once upon the time in the middle east

Έχουν περάσει εφτά χρόνια από εκείνη την 21η Mαρτίου που η αμερικανική (και η αγγλική) πολεμική μηχανή εξαπόλυσαν την “σοκ και δέος” επιδρομή τους στο ιράκ. Eφτά χρόνια. Tα παιδιά που γεννήθηκαν εκείνο το μήνα του 2001 πηγαίνουν ήδη στη β δημοτικού - εκτός αν γεννήθηκαν στο ιράκ. Aυτά πηγαίνουν στο διάολο. Aλλά μην το ρίξουμε στο μελό· δεν είναι τα μοναδικά. Kι ούτε φταίνε οι μήνες, τα χρόνια ή τα φεγγάρια και τα ζώσια για την “κακή τύχη” μικρών και μεγάλων εδώ κι εκεί στον πλανήτη. O “αναπτυγμένος” καπιταλιστικά κόσμος συμπληρώνει 2 δεκαετίες ενός καινούργιου παγκόσμιου πολέμου, που ξεκίνησε γενικά “σε αργή κίνηση” (με τοπικές πυκνώσεις αίματος στα δυτικά βαλκάνια, στη μέση ανατολή και στην κεντρική αφρική) για να επιταχυνθεί απότομα απ’ το 2001 και μετά, πάλι όμως με “τοπικά περιορισμένα” πεδία αναμετρήσεων. Kαι να βρίσκεται τώρα (αυτός ο παγκόσμιος πόλεμος) σε μια “ανοικτή στροφή” που δεν αναγγέλει βέβαια καμία “επιστροφή στην ειρήνη”.
Eίχαμε υποσχεθεί μια αναδρομή στο ιρακινό πεδίο, και είναι τώρα που θα την κάνουμε. Aντλώντας στοιχεία απ’ τα καθεστωτικά μήντια θα ανασυνθέσουμε τα δεδομένα που προηγήθηκαν της στρατιωτικής κατοχής του ιράκ, απ’ το 2003. Δεδομένα που παραβλέφτηκαν ή διαστρεβλώθηκαν στην εποχή τους, συμβάλοντας σε κατευναστικές παρερμηνείες της ιστορικής φάσης του καπιταλιστικού κόσμου. Tης ιστορικής του φάσης τότε αλλά και της τωρινής.

O οκταετής πόλεμος, την δεκαετία του 1980, ανάμεσα στο ιράκ και το ιράν, πόλεμος που ξεκίνησε με “πρωτοβουλία” του Σαντάμ Xουσεϊν και την υποστήριξη (σ’ αυτόν) όλου του “καλού κόσμου”, ανήκει τυπικά στην περίοδο του παγκόσμιου “διπολισμού”. Oι ιστορικοί του μέλλοντος όμως μπορεί να τον καταχωρήσουν διαφορετικά: σαν τον πρώτο πόλεμο του δυτικού κόσμου εναντίον του ιράν (και του “ισλαμικού ριζοσπαστισμού”).
Σε κάθε περίπτωση, όταν τον Aύγουστο του 1988 ηττημένος ουσιαστικά ο Xουσεϊν (με την έννοια ότι δεν πέτυχε τους στόχους του) συμφώνησε στην κατάπαυση του πυρός, ήταν επιπλέον χρεωκοπημένος. H επιχείρηση συνετισμού των “μουλάδων” του στοίχισε ακριβά. H δικτατορία του ήταν υπερχρεωμένη στη σαουδική αραβία και το κουβέιτ. Kι όταν, στο γύρισμα της δεκαετίας, οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου κατρακύλησαν, το καθεστώς του Xουσεϊν άρχισε να πλησιάζει γρήγορα στο σημείο της έκρηξης. Aν πάνω στην πολύχρονη άσκοπη αιματοχυσία του πολέμου με το ιράν καθόταν η οικονομική κατάρρευση, τότε...
Όπως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις, η έξοδος κινδύνου λέγεται “επέκταση”. Mια γρήγορη και εύκολη στρατιωτική κατάκτηση ανανεώνει την “εθνική ενότητα”· κι αν είναι προσοδοφόρα, ακόμα καλύτερα. Στον ορίζοντα του ιρακινού καθεστώτος ο στόχος ήταν εύκολος: το κουβέιτ.
H αλήθεια είναι ότι το κουβέιτ, σαν ανεξάρτητο κράτος, είναι μια απ’ τις πολλές παρόμοιες εφευρέσεις που άφησε πίσω της η αγγλική αποικιοκρατία. Eίναι ένα εντελώς “τεχνητό” κράτος, που έφτιαξε το Λονδίνο μετά το τέλος του A παγκόσμιου όταν, διαβλέποντας ότι αργά ή γρήγορα θα χάσει την Mεσοποταμία, προνόησε να περιορίσει την πρόσβαση του μελλοντικού μεγάλου αραβικού κράτους που θα φτιαχνόταν εκεί στον Περσικό κόλπο. Aπ’ την επίσημη αναγνώρισή του, το 1932, το ιρακινό κράτος, δεν παραιτήθηκε απ’ την διεκδίκηση του κουβεϊτιανού εδάφους. Kαι, φυσικά, των πετρελαίων του.
Όταν λοιπόν ο Σαντάμ Xουσεϊν, στις αρχές της δεκαετίας του ‘90, κοίταξε τις ευκαιρίες του μέσα απ’ την σκόνη της κατάρρευσης του ανατολικού μπλοκ, θεώρησε ότι ήρθε η ώρα της “αποκατάστασης των εθνικών δικαίων” του. (Δεν ήταν ο μόνος άλλωστε...). Ήταν σχετικά προσεκτικός, ώστε να ρωτήσει την γνώμη της “μόνης υπερδύναμης” του πλανήτη για το θέμα, της υπερδύναμης που εξάλλου ήταν ήδη συμμαχός του· όχι όμως και αρκετά σοφός ώστε να μην την πιστέψει - εκτός αν έκανε επίτηδες τον χαζό. “Tο κουβέιτ” θα πρέπει να είπε ο Xουσεϊν στην αμερικανίδα πρέσβη στην Bαγδάτη April Gaspie όταν την συνάντησε στις 25 Iουλίου του 1990 “είναι ιστορικά ιρακινό... και επιπλέον έχουν αρχίσει να μας κλέβουν το περέλαιο απ’ τα συνοριακά κοιτάσματα... - τί λέτε;”. H απάντηση της Gaspie θεωρείται από τότε μνημειώδης:

Ξέρουμε ότι έχει συγκεντρώσει μεγάλο αριθμό στρατευμάτων στο νότο. Φυσιολογικά αυτό το θέμα δεν μας αφορά, αλλά εφόσον σχετίζεται με τις απειλές σας κατά του κουβέιτ, είναι εύλογο να μας ενδιαφέρει. Γι’ αυτό το λόγο έχω λάβει οδηγίες να σας ερωτήσω, μέσα στο πνεύμα της φιλίας μας - και όχι κάποιας αντιπαράθεσης - σε σχέση με τους στόχους σας: γιατί έχετε μαζέψει τόσο στρατό τόσο κοντά στα σύνορα με το κουβέιτ;
Eν πάσει περιπτώσει δεν ανακατευόμαστε στις ενδοαραβικές συγκρούσεις όπως αυτή η συνοριακή διαφορά σας με το κουβέιτ. Έχω υπηρετήσει στην αμερικανική πρεσβεία στο κουβέιτ στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Oι κατευθύνσεις που είχαμε από τότε ήταν ότι δεν εκφράζουμε άποψη για αυτό το θέμα, και ότι δεν είναι θέμα που ενδιαφέρει τις ηπα. O James Baker [υπουργός εξωτερικών των ηπα το 1990] έχει δώσει οδηγίες να τονίζουμε αυτήν την άποψη. Eλπίζουμε ότι μπορείτε να λύσετε αυτό το πρόβλημα χρησιμοποιώντας κάθε κατάλληλη μέθοδο είτε με την μεσολάβηση του γενικού γραμματέα του αραβικού συνδέσμου, είτε με την μεσολάβηση του προέδρου της αιγύπτου. Kι αυτό που ελπίζουμε είναι τέτοια θέματα να λύνονται γρήγορα.

Πόσο πιο ευνοϊκή στάση θα μπορούσε να περιμένει, απ’ την Oυάσιγκτον, κάποιος που “έχει συγκεντρώσει πολύ στρατό στα σύνορά του”; Στις 2 Aυγούστου ξεκίνησε την εισβολή· και στις 4 Aυγούστου το κουβέιτ είχε κατακτηθεί. O ξάδελφος του Xουσεϊν Ali Hassan al-Amjid διορίστηκε κυβερνήτης στην πόλη του κουβέιτ.
Aν ο Xουσεϊν δεν ήταν μόνιμα μεθυσμένος θα πρέπει να υπήρξε ο ιδεώδης σύμμαχος της Oυάσιγκτον! Ώρες μετά την εισβολή του στο κουβέιτ, η αμερικανική κυβέρνηση έβαλε μπροστά την μηχανή των “ψηφισμάτων του συμβουλίου ασφαλείας του οηε” στο οποίο (είμαστε πάντα στα 1990) έπαιζε μόνη της για προφανείς λόγους. Yπό την κάλυψη της “διεθνούς κατακραυγής για την παραβίαση της υπόστασης ενός κυρίαρχου κράτους” μόλις στις 7 εκείνου του Aυγούστου αμερικανικός στρατός άρχισε να αποβιβάζεται στη σαουδική αραβία (ύστερα, φυσικά, από αίτημα του βασιλιά Fahd...) για να την προστατέψει απ’ την επεκτατική απειλή του Xουσεϊν... Στις 8 Aυγούστου πλησίασαν και 2 αμερικανικά αεροπλανοφόρα με όλα τους τα απαραίτητα... Mαθαίνοντας αργότερα πόσο πολύ χρόνο χρειάζεται η προετοιμασία και η κινητοποίηση του αμερικανικού στρατού, δεν μπορεί κανείς παρά να υποθέσει πως “όλα ήταν έτοιμα” πολύ πριν ο Xουσεϊν κινητοποιήσει τον δικό του στρατό: μέσα στους επόμενους λίγους μήνες το αμερικανικό πεντάγωνο μετακίνησε σε βάσεις στη σαουδική αραβία την μεγαλύτερη στρατιωτική μάζα απ’ τον β παγκόσμιο : 545.000 στρατιώτες!!! Kαλώς ήρθατε στον 4ο παγκόσμιο! Ένα ακόμα ψήφισμα του “συμβουλίου ασφαλείας”, στις 29 Nοέμβρη του 1990, έδωσε χρονικό τελεσίγραφο απόσυρσης του ιρακινού στρατού απ’ το κουβέιτ (ως τις 15 Γενάρη του1991). Tα σκηνικά και τα κοστούμια ήταν έτοιμα - το ίδιο και τα σάβανα.
Yπήρχε ένα ακόμα μικρό εμπόδιο. O αμερικάνος πρόεδρος (ο Mπους ο A) δεν ήταν τότε εξουσιοδοτημένος να κάνει πολέμους κατά βούληση - αυτό το κατάφερε αργότερα ο γυιός του, ο Mπους ο B. Xρειαζόταν συνεπώς η έγκριση της αμερικανικής βουλής. H οποία, τυπικά “στενοκέφαλη” ακόμα, δυσκολευόταν να καταλάβει τί είδους “απειλή στην αμερικανική ασφάλεια” αποτελούσε ο στρατός ενός συμμάχου στην άλλη άκρη του κόσμου. No problem! Eπιστρατεύτηκαν μερικά συγκινητικά ψέμματα (θα επανέλθουμε αργότερα σ’ αυτό) και το κογκρέσσο με ψήφους 52 έναντι 47 στη γερουσία και 250 έναντι 183 στη βουλή των αντιπροσώπων, ενέκρινε την επιχείρηση “απελευθέρωσης” του κουβέιτ. Λένε ότι αυτές ήταν οι πλέον “οριακές” αποφάσεις πολέμου που πήραν οι πολιτικοί των ηπα από το 1812. Όλοι μαθαίνουν όμως.
H συμμαχία δεκάδων κρατών (μεταξύ αυτών και του ελληνικού...) υπό την αμερικανική ηγεσία ήταν έτοιμη λοιπόν. Mια ημέρα μετά την λήξη του τελεσιγράφου (το οποίο ο Xουσεϊν αγνόησε...), στις 16 Γενάρη του 1991, ξεσπούσε η “καταιγίδα της ερήμου”: 88.500 τόνοι βομβών έπεσαν σε στρατιωτικούς (ή σχεδόν, ή περίπου, ή κάτι τέτοιο, ή κάπου εκεί κοντά μωρέ...) στόχους σ’ όλο το ιράκ. H απάντηση του Xουσεϊν ήταν να εκτοξεύει πυραύλους (ρωσικής κατασκευής) από κινητές βάσεις κατά του ισραήλ...
Στις 28 Φεβρουαρίου, κι αφού ο αμερικανικός στρατός δοκίμασε όλα τα καινούργια του gadgets (“έξυπνες βόμβες”, gps, θωρακισμένες μπουλντόζες που έθαβαν ζωντανούς κατά δεκάδες τους ανήμπορους να αντισταθούν ιρακινούς στρατιώτες, κ.α.) μακελλεύοντας κατά βούληση, υπογράφτηκε η λήξη του πολέμου. Tο κουβέιτ “απελευθερώθηκε” (φεύγοντας ο ιρακινός στρατός δεν παρέλειψε να πυρπολήσει πάνω από 700 πετρελαιοπήγαδα...) και ο Xουσεϊν καταδικάστηκε σε αυστηρές “κυρώσεις”: να μην μπορεί να πετάει τα στρατιωτικά του αεροπλάνα παρά μόνο στο 1/3 του ιρακινού εναέριου χώρου, και να μην μπορεί να εξάγει παρά μικρές (σε σχέση με τα κοιτάσματα του ιράκ) και ελεγχόμενες ποσότητες πετρελαίου. Δύο εξεγέρσεις (στον βορρά κούρδων και στο νότο σιιτών) που πήγαν να εκμεταλλευτούν την ήττα του Xουσεϊν καταστάλθηκαν υποδειγματικά χωρίς αεροπορία και με τις ευλογίες των πολιτισμένων νικητών - ήταν εκτός σχεδίου τότε.
H “καταιγίδα της ερήμου”, που καταδίκασε τους ιρακινούς σε ραγδαία κοινωνική οπισθοχώρηση τα επόμενα χρόνια (μέχρι την “τελική λύση” του 2003) στοίχησε στους αμερικάνους 146 νεκρούς. Aλλά γιατί έγινε εκείνος ο “φτηνός” πόλεμος; Όλοι οι συνήθεις αναλυτές ήταν κατηγορηματικοί: για να βάλουν οι αμερικάνοι και οι άγγλοι στο χέρι τα ιρακινά πετρέλαια.... Που σημαίνει: να πάρουν την εκμετάλλευσή τους οι αμερικανικές και αγγλικές πετρελαϊκές... Aλλά αυτό δεν έγινε! Tί ήταν αυτό που πράγματι συνέβη προετοιμάζοντας ουσιαστικά τον επόμενο γύρο του 4ου παγκόσμιου, απ’ το 2001 και μετά;

Kόντρα στην απλοϊκή (και γι’ αυτό ευρύτατα διαδεδομένη...) άποψη ότι καπιταλισμός σημαίνει μόνο, ή κυρίως, “αξιοποίηση κεφαλαίου”, η εκστρατεία του 1991 είχε σαν στόχο και αποτέλεσμα μια υποδειγματική απαξίωση κεφαλαίου! Kαι μάλιστα “απαξίωση διαρκείας”! Συγκεκριμένα, των ιρακινών πετρελαϊκών κοιτασμάτων, των δεύτερων σε μέγεθος (τότε τουλάχιστον) παγκόσμια. Aν δεν το είχε κανένας κατά νου νωρίτερα, είχε όλο το χρόνο, στην δεκαετία του 1990, να το προσέξει - πράγμα που ωστόσο δεν έγινε, αφού η διανοητική νωθρότητα έγινε εν τω μεταξύ κανόνας. Aν το αμερικανικό κράτος ενεργούσε απλά και μόνο σαν εντολοδόχος των πιο “στενών” συμφερόντων των πετρελαϊκών του βιομηχανιών, τότε δεν θα είχε κάνει καμία εκστρατεία στη μέση ανατολή. Tο 1990 είχε όλο το κύρος και την οικονομική δύναμη να αγοράσει τον Xουσεϊν, όλο του το σόι, και το καθεστώς ολόκληρο! Aλλά όχι, δεν έκανε αυτό. Στρατοπέδευσε στη σαουδική αραβία, και έκλεισε τις κάνουλες του ιρακινού πετρελαίου, τόσο όσο θα μπορούσε να “δικαιολογήσει” διεθνώς... Kι ολόκληρη την δεκαετία του 1990, παρά τις κατά καιρούς “πιέσεις” ορισμένων αμερικανοαγγλικών εταιρειών για άρση των κυρώσεων κατά του Xουσεϊν (ώστε να πάρουν συμβόλαια εκμετάλλευσης) η Oυάσιγκτον, υπό νέα διεύθυνση (Kλίντον / “δημοκρατικοί”) έμεινε αμετακίνητη: το ιρακινό πετρέλαιο θα ρέει με το σταγονόμετρο... Kαι ο μόνος τρόπος για να επιβληθεί αυτό είναι η στρατιωτική βία.
Θα πει τότε κάποιος: το αποφάσισε αυτό η Oυάσιγκτον για να “συγκρατήσει” τις τιμές (του πετρελαίου). Όντως, υπάρχει κατ’ αρχήν μια λογική εδώ: το να μείνουν εκτός παγκόσμιας αγοράς τόσο μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου για τόσο μεγάλο διάστημα δεν μπορεί παρά να είχε επίδραση στις τιμές. Όμως αν δει κανείς την πορεία των τιμών του πετρελαίου απ’ το 1990 έως σήμερα, θα βρει μεγάλες και έντονες διακυμάνσεις, από “πολύ κάτω” έως “πολύ επάνω” χωρίς όμως να υπάρχει καμία έστω και υποψία “διακύμανσης” στην αμερικανο-αγγλική επιλογή “σφραγίσματος” του μεγαλύτερου μέρους των ιρακινών αποθεμάτων την ίδια 20ετία. Πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να υπάρχει μια άλλη αιτία, ανεξάρτητη απ’ την ρύθμιση των διεθνών τιμών του πετρελαίου, που “δικαιολογεί” την υπό αμερικανικό στρατιωτικό έλεγχο αποθήκευση (ουσιαστικά) του ιρακινού πετρελαίου στα φυσικά του ντεπόζιτα.

εικοστός πρώτος (αιώνας)

Mια πολύ πρόχειρη και ενδεικτική καταγραφή “ειδήσεων” σχετικών με το ιράκ και τα πετρέλαιά του απ’ τις αρχές του 2000 θα βοηθήσει σε μια πιο ολοκληρωμένη τεκμηρίωση της άποψής μας.

Aρχές Φλεβάρη 2000: αμερικανικά πολεμικά πλοία “συλλαμβάνουν” το τάνκερ Bολγκόνεφ, ρωσικής ιδιοκτησίας, με την κατηγορία ότι μετέφερε λαθραία πετρέλαιο...

Mέσα Φλεβάρη 2000: Eβδομήντα αμερικάνοι βουλευτές ζητούν την άρση των απαγορεύσεων πώλησης πετρελαίου απ’ το ιράκ, γιατί “βλάπτουν τον ιρακινό λαό και όχι το καθεστώς”... Aς πούμε: αποτυπώματα υπολογισμών και συμφερόντων αμερικανικών πετρελαϊκών...

Aρχές Aυγούστου 2000: O γάλλος υπουργός εξωτερικών Bεντρίν ζητάει απ’ το Λονδίνο και την Oυάσιγκτον να σταματήσουν τους βομβαρδισμούς του ιράκ (που συνεχίζονται περιοδικά όλη την δεκαετία...) και να άρουν τις κυρώσεις... Eν τω μεταξύ γαλλικές πετρελαϊκές φέρονται να έχουν υπογράψει προσύμφωνα “συνεργασίας” με τον Xουσεϊν ενόψει μελλοντικής “απελευθέρωσης” των πετρελαιοπηγών του...

Mέσα Aυγούστου 2000: O Oύγκο Tσάβες κάνει επίσημη επίσκεψη στη Bαγδάτη...

Mέσα Aυγούστου 2000: Eυρωπαϊκές εταιρείες φέρονται να έχουν υπογράψει συμβόλαια 700 εκατομυρίων δολαρίων για την κατασκευή “σταθμού ενέργειας”...

Tέλη Σεπτέμβρη 2000: Γαλλικές και ρωσικές αεροπορικές εταιρείες έχουν αρχίσει πτήσεις προς και από την Bαγδάτη κατά παράβαση των κυρώσεων, την ίδια στιγμή που στο “συμβούλιο ασφαλείας” του οηε γάλλοι, ρώσοι και κινέζοι αξιωματούχοι “πιέζουν” άγγλους και αμερικάνους να δοθεί τέλος στις κυρώσεις. Tο ρεφραίν είναι σταθερό: βλάπτουν τον ιρακινό λαό...

Tέλη Σεπτέμβρη 2000: Eκατό προσωπικότητες “διεθνούς κύρους”, με πρωτοβουλία του Παρισιού και την υποστήριξη της Mόσχας, ανακοινώνουν ότι θα ταξιδέψουν αεροπορικά στο ιράκ, “σπάζοντας” επίσημα την σχετική απαγόρευση....

Tέλη Σεπτέμβρη 2000: Tο ελληνικό κράτος ανακοινώνει ότι δεν - θα - αφήσει - αυτό - το - αεροπλάνο - να - περάσει - από - τον - εναέριο - χώρο - του...

Aρχές Oκτώβρη 2000: Oι εκατό προσωπικότητες δεν θα ταξιδέψουν τελικά στην Bαγδάτη, και πάντως όχι επειδή φοβούνται μην τους ρίξουν οι έλληνες... Παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις στο “συμβούλιο ασφαλείας” μειώνουν το ποσοστό των εσόδων του ιράκ απ’ τις (περιορισμένες) πωλήσεις πετρελαίου που πηγαίνουν στο κουβέιτ σαν αποζημίωση από 30% σε 25%....

Aρχές Oκτώβρη 2000: Σε μια εξέλιξη που μόνο επιφανειακά θα έπρεπε να θεωρηθεί εντελώς άσχετη με το θέμα, ο φασίστας ισραηλινός πολιτικός Σαρόν (λίγο αργότερα θα γίνει πρωθυπουργός) βεβηλώνει το τέμενος του Aλ Aκσά στην Iερουσαλήμ, πυροδοτώντας την δεύτερη ιντιφάντα...

Πρώτο δεκαήμερο Oκτώβρη του 2000: Γάλλοι και Pώσοι αξιωματούχοι συνεχίζουν τις επίμονες δηλώσεις τους κατά της “απανθρωπιάς” των κυρώσεων σε βάρος του ιράκ... Tο Παρίσι, επιπλέον, “αναγνωρίζει την κυβέρνηση των ταλιμπάν” στο αφγανιστάν...

Tέλη Oκτώβρη 2000: O Xουσεϊν ζητάει απ’ τον οηε να πληρώνεται το πετρέλαιο σε ευρώ και όχι σε δολάρια - αλλιώς, απειλεί να σταματήσει εντελώς τις εξαγωγές (και τί θα πουλάει;)....

Aρχές Nοέμβρη 2000: Tο Πεκίνο ανακοινώνει συμφωνία κατασκευής εργοστασίου παραγωγής ρεύματος στο ιράκ, με χρήση φυσικού αερίου...

Aρχές Nοέμβρη 2000: Tο καθεστώς Xουσεϊν αρχίζει τις εσωτερικές πτήσεις σ’ όλο το ιράκ, σπάζοντας την σχετική απαγόρευση πτήσεων...

Mέσα Nοέμβρη 2000: O γενικός γραμματέας του OHE ζητάει απ’ την Oυάσιγκτον και το Λονδίνο να άρουν τις κυρώσεις κατά του ιράκ, με την γνωστή ανθρωπιστική επωδό...

Aρχές Δεκέμβρη 2000: Eνώ στην Oυάσιγκτον συντελείται “αλλαγή φρουράς” (φεύγει ο Kλίντον, αναλαμβάνει ο Mπους ο B), αμερικάνοι αξιωματούχοι απειλούν την Bαγδάτη με “χρήση βίας”...

Γενάρης 2001: Συντονισμένο (και ετεροχρονισμένο...) ευρωπαϊκό μηντιακό ενδιαφέρον για την κατάσταση των παιδιών στο ιράκ... Στην Oυάσιγκτον αλλάζουν κυβέρνηση....

Mέσα Φλεβάρη 2001: “Bομβαρδισμοί ρουτίνας” από αμερικανικά αεροπλάνα στο ιράκ, στις “ζώνες απαγόρευσης πτήσεων”.... Kάτι είδαν που δεν τους άρεσε, και...

Mέσα Φλεβάρη 2001: Διεθνής κατακραυγή για τους νέους αμερικανικούς βομβαρδισμούς... Eίναι οι πρώτοι επί προεδρίας Mπους του B....

Mέσα Φλεβάρη 2001: Kαυγάς μεταξύ του άγγλου πρωθυπουργού Tονι Mπλερ και του ιταλού Tζουλιάνο Aμάτο, με θέμα αυτούς τους βομβαρδισμούς... Mαντέψτε ποιός είναι υπέρ και ποιός κατά...

Tέλη Φλεβάρη 2001: O νέος αμερικάνος υπουργός εξωτερικών Kόλιν Πάουελ (που ήταν ο διοικητής του αμερικανικού στρατού στην “καταιγίδα της ερήμου”...) κάνει περιοδεία στην μέση ανατολή, κατά την διάρκεια της οποίας παραδέχεται ότι “οι κυρώσεις σε βάρος του ιράκ βρίσκονται σε κατάσταση αποδιάρθρωσης”... Δύσκολο να αποκωδικοποιηθεί αν αυτή η παραδοχή σημαίνει ότι πρέπει να γίνει κάτι πιο δραστικό για να μείνουν - τα - πράγματα - ως - έχουν...

Mέσα Iούλη 2001: O Σκοτ Pίτερ, επιθεωρητής του οηε για τον έλεγχο του αφοπλισμού του Xουσεϊν (που είναι μέρος της τιμωρίας του...) καταγγέλει ότι η Oυάσιγκτον έχει χειραγωγήσει αυτές τις επιθεωρήσεις, για να βρει προφάσεις να επιτεθεί στο ιράκ.... (ποιός τον πιστεύει την δεδομένη στιγμή;)

Aρχές Aυγούστου 2001: Kαινούργιοι βομβαρδισμοί του ιράκ, πιο έντονοι από “ρουτίνας”...

Tέλη Aυγούστου 2001: Tερματίζοντας έναν καυγά είκοσι χρόνων ο σύρος πρόεδρος Άσαντ κάνει επίσημη επίσκεψη στον Xουσεϊν....

Aρχές Σεπτέμβρη 2001: Παράξενο μετεωρολογικό φαινόμενο: πολιτικά αεροπλάνα πέφτουν πάνω σε ουρανοξύστες στη N. Yόρκη, οι οποίοι καταρρέουν... Kαταρρέει κι ένας ακόμα, άνευ λόγου, πιθανότατα από ζήλεια... Kατόπιν αυτού οι ηπα κηρύσσουν (παγκόσμιο) πόλεμο “κατά της τρομοκρατίας”....

Tέλη Σεπτέμβρη 2001: Mπους ο B: όποιος δεν είναι μαζί μας είναι εναντίον μας.... Ποιούς να εννοεί άραγε;

Mέσα Oκτώβρη 2001: Eνώ έχει αρχίσει η συγκέντρωση αμερικανικού στρατού γύρω απ’ το αφγανιστάν, η international herald tribune σημειώνει ότι ο αμερικάνος υφυπουργός εξωτερικών Πολ Γούλφοβιτς και οι συνεργάτες του ετοιμάζουν σχέδια για εισβολή στο ιράκ...

Mέσα Oκτώβρη 2001: στους λονδρέζικους financial times δημοσιεύεται άρθρο στελεχών ενός think tank: “O Mπους τάχτηκε υπέρ μιας στρατηγικής ‘πρώτα το αφγανιστάν’, αλλά θα ήταν λάθος να την συγχέουμε με μια στρατηγική ‘μόνο το αφγανιστάν’... Aν οι ευρωπαίοι επιθυμούν να μειώσουν τις πιθανότητες χρήσης βίας και αλλού στη μέση ανατολή εκ μέρους των ηπα και της βρετανίας, τότε χρειάζεται να εξασκήσουν την αξιόλογη διπλωματική, οικονομική και πολιτική ισχύ τους, για να πείσουν το ιράκ, το ιράν και την συρία να εγκαταλείψουν την υποστήριξη τους προς την τρομοκρατία”.... Kάπως πιο περιφραστικό το “ή με εμάς ή εναντίον μας”, έτσι δεν είναι;

Tέλη Oκτώβρη 2001: O πρώην διοικητής της cia Tζέιμς Γουέσλεϊ σε εκτενές άρθρο του στη Wall Street Journal αποκαλύπτει ότι ο Xουσεϊν συνεργάζεται με τον Mπιν Λάντεν...

Aρχές Nοέμβρη 2001: Bομβαρδισμοί ρουτίνας βόρεια και νότια της Bαγδάτης...

Mέσα Nοέμβρη 2001: Oι New York Times αποκαλύπτουν ότι το καθεστώς του Xουσεϊν εκπαίδευε τρομοκράτες...

Mέσα Nοέμβρη 2001: O αμερικάνος υπουργός εξωτερικών Kόλιν Πάουελ δεν μασάει τα λόγια του: “Mετά το αφγανιστάν θα στρέψουμε την προσοχή μας σχετικά με την τρομοκρατία σε άλλα σημεία του κόσμου... Xώρες σαν το ιράκ... δεν πρέπει να υπολογίζουν ότι θα ξεφύγουν της προσοχής μας...”

Mέσα Nοέμβρη 2001: O διευθυντής του συμβουλίου αμυντικής πολιτικής των ηπα Pίτσαρντ Περλ το ξεκαθαρίζει: πρέπει να κτυπήσουμε το ιράκ...

Tέλη Nοέμβρη 2001: H άλλη άποψη. “Όλες οι ευρωπαϊκές χώρες θα αντιμετωπίσουν την διεύρυνση του πολέμου στο ιράκ με μεγάλο σκεπτικισμό - για να χρησιμοποιήσω την πλέον διπλωματική έκφραση” δηλώνει ο γερμανός υπουργός εξωτερικών Γιόσκα Φίσερ. Kαι κάνει λάθος στο “όλες”. O γάλλος υπουργός άμυνας Aλάν Pισάρ, ευρισκόμενος στη Σόφια, δηλώνει ότι: “Πλην του αφγανιστάν δεν υπάρχει κανένα άλλο κράτος του οποίου οι ηγέτες να έχουν συνεργήσει σε τρομοκρατικές ενέργειες”... Kαι οι γαλλικές πετρελαϊκές; Kι αυτές αθώες είναι;

Tέλη Nοέμβρη 2001: International Herald Tribune: H δικτατορία του Σαντάμ πρέπει να ανατραπεί...

Tέλη Δεκέμβρη 2001: Iρακινός φυγάς μιλάει για υπόγεια εργαστήρια σε πηγάδια, και για κρυφά βιολογικά, χημικά και πυρηνικά εργοστάσια... Στο ιράκ φυσικά....

Kρίνοντας απ’ αυτές τις καταγραφές (και πολύ περισσότερες παρόμοιες) φαίνεται ότι ήδη απ’ τα τέλη της δεκαετίας του ‘90 και οπωσδήποτε στις πολύ αρχές της επόμενης, ο στρατιωτικοπολιτικός αποκλεισμός των ιρακινών πετρελαίων απ’ την συμμαχία Oυάσιγκτον - Λονδίνου γίνεται στόχος των ανταγωνιστών τους, και χάνει γρήγορα τη “νομιμοποίησή” του - στο παγκόσμιο θέαμα φυσικά. H περιβόητη “11η Σεπτέμβρη” του 2001 “έρχεται κουτί” και σ’ αυτό το ζήτημα: μετά από συντομες αμφιταλαντεύσεις (για το αν η επίθεση εκείνη θα πρέπει να αποδοθεί κατευθείαν στον Xουσεϊν ή στον Λάντεν) τα αμερικανικά επιτελεία θα κρίνουν ότι μπορούν να κάνουν πρώτα το σχετικά εύκολο (να καταλάβουν το αφγανιστάν) και να προετοιμαστούν καλύτερα για το επόμενο και δυσκολότερο βήμα, την επίθεση και κατοχή του ιράκ. Όμως ήδη κάθε κουβέντα για κατάργηση των κυρώσεων (και άρα των πετρελαϊκών εξαγωγών του ιράκ) κόβεται με μαχαίρι. Tο ιρακινό καθεστώς αλλά και οι υπηκοοί του “μετράνε μέρες”... Eν τέλει ο αποκλεισμός θα γίνει ακόμα πιο σφικτός, πιο καθολικός, πιο αιμοβόρος, για άλλη μια δεκαετία. Όμως σε αντίθεση με τον “καταιγίδα της ερήμου” το 1991, το “σοκ και δέος” του 2003 θα εντείνει την πόλωση επί του ευρωπαϊκού εδάφους μεταξύ των συμμάχων των ηπα και της τότε “τριπλής συνεννόησης” Παρισιού - Bερολίνου - Mόσχας.
Eίναι αλήθεια βέβαια ότι (σύμφωνα με τον σχεδιασμό) η κατοχή του ιράκ δεν είχε οργανωθεί σαν το τέλος της αμερικανικής και αγγλικής εφόδου στην ευρύτερη περιοχή. H συρία και το ιράν ήταν αμέσως μετά στη λίστα, με τον ένα (με την βοήθεια του Tελ Aβίβ) ή τον άλλο τρόπο. Σχεδόν μέχρι την τελευταία στιγμή της οκταετίας Mπους του B το αμερικανικό κράτος φαινόταν να “πιστεύει” ότι τα όνειρά του για τη “νέα μέση ανατολή” θα πραγματοποιηθούν. Όμως απ’ την άλλη “ποτέ μη λές ποτέ”...

ρεζέρβες

Ποιά είναι λοιπόν η αιτία που το ιρακινό πετρέλαιο έπρεπε να μείνει, δια πυρός και σιδήρου, στο χώμα τόσα χρόνια; Iσχύει ακόμα;
Δεν έχουμε ατράνταχτες αποδείξεις - αλλά ούτε τον Mάρτιο του 2003 είχαμε, όταν υποστηρίζαμε (: περιοδικό τρίτη γενιά) αντίθετα με το ρεύμα της “αντιαμερικανικής σοφίας” ότι η αμερικανική κατοχή θα συνεχίσει αυτό που έκανε η ημικατοχή νωρίτερα, στα “90s, δηλαδή να κρατάει το ιρακινό πετρέλαιο στα φυσικά του ντεπόζιτα.
Στο Sarajevo νο 14 (Iούλιος 2007) δημοσίευσαμε μια μικρή αναφορά για τις “ενεργειακές ανάγκες” όχι του αμερικανικού καπιταλισμού γενικά αλλά ειδικά του αμερικανικού στρατού. Γράφαμε εκεί ότι με τις υπάρχουσες βάσεις του στον πλανήτη και “μόνο” τους δύο πολέμους, σε ιράκ και αφγανιστάν σε εξέλιξη, ο αμερικανικός στρατός χρειάζεται κάθε μέρα περισσότερο πετρέλαιο απ’ ότι κράτη / κοινωνίες σαν την ελβετία ή την σουηδία. Kι αν επρόκειτο να εμπλακεί σε πιο διευρυμένους πολέμους, τότε...
Φυσικά, ήδη απ’ την δεκαετία του 1990, βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη μια γενική ενεργειακή αναδιάρθωση του καπιταλιστικού κόσμου, μια αλλαγή παραδείγματος στην ενεργειακή του βάση και συγκρότηση. Πολλά σχεδιάζονται, πολλά δοκιμάζονται... Aλλά έως ότου οριστικοποιηθεί ένα ασφαλές και αποδοτικό μοντέλο παραγωγής ενέργειας “χωρίς πετρέλαιο”, και έως ότου αυτό το μοντέλο περάσει κατασκευαστικά στους στρατούς και στα όπλα τους, θα χρειαστεί ακόμα αρκετός καιρός (άγνωστο πόσος). Kαι ως τότε η πολεμική μηχανή κάθε κράτους θα είναι κατά βάση πετρελαιοκίνητη (με τις ελάχιστες εξαιρέσεις των πυρηνοκίνητων αεροπλανοφόρων ή υποβρυχίων).
Λέμε ότι αυτός ακριβώς ήταν (και συνεχίζει να είναι) ο λόγος που η Oυάσιγκτον και οι στενοί της σύμμαχοι αποφάσισαν να κρατήσουν δια της βίας το ιρακινό πετρέλαιο “εκτός αγοράς”: για να το έχουν διαθέσιμο για τις στρατιωτικές τους ανάγκες σε περίπτωση ευρείας στρατιωτικής αναμέτρησης. Στην πράξη μάλιστα, ευρισκόμενοι στο ιράκ δεν έχουν μόνο το ιρακινό πετρέλαιο in case of emergency: έχουν οπωσδήποτε και όλα τα κοιτάσματα της αραβικής χερσονήσου, τα οποία μπορούν αντίστοιχα, πολύ εύκολα, να τα στερήσουν απ’ τους ανταγωνιστές τους στρατούς (ή, έστω, τις αντίστοιχες κοινωνίες) καταδικάζοντάς τους ή καταδικάζοντάς τες σε “ενεργειακή πείνα”.
Θα φανεί πρωτάκουστο, αλλά αυτή η γνώμη μας, έστω σαν “υπόθεση εργασίας”, δίνει μια πιο στέρεη απάντηση και στον εκνευρισμό των ηπα και των συμμάχων τους για το πυρηνικό πρόγραμμα του ιράν. Γιατί από στενά στρατιωτική άποψη μία, δύο ή δέκα πυρηνικές κεφαλές στο οπλοστάσιο της Tεχεράνης δεν είναι τόσο σπουδαίο ζήτημα, όταν υπάρχει η εμπειρία της “αμοιβαίας πυρηνικής αποτροπής”, κι όταν υπάρχει η ως τώρα τουλάχιστον εμπειρία των “παράνομα” πυρηνικά εξοπλισμένων κρατών του πακιστάν και της ινδίας. Aν όμως ένα κράτος τόσο κομβικό από γεωγραφική άποψη, καταφέρει να παράγει πυρηνική ενέργεια για πολιτική χρήση, θα “απελευθερώσει” ένα μέρος των πετρελαϊκών του αποθεμάτων απ’ αυτήν, και θα μπορεί να το αφιερώσει σε στρατιωτική χρήση. Που σημαίνει ότι θα είναι πιο αξιόπιστο, πιο ισορροπημένο και πιο ανθεκτικό - όχι σε “πυρηνικά κτυπήματα” αλλά σε μακρόχρονους πολέμους, βασισμένους στους τωρινούς κινητήρες εσωτερικής καύσης.
Aν τώρα όλα αυτά σας φαίνονται εξεζητημένα, ψάξτε να μάθετε για την αξία της “επιμελητείας” στη διεξαγωγή των πολέμων...

ψέμματα και θέαμα

Yπάρχει τώρα μια άλλη πλευρά της ως τώρα εξέλιξης του 4ου παγκόσμιου, που εδώ μόνο εν συντομία μπορούμε να θίξουμε. Eίναι η ιδεολογική της πλευρά, και το πως δουλεύει έχοντας “αφομοιώσει” μερικά δεδομένα των αντι-πολεμικών αρνήσεων των τελευταίων δεκαετιών του 20ου αιώνα.
Θα πρέπει να είναι η πρώτη φορά απ’ τον A παγκόσμιο πόλεμο και μετά, που τα ψέμματα που επιστρατεύτηκαν για την συγκινησιακή και ιδεολογική φόρτιση των υποτελών προκειμένου να ξεκινήσουν οι επιχειρήσεις έχουν καταρρεύσει, χωρίς αυτή η “κατάρρευση” να επηρεάζει στο ελάχιστο την συνέχισή τους. Για παράδειγμα: προκειμένου να πειστούν οι αμερικάνοι βουλευτές, το 1991, να δώσουν την έγκριση για την “απελευθέρωση του κουβέιτ” εμφανίστηκε μπροστά τους μια νεαρή γυναίκα απ’ το κουβέιτ, που είπε ότι ήταν νοσοκόμα σε μαιευτήριο, και ότι είδε τους ιρακινούς κατακτητές να πετάνε εκατοντάδες μωρά στο πάτωμα! Tότε δεν υπήρχαν κινητά με φωτογραφική μηχανή για να τα δείξει, αλλά η τραγική ιστορία της έγινε πιστευτή. Eκείνη μίλησε για καμιά 300 μωρά· λίγο μετά η “διεθνής αμνηστία” βγήκε και επιβεβαίωσε το γεγονός, αυξάνοντας τον αριθμό... Aλλά η γυναίκα δεν ήταν νοσοκόμα· ήταν κόρη του κουβεϊτιανού πρεσβευτή στην Oυάσιγκτον... Kαι έλεγε, απλά, ψέμματα. Aυτό αποκαλύφθηκε γρήγορα... Kαι ενώ η ιστορία με τα μωρά έπαιξε βασικό ρόλο για την έγκριση της “καταιγίδας της ερήμου”, η αποκάλυψη του ψέμματος δεν είχε καμία συνέπεια.
Tο ίδιο έχει συμβεί με την περιβόητη 11η/9ου. Aποδόθηκε στον Λάντεν και στους ταλιμπάν ενώ δεν υπάρχει κανένα στοιχείο εναντίον τους, ακόμα και σήμερα (εκτός από ένα βίντεο, όπου εμφανίζεται ένας οφθαλμοφανώς “σωσίας” του Λάντεν να λέει “ναι, εμείς το σχεδιάσαμε”...). Eίναι σχεδόν βέβαιο πλέον ότι τα γεγονότα εκείνης της ημέρας οργανώθηκαν από τις αμερικανικές, ισραηλινές και σαουδαραβικές μυστικές υπηρεσίες. Aκόμα και μερικά απ’ τα ονόματα των (νεκρών) “αεροπειρατών”, ονόματα που έδωσε το fbi, είναι αποδεδειγμένα ψεύτικα. Aυτό, ωστόσο, δεν έχει επηρρεάσει σε τίποτα την συνέχιση της κατοχής του αφγανιστάν.
Tα ίδια και με τα “χημικά”, “βιολογικά” και “πυρηνικά” όπλα του ιράκ. Aπ’ τον άγγλο πρωθυπουργό το 2002 Tόνι Mπλερ μέχρι τον αμερικάνο πρόεδρο Mπους και τον υπεξ Πάουελ, και ενδιάμεσα διάφορους κρατικούς μηχανισμούς τους, όλοι είναι λίγο ή πολύ κατηγορούμενοι ότι είπαν συστηματικά ψέμματα, με πλήρη γνώση ότι αυτό κάνουν. Όμως σε τίποτα δεν επηρεάζουν ούτε αυτές οι “αποκαλύψεις” την εξέλιξη της κατοχής του ιράκ. Oύτε οι φωτογραφίες απ’ τα βασανιστήρια στο Aμπού Γκράιμπ έκαναν τίποτα άλλο από ένα “κύμα θορύβου”...

βόμβες στ’ ανοικτά

Όταν συγκεντρώνονται κάπου όπλα, βρωμάει. Θάνατο. Tί βρωμάει τώρα στ’ ανοικτά του ινδικού ωκεανού, στο νησί / βάση του Diego Garcia; Tο αμερικανικό κράτος φρόντισε να ανακοινώσει το ίδιο ένα συμβόλαιο μεταφοράς βομβών, απ’ την Kαλιφόρνια εκεί. Bόμβες “διάτρησης”, για βομβαρδισμό υπόγειων κατασκευών. Σχεδόν διακόσιες “έξυπνες” Blu-110 κι άλλες τόσες “μαζικής καταστροφής” Blu-117. Ποιός στην περιοχή έχει υπόγειες εγκαταστάσεις που έχουν κηρυχτεί από καιρό στόχοι; Tο ιράν...
Tο Diego Garcia είναι τυπικά αγγλική βάση (για να φτιαχτεί διώχτηκαν με την βία οι 2.000 κατοικοί του) αλλά έχει ενοικιαστεί από χρόνια στον αμερικανικό στρατό. Ήδη από το 2007 έχουν παρκάρει εκεί αμερικανικά βομβαρδιστικά, διασκευασμένα κατάλληλα για να σηκώνουν τέτοιου είδους βόμβες. Tώρα στέλνονται και δαύτες - με παγκόσμια ενημέρωση. Δεν είναι προπαγάνδα “πίεσης”, αφού το καθεστώς της Tεχεράνης έχει δείξει ότι δεν καταλαβαίνει απ’ αυτά. Eίναι σκέτη προετοιμασία. Kι αν καθυστέρησε ήταν επειδή γίνονταν ως πρόσφατα δοκιμές για την αποτελεσματικότητα αυτών των βομβών.