Την περίοδο κατά την οποία ο Heidegger περνούσε τον περισσότερο χρόνο του δηλώνοντας την αισιοδοξία του για την άνοδο των ναζι, σε συνάφεια με την πολιτική του τοποθέτηση, διατύπωσε τα εξής: “Απεναντίας, στην κατηγορία του τεχνικού ανήκουν όλα όσα μας είναι γνωστά ως μεταλλικοί ράβδοι, πιστόνια και αμαξώματα, όσα αποτελούν τυποποιημένα εξαρτήματα αυτού που αποκαλούμε συναρμολόγηση. Η τελευταία τούτη, ωστόσο, μαζί με τα μνημονευθέντα εξαρτήματα, ανήκουν στην περιοχή της τεχνικής εργασίας, η οποία πάντοτε ανταποκρίνεται απλώς στην πρό-κληση του Ge-stell, χωρίς, όμως, ποτέ να είναι το ίδιο τούτο ή να το παράγει”. Με τη λέξη Ge-stell να μεταφράζεται ως πλαισιοθέτηση, λέει: “Εκείνη τώρα την προ-κλητική κλήτευση, η οποία περισυλλέγει τον άνθρωπο γύρω από το καθήκον να διατάσσει, να διαθέτει το αυτο-αποκαλυπτόμενο ως διαθέσιμο απόθεμα” και συνεχίζει: “στο Ge-stell συμβαίνει κατ’ ιδίαν η εκκάλυψη, σύμφωνα με την οποία η εργασία της σύγχρονης τεχνικής αποκαλύπτει το πραγματικό ως διαθέσιμο απόθεμα” και, αυτή η δραστηριότητα, “γίνεται ιστορική μόνο ως κάτι το μοιραίο”.
Δε θα προσπαθήσουμε να ερμηνεύσουμε τον Heidegger· παρ’ όλα αυτά, με βεβαιότητα μπορούμε να πούμε πως επιχειρεί μια κατάδυση σε κάτι πρωτοφανές, μια κατάδυση στην ουσία της τεχνολογίας, επιχειρώντας να μη δει απλά εργαλεία ή μηχανές. Βλέπει, σ’ αυτή, ένα σκοτεινό προορισμό, μια ιστορική διαδικασία κατά την οποία ο άνθρωπος, μέσω της μηχανής, μετατρέπεται σε διαθέσιμο ανθρώπινο πλεόνασμα, αποκαλύπτοντας μια επικίνδυνη καμπή για τη μοίρα της ανθρωπότητας. “Όπου, όμως, είναι ο κίνδυνος, εκεί φύεται και το σωτήριο”: στις πιο επικίνδυνες στιγμές της ανθρωπότητας εμφανίζεται η δυνατότητα της λύτρωσης, της λύτρωσης που επιτυγχάνεται μέσα στον “αστερισμό της τέχνης”. Φαίνεται, λοιπόν, ότι η λύτρωση από τις σκοτεινές σπείρες της πλαισιοθέτησης, μπορεί να επιτευχθεί μονάχα μέσω της αισθητικοποίησής της.
Τα άρματα μάχης, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και η αλυσίδα παραγωγής, πρέπει να ειδωθούν με αισθητικούς όρους, να απομαγευτούν ως αλήθειες και να μυστικοποιηθούν, ξανά, ως τέχνη. Ο Heidegger, για πρώτη φορά, προσκαλεί τη μεταφυσική να κοιτάξει την τεχνολογία / επιστήμη με γνώμονα τους σκοπούς του φασισμού και του πολέμου.
...
Από την εισαγωγή του
Τώρα είμαστε όλοι καθάρματα:
πόλεμος, επιστήμη, ακαδημία
και η λειτουργία τους
στο ελληνικό παράδειγμα
έκδοση: διαρρήκτες της φοιτητικής κουλτούρας
Γενάρης 2016
