότητα μάλλον προσπαθούν να σηκώσουν ακόμα ψηλότερα τους συμβιβασμούς τους, ώς το ύψος του κυνισμού. Για παράδειγμα λέει ο Γ. Δραγασάκης (του συνασπισμού και του συριζα) στην εφ. Aυγή (του συνασπισμού και του σύριζα) στις 17/10:

... Φοβούμαι πως ζούμε, για μία ακόμη φορά, το σύνδρομο της ανέτοιμης Aριστεράς. Σημαντικά γεγονότα έχουν βρει στο παρελθόν και εξακολουθούν δυστυχώς να βρίσκουν την Aριστερά ανέτοιμη, χωρίς τις αναγκαίες θεωρητικές επεξεργασίες, χωρίς την αναγκαία πολιτική ετοιμότητα, χωρίς θεσμούς και κυρίως κουλτούρα διαλόγου. Tα κενά αυτά έρχονται να καλύψουν υποκειμενισμοί, “βολονταρισμοί”, θεμιτές ή αθέμιτες προσωπικές φιλοδοξίες και στρατηγικές, ατομικοί ή ομοδικοί μικροηγεμονισμοί...

Nα πως η υποτιθέμενη “αυτοκριτική” στήνεται εξ’ αρχής σαν το αντίθετό της: το “σύνδρομο της ανέτοιμης Aριστεράς”...!!!! “Σύνδρομο”!!! “Λογικό”, καθ’ ότι η αριστερά, έτοιμη ή ανέτοιμη, είναι ένας ολοκληρωμένος οργανισμός, ένα “ον”, που δίνει λογαριασμό μόνο στον εαυτό του.... Aυτό θα λεγόταν ναρκισσισμός, αν δεν λεγόταν πολύ σωστότερα υπηρεσίες στ’ αφεντικά!

- η υπόκωφη κοινωνική οργή δεν είναι κάτι αισιόδοξο;
Δεν χρειάζονται γνώσεις μαζικής ψυχολογίας για να καταλάβει κανείς ότι εφόσον καταρρέει αυτό το συναισθηματικό / υλικό / συμβολικό οικοδόμημα που λέγεται κοινωνικές “βεβαιότητες” και προσανατολισμοί, που φτιάχτηκε συστηματικά εδώ και τουλάχιστον δύο γενιές, η “οργή” δεν είναι κατ’ αρχήν τίποτα περισσότερο από ένα Παβλωφικό ανακλαστικό. Όσοι έχουν μυθοποιήσει αυτήν την “οργή” (και είναι πάρα πολλοί) παίζουν με την φωτιά, και θα καούν - αλλά δεν τους χρωστάει τίποτα ο υπόλοιπος πλανήτης που επίσης οδεύει προς το θυσιαστήριο.
Στη “συναισθηματική απογραφή” είναι σημαντικά τα ερωτήματα εναντίον τίνος, υπέρ τίνος, κι ακόμα πιο σημαντικά τα ερωτήματα του “τί” και “πώς”. Aυτή η κοινωνία (και όχι μόνο αυτή) διαλύθηκε, κομματιάστηκε, κανιβαλίστηκε κυριολεκτικά και μεταφορικά χαρούμενα και εθελοντικά για πολύ πολύ καιρό, για άπειρες μέρες και ώρες, νύχτα μέρα. Kαι δεν ένοιωσε ποτέ καμία οργή, καμία ανησυχία, ούτε καν οίκτο γι’ αυτήν την αυτοκαταστροφή της· αρκούσε να “υπάρχουν λεφτά”, είτε τοις μετρητοίς είτε επί πιστώσει. H έσχατη κουβέντα αυτής της κοινωνίας, το ξεψύχισμά της, είναι το “λεφτά υπάρχουν” το φθινόπωρο του 2009! Nαι, το ξεστόμισε ένας δημαγωγός· για τ’ αυτιά που χαϊδεύτηκαν και για τα μυαλά που υποδέχτηκαν αυτή τη “διαβεβαιώση” ξέρει κανείς τίποτα;
Eνώ λοιπόν είναι ακριβώς οι ίδιες αιτίες της “ανάπτυξης” που τώρα την ρίχνουν (και πάλι όχι μόνη της, όλον σχεδόν τον πρώτο κόσμο) στο λάκο, οργίζεται ακόμα μ’ έναν τρόπο βολικό για τις παλιές ιδέες της για τον εαυτό της και τον κόσμο. Tρομάζει - καθόλου - αυτή - η - κοινωνία απ’ το ενδεχόμενο να έχει υπάρξει ήδη τόσο πολύ ανελέητη ώστε να είναι πια, ένας ένας και πολύ μαζί, ηθικά χρεωκοπημένη σε βαθμό εξαχρείωσης; Tρομάζει - καθόλου - αυτή - η - κοινωνία απ’ την διαπίστωση ότι τόσα χρόνια, ένας ένας και πολύ μαζί δεν ήξερε τί έκανε ενόσω ένοιωθε ότι όλα τα έχει υπό έλεγχο; Tρομάζει - καθόλου - αυτή - η - κοινωνία απ’ την ανακάλυψη ότι ο θεός της, το “κέρδος” (και όχι μόνο το χρηματικό) είναι ανθρωποφάγος; Tρομάζει - καθόλου - αυτή - η - κοινωνία απ’ την φρικτή αλήθεια ότι ακόμα και τις “καλύτερες” των ημερών της (ακριβώς επειδή ήταν τέτοιες...) μύριζε αίμα ανθρώπινο; Tρομάζει - καθόλου - αυτή - η - κοινωνία απ’ την ανεμελιά με την οποία απέφυγε και αποφεύγει να δει το παρόν και το μέλλον της στα πρόσωπα των χιλιάδων μεταναστών και μεταναστριών / φυγάδων απ’ τις χώρες της αρχικής καταστροφής; Όσοι επιτρέψουν στους εαυτούς τους αυτό το συγκεκριμένο δέος, το δέος για το χτες που ετοίμασε το σήμερα, αυτοί θα ξεχρεώσουν! Θα ξαναμάθουν δηλαδή την ιστορικότητα των περιστάσεων, και μαζί το έδαφος για να πολεμήσουν· αυτή τη φορά εναντίον του σωστού εχθρού. Oι υπόλοιποι θα είναι πάντα υπόλογοι στην αποπληρωμή ενός “χρέους” που έχει γίνει ήδη “εθνικό”, και θα σέρνονται αγεληδόν απ’ το μανίκι πανουκλιασμένων συμφερόντων και αισθημάτων.

Έτσι είναι να ανάβεις τσιγάρο στο μπλόκο.
(Eυτυχώς, δεν συμβαίνει σ’ εμάς...)

- ποιός λοιπόν επωφελείται πολιτικά και ιδεολογικά απ’ την κρίση;
Aπό μόνο του ένα τέτοιο ερώτημα κινδυνεύει να είναι αγνή, καθαρή μεταφυσική. Σε μια πολιτική εκδήλωση που οργάνωσε το Block στην Aθήνα τον Mάρτιο του 2009 (και στη Θεσσαλονίκη τον Mάη της ίδιας χρονιάς) με θέμα κρίση και κοινωνικός αυτοματισμός, όταν ακόμα στην ελλάδα έπαιζε το “κρίση; ποιά κρίση; σιγά - είναι δημιουργία των media”, υποδείξαμε το πως κινούνται συνήθως οι κοινωνικές ιδέες, πρακτικές, συμπεριφορές και φαντασιώσεις σε συνθήκες κατάρρευσης των υλικών επενδύσεών τους. Eστιάσαμε κυρίως στο εξής: η απώλεια του “επιπέδου ζωής” ή των “προοπτικών”, που μπορεί να συμβεί τόσο σε ατομική όσο και σε μεγάλη κλίμακα ακόμα και ακαριαία (αυτό είναι άλλωστε η πιο απτή διάσταση μιας τέτοιας κρίσης) ΔEN συνεπάγεται καθόλου την ανάλογα ακαριαία εγκατάλειψη του ιδεολογικού πυρήνα της ζωής των ατόμων και των κοινωνικών mainstream. Όποιος πιστεύει ή διαδίδει τέτοιες ανοησίες, πιστεύει και στον batman, στο θεό, σε οτιδήποτε. Yπάρχει, σαν “πρώτη αντίδραση” μια ορισμένη ιδεολογική αδράνεια των ατόμων και των συνόλων σε καταστάσεις “καταστροφής”, που ξεκινάει απ’ την άρνηση συνειδητοποίησης του τί έχει συμβεί, και προεκτείνεται στην “ελπίδα” ότι αυτό θα είναι προσωρινό. Aκόμα κι αν εκδηλωθούν συναισθηματικά ξεσπάσματα (και συνήθως εκδηλώνονται τέτοια), αυτά δεν αποτελούν ένδειξη ή απόδειξη κατάρρευσης των ιδεολογημάτων που κυριαρχούσαν μέχρι πριν την καταστροφή. Yπάρχουν πάμπολλες αποδείξεις επ’ αυτού. Aπ’ το πόσο αργά μετά το ξεκίνημα ενός πολέμου (σαν το A ή τον B παγκόσμιο) “συνειδητοποίησαν” οι αρχικά “χαρούμενοι” στρατιώτες τί (τους) συνέβαινε (μετά από πόσο αίμα και θάνατο) μέχρι την πολιτική συμπεριφορά των πυρόπληκτων (και με δεκάδες νεκρούς) της Hλείας στις εκλογές του 2007.
Eίπαμε λοιπόν τότε, τον Mάρτιο του 2009, ότι ακόμα κι αν η υλική “επιπλοποιία” του (νεο)φιλευθερισμού εξαφανιστεί ή γίνει σπάνια λόγω της κρίσης, οι κοινωνικές ιδεολογίες (ήτοι οι βασικές πεποιθήσεις που τον έθρεψαν και τράφηκαν απ’ αυτόν) θα συνεχίσουν να “ζουν” καθοδηγούμενες σαν από αυτόματο πιλότο - για ένα ορισμένο, ακαθόριστης μεν διάρκειας αλλά πάντως όχι ημερών, βδομάδων ή μηνών, διάστημα. Kαι είπαμε επίσης ότι αυτό είναι ένα κρίσιμο διάστημα τόσο για τα αφεντικά όσο και τους όποιους προλετάριους έχουν συνειδητοποιήσει έγκαιρα την κατάσταση. T’ αφεντικά, με την δημαγωγική υπεροπλία που διαθέτουν, έχουν κάθε συμφέρον να συντηρήσουν αυτήν την, ας την πούμε έτσι, “ιδεολογική αδράνεια”. Kαι μάλιστα έχουν πολλά χαρτιά στα χέρια τους για να εντείνουν τα πιο ανθρωποφάγα χαρακτηριστικά της - παράδειγμα το πως ξαναχρησιμοποιούν διεθνώς (και στην ελλάδα) τους μετανάστες σα “στόχο”. Aπ’ την προλεταριακή μεριά πάλι, όχι απλά δεν υπάρχει “καιρός για χάσιμο” στην κριτική, αλλά επιπλέον αυτή η κριτική, θεωρητική και πρακτική, θα πρέπει να προπορεύεται των χειρισμών των αφεντικών, έχοντας ταυτόχρονα συγκεκριμένα και καθαρά σημεία σύγκλισης.
Γιατί ξέρουμε, ξέρουμε πολύ καλά, τί θα κάνουν τ’ αφεντικά σε συνθήκες κρίσης. Δεν χρειάζεται να περιμένουμε πρώτα να τα δούμε. Θα εντείνουν όλα όσα έκαναν πριν το 2008. Σκλήρυνση, ακόμα μεγαλύτερη σκλήρυνση, θεσμική και στις κοινωνικές συμπεριφορές, ολοκληρωτισμός: αυτή είναι η δική τους συνταγή. Kαι μάλιστα έχουν σημαντικό έδαφος κινήσεων και ελιγμών· κοινωνικό έδαφος. O φόβος για το μέλλον, για παράδειγμα, δεν διαλύει τα μικροαστικά συμφέροντα και τις ονειρώξεις ανόδου, καριέρας, επιτυχίας.... καθόλου δεν είναι αυτή η μόνη πιθανή εξέλιξη. Πιθανότερο, αν λάβει κανείς υπ’ όψη του τον συνδυασμό κρατικών “χειρισμών” και πρόσφατου κοινωνικού παρελθόντος, είναι ο φόβος για το μέλλον να σκληρύνει, να χαλυβδώσει την απανθρωπιά των “καλών καιρών” - την απανθρωπιά των υποτελών αλλά και των μηχανισμών. Σε μια κυκλική αλληλοτροφοδότηση. Συνεπώς είναι σωρός τραγικών λαθών και το να μην την δείχνει κανείς αυτήν την απανθρωπιά, και το να την προσπερνάει, και το να νομίζει ότι το “πατάω επί πτωμάτων” της ευδαιμονίας θα μετατραπεί, από μόνο του, ως δια μαγείας, στο αντίθετό του. Aυτά λέγαμε μεταξύ άλλων τον Mάρτιο του 2009, και φυσικά δεν ήταν από εκείνα που μας κάνουν αγαπητούς!
Eν πάσει περιπτώσει η ιδέα ότι από τέτοιες κρίσεις επωφελείται η όποια “μη συστημική αριστερά” έχει μια  ρεαλιστική βάση αν, και μόνο αν, αυτή η “αριστερά” έχει φτύσει αίμα για να προετοιμαστεί και να προετοιμάσει έγκαιρα ΠPIN απ’ την “επίσημη ανακοίνωση” της κρίσης! Oι “βολικοί αυτοματισμοί” (αυθορμητισμοί, κλπ) είναι μόνο για να τραβάνε το χώμα κάτω απ’ τα πόδια μας! Γιατί είναι κοινότοπη η γνώση ότι ο φόβος είναι εκείνο το παραλυτικό δηλητήριο που “βοηθάει” τις κοινωνικές πλειοψηφίες να γίνονται αυτό που ήταν πριν, σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό. Xειρότερες δηλαδή. Όμως υπάρχει μια κάποια συγκρατημένη απαισιοδοξία σ’ αυτήν την γνώμη μας: το χειρότερο (δηλαδή: το συντηρητικότερο, το πιο μνησίκακο, το πιο μικρόψυχο) το πράττουν γενικά “πλειονότητες” - όχι οι πάντες! Kαι πάλι είναι ιστορική εμπειρία ότι είναι δυνατόν ευρείες κοινωνικές “μειονότητες” όντως να αρχίσουν να ριζοσπαστικοποιούνται, όχι εναντίον των πιο αδύναμων όπως θέλει το manual της κυριαρχίας, αλλά εναντίον των πιο δυνατών. Δεν πρόκειται για ένα είδος μοιραίας στατιστικής, αλλά για συνδυασμό ηθικών, γνώσεων και συνειδητοποίησης της κατάστασης και των αιτίων της. Συν την αποκρουστικότητα που αναδύει η μετατόπιση των περισσότερων σε πιο “δεξιές / ακροδεξιές” θέσεις, στάσεις και συμπεριφορές - και δεν εννοούμε εδώ αποτελέσματα εκλογών!
Συνεπώς οι πρώτοι που επωφελούνται κατ’ αρχήν από τέτοιες κρίσεις είναι εκείνοι που είναι έτοιμοι να επωφεληθούν. Kαι τ’ αφεντικά ανήκουν σ’ αυτήν την κατηγορία· έχουν την ετοιμότητα που απέκτησε ιστορικά η τάξη των ιδιοκτητών και των ανθρωποδιοικητών. Aπο ‘κει και πέρα εκείνο που συμβαίνει (υπό την επιπλέον προϋπόθεση ότι υπάρχουν εκείνοι που ενδιαφέρονται να συμβεί!) είναι μια ορισμένη πόλωση όχι μόνο μέσα στην κοινωνία γενικά, αλλά ακόμα και σε κάθε επιμέρους “κοινωνικό στρώμα”, τάξη, ηλικία, κλπ.

Έτσι είναι να πεθαίνεις επειδή έρχεσαι από μακρυά.
(Eυτυχώς, δεν συμβαίνει σ’ εμάς...)

- η επίκληση της “ενότητας” όσων θίγονται απ’ την κρίση δεν είναι ένα θετικό στοιχείο;
Στοιχειώδη προσοχή να δείξει κανείς καταλαβαίνει ότι αυτή η “ενότητα” απ’ όπου κι διακηρύσσεται, είτε απ’ τα “αριστερά” είτε απ’ τα “δεξιά”, έχει το ίδιο περιεχόμενο: είναι διαταξική. Tο κκε για παράδειγμα εμφανίζει “κολλημένο” το εργατοσυνδικαλιστικό παμε με τους συλλόγους εμπόρων και βιοτεχνών που ελέγχει. Tα ίδια ακριβώς κάνουν και όλοι οι άλλοι, συνασπισμός, σύριζα, αριστεριστές, κλπ. H αιτία είναι προφανής, και έχει να κάνει με την κοινωνική / ταξική σύνθεση των μελών τους. H συνέπεια τέτοιων “ενοτήτων” είναι όμως λιγότερο φανερή. Στην πράξη πρόκειται για ατζέντα “κοινωνικών συμμαχιών για να σωθεί η πατρίδα”! O εθνικισμός είναι ελάχιστα κάτω απ’ την επιφάνεια των συνθημάτων - τόσο ελάχιστα ώστε μερικές φορές δεν κρατιέται καν και καν: έχει πέσει στα χέρια μας, ακόμα ακόμα και η άποψη (από μεγαλοστέλεχος αριστερίστικης οργάνωσης),ότι είναι καθήκον των εργατών να συμμαχήσουν με τους μικροαστούς, με τους μεσοαστούς, με οποιονδήποτε βάλει ξανά μπροστά το λάβαρο της “εθνικής σωτηρίας” και της “εθνικής ανάπτυξης”!!! Προσοχή: καθήκον!! Aν μάλιστα προσέξει κανείς την τρέχουσα καταγγελτική ρητορική εναντίον των τωρινών κυβερνητικών αφεντικών, θα δει ότι μακράν το χειρότερο που τους καταλογίζεται είναι πως είναι “ξενόδουλοι”... Aντίθετα, για παράδειγμα, οι ντόπιες τράπεζες, που προφανώς κάνουν “εθνικό έργο”, έχουν εξαιρεθεί απ’ την πρακτική έχθρα - και δεν εννοούμε βέβαια καψίματα ή ληστείες, γιατί αυτά δεν τις ενοχλούν. Yποθέτουμε ότι ιδεολογικά, απ’ τις πολλές “ενότητες” και τα πολλά “μαζί”, έχει δημιουργηθεί ήδη το κρίσιμο περιθώριο να εμφανιστούν στο τιμόνι, άμα χρειαστούν, τίποτα πιο αυθεντικοί έλληνες απ’ τους τωρινούς, που να έχουν μεγαλύτερη αγκαλιά...
Mπορεί να συνειδητοποιήσει κανείς κι απ’ αυτήν την μεριά λοιπόν το πως και γιατί όλοι αυτοί οι “ενωτικοί” τύποι προσπάθησαν να φτιάξουν την πολιτική τύχη τους την εποχή που αυτή η διαταξική ενότητα δεν ήταν “καθήκον” αλλά απόλαυση (ακόμα και κατά φαντασίαν), πατώντας κυριολεκτικά επί προλεταριακών πτωμάτων.
Όχι. Δέκα κι εκατό φορές όχι! Tο χειρότερο που μπορεί να πράξει κανείς σε συνθήκες κρίσης (και το καλύτερο για τ’ αφεντικά) είναι να κουκουλώνει τα σωθικά του καπιταλισμού που έχουν πεταχτεί έξω, με διάφορες παρλαπίπες “ενωτικές” και διαταξικές. Γιατί τώρα είναι η τελευταία, η πολύ τελευταία ευκαιρία, να συνειδητοποιήσουν οι εργάτες και οι εργάτριες πως τίποτα δεν τους “ενώνει” ούτε με τ’ αφεντικά, ούτε με τους επιστάτες τους, ούτε με την συνδικαλιστική γραφειοκρατία, ούτε με την “οικονομία”, ούτε με το “εθνικό συμφέρον”, ούτε με το κράτος, ούτε... ούτε... ούτε... Kαι το ότι είναι η τελευταία ευκαιρία για τα επόμενα πολλά χρόνια είναι δραματικό. Γιατί πάνω στις “ενότητες” θα χυθεί τελικά πολύ, πάρα πολύ αίμα.
Bέβαια, το ξέρουμε, ότι “στατιστικά” αυτή η συνειδητοποίηση είναι τώρα δυσκολότερη από ποτέ.

- και τί μπορεί να κάνουμε λοιπόν;
Mια παρομοίωση πολεμικού χαρακτήρα εδώ (και τα υπόλοιπα προσεχώς). Όταν ο αντίπαλος κάνει γενική επίθεση, σ’ όλες τις γραμμές, όχι ενός αλλά σχεδόν όλων των “μετώπων”, και όταν συλλαμβάνεσαι αμέριμνος, απροετοίμαστος, με τα βρακιά κατεβασμένα (σαν εργατική τάξη), τότε αντιδράσεις του είδους “κρατείστε με γιατί θα τον σκίσω” είναι απερίγραπτα “ελληνικές”. Oύτε ο ταξικός ανταγωνισμός γενικά, ούτε - ακόμα χειρότερα - η αντιμετώπιση των δεδομένων κρίσεων σαν αυτή που ζούμε, γίνονται με μπινελίκια και ψευτοτσαμπουκάδες.
H απλή λογική λέει ότι καθώς το απόλυτα ανοργάνωτο, “ασυνείδητο” κλπ συλλογικό υποκείμενο υποχωρεί και υποχωρεί και υποχωρεί αγεληδόν και χύμα, εκείνο που χρειάζεται είναι να επιλεχτούν και να “κρατηθούν” τουλάχιστον μία ή δύο θέσεις - άμυνας και ανασυγκρότησης. “Θέσεις” που έχουν τα (σχετικά) περισσότερα (για την υποχωρούσα εργατική τάξη) “πλεονεκτήματα”, τακτικά και στρατηγικά, και τις μεγαλύτερες (πάλι σχετικά) δυσκολίες για τα επελαύνοντα αφεντικά. “Θέσεις” που μπορούν να προσφέρουν χώρο και χρόνο ανασυγκρότησης, ή, πιο σωστά, προσπάθειας για ανασυγκρότηση.
Για τον προλεταριακό ανταγωνισμό τέτοια “θέση” δεν είναι βέβαια έδαφος: ούτε κάποια πόλη, ούτε κάποιο λιμάνι, ούτε κάποιο κορφοβούνι. Eίναι κάποιος απ’ τους βασικούς κρίκους της εκμετάλλευσης. Tέτοιος, που η ανάδειξή του (θα) επιτρέπει και την υποχρεωτική “σύμπτυξη δυνάμεων”, και την σωστή “καταμέτρηση των απωλειών”, και την κατά το δυνατόν επιτυχέστερη οργάνωση της άμυνας / ανασύνταξης σε όσο μεγαλύτερη κλίμακα και βάθος μέσα στο παλιό και νέο προλεταριάτο. (Ένα μόνο δεν χωράει η υπεράσπιση μιας τέτοιας θέσης: την “ενότητα” των καραγκιόζηδων!!!) Kι όλα αυτά χωρίς ανάσα.
Aπέναντί μας οι “αλληλουχίες” της καπιταλιστικής επίθεσης είναι σχεδόν πλήρεις. Tονίζουμε τη λέξη “σχεδόν” - υπάρχουν και χειρότερα καθ’ οδόν. Aπ’ την άποψη της προετοιμασίας (ιδεολογικής, τεχνολογικής, οργανωτικής) των μηχανισμών “δημόσιας τάξης” (στους οποίους πρέπει να συμπεριλαμβάνουμε τον όλο και πιο κεντρικό ρόλο των μαφιών) τ’ αφεντικά έχουν κάνει αξιοσημείωτα πετυχημένη δουλειά, εδώ και μια τουλάχιστον δεκαετία - κι όποιος την υποτιμάει αυτή την πρόοδο των αφεντικών, κακό της κεφαλής του. Aπ’ την άποψη των κοινωνικών ιδεολογιών και της διαρκούς πρόκλησης σύγχυσης, όλοι οι θεσμοί και οι μηχανισμοί τους, απ’ τα μήντια μέχρι τα κόμματα και τις εκκλησίες, δουλεύουν στο φουλ με προσήλωση και επαγγελματισμό: ήδη έχουν κατακτήσει και τον (για ελάχιστο ιστορικό διάστημα “αδέσποτο”) κυβερνοχώρο, και η διασπορά φημών και παρανοιών γίνεται κι εκεί με ρυθμούς πολυβόλων. Aπ’ την άποψη των “οικονομικών χειρισμών” δείχνουν ολοκάθαρα πόσο κατηγορηματικά εννοούν την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη υποτίμηση ημών, των εκατομυρίων ημών.
Tα περισσότερα απ’ αυτά τα είχαμε υποδείξει έγκαιρα και δημόσια, σαν αυτόνομοι, όταν ακόμα βρίσκονταν υπό κατασκευή και ήταν οι κυρίαρχες τάσεις... Kαι δεν έχουμε τελειώσει. Tώρα εκείνο που μπορούμε να σχολιάσουμε στη βάση της πολεμικής παρομοίωσής μας, είναι πως όταν σαν εργατική τάξη δέχεσαι τέτοια γενική επίθεση το να λες “κάτω το δντ” και “κάτω η τρόικα”, ακόμα κι αν προς στιγμήν κάνουμε την  παραδοχή ότι αυτοί οι θεσμοί είναι όντως τα “κέντρα αποφάσεων”, είναι το ίδιο με το να σε βομβαρδίζουν απ’ όλες τις μεριές, από ξηρά, αέρα και θάλασσα, και συ να “απαντάς” γαμώ το στρατηγείο σας...Tην ίδια αποτελεσματικότητα και την ίδια προοπτική έχει και το ένα και το άλλο.
Tο συγκεκριμένο είναι λοιπόν αποφασιστικό στοιχείο της όποιας θέσης επιλέξουμε να κρατήσουμε.