montenegro

Η (ψευτο)τρικυμία του ελληνικού ποδοσφαίρου (την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές) είναι μια αλληγορία της συνολικής καπιταλιστικής και κρατικής λειτουργίας στα μέρη μας. Οι επιχειρηματίες ενός κλάδου (του ποδοσφαίρου) είναι αδύνατο να συμφωνήσουν σε κοινούς κανόνες στον μεταξύ τους ανταγωνισμό. Ο κλάδος (δεν είναι καθόλου ο μοναδικός) λειτουργεί μαφιόζικα, και οι αντιθέσεις τους θυμίζουν σκηνές απ’ την ταινία νονός (νο 1). Οι πολιτικές βιτρίνες του κράτους, υπουργοί, πρωθυπουργοί κλπ παριστάνουν ότι θέλουν “κάθαρση” και τερματισμό της “διαπλοκής” (και πάλι δεν είναι η καθαριότητα των γηπέδων η μοναδική τους υπόσχεση) αλλά δεν μπορούν να πάρουν και να επιβάλλουν ορθολογικές αποφάσεις. Για διάφορους λόγους αλλά και γι’ αυτόν: τέτοιες ορθολογικές αποφάσεις δεν συμφέρουν κανέναν, άρα δεν υποστηρίζονται από κανέναν. Ούτε τις διανοούνται καν. Με βάση τον πληθυσμό και την οικονομική του κατάσταση, 16 (ή 18) ποδοσφαιρικές επιχειρήσεις επιπέδου “α εθνικής” δεν είναι βιώσιμες, με στοιχειωδώς “καθαρό” τρόπο. Είναι, αντίθετα, φωλιά εκείνου που λέγεται παρασιτισμός· εμείς το λέμε προσοδισμό. Και έτσι οι μαφιόζικες διαδικασίες είναι ο μοναδικός τρόπος “λειτουργίας” αυτού του επιχειρηματικού κλάδου. Όπως, άλλωστε, πολλών άλλων.
Κάποιοι απ’ τους capo, οι πιο αδύναμοι, φωνάζουν πότε πότε “διεθνείς παράγοντες” για ενίσχυση. Πριν δύο χρόνια, για παράδειγμα, ζήτησαν διεθνή επόπτη για την κ(εντρική) ε(πιτροπή) δ(ιαιτησίας). Ο ισχυρός capo έκανε πως συμφωνεί. Προσελήφθει μετά βαΐων και κλάδων κάποιος σκωτσέζος, το καλοκαίρι του 2014, ονόματι Χιου Ντάλας, για το πόστο του “αρχικομισσάριου” της ελληνικής διαιτησίας: να ελέγχει την ποιότητα και την φυσική κατάσταση των ελληνικών “κορακιών”, τα παραπτώματά τους, να τους βαθμολογεί “αντικειμενικά”, να τους τιμωρεί. Πριν περάσουν λίγοι μήνες είχε “παραιτηθεί” απ’ τις βασικές του ευθύνες· και κανείς δεν είπε αν του έγινε μια πρόταση που δεν θα μπορούσε να αρνηθεί - με την κάνη στον κρόταφο και ένα πακέτο 500ευρα στο τραπέζι. Τους πρώτους μήνες του 2015 τα ίχνη του εξαφανίστηκαν εντελώς. Αθόρυβα γύρισε κατά πάσα πιθανότητα στην κρύα Σκωτία· και οι αδύναμοι capo που ήλπιζαν σ’ αυτόν δεν διαμαρτυρήθηκαν καν.
Ακόμα, όμως, και με την μονοφαγία του ενός capo το σύστημα δεν θα δούλευε. Χρειάζεται ροές χρήματος απ’ έξω. Στο ποδόσφαιρο αυτό γίνεται σχετικά ομαλά (στην λευκή του πλευρά): με τα bonus της συμμετοχής στα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα. Στο σύνολο του ελληνικού καπιταλιστικού οικοδομήματος, όμως, αυτές οι απ’ έξω εισροές χρήματος δεν είναι καθόλου απλές πια. Εδώ και 6 χρόνια.

Και φαίνεται πως για άλλη μια φορά η (φαιορόζ) κυβέρνηση οδηγεί τις δυσκολίες της να διαχειριστεί την κρίση (όπως έχει υποσχεθεί) σε ένα σημείο έντασης. Θέλει, πάλι, “χάρες” - πριν την πιο σημαντική (όπως νομίζει) που είναι μια καλύτερη ρύθμιση του χρέους της προς τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Και θεωρεί ότι μπορεί να τις πετύχει αν οι τρισκατάρατοι δανειστές βρεθούν μπροστά σε κάποιον “αρμαγεδώνα”. Το ίδιο πίστευε και δοκίμασε τέτοια εποχή πέρυσι, με άλλο στυλ. Αντίστοιχες “απειλές” είχαν δοκιμάσει και οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Δεν έμαθαν. Το πολιτικό προσωπικό είναι, τελικά, καλά διαλεγμένο: ανήκει σε μια σχολή σκέψης συντηρητική και παραδοσιακή, που με μια λέξη συμπυκνώνεται στη λέξη εκβιασμός. Το ότι αυτό είναι που ταιριάζει γάντι σ’ ένα μαφιόζικο σύστημα δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει κανέναν.
Είναι εντυπωσιακό, για παράδειγμα, αυτό το τελευταίο: η “διαρροή” στα wikileaks εσωτερικών τηλε-συζητήσεων στελεχών του δντ, εκ των οποίων τουλάχιστον ένα (η Βελκουλέσκου) βρισκόταν στο Χίλτον. Πρόκειται για καραμπινάτη υποκλοπή. Ένα στοιχειωδώς λογικό πολιτικό προσωπικό ΔΕΝ θα χρησιμοποιούσε μια υποκλοπή επίσημα, ανεμίζοντας την με καμάρι διεθνώς (όταν, άλλωστε, όλα όσα λέγονται εκεί είναι ήδη γνωστά) για έναν πολύ απλό λόγο: για να μην κατηγορηθεί πως έκανε την υποκλοπή! Αλλά το ελληνικό πολιτικό προσωπικό, ζυμωμένο τόσο πολύ με τις μαφιόζικες “βεβαιότητες ισχύος”, δρα έτσι!!! Μετά τις κρυφές μαγνητοφωνήσεις (του κυρ Γιάνη) υποκλοπές! Τι περιμένει, άραγε, να εισπράξει σαν απάντηση, τώρα, η φαιορόζ κυβέρνηση; “Μπράβο”;

Πριν έναν σχεδόν χρόνο, τον Μάη του 2015, ο καταραμένος υπ.οικ της γερμανίας Σόιμπλε, μιλώντας ιδιωτικά είχε κάνει έναν παραλληλισμό που “διέρρευσε”. Ανάμεσα στην ελλάδα και το μαυροβούνιο. Υποτίθεται ότι ο συλλογισμός του είχε να κάνει με την πιθανότητα (που δεν απέκλειε) η ΑΘήνα να εγκαινιάσει ένα σύστημα διπλού νομίσματος (όπως λέμε “διπλό όνομα”...). Ο παραλληλισμός έκανε έναν σύντομο θόρυβο (εξάλλου πέρυσι τέτοιον καιρό άλλωστε οι πάντες ζούσαν μια επική εποχή) και το θέμα γρήγορα ξεχάστηκε. Έτσι κανείς δεν έψαξε να μάθει αν, πράγματι, το μαυροβούνιο έχει σε χρήση δύο νομίσματα... Ε, λοιπόν, έχει ένα! Μόνο ένα. Το ευρώ. Ενώ δεν ανήκει ούτε στην ευρωπαϊκή ένωση ούτε στην ευρωζώνη. Αφού, λοιπόν, το θέμα δεν ήταν το “διπλό νόμισμα” (ο καλά πληροφορημένος γερμανός υπ.οικ. το ήξερε με σιγουριά [1Η Ποτγκόρνιτσα χρησιμοποιούσε απ’ το 1996 σαν “εθνικό νομισμά” της, de facto, το γερμανικό μάρκο. Το 2002 όπως έγινε με τα κράτη της ευρωζώνης έτσι και το μαυροβούνιο άλλαξε το μάρκο σε ευρώ.]) προς τι ο τότε παραλληλισμός της ελλάδας με το μαυροβούνιο;
Δεν ξέρουμε, ούτε θα μπορούσαμε να ξέρουμε. Υπάρχει όμως (για εμάς) ένας πειρασμός: το μαυροβούνιο είναι ένα μαφιόζικο κράτος, που λειτουργεί “κανονικά”, αν κάποιος το επισκεφτεί σαν τουρίστας. Με έναν πληθυσμό μικρότερο από 700.000 ψυχές στο μαυροβούνιο φέρεται να δρουν τουλάχιστον 700 “αποδεδειγμένα” μέλη συμμοριών. Οι βασικές μαφίες είναι 4, και “ειδικεύονται” σε διάφορα λαθρεμπόρια ευρωπαϊκής απεύθυνσης: τσιγάρων, φούντας, ηρωΐνης, κοκαΐνης και όπλων σίγουρα. Όμως τα έσοδα χρειάζονται και “ξέπλυμα”. Συνεπώς ένα μεγάλο μέρος της μικρής “λευκής” καπιταλιστικής οικονομίας του μαυροβουνίου είναι επίσης συναρθρωμένο με το οργανωμένο έγκλημα. Και, φυσικά, το κράτος, οι διοικητικές δομές (αστυνομία, δικαιοσύνη, κλπ) και το πολιτικό προσωπικό του. Δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς.
Το μαυροβούνιο δεν είναι το μοναδικό μαφιόζικο κράτος στα βαλκάνια· το αντίθετο! Υπάρχει άλλο ένα που επίσης έχει σα νόμισμά του ευρώ χωρίς να ανήκει στην ευρωζώνη: το κόσοβο. Χρειάζεται να πούμε κάτι για τις κοσοβάρικες μαφίες;

Όταν μιλάμε για μαφιόζικα κράτη εννοούμε δομές (κρατικής) διοίκησης και ελέγχου που αφενός έχουν άμεση συνάρθρωση με τομείς του οργανωμένου εγκλήματος και αφετέρου “διανέμουν” οφέλη με ανορθολογικό τρόπο, είτε αυτός έχει νομιμοποιηθεί τυπικά είτε όχι. Τόσο το μαυροβούνιο όσο και το κόσοβο είναι στην αυλή της ευρωζώνης (ή της κεντρικής και βόρειας ευρώπης). Το γεγονός ότι χρησιμοποιούν σα νόμισμά τους το ευρώ χωρίς να συμμετέχουν στις πολιτικές διαδικασίες της νομισματικής ένωσης έχει δημιουργήσει κατά καιρούς ερωτήματα “θεσμικού” τύπου. Οι απαντήσεις είναι πάντα καθησυχαστικές: no problem. Η χρήση του ευρώ σημαίνει ότι οι “κεντρικές τράπεζές” τόσο του μαυροβουνίου όσο και του κοσόβου υπάγονται στην ε.κ.τ. Τα υπόλοιπα (δηλαδή η θεσμική “ταυτότητα” αυτών των κρατών) μπορεί να θεωρηθούν και δευτερεύοντα.

Εκεί η σύγκριση ελλάδας και μαυροβουνίου μπορεί να αποκτάει κάποιο νόημα (χωρίς υποχρεωτικά να είχε αυτό στο μυαλό του ο γερμανός υπ.οικ.) Η Αθήνα συμμετέχει πλήρως στην ευρωζώνη, δηλαδή στις πολιτικές διαδικασίες της νομισματικής ένωσης. Απ’ την άλλη μεριά η θεσμική “ταυτότητα” του ελληνικού κράτους είναι μαφιόζικη· ο διεθνής ευφημισμός είναι failed state. Αυτή η θεσμική “ταυτότητα” έχει μπει στο μικροσκόπιο των τρισκατάρατων δανειστών όχι επειδή το ελληνικό κράτος χρησιμοποιεί το ευρώ, αλλά επειδή τους χρωστάει· ενόσω είναι πλήρες μέλος του club. Αν δεν ήταν πλήρες μέλος ή δεν ήταν καθόλου μέλος, το ζήτημα του χρέους θα μπορούσε να έχει διαφορετική αντιμετώπιση: μεγαλύτερη επιμονή στις πληρωμές των δόσεων (εκ μέρους των τρισκατάρατων δανειστών) και μικρότερο ή καθόλου ενδιαφέρον για τους ελληνικούς κρατικούς θεσμούς (απ’ την φορολογία ως την δικαιοσύνη και τις υπόλοιπες πλευρές της δημόσιας διοίκησης).
Θα ήταν παράξενο αν, μετά από 6 χρόνια, αυτοί οι άθλιοι “εταίροι” έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το ελληνικό κράτος / κεφάλαιο δεν πρόκειται να αλλάξουν “λειτουργικό σύστημα” - οπότε το ζήτημα είναι απ’ την μια μεριά να εξασφαλίσουν την πληρωμή των δόσεων του χρέους και απ’ την άλλη να “περιθωριοποιήσουν” σιωπηλά αυτό το “πλήρες μέλος”, ώστε να μην εμποδίζει τις θεσμικές λειτουργίες της ευρωζώνης; Όχι, δεν θα ήταν καθόλου παράξενο. Σε τελευταία ανάλυση αυτή είναι η μύχια (;) επιλογή των ντόπιων αφεντικών, έστω σε μεγάλο μέρος τους: αν είναι να διαλέξουν ανάμεσα στην προσοδική έως μαφιόζικη δομή του ελληνικού κράτους / κεφάλαιου και μια “καλή θέση” στα τραπέζια του eurogroup ασφαλώς προτιμούν το πρώτο.

Επιστρέφουμε, έτσι, στο “κόμμα της δραχμής”. Τέτοια εποχή πέρυσι φαινόταν να καθοδηγεί την περιβόητη “διαπραγμάτευση”, και έφτασε ως το σημείο να “δει” τι θα έπρεπε να κάνει πρακτικά αν ήθελε να “νικήσει”. Τρόμαξε και έκανε πίσω. Έχει ηττηθεί τεχνικά αφού δεν έχει ούτε σχέδιο [2Τα στελέχη εκείνης της ανεκδιήγητης λ.α.ε. διαμαρτύρονταν πέρυσι το φθινόπωρο ότι οι πρώην κυβερνοσύντροφοί του επιτάχυναν τις εκλογές για να μην προλάβουν να καταστρώσουν και να παρουσιάσουν στο πόπολο το εναλλακτικό σχέδιό τους (που περιλάμβανε, φυσικά, και το “εθνικό νόμισμα”). Υποσχέθηκαν όμως ότι θα το παρουσιάσουν σύντομα, μετά τις εκλογές του Σεπτέμβρη.
Πέρασε ο Οκτώβρης, πέρασε ο Νοέμβρης κι ο Δεκέμβρης, ο Γενάρης, ο Φλεβάρης και ο Μάρτης, έφτασε ο Απρίλης, αλλά το Μεγάλο Πατριωτικό Σχέδιο δεν έχει ξεμυτήσει. Θα πρέπει να είναι σούπερ ντούπερ για να θέλει τόση δουλειά...] ούτε τις διοικητικές δυνατότητες και υπο-δομές για να διαχειριστεί αποτελεσματικά την μετάβαση απ’ το “σκληρό” στο “μαλακό” νόμισμα. Ιδεολογικά όμως δεν έχει ηττηθεί· μεταξύ άλλων επειδή η απόσταση ανάμεσα στις μυθολογίες και την πραγματικότητα είναι αβυσσαλέα στους έλληνες. Έτσι ώστε οι πρώτες να μην επηρεάζονται απ’ την δεύτερη. Χωρίς σχέδιο και χωρίς μέθοδο αλλά με άφθονη “εθνική φανέλα” (ποδοσφαιρικός όρος) το “κόμμα της δραχμής” φουντώνει κάθε φορά που παίζεται το παιχνίδι των “εντάσεων” - για τις οποίες ευθύνονται, βέβαια, ξέρουμε ποιοί! Μπορεί να παράξει “πολιτικά γεγονότα” κλίμακας η ιδεολογία / ιδεοληψία; Αν είναι να προστατευτούν capo ή αντίστοιχου τύπου συμφέροντα, υποστηρίζουμε πως ναι. [3Ποια θα είναι, άραγε, για παράδειγμα, η πολιτική συμπεριφορά των αγροτο-αφεντικών που τόσο υμνήθηκαν πρόσφατα; Θα υποστηρίξουν κανά κόμμα τύπου “Μπαλτάκος και σια” μήπως;]
Εν τω μεταξύ η “περιθωριοποίηση light” της Αθήνας φάνηκε στις πλάτες των προσφύγων. Η φαιορόζ κυβέρνηση, συνεχίζοντας τις επιλογές της προηγούμενης για γεωπολιτικοποίηση των “προσφυγικών ροών”,  προσπάθησε επιπλέον να “ενώσει το προσφυγικό με την διαπραγμάτευση” ελπίζοντας σε ... λύπηση. Απέτυχε και στα δύο. Πέτυχε μόνο να κρατάει μεγάλο μέρος των προσφύγων σε άθλια κατάσταση. [4Κάποιοι θα πουν “αλλά προσπαθεί να κάνει το καλύτερο”. Είναι ψέματα. Πολλά απ’ τα “κέντρα φιλοξενίας” είναι άθλια από πολλές απόψεις. Και δεν είναι τυχαία άθλια. Δεν είναι τυχαίο το να μην υπάρχουν τουαλέτες, νερό, ζεστό νερό. Δεν είναι τυχαίο το ότι το “κέντρο” στον Κατσικά, στα Γιάννενα, είναι μικρογραφία της Ειδομένης. Δεν είναι τυχαίο ότι το ελληνικό κράτος “δεν μπορεί” να κάνει ακόμα και τα πιο απλά πράγματα αλλά τα καταφέρνει μια χαρά να ασελγεί συστηματικά πάνω στους αιχμάλωτους πρόσφυγες και μετανάστες. Τα καταφέρνει, επίσης, μια χαρά να δίνει επιχειρήματα στους “φιλάνθρωπους” φασίστες, που τώρα πια “έχουν κουραστεί” απ’ τους πρόσφυγες... και την “αχαριστία” του.
Κι ας μην μιλήσουμε για τους τρόπους με τους οποίους γίνονται διάφορες “αναθέσεις” για εξοπλισμό αυτων των “κέντρων”.]

Πως θα μπορούσε να είναι, λοιπόν, ένα “μαυροβούνιο” τυπικά μέσα στην ευρωζώνη (συμπεριλαμβανόμενων των πολιτικών διαδικασιών της) αλλά ουσιαστικά στο περιθώριό της; Κάπως έτσι: ένα χρεωκοπημένο κράτος που η “πολιτική θέση” του είναι να  διαπραγματεύεται... και να διαπραγματεύεται... και να διαπραγματεύεται... πότε πότε να νομοθετεί αλλά να μην εφαρμόζει (είτε επειδή δεν μπορεί είτε επειδή δεν θέλει - αθάνατε Αποστόλου!)... πότε πότε να κάνει εκλογές, ανασχηματισμούς, και οποιαδήποτε άλλη φιγούρα στην κεντρική πολιτική σκηνή... Και να αφήνει την “μαύρη οικονομία” να επεκτείνεται... 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1 - Η Ποτγκόρνιτσα χρησιμοποιούσε απ’ το 1996 σαν “εθνικό νομισμά” της, de facto, το γερμανικό μάρκο. Το 2002 όπως έγινε με τα κράτη της ευρωζώνης έτσι και το μαυροβούνιο άλλαξε το μάρκο σε ευρώ.
[ επιστροφή ]

2 - Τα στελέχη εκείνης της ανεκδιήγητης λ.α.ε. διαμαρτύρονταν πέρυσι το φθινόπωρο ότι οι πρώην κυβερνοσύντροφοί του επιτάχυναν τις εκλογές για να μην προλάβουν να καταστρώσουν και να παρουσιάσουν στο πόπολο το εναλλακτικό σχέδιό τους (που περιλάμβανε, φυσικά, και το “εθνικό νόμισμα”). Υποσχέθηκαν όμως ότι θα το παρουσιάσουν σύντομα, μετά τις εκλογές του Σεπτέμβρη.
Πέρασε ο Οκτώβρης, πέρασε ο Νοέμβρης κι ο Δεκέμβρης, ο Γενάρης, ο Φλεβάρης και ο Μάρτης, έφτασε ο Απρίλης, αλλά το Μεγάλο Πατριωτικό Σχέδιο δεν έχει ξεμυτήσει. Θα πρέπει να είναι σούπερ ντούπερ για να θέλει τόση δουλειά...
[ επιστροφή ]

3 - Ποια θα είναι, άραγε, για παράδειγμα, η πολιτική συμπεριφορά των αγροτο-αφεντικών που τόσο υμνήθηκαν πρόσφατα; Θα υποστηρίξουν κανά κόμμα τύπου “Μπαλτάκος και σια” μήπως;
[ επιστροφή ]

4 - Κάποιοι θα πουν “αλλά προσπαθεί να κάνει το καλύτερο”. Είναι ψέματα. Πολλά απ’ τα “κέντρα φιλοξενίας” είναι άθλια από πολλές απόψεις. Και δεν είναι τυχαία άθλια. Δεν είναι τυχαίο το να μην υπάρχουν τουαλέτες, νερό, ζεστό νερό. Δεν είναι τυχαίο το ότι το “κέντρο” στον Κατσικά, στα Γιάννενα, είναι μικρογραφία της Ειδομένης. Δεν είναι τυχαίο ότι το ελληνικό κράτος “δεν μπορεί” να κάνει ακόμα και τα πιο απλά πράγματα αλλά τα καταφέρνει μια χαρά να ασελγεί συστηματικά πάνω στους αιχμάλωτους πρόσφυγες και μετανάστες. Τα καταφέρνει, επίσης, μια χαρά να δίνει επιχειρήματα στους “φιλάνθρωπους” φασίστες, που τώρα πια “έχουν κουραστεί” απ’ τους πρόσφυγες... και την “αχαριστία” του.
Κι ας μην μιλήσουμε για τους τρόπους με τους οποίους γίνονται διάφορες “αναθέσεις” για εξοπλισμό αυτων των “κέντρων”.
[ επιστροφή ]